کمتر از پنج ماه پیش «محمدجواد ساوری»، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای ورود بدون مجوز مصالح به پناهگاه حیات‌وحش آشوراده به رئیس پناهگاه حیات‌وحش میانکاله اهانت کرد و حالا بار دیگر مدیر میراث‌فرهنگی استان جنجال دیگری آفرید‌؛ این بار ورود بدون مجوز مصالح به پناهگاه حیات‌وحش میانکاله!

«پرنده‌ها با شبکه‌های اجتماعی آشنا نیستند، آنها نمی‌دانند شما قرار است یک عکس از جوجه یا لانه‌شان بگیرید و بعد آن را با دیگران به اشتراک بگذارید. پرنده‌ها با دیدن شما احساس ناامنی می‌کنند، آنها ممکن است برای همیشه آن لانه را ترک کنند. شما عکس خود را گرفته‌اید، اما در عین حال آسیبی هم زده‌اید که قابل‌جبران نیست.» اینها گفته‌های «ایمان ابراهیمی‌‌»، کارشناس حیات‌وحش، خطاب به کسانی است که این روزها دوربین به‌دست،‌ دنبال عکاسی از پرندگان هستند؛ آنهم در فصل بهار که زیستگاه‌های پرندگان به‌واسطهٔ حضور جوجه‌ها حساسیت بیشتری دارند.

اینجا شکار غیرمجاز تبدیل به یک کار عادی شده‌، مهمان‌ که از کیش و بندرعباس می‌آید برای خوشایندش به کوه می‌زنند و قوچ و میشی شکار می‌کنند. گرگ و پلنگ هم که غذایش کم شود، به دام ما حمله می‌کند. همین دو شب پیش معلوم نیست چه حیوانی به آغل من زد و سه دامم را تلف کرد. از بیمه هم که خبری نیست»! اینها گفته‌های «حسن کمالی» دهیار «دهیچ» در استان هرمزگان و شهرستان میناب است.

«روند ایمن‌سازی قلمرو یوزپلنگ آسیایی لاک‌پشتی نیست». این بخشی از گفته‌های علی سلاجقه، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در حاشیهٔ سفر به استان سمنان است. او همچنین تأکید کرده است در برخورد با طبیعت و موجود زنده باید همهٔ جوانب را به‌درستی سنجید. بااین‌حال منتقدان سازمان حفاظت محیط‌زیست معتقدند نه‌تنها این روند لاک‌پشتی هم نیست بلکه در قیاس با گونه‌ای مانند «یوز» عملاً کاری انجام نمی‌شود.

«از خواب و استراحت محیطبانان زدیم و به آنها فشار آوردیم. شبانه‌روز دویدیم. چند مجروح داشتیم و محیطبان باشقره شهید شد، درنهایت همهٔ شکارچیانی که ادعا داشتند را دستگیر کردیم. در عین اینکه مردم باور کردند می‌خواهیم واقعاً کار کنیم، اعتماد اجتماعی هم با این کارها شکل گرفت که بزرگترین کمک بود تا بتوانیم کارها را پیش ببریم.» این یکی از گفته‌های کسی است که نامش در فهرست محیطبانان نمونهٔ کشور در سال ۱۳۸۷ آمده بود؛ «مهدی تیموری» رئیس سابق پارک ملی گلستان. او کارش را از شهرستان خاتم در سال ۱۳۷۷ شروع کرد و در دورهٔ ریاست شش‌ساله‌اش در پارک ملی گلستان به شهرتی قابل‌توجه در جامعهٔ محیط‌زیست رسید. بهمن‌ماه ۱۴۰۲ که شایعهٔ برکناری او شدت گرفت، گروه بزرگی از جامعهٔ محلی، اساتید دانشگاه‌، کارشناسان محیط‌زیست و حیات‌وحش و... خواستار ابقای «مهدی تیموری» به‌عنوان رئیس پارک شدند،‌ آن زمان سازمان حفاظت محیط‌زیست عقب نشست. هرچند تنها چندروز پس از انتخابات مجلس شورای اسلامی در صبح چهاردهم اسفند ۱۴۰۲ برکناری او از این پارک بدون اطلاع قبلی به یکی از جنجالی‌ترین خبرهای محیط‌زیست بدل شد. البته گروهی هم به رویهٔ «مهدی تیموری» انتقاد داشتند و می‌گفتند چرا جامعهٔ محیط‌زیست به‌واسطهٔ عدم شکل‌گیری ساختار در این پارک ملی، باید نگران سرنوشتش پس از «مهدی تیموری» باشد!‌ در گفت‌وگو با رئیس سابق پارک ملی گلستان از او پرسیدیم چطور قدم در وادی محیط‌زیست گذاشت و به ریاست پارک ملی گلستان رسید،‌ آیا انتقادهایی را که به او دربارهٔ قائم به فرد بودن مدیریت می‌شود، قبول دارد و سرنوشت همیاران پس از او چه خواهد شد؟ او صحبت‌هایش را با این جمله شروع کرد: «به محیط‌زیست اعتقاد قلبی دارم و حفاظت از حیات‌وحش، طبیعت و داشته‌هایش را از بزرگانی مثل هوشنگ ضیایی، سید حسام حسینی، هرمز اسدی‌ و… آموخته‌ام.»

سه هزار درخت و نهال بود یا چهار هزار درخت و نهال در الیمالات، ۷۰ درخت بود یا کمتر و بیشتر در بهشهر! این گزاره‌ها از نظر جنگل‌شناسان بحث‌های فرعی است. مسئلهٔ اصلی از بین رفتن اکوسیستم است و ضربه‌ای که یا جبران نمی‌شود یا احیای آن نیاز به کوششی مضاعف با زمان‌بندی طولانی دارد.

چهارشنبه،‌ ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۲ روز خوبی برای محیطبانان پارک ملی «بمو» نبود. آنها در گشت و پایش خود به لاشهٔ یک بز کوهی رسیدند. دلیل مرگ نه حمله یک گونهٔ گوشتخوار بود و نه تیر شکارچی! بیماری این بز کوهی را تلف کرده بود، اما کدام بیماری؟ نگرانی همه این بود که بار دیگر طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) به جان حیات‌وحش «بمو» افتاده باشد، اما آزمایش‌های دامپزشکی این گزینه را منتفی دانست و نتیجه را اینطور اعلام کرد؛‌ تب برفکی!