‌حق‌آبه زیست‌محیطی زاینده‎‌رود، قدرتمند پیگیری شود

دبیر شورای تشکل‌های زیست محیطی اصفهان می‌گوید زاینده‌رود حق حیات دارد و این رودخانه یک لوله نیست که یک روز بازش کنند و روز دیگر ببندند

بارش‌های بی‌نظیر روزهای ابتدایی امسال بارقه‌هایی از امید را برای تالاب‌ها روشن کرد و با وجود اخبار امیدوارکننده در عمل گویا قرار نبود آبی به تالاب گاوخونی برسد، تالابی که امسال با وجود بارندگی یک و نیم برابری بیشتر از نرمال احتمال می‌رفت تا سیراب شود، اما انگار به نظر می‌رسد قرار نیست حقابه زیست محیطی زاینده‌رود و تالاب گاوخونی به درستی ارائه شود. این در حالی است که گفته می‌شود راهکار زنده شدن گاوخونی در تحویل حقابه زیست محیطی زاینده‌رود است حقابه‌ای که در سخنرانی‌ها خط قرمز، اما در عمل اولین حقی است که حذف می‌شود یا به تعبیر دیگر دزدیده‌ می‌شود.

حشمت‌الله انتخابی دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی استان اصفهان درباره وضعیت حقابه زیست محیطی زاینده‌رود به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: زاینده‌رود حق حیات دارد و این رودخانه یک لوله نیست که یک روز بازش کنند و روز دیگر ببندند، حقابه زیست محیطی فقط برای گاوخونی نیست.

او بر این باور است که پس از آب شرق، آبی برای گاوخونی رها نکردند و آب رها شده از کانال‌های بند رو دشتین برای کشاورزی می‌رفت و آبی به گاوخونی نمی‌رسید و تا امروز هم آبی به تالاب نمی‌رسد.

دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی استان اصفهان به کشاورزان شرق اصفهان اشاره می‌کند و می‌گوید: باید به کشاورزان گفت اگر حیات رودخانه را در نظر نگیرید آبی که امروز شما با آن زندگی می‌گذرانید به آن خیانت کرده‌اید، امروز فقط آب منطقه‌ای در این زمینه مسوول نیست، بلکه کشاورزان نیز در زمینه حقابه زیست محیطی مسوول هستند. انتخابی این چنین مثال می‌زند سیلابی که طی فروردین در اصفهان جاری و از رودخانه شور به رودخانه زاینده‌رود هدایت شد را نگذاشتند به تالاب گاوخونی برسد و به کانال‌ها هدایت شد؛ در واقع این آب به بند جوندیج (مادی جوندیج) انداختند و نگذاشتند به تالاب برسد و مقدار آبی که به گاوخونی رسید عمدتاً سیلاب‌های کوهپایه و رودشتین بود و چیزی حدود 4 میلیون مترمکعب آب به گاوخونی رسید و متاسفانه بسیار غوغا کردند که تالاب سیراب شد و …، اما جالب است بدانید آن آب یک درصد کل تالاب را در بر گرفت که امروز قطعاً خشک شده است. او ادامه می‌دهد: 2.5 متر پساب به سوی تالاب می‌رود که پر از سموم و کود کشاورزی است که با آب سالم مخلوط نمی‌شود و به سوی گاوخونی می‌رود. 48 کیلومتر مربع وسعت گاوخونی است و در عمل به آنجا آبی نرسیده است. دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی استان اصفهان معتقد است: زیستمندان زاینده‌رود را فراموش کرده‌ایم، پرندگان، آبزیان، پرندگان کنار آبزی، دوزیستان، انسان‌ها، درختان، گیاهان و کف زیان را نمی‌بینیم، در حالیکه تمام زیست‌مندانی که متکی به زاینده‌رود هستند حق حیات دارند و تنها انسان‌ها، کشاورزان و صنعت حق حیات ندارند.

انتخابی تاکید می‌کند: برای حقابه محیط زیست منظور اداره محیط زیست نیست، حقابه محیط زیست یعنی حقابه حیات و زیستن که همه مسوول هستند و متولی حقابه زیست محیطی، تمام مردم هستند آنها باید مطالبه گر باشند. حقابه زیست محیطی رودخانه را همه زیست‌مندان باید پیگیر باشند پرنده‌ای که بدون زاینده‌رود مانده است و ماهی که بی آب پایین و بالا می‌پرد به شما یادآوری می‌کند که حقابه زیست محیطی کجاست؟ و آن را چه کسی برده است؟ بد نیست بدانید درختانی که متعلق به رودخانه بودند خشک شدند برای اثبات این ادعا باید گفت درختان 60 ساله پل بابامحمود که از زاینده‌رود سیراب می‌شدند، امروز خشک شده اند.

