سال گذشته پیشنهاد احداث جاده دوم برای روستای وزوه از توابع بخش موگویی شهرستان فریدون‌شهر به دلیل عبور از رویشگاه جنگلی زاگرس و احتمال نابودی چهار هزار درخت بلوط از سوی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان مورد قبول قرار نگرفت اما حالا دوباره پیگیری‌های احداث آن با طرح و نقشه‌ای که هنوز اداره‌کل منابع طبیعی استان از ابعاد آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کند از سر گرفته شده است.

یکی از ارزشمندترین رویشگاه‌های جنگی زاگرس در فریدون‌شهر اصفهان قرار گرفته است، این رویشگاه جنگلی با ۲ ذخیره‌گاه‌ «پشندگان» و «چال خلیل»، بلوط‌ها، ارژن‌ها و گونه‌های زیادی از گیاهان منحصر به فرد را در دل خود جای داده است که در هیچ کجای جهان نمی‌توان آنها را یافت. آنطور که ایرنا می‌نویسد، سال گذشته خطر از بیخ گوش این جنگل‌ها و حیات زیستمندانِ رودخانه «گوکان» گذشت، رودخانه‌ای که زیست‌بوم آن بر اثر انباشت آوار تخریب‌ها از بین می‌رفت و شمار زیادی از بلوط‌ها قطع یا زیر انبوه خاکبرداری‌ها و ترانشه‌ها مدفون می‌شدند.
روستای وزوه یک جاده دارد که از پشندگان به کلوسه و از آنجا به وَستِگان و کاهگان و سپس به گوکان و وِزوه می‌رود، جاده‌ای که بنا به گفته فعالان محیط‌ زیستِ فریدون‌شهر خاکی است؛ حرف آنها اما این است که اگر هدف خدمت‌رسانی است چرا همان جاده اول را آسفالت و ساماندهی نمی‌کنند، به گفته آنها مسیر انتخاب شده برای جاده دوم با توجه به شیب تند و لایه‌های سست خاک با بارندگی‌ها ریزش می‌کند و با صرف هزینه‌های زیاد عاقبت بدون استفاده می‌شود.
در حالی که پیگیری و اصرار زیادی برای احداث جاده دوم روستای وزوه وجود دارد، کارشناسان منابع طبیعی معتقدند این جاده می‌تواند بهای سنگینی برای طبیعت بکر آن منطقه داشته باشد و بهتر است به همان جاده اول رسیدگی کرد و به جای جاده دوم، پیگیر راه‌اندازی تونل گردنه کلوسه شد.
گردنه کلوسه در محور اصلی ارتباطی از فریدونشهر به پشتکوه است و حذف آن و اجرای تونل می‌تواند مشکل راه ارتباطی مردم روستای وزوه و روستاهای دیگرِ پشتکوه را حل کند.
از سویی بعد از مخالفت نهادهای متولی محیط زیست و منابع طبیعی استان، بسیج سازندگی تونل گردنه کیوارستان را در سال جاری تا ۷۰ درصد پیش برد، گردنه‌ای که با حذف آن، جاده پشتکوه – فریدونشهر کوتاه‌سازی می‌شود اما آنها حالا در مرحله بعدیِ عملیات، دوباره پیگیر احداث جاده گوکان – وزوه شده‌اند.
مرگ بلوط‌های 500 ساله
مرتضی برزوزاده، کارشناس منابع طبیعی درباره اهمیت جنگل‌های این منطقه از شهرستان فریدونشهر می‌گوید: «در این منطقه، درختان کهنسال بلوط با حداقل عمر ۵۰۰ سال وجود دارد که در صورت نابودی، جایگزین کردن آنها مشکل است، تنوع گیاهان و جانوران و ضریب حفاظت گونه‌های در معرض انقراض با احداث جاده پایین می‌آید و هرچه بیشتر در معرض خطر نابودی خواهند بود.»
به گفته او بلوط‌هایی که مامنی برای سنجاب ایرانی هستند، زیستگاه گونه‌ای در معرض انقراض است که حالا بلوط‌هایش در خطر هستند.
