گلستانی نماینده زنجیره امید کرمان در گفت و گو با پیام ما:
برای یک شهر هفتصدهزار نفری فقط دو پزشک متخصص قلب کودکان داریم
عرفان زارعی

زنجیره امید خیریه‌ای است بین‌المللی که در حال حاضر شعبه کرمان این خیریه در خیابان امام جمعه نبش کوچه بیستم مشغول ارائه خدمات به کودکان و نوجوانان بی بضاعت و بیمار در زمینه‌های قلب وعروق ،ارتوپد و ترمیمی است.
این خیریه خدمات زیادی در زمینه بیماری‌های قلب و عروق و ارتوپد و ترمیمی به کودکان بی‌بضاعت کرمانی انجام داده است. با می گل گلستانی نماینده زنجیره امید در کرمان در ارتباط با مسائل مختلف این موسسه خیریه هم صحبت شدیم.
از نحوه کار این موسسه تا حواشی که در ارتباط با زنجیره امید وجود داشت را از وی پرسیدیم. اگرچه گلستانی در طول مصاحبه بارها بر مطالبه گری مردم در ارتباط با مسائل مالی موسسات خیریه و چگونگی هزینه کرد پرداخت های مردم در این موسسات تاکید داشت، وی در پایان مصاحبه از اعلام گردش مالی زنجیره امید سرباز زد و گفت حتی نمی‌توانم عددی تخمینی را به شما بگویم. با این وجود مصاحبه زیر گفت و شنودیست خواندنی با یکی از فعالین در زمینه بهداشت و درمان کودکان بی بضاعت که در ادامه می توانید آن را بخوانید:

آیا امکان دارد خلاصه‌ای از فعالیت‌های خیریه‌ و کارهایی که این موسسه در کرمان انجام داده برای مخاطبان پیام ما بگویید؟
قبل از هرچیز ممنونم که زنجیره را لایق دانستید که این گفت وگو را با ما داشته باشید، موسسه خیریه زنجیره‌امید تنها موسسه بین‌المللی هست که توی سطح ایران مشغول به فعالیت است در حالی که مرکز این خیریه در کشور فرانسه می باشد و دفتر نمایندگی مرکزی هم درتهران واقع شده که از سال ۸۶ فعالیتش را آغاز کرده و تا الآن ۵۶۰۰ کودک را در زمینه قلب، ارتوپد و ترمیمی تحت درمان قرار داده و در این زمان خیلی کم این آمار خیلی خوبی هست که ما مدیون پزشکان خیلی خوبی هستیم که چه از کشور فرانسه و چه هموطنان ایرانی‌مان در رسیدن به این تعداد کودکان تحت درمان زنجیره‌را یاری کردند. از سال ۸۹ چون بیشتر آمار بچه‌هایی که در ایران برای عمل به پزشکان ما معرفی می‌شدند و برای جراحی به تهران می‌رفتند ساکن جنوب کشور بودند به همین دلیل این نیاز دیده شد که در جنوب کشور یک مرکز برای شناسایی و معرفی بیماران افتتاح شود. این شد که از همان سال ۸۹ در کرمان شروع بکار کردیم و اول هم فقط بخش مددکاری فعال بود و فقط بچه‌ها را شناسایی می‌کردیم که این کار معمولا به کمک بهزیستی و یا اشخاص حقیقی انجام می‌شد و هفته‌ای یکبار این بچه‌ها به تهران اعزام می‌شدند و بعد بر اساس نیاز در لیست انتظار قرار می‌گرفتند و به کرمان برمی‌گشتند. البته بیشتر بچه‌هایی که به زنجیره‌ معرفی می‌شوند در مراحل بحرانی هستند و نمی‌توانند خیلی در لیست انتظار بمانند. برای مثال اطفالی که سالها با این بیماری دست‌و پنجه نرم کردند و یا کودکی که قلب وی دارای حفره بود و ما برای ویزیت اولیه پیش پزشک متخصص مجموعه فرستادیم به دلیل بحرانی‌بودن وضعیت، دکتر تصمیم به عمل کردن فوری این کودک گرفت. درنتیجه در سال ۹۰ شروع به تامین هزینه و فعالیت‌های اسپانسرینگ کردیم و تا الآن حدود ۵۶۰ کودک در سطح استان تحت پوشش ما هستند که از این تعداد تقریبا ۶۰ درصد بچه‌ها به طور کامل تحت درمان قرار گرفتند و مابقی بچه‌ها بخاطر شرایط جسمی خودشان درمان شان به تعویق افتاده است. مثلا بچه‌هایی که سه سال سن بیشتر ندارند و بدن ایشان آمادگی مواجه شدن با عمل سنگین را ندارد و یا بچه‌های ارتوپد که با کار درمانی درمانشان ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که پزشک تشخیص بدهد که باید روند دیگری برای درمان بچه‌ها در نظر گرفته بشود.
چرا از پزشکان کرمانی استفاده نمی‌کنید؟
قطعا پزشکان خیلی خوبی در کرمان داریم ولی پزشکی که فوق تخصص قلب کودک باشد و یا به شکل تخصصی روی بچه‌ها کارکند در زمینه درمان قلب ،ارتوپد و ترمیمی درکرمان نداریم ولی تمام پزشکانی که با زنجیره امید کار می‌کنند همه دارای فوق تخصص هستند و به شکل ویژه و تخصصی روی مسائل کودکان کار می‌کنند و همین باعث شده آمار تلفات زنجیره خیلی پایین بیاید ولی متاسفانه در کرمان، بخش تخصی قلب اطفال وجود ندارد و برای مثال اگر به هر بیمارستانی رجوع کنید در بخش قلب می‌بینید یک کودک دو یا سه ماهه را کنار یک فرد ۶۰ ساله خوابانده‌اند ولی زنجیره امید ۱۵ تخت مخصوص کودکان در مرکز طبی تجهیز کرده و ما افتخار می‌کنیم که زنجیره توانسته یازده درصد مرگ و میر پس از عمل را در کودکان کاهش بدهد. در زنجیره‌امید کسر هزینه به علت همکاری پزشکان متخصص خیلی زیاد است برای مثال عمل قلب در حالت عادی بین ۱۲ تا ۲۰ میلیون هزینه دارد، اما با پشتیبانی زنجیره‌امید هزینه این عمل‌ها بین یک تا سه میلیون تومان می‌شود .
فکر می کنید مشکل از کجاست که پزشک فوق متخصص در رابطه با مشکلات کودکان نداریم ؟
فکر می‌کنم توجهی به این موضوع نمی‌شود و قطعا بی توجهی مسئولین به این موضوع بی‌تاثیر نیست، البته اگر به شیراز یا اصفهان نگاه کنیم بهترین پزشک‌های متخصص کودکان آنجا حاضر هستند اما مردم ما مطالبه گر نیستند و به جرات می‌توانم بگویم متاسفانه اگر بچه چهار یا پنج‌ساله‌شان هم فوت کند این که بخواهند پیگیری‌کنند این موضوع را و به فکر این باشند که این اتفاق فردا ممکن هست برای کس دیگری‌هم بیافتد، متاسفانه این‌کار را انجام نمی‌دهند و همین عدم پیگیری و مطالبه گری کار را به اینجا رسانده که برای یک جمعیت هفتصدهزار نفری فقط دو پزشک متخصص قلب کودکان داریم که این دو نفر هم هیچکدام از عمل‌های خیریه‌را انجام نمی‌دهند و تازه تعداد زیادی از مراجعین به خودشان را به ما ارجاع می‌دهند و خودشان هم می‌دانند که زنجیره امید درمان موفق‌تری را به بچه‌ها ارائه می‌دهد. من احساس می‌کنم اگر مردم مطالبه گری داشتیم حتما اوضاع بهتری بود. از مردم خواهش می‌کنم کمال همکاری را با زنجیره انجام دهند و ماهم تلاش کردیم که فقط طلب پول از مردم نکنیم و در کنار آن کالا یا خدماتی به همه خیرین داده شود حالا چه از نظر فرهنگی که ما جشنواره عکس راه انداختیم، اجرای تیاترهای مختلف و یا اجرای کنسرت‌های مختلف به نفع زنجیره‌ را سامان دادیم و همیشه تلاش کردیم سهمی هم در فعالیت‌های فرهنگی داشته باشیم. با آخرین جشنواره‌ی زنجیره‌امید که جشنواره عکس بود ما بیست میلیون در آمد داشتیم که با آن توانستیم ۱۵ کودک را تحت درمان قرار بدیم و مردم با خرید هر بلیط ورودی بازارچه‌های ما که ده هزار تومان بیشتر نیست تا بحال به طور میانگین درهر بازارچه ۶۰ میلیون به زنجیره کمک کرده‌اند. من همیشه پیگیر بوده ام که روی بنری چاپ شود که با درآمد بازارچه قبل چند کودک درمان شده‌اند و در بازارچه بعدی آویخته شود و از مردم خواهش می‌کنم با خیریه‌ای همکاری کنند که کاملا با مردم شفاف باشند و همه را در جریان جزئیات هزینه‌ها و درآمدهای خیریه قرار بدهند.
*شما خودتان شفاف سازی کردید؟
بله ما هر شش ماه از طرف زنجیره امید تهران ارایه بیلان به شکل وسیع داریم و تمام هزینه‌ها را به شکل کاملا شفاف بیان می‌کنیم.
*چه خوب که به این قضیه اشاره کردید در حال حاضر جو بی اعتمادی بدی نسبت به خیریه‌ها بین مردم به راه افتاده است. فکر می‌کنید علت این بی اعتمادی چه باشد؟ و باید برای جلب اعتماد مردم چه کرد؟
خیریه ها می‌توانند دو عملکرد داشته باشند. یا اعتماد مردم را جلب کنند و یا اینکه کاملا این اعتماد را از بین ببرند اما من همه این موارد را مدیون مطالبه گری مردم می‌دانم و هرچه مردم مطالبه‌گری بیشتری کنند و بیشتر پیگیر باشند که مثلا مبلغی که به فلان خیریه کمک کرده‌اند در چه راهی هزینه شده است. ما در زنجیره مثلا پول قلک‌ها را از پول اسپانسرینگ جدا می‌گذاریم و پول قلک‌ها برای ایاب و ذهاب بچه‌ها و دیگر هزینه‌های روزمره خرج می‌شود و اگر چیزی مانده بود و کودکی هم اسپانسر نداشت در آن زمان برای درمان هزینه می‌شود. ما همیشه جشن‌های قلک‌شکنی می‌گیریم و در حضور خود خیرین قلک‌های جمع‌شده را می‌شکنیم و پول‌ها را می‌شماریم و بعد هم بیلان هزینه‌ها و در آمدها در اختیار هرکسی که مطالبه کند قرار می دهیم و این حق مردم است که این تعامل دوطرفه را با خیریه‌ها داشته باشند. به نظر من انقدری که اختلاس‌ها در همه سطوح جامعه اتفاق می‌افتد بین خیریه‌ها رخ نمی دهد.
آیا هیچ قانونی در نظر گرفته شده که از این مشکلات پیشگیری شود؟
نه اتفاقا من یک بار بعد از تمام شدن بازارچه در کنار آمار مالی که استانداری از ما می‌خواست لیست اسامی بچه‌ها را هم برای آن ها بردم و گفتم این درآمد ما بوده و این هم لیست اسامی بچه‌هایی که درمان شده‌اند با مشخصات کامل که می‌توانید تماس بگیرید و ببینید که این بچه‌ها بوسیله تیم‌های مختلف ما درمان شده‌اند، کمی جا خوردند و گفتند این را ما نخواسته بودیم . من گفتم شما باید این را از ما بخواهید . متاسفانه من هم دیدم که از بقیه خیریه‌ها نمی‌خواهند با خودم گفتم چرا برگه حروم کنم. هروقت بخواهند لیستی ارائه می‌دهم .
بچه‌هایی که مشکلاتی علاوه بر مشکل قلب و ترمیمی و .. را دارند مثل مشکلات مالی از طرف زنجیره چه کاری برای آنها انجام می‌شود؟
هیچ. واقعا نمی‌تونیم ما فقط در زمینه درمان قلب عروق، ارتوپد و ترمیمی فعالیت می‌کنیم.
خوب آب پاکی را روی دستم ریختید. من مدتها پیش شاهد وضعیت معیشتی بد بچه‌ای بودم که عمل بسیار سخت و پیچیده‌ای روی ستون فقراتش انجام شده بود و دقیقا بعد از این عمل که به گفته خودتان ۱۵۰ ملیون هزینه واقعی عمل بود که با کسر هزینه‌ها ۱۶ میلیون هزینه‌عمل وی شده بود. زهرا که دختر هشت ساله بود به سختی نوزاد دیگری را به بغل گرفته بود و در خانه‌ای تاریک و نمور ترسناک در حاشیه شهر با هشت خواهر و برادرش و پدر معتادی که شغلش شستن قبرهای مردم در بهشت زهرا بود زندگی می‌کرد و این برای من سوال بود که آیا هدف زنجیره دادن بچه‌های‌کار سالم‌تری به جامعه است؟انجام عمل۱۵۰ میلیونی روی کودکی با این وضعیت در حالی که بعداز عمل باید دوباره برگردد به محیطی که والدین او حاضرند بچه ‌را با این وضعیت جسمی به بچه‌داری و کار خانه وادار کنند چه فایده‌ای دارد؟
اول این را بگویم که پدرزهرا هم هم فوت کرد و اضافه کنم که برای درمان زهرا دستگاهی را از فرانسه پروفسور مزدا آورده‌اند که همان دستگاه حدود دویست میلیون تومان هزینه در برداشت برای زنجیره امید، حالا به طور خلاصه بگویم چون این مورد زیاد تکرار می‌شد و کودک بعد از عمل حتی یک تخت نداشت که روی‌آن بخوابد الآن حدود سه یا چهار ماه است که‌ خانه اطفال افتتاح شده و کودکان بعد و حتی قبل از عمل (برای تقویت و غذای خوب خوردن) می‌توانند آنجا باشند با غذای گرم تا یک‌ماه بچه‌ها را با صبحانه نهار شام و میان وعده نگهداری می‌کنند و هزینه‌های زیاد این خانه اطفال که در تهران نزدیک دربند واقع شده از همین قلک‌ها تهیه می‌شود، و حدود ۶۰ تخت‌ هم گنجایش دارد.
در حال حاضر زهرا کجاست؟
زهرا هنوز با خانواده اش زندگی می‌کند و مشغول نگهداری از هشت خواهر و برادرش هست همانطور که به یاد دارید دو اتاق بود و هشت بچه، به تازگی هم زهرا دوباره دچار مشکل شده و نیاز به کمک درمانی دارد و خود پروفسور کیوان مزدا پیگیر بودند که زهرا را دوباره از نزدیک ببینند و ویزیت کنند که متاسفانه ما پرسنل کافی در دسترس نداشتیم که او را برای معاینه دوباره به تهران بفرستیم و با چهار نفر نیرو این امکان را نداشتیم که کسی را با او به تهران بفرستیم .
فکر نمیکنید بهترباشد تعامل بهتری بهزیستی با شما و یا دیگر NGO ها با شما داشته باند که بچه‌ای با این وضعیت را بعد از عمل به خانواده‌ای که صلاحیت نگهداری اورا ندارند تحویل ندهند و بچه عملا تبدیل به کودک کار نشود ؟
قطعا بهزیستی دوست دارد که این کارها را انجام بدهد اما آنقدر فقر زیاد هست و تعداد این بچه‌ها زیاد هست که بهزیستی هم نمی تواند. یعنی درگیری‌های زیادی دارد و در واقع ما موارد خیلی بدتر از زهرا هم داریم اما کارخاصی برای آن ها انجام نمی‌شود.
خوب پس بازده درمان چیست؟ آیا می‌خواهیم کودک کار سالم‌تری را تحویل جامعه بدهیم ؟
در واقع هدف ما این است که جلوی این اتفاق را هم بگیریم اما ساده به‌شما بگویم این دیگه در حوزه کارکرد ما نیست، ما سعی می‌کنیم بچه‌ها را درمان کنیم و موقعیتی را پیش بیاوریم که بچه‌ها بتوانند بدون مشکل ادامه حیات بدهند اما واقعا نمی‌توانیم جلوی این آسیب‌ها رابگیریم و فکر میکنم باید یک بخش جدایی روی این مسائل کار کنند.
فکر نمیکنید بهتر باشد بهزیستی کمیته‌ای را در نظر بگیرد که روی این موارد کارکنند؟
قطعا باید این اتفاق بیوفتد دولت موظف است که این کار را بکنه و من نمی‌دانم چرا این اتفاق نمی‌افتد.
خیلی شاهد بودم در کرمان وقتی بحث زنجیره‌امید پیش می‌آید بعضی می‌گویند این خیریه وابسته به آقای مرعشی است و در واقع پوششی است برای بقیه فعالیت‌های ایشان؟
من فکر می‌کنم این افراد با غرض ورزی‌های شخصی و کوته‌فکری این حرف‌ها رو می‌زنند و اگر نگاه وسیع‌تری می‌کردند که می‌گفتند حالا بر فرض هم اون شخص دارد بر اساس یک کاوری این فعالیت‌ها را انجام‌می‌دهد این کارهای خیر را هم میکند که قطعا این اتفاق نمی‌افتد. یکی از تعهداتی که من می‌دهم این است که هیچ بحث سیاسی یا مورد سیاسی و یا فعالیت سیاسی زنجیره نخواهد داشت و حتی اگر یک زمانی بخواهم کاندید یک شورای شهر ساده بشم باید از اینجا استعفا بدهم و این کار را کنار بگذارم و حالا این دیگر دید عموم هست که بجای تقویت خیریه تن به غرض‌ورزی‌ها می‌دهند. من متعهد شدم که هیچ فعالیت سیاسی نداشته باشم و اگر بخواهم روزی کارسیاسی بکنم از اینجا استعفا می‌دهم .
حالا آقای مرعشی و یا خانواده مرعشی هیچ نقشی در زنجیره ندارند؟
خانم مرعشی مدیر عامل هستند که وابستگی هم با آقای مرعشی دارند اما تا الآن که من اینجا هستم ما برای یکی از کارهای مان حتی از ایشان و یا آقای مرعشی کمکی‌ نگرفتیم . همه موارد از لیست انتظار تا تمام کارکردهای زنجیره در سایت ‌ما هست و همه می‌توانند بیلان ما را ببینند.
به عنوان آخرین سوال آیا خدمات زنجیره‌امید به همه به مساوات می‌رسد یا مثلا مهاجران غیرقانونی و یا قانونی افغان استثنا محسوب می‌شوند؟
شعار زنجیره بدون در نظر گرفتن دین نژاد و ملیت است و اتفاقا بیشتر مراجعین ما افغان هستند و حتی مهاجران غیر قانونی داشتیم که ما تلاش کردیم وضعیت اقامت ایشان را قانونی کنیم برای مثال احمد یکی از بچه‌های ما بود که نان خشک می‌خرید و وضعیت جسمی خیلی بدی داشت وما تلاش زیادی کردیم تا با رایزنی با استانداری و دیگر ارگان‌ها اقامت او را قانونی کنیم به ندرت این اتفاق می‌افتد که مهاجران غیر قانونی را تحت درمان قرار بدیم. ما در شرایط حاد این کار را انجام می‌دهیم و درمان کودک برای ما الویت دارد. در پایان خواهش می‌کنم از مردم که به خیریه‌ها و NGO ها کمک کنند و همیشه پیگیری کنند که پول‌هایشان کجا خرج می‌شود چون این موسسات دقیقا با پول خرد همین مردم گردش مالی‌شان را می‌گذرانند تا بچه‌ها را درمان کنند چون آسیب پذیرترین و معصوم‌ترین قشر جامعه همین بچه‌ها هستند و اگر این کمک‌های مردمی‌نباشند خیریه‌ها تعطیل می‌شوند.
فرمودید گردش مالی سوالی پیش‌آمد که گردش مالی زنجیره در یک‌سال گذشته چقدر بوده ؟تخمین بزنید عدد دقیق را نمی‌خواهم. صرفا حدود را هم بگویید کافی ست.
می‌دانید این عدد را باید بخش ‌مالی ما دقیق ارائه بدهد چون من اگه یک هزارتومان هم بالاتر بگویم بعدا باید پاسخگو باشم بخاطرهمین نمی‌توانم حتی یک تخمین هم به‌شما بدهم چون باید پاسخگو باشم که این هزارتومان کجاست.
پیام ما آمادگی دارد تا بیلان مالی و شرح عملکرد مالی و تایید شده توسط حسابدار رسمی را جهت تنویر افکار عمومی منتشر نماید.