او درباره اینکه آیا باید برای باز بودن رودخانه خوشبین بود یا خیر؟ می‌گوید: اگر مدیریت یکپارچه رودخانه از بالا دست تا پایین دست نتواند اعمال قدرت کند به تصمیمات در مورد زاینده‌رود خوش بین نیستیم، امروز حداقل 30 تا 40 درصد بالاتر از نرمال بارندگی داشته‌ایم، در حالیکه با میزان بارش 2200 میلیمتری در بالادست رودخانه و یک نیم برابری بارش بالاتر از نرمال باید رودخانه جاری باشد، اما اگر نمی‌توانند رودخانه را جاری نگه دارند باید با پذیرش اشتباه خود، اعمال قانون کنند. دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی استان اصفهان ادامه می‌دهد: وقتی می‌توان خشنود بود که قانون و قانونمندی بر رودخانه حاکم شود، همه ذی نفعان از جمله پرندگان، آبزیان، کشاورزان و مردم از حق خود بهره مند خواهند شد، همچنین بخشی از نشاط و خوشی مردم اصفهان مربوط به جریان زاینده‌رود است. انتخابی خطاب به مسوولان، اظهار می‌کند: مردم که به هم می‌رسند پس از احوال پرسی پرسش دوم این است که شنیدی آب رو بستن؟ دغدغه مردم اصفهان زاینده‌رود است و مردم شهرهای دیگر هم از حال زاینده‌رود سوال می‌پرسند؟ مسوولان باید به این دغدغه پاسخ دهند. او خاطرنشان می‌کند: اگر واقعا برای مدیران 176 میلیون مترمکعب حقابه زیست محیطی مهم و خط قرمز است و امیدواریم در عمل این حقابه تخصیص یابد. به گزارش ایسنا، حالا و پس از اعلام ادامه جریان زاینده‌رود، شاهد تداوم جریان زندگی در اصفهان خواهیم بود، اما پس از بارش‌های این چنینی بی شک باید زاینده‌رود بازمی‌ماند، اما موضوع از قلم افتاده این سال‌ها یعنی حقابه زیست محیطی تالاب است که تمام مردم اصفهان باید دایه‌دار آن باشند، حقابه ای که در سخن خط قرمز است، اما در عمل حذف‌شده اصلی!

زاینده‌رود دارای پیچیده‌ترین موضوع حق‌آبه

فروردین‌ماه 97 بود که مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست کشور اعلام کرد حوزه زاینده‌رود یکی از پیچیده ترین موضوعات حق آبه را به خود اختصاص داده است. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، مسعود باقرزاده کریمی با اشاره به برنامه احیای زاینده‌رود گفته بود حوزه زاینده‌رود یکی از پیچیده ترین و پرسابقه ترین موضوعات حق آبه رودخانه و تالاب در منطقه است به طوری که شورای هماهنگی ویژه ای برای این کار تشکیل شده است.

به گفته وی شورای هماهنگی زاینده‌رود چند جلسه در سطح وزرا، استانداران و نمایندگان کشاورزان استان‌های منطقه در رابطه با موضوع زاینده‌رود داشتند. 

باقرزاده در آن زمان گفته بود بارگذاری 20 هزار هکتار زمین کشاورزی که در اصفهان انجام می‌شد، در طی چند دهه گذشته به 400 هزار هکتار رسیده است که تنها حدود 50 درصد آن یعنی 200 هکتار کاشته می‌شود به عبارت دیگر کشاورزی در منطقه ده برابر شده است. به گفته وی با گسترش شهر و صنایع مختلف در استان، مصارف آب افزایش یافت و همچنین آبگیری تونل‌های کوهرنگ نیز نتیجه ای در بر نداشت. این مقام مسوول در ادامه عنوان می‌کند: سازمان حفاظت محیط زیست جلسه ای با وزارت نیرو برای تعیین حق آبه زاینده‌رود داشت که براساس گزارش وزارت نیرو با وجود بارش‌ها این قسمت از منطقه به دلیل خشکسالی احیا نشده است.