نصرت‌الله تواضع، از فعالان محیط زیست فریدونشهر هم معتقد است که پیش از این در ظاهر برای احداث این جاده عقب نشینی کرده بودند، گردنه کیوارستان را هم می‌خواهند حذف کنند و توجیه این است که در این منطقه درختان کمتری وجود دارد اما درباره احداث جاده دوم هنوز خطر بیخ گوش جنگل‌های این منطقه است.
او می‌گوید اینکه گفته می‌شود با احداث جاده گوکان – وزوه مشکل راه ارتباطی چندین روستا حل می‌شود، درست نیست و از گوکان به وزوه و در مسیر دنبالِ رودخانه گوکان که برای احداث جاده انتخاب شده است، روستایی جز وزوه در کار نیست. از سوی دیگر تابستان و در هنگام ییلاق، تعداد خانوارها در وزوه شاید بیشتر از ۱۰ خانوار باشد اما در زمستان‌ها، حدود هفت یا هشت خانوار بیشتر نیستند، یک جاده هم دارند که پیشتر از دل جنگل‌ها کشیده شده و از همان طریق هم تامین می شوند، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری نیز به طور مرتب به آنها کپسول گاز می‌دهد تا برای سوخت از چوب درختان جنگل‌ استفاده نکنند.
نائب رئیس انجمن دوستداران طبیعت فریدون‌شهر عنوان کرد: «پیشنهاد ما این بود که جاده اول را مرتب و آسفالت کنند اما اصرار به کشیدن جاده دوم است، مسیری که هزینه های زیادی دارد و با توجه به شیب تند و لایه‌های سست خاک با یک بارندگی و یک زمستان بدون استفاده می‌شود، این تجربه را قبلا برای جاده خرسانک به روستای مصیر هم داشتیم که این جاده به طور کل حذف و غیرقابل استفاده شد.»
در جنگل هم اصول و مقررات داریم
سرپرست اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان نیز درباره پیگیری‌های مجدد برای احداث جاده دوم روستای وزوه به ایرنا گفت: «پیشتر با مسیری که پیشنهاد شده بود و از جنگل‌های بلوط با پوشش بالا عبور می‌کرد، مخالفت و طرح، متوقف شد، آنها می‌گویند این مسیر باید جاده شود و ما هم اصول و مقررات و مسائل منطقه ای را باید مد نظر قرار دهیم و بر همین اساس اعلام مخالفت یا موافقت کنیم.»
محمدعلی کاظمی افزود: «قرار بر این شد که با هماهنگی اداره راهداری مسیر جدیدی را بررسی کنند و پیشنهاد بدهند زیرا طرحشان مطالعات فنی و مسائلی که باید رعایت می‌کردند را نداشت.»
مدیرکل منابع طبیعی استان اصفهان گفت: گروه جهادی “شهید جواد محمدی” که در صدد اجرای این طرح است، مسیر جدید خود را به فرمانداری شهرستان فریدونشهر اعلام کرد و قرار است این موضوع در کارگروه شهرستان و استان اصفهان بررسی شود، اگر مسیر پیشنهادی آنها کماکان در عرصه‌های جنگلی استان و تخریب داشته باشد، ما و اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان مخالفت می‌کنیم.
به گفته کاظمی پیشنهاد مسیر جدید از سوی گروه جهادی فقط در حد یک نامه از اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل‌جاده‌ای به فرمانداری شهرستان فریدونشهر ارسال شده و یک رونوشت از آن به اداره کل منابع طبیعی استان داده شده که هیچ پیوست و فایلی نداشته است.
کاظمی افزود: برای کشیدن این جاده اصرار می‌شد و اگر تاکنون مخالفت نکرده بودیم کشیده شده بود، اداره کل راهداری هم با مسیر پیشنهادی پیشین که طراحی و مطالعات اولیه نداشت، مخالف بود.
به گفته او، متولی برای ما اداره کل راهداری است و هیچ دستگاه دیگری را متولی امر جاده‌سازی نمی‌دانیم، درخواست کننده و متقاضی ما باید اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل‌جاده‌ای باشد.
طرحی برای عبور جاده دوم وزوه نداریم
در این ارتباط سعید خدابخشی، معاون فنی و راه‌های روستایی اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل‌جاده‌ای استان اصفهان هم با اعلام آنکه این جاده جزو طرح‌های اجرایی‌شان نیست گفته «این جاده توسط گروه جهادی شهید جواد محمدی ناحیه مقاومت شهید چمران شهر دُرچه پیگیری می‌شود که یکسری کارهای جهادی در روستای وزوه انجام داده‌اند، اگر این جاده در کمیته فنی شهرستان و همچنین استان مصوب شود ما نظارت می‌کنیم ولی هنوز این طرح مصوب نشده است».
رضا صفری فرماندار فریدونشهر نیز با گریزی به ماجرای پیشنهاد احداث جاده دوم وزوه معتقد است که نگرانی فعالان محیط زیست به جا بوده و از سویی نهادهای نظارتی چون اداره کل منابع طبیعی و همچنین حفاظت محیط‌زیست به راحتی با اجرای چنین طرحی بدون داشتن پیوست‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موافقت نمی‌کنند. «روستای وزوه یک جاده دارد که تا حدودی دسترسی آن در فصل‌های بارش سخت است، پیشنهاد مسئول گروه جهادی شهید جواد محمدی هم این بود که یک جاده از گوکان به وزوه کشیده شود، مراجع تخصصی بازدید میدانی انجام دادند و طرح دوستان جهادی به لحاظ تاثیرات محیط زیستیِ منفی که بر روی منطقه داشت منتفی شد.»
صفری با بیان اینکه این طرح سه مرحله داشت، عنوان کرد: مرحله اول حذف گردنه کیوارستان بود که آزاد شد، مرحله دوم، جاده گوکان به وزوه بود که قرار شد مطالعات و نقشه‌برداری دقیق با رعایت مسائل فنی انجام و در کمیته فنی راه‌های استان مصوب شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است، مرحله سوم طرح این بود که جاده موجودِ وزوه تعریض و بازگشایی شود که در واقع جاده وزوه به دورک، کلوسه و پشندگان است.
جاده باید کشیده شود
مهدی عابدی، مسئول گروه جهادی شهید جواد محمدی این گفته کارشناسان و فعالان منابع طبیعی را که برای کشیدن این جاده چهار هزار درخت بلوط نابود می‌شد نادرست خواند و گفت: «این جاده حق مردم است و باید کشیده شود و من در این زمینه با رئیس کل منابع طبیعی کشور صحبت کرده‌ام.»
او با اشاره به اینکه حدود ۲۵ روستا از این جاده استفاده می‌کنند، از افرادی که مخالف طرح هستند انتقاد کرد و گفت: بهترین توجیه اقتصادی برای کشیدن جاده این است که اشتغالزایی می‌کند و مردم آن منطقه را به توانمندی می‌رساند و معیشت‌شان خوب می‌شود.
با این وجود حسین انوری، رئیس سازمان بسیج سازندگی استان اصفهان در اینباره گفت که سال گذشته به اداره راهداری گفتم شما هستید که به عنوان متصدی امرِ راه باید طرح را کامل کنید، اگر این جاده تایید و تامین اعتبار شود ما هم به کمک شما می‌آییم تا طرح را اجرا کنیم ولی اگر مشکلاتی با محیط زیست و یا منابع طبیعی داشته باشد ما به هیچ عنوان ورود نمی‌کنیم.
آنطور که ایرنا می‌نویسد، در حالی که مسئولان گروه جهادی، کشیدن جاده دوم روستای وزوه را در برنامه محرومیت‌زدایی خود قرار داده‌اند اما کارشناسان و فعالان منابع طبیعی و محیط زیست این پرسش را مطرح می‌کنند که این کار به چه قیمتی انجام می‌شود در حالی که باید حفظ و صیانت از داشته‌های جنگلی زاگرس در اصفهان و ایران مرکزی مورد توجه همه بخش‌ها باشد.