وعده‌های حمایت از مرزبانان طبیعت به سرانجام رسید؟

محیط ‌بانان یکی از مهم‌ترین و تاثیر گذارترین ارکان سازمان حفاظت محیط زیست هستند و توجه به دغدغه‌‎های حرفه‌ای و معیشتیشان همواره مورد توجه بوده است. دولت که محیط زیست را همواره جزو اولویت‌های خود اعلام کرده، برای محیط‌بانان چند گام بزرگ برداشته است.

به گزارش ایرناپلاس، عرصه فعالیت آنها طبیعت است، از دشت و دمن گرفته تا کویر و بیابان. از قله کوه تا دره‌های عمیق و رودخانه‌های خروشان. اینها مرزبانان تنوع زیستی کشور هستند و نامشان محیط‌بان.شاید در نگاه اول، گشت زنی در طبیعت، چندان شغلی سخت و دشوار به شمار نیاید اما این فقط یک روی ماجراست.

حفاظت از عرصه‌های طبیعی و حیات وحش آن هم در گرمای طاقت‌فرسا و سرمای استخوان‌سوز به کنار، خطرهای مواجهه با حیوانات وحشی و درنده هم هیچ، درگیری با شکارچیان غیرمجاز مسلح، خود به تنهایی گویای خطرهای این شغل شریف است.

باید واقع‌بین بود. محیط‌بانی مانند برخی از شغل‌ها کار دل است، حداقل در کشور ما که اینگونه بوده؛ این واقعیت وقتی ملموس می‌شود که بدانیم محیط‌بانان هیچگاه شکایت از سختی کارشان ندارند اما از تنگی معیشت خود و نبود ضمانت شغلی دل چرکین‌ هستند. در بسیاری از مواقع برای حمایت از محیط‌بانان خلاء قانونی وجود دارد و چه بسیار محیط‌بانانی که به دلیل همین موضوع زیرتیغ بوده یا هستند.

توجه به محیط‌بانان و چاره‌اندیشی برای رفع دغدغه‌های معیشتی و حرفه ایشان همواره مورد توجه دولت‌های مختلف بوده است. این مهم اما در دولت تدبیر و امید رنگ تازه‌ای به خود گرفت زیرا رییس‌جمهوری یکی از مهمترین شعارهای انتخاباتی خود را توجه به مسائل محیط زیستی قرار داد. اهمیت توجه به محیط‌بانان وقتی خود را نشان می‌دهد که بدانیم عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته، ۵۰ درصد پرسنل این سازمان در حوزه محیط بانی مشغول فعالیت هستند.

به گفته وی، محیط‌بانان جزو پایین‌ترین قشر حقوق بگیران کشور بوده و تا سه سال گذشته متوسط دریافتی آنها حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود در حالی که باید ۴۴۰ ساعت در شرایط سخت در پاسگاه‌ها و مناطق تحت مدیریت حفاظت می‌کردند. خوشبختانه توجه دولت دوازدهم، سبب شد که امروز متوسط درآمد محیط‌بانان از متوسط کارکنان دولت بالاتر رود که این شامل دیگر حق و حقوق آنها نیز می‌شود.

کلانتری می‌گوید، سازمان محیط زیست تلاش‌هایی برای متعادل کردن ساعت کاری محیط‌بانان انجام داده اما به دلیل کمبود نیرو در بخش محیط‌بانی هنوز این امر محقق نشده است. کمبود محیط‌بان در کشور وقتی ملموستر است که بدانیم به ازای هر ۵ هزار هکتار از عرصه‌های طبیعی کشور، فقط یک محیط‌بان داریم؛ این آماری است که « علی محمدی شاعری » نماینده سابق مردم نکا، بهشهر و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی اعلام کرده و گفته، تعداد محیط‌بانان کشور یک پنجم متوسط جهانی است. در واقع این سرانه برای صیانت و حفاظت از جنگل‌ها و محیط‌زیست کشور بسیار کم است.شاعری با بیان اینکه تعداد محیط‌بانان در کشور به اندازه یک پنجم متوسط جهانی است اعلام کرده، تجهیزات محیط‌بانان و جنگل‌بانان بسیار فرسوده و ناکافی و وضعیت معیشتی این افراد نامناسب است؛ در واقع در شرایطی که محیط‌بانان و جنگل‌بانان در دفاع از محیط‌زیست و منابع طبیعی بر علیه متجاوزان از تجهیزات به روز برخوردار نیستند، قاچاقچیان و متجاوزان منابع طبیعی از امکانات کارآمدتری استفاده می کنند. در این میان یکی از مهمترین دغدغه‌های محیط‌بانان، درگیری آنان با شکارچیان غیرمجاز است. چه بسیار محیط‌بانانی که در درگیری با شکارچیان غیرمجاز به شهادت می‌رسند یا جانباز می‌شوند و در برخی موارد نیز به دلیل عدم آموزش‌ها و خلاء قوانین، به قتل محکوم می شوند.رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این باره می‌گوید: حدود ۴ درصد از نیروهای محیط‌بانی شهید و ۷ درصد جانباز هستند که حتی در نیروهای مسلح این درصد از شهدا چه در زمان جنگ و چه بعد از جنگ وجود ندارد.بعد از سال‌ها کش و قوس، برای حمایت از این قشر لایحه حمایت از محیط بانان تصویب شد اما نواقصی دارد که برای رفع آنها به زودی لایحه مکملی را تقدیم دولت خواهیم کرد که بخش ویژه آن در باره همیاران محیط زیست است تا مورد حمایت قرار گیرند.