سایت خبری پیام ما آنلاین | دیابت از نوع نیشکر

دیابت از نوع نیشکر





۱۱ آذر ۱۴۰۰، ۰:۰۰

خوزستان با داشتن دو کارخانه نیشکری هفت تپه و کارون از دیرباز و نیمه قرن گذشته کانون نیشکر ایران بوده است. در دهه هفتاد بحث درباره توسعه این اراضی و ساخت صنایع جدید نیشکری در دولت سازندگی با وجود مخالفت عده‌ای از کارشناسان و استادان شدت گرفته و در نهایت طرح هفت‌خواهران صنایع نیشکر با تکیه بر برداشت آب از رودخانه‌های دز و کارون تصویب و به مرحله اجرا رفت. طرحی 700 میلیاردی که قرار بود با صنایع جانبی کمپلکس یا مجموعه‌ای از صنایع را ایجاد و به رونق اقتصادی و اشتغال مردم منتهی شود. طرح از همان ابتدا برای تصاحب زمین‌های مردمان محلی و آب‌شویی سنگین برای مساعد شدن بستر کشت نیشکر با مشکلات مواجه شد.

چشم‌انداز این طرح شاید فریبنده و زیبا به نظر می رسید اما یک اشکال عمده داشت که از چشم متخصصان طرفدار طرح سهوا یا عمدا دور مانده و نادیده گرفته شد. و آن اینکه طرح منطبق با شرایط اکولوژیکی و محیط زیستی منطقه نبوده و مفروضات اولیه بسیار خوشبینانه فرض شده است. همچنین این طرح به درستی در کنار سایر گزینه‌های مناسب جایگزین سنجیده نشد و شاید قدرت دولت حاکم اجازه نداد صدای سایر منتقدان شنیده شود. این طرح که با حیف و میل‌های زیاد و برآوردهای اقتصادی اشتباه کلید خورده بود هیچگاه با 700 میلیارد تومان اولیه (با نرخ دلار و تورم آن زمان حساب کنید) به اتمام نرسید و کماکان برخی صنایع تکمیلی که به تولید شکر ارزش می‌داد ساخته نشده‌اند. به هر شکل از تمام ایده‌ها و آرزوها فقط تولید شکرش توانست بیش از سایر محصولات پا بگیرد .
به مرور با بهره‌برداری سایت‌های مختلف این صنایع و جذب کارکنان بومی و غیربومی، جای پایش در اقتصاد منطقه تثبیت و هم اکنون از مهمترین صنایع خوزستان بوده که تولید یا عدم تولیدش برای مجموعه دولت است.
صنعت نیشکر به تنهایی صنعتی ناشایست نیست و ادغامش با سایر صنایع جانبی توان اقتصادی شگفت‌انگیزی ایجاد می‌کند. اما گسترش آن بهای سنگینی برای خوزستان به همراه داشته است چرا که درستی این توسعه و اثرات جانبی که دارد مورد سنجش قرار نگرفت. در اصل سود و زیان آن به شکلی مصنوعی تغییر کرد، در حالی که در صورت کسر اقتصادی، درآمدها بزرگنمایی و با ایده‌آل‌ها تنظیم شد. مخرج آن که هزینه‌ها و پیامدهای منفی بود، کوچک و بی‌اهمیت نشان داده شده و برخی عناصر اصلی مانند ابعاد اجتماعی و محیط زیستی بطور کل در جمع هزینه‌ها منظور نشد. این شد که از حل معادله فقط سود حاصل می‌شود. حالا اما واقعیت‌ها نشان داده که به هیچ وجه محاسبات صورت گرفته منطقی و درست نبوده است. ایجاد آلودگی، اثرات مخرب بر آب و محیط زیست، بافت اجتماعی و محلی منطقه و نهایتا تالاب‌های خوزستان همگی به نوعی متاثر از این شرایط شده‌اند که کسی حاضر نیست آن را محاسبه کرده یا گردن بگیرد. ایده‌ای که قرار بود بهشت را به خوزستان بیاورد فقط توانست مزارع خود را سبز نگه دارد و با مکیدن شیره حیاتی سایر سرزمین‌های دیگر خشکی و حال نزار را به این منطقه هدیه کند .
هم اکنون استان خوزستان درگیر معضلی است که حل آن بدون شک با درد شدید همراه است؛ دیابتی از نوع شکر که درمانش بس مشکل است.
اینکه چرا آن زمان متخصصانی رای به چنین امری داده‌اند را نمی‌شود دقیق گفت. احتمالا بخشی خطای محاسباتی و بخشی دیگر مربوط به نقطه نظر کارشناسی آنها بود که موافق طرح شده‌اند. به نظرم تمام این افراد قابل بخشش هستند، جز آن گروه از متخصصان و مسئولانی که با وجود آگاهی از پیامدهای منفی و راهکارهای بهتر، سکوت یا همراهی کرده‌اند؛ این افراد استان و کشوری را درگیر چالشی کرده‌اند که گریبان همه را گرفته است. ممکن است برخی همچنان پافشاری بر درست بودن تصمیم دارند و ایجاد این صنایع را راه‌حلی منطقی با توجه به شرایط می‌دانند. اما آنچه که عیان است چه نیاز به توضیح و تشریح دارد. کسی که نمی‌خواهد بداند هیچ دلیل و منطق و آمار و شواهدی کمکی به او نمی‌کند فقط باید گذاشت بر حال خود بماند به شرط آنکه مسئولیتی نداشته و در حوزه تصمیم نباشند. متاسفانه تجربه نشان داده ما اتفاقا دنبال همین افراد برای واگذاری مصدر امور می‌گردیم. نمی گویم نیت اولیه ایجادکنندگان خیر نبوده و این صنایع سودی حاصل نکرده‌اند اما هرچه که بود هم اکنون نتایجش زیان‌بار است. راه حل‌های مهندسی برای تغییر وجود دارد. می‌گویند جلوی ضرر را از هرجا ببندید سود و منفعت است. آقایان! نیشکر کام خوزستان را شیرین نکرده است. بلکه مبتلا به دیابتی محیط زیستی کرده که در حال نابود کردن رگ‌ها و ساید اندام‌های حیاتی آن مانند تالاب‌ها است .
به حرف دلسوزان گوش دهید و از منفعت‌های جزیی و امروزی برای آینده این سرزمین که خشکسالی و مصائب محیط زیستی در حال نابودی آن است چشم بپوشید. ما نیازی به خصم خارجی نداریم. خودمان دشمنان قسم خورده خویشیم.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *