دیدی بهتر با عینک

هادی کاربخش
امروزه و به طور میانگین از هر پنج نفر پیرامون ما دو نفر مجبور به استفاده از عینک هستند وعیوب چشمی و ضعف بینایی خود را بوسیله عینک برطرف می کنند.تاریخچه پیدایش اولین عینکها مخلوطی از کوارتز بجای شیشه و استخوان و چرم بوده به اوایل قرن 12 برمیگردد.
این وسیله که ابتدا میان شاهزادگان و متمولین بعنوان وسیله ای کاملا تجملاتی استفاده میشد به مرورزمان و با پیشرفت علم به قسمتی از زندگی ما تبدیل شد بگونه ای که بسیاری بدون عینک نمیتوانند حتی ساعتی را سپری کنند با این حال عینک هنوز نتوانسته جایگاه اصلی اش را بعنوان وسیله ای کاملا طبی و ضروری در میان مردم بصورت خواسته یا ناخواسته پیدا کند.
خداوند نعمت بینایی را به ما ارزانی داشته است.لازمه یک بینایی کامل وخوب داشتن دو عدد چشم سالم است که از طریق آن بتوانیم بر محیط پیرامون خود احاطه داشته باشیم وبرای حصول این بینایی لازم است که علاوه برداشتن یک تغذیه مناسب از چشمهای خود در برابر هر گونه آسیب وخطر محافظت نماییم .گاهی اوقات ممکن است بینایی ما در اثر عواملی دچار اشکال شود وما از دید خوب وکاملی برخوردار نباشیم .عواملی که باعٍث کاهش بینایی میگردند عوامل متعددی هستند مانند عوامل ارثی وآسیب های فیزیکی از جمله ضربه ها ومواد شیمیایی وبیماریها وانحرافات چشمی وهمچنین عیوب انکساری چشم یا در زبان عامیانه همان ضعف های بینایی میتوانند باشند.
حسین دهقانی کارشناس بینایی سنجی در باره عیوب انکساری معتقد است” .عیوب انکساری چشم شامل نزدیک بینی دوربینی وآستیگماتیسم میباشند که دور بینی ونزدیک بینی میتوانند به تنهایی ویا توام با آستیگماتیسم باشند .عیوب انکساری چشم از هر نوعی که باشند بسته به مقداروشدت ونوع آن باعث کاهش بینایی میگردنند وگاهی اوقات ممکن است این کاهش بینایی باعث خستگی سوزش وقرمزی چشم وسردرد شود ..بنابراین لازم است جهت جلوگیری از کاهش بینایی وخستگی وسوزش وقرمزی چشمها ودرد چشم وسردرد این عیوب را اصلاح کرد .امروزه برای اصلاح عیوب انکساری چشم از راههای مختلفی استفاده میشود که عبارتند است عینک- لنز وجراحیهای انکساری که هر کدام از این روشها معایب ومزایای خاص خود را دارند که در اینجا اندکی در مورد عینک صحبت خواهیم کرد .استفاده از عینک جهت اصلاح ضعیفیهای چشم به عنوان یکی از قدیم ترین روشهای محسوب میگردد که تاکنون هم استفاده وسیعی دارد وهنوز به عنوان بهترین وکم خطر ترین وارزان ترین روش میباشد .عینکها خود انواع مختلفی دارند ودارای کاربردهای متفاوتی میباشند .کاربردهای عینک شامل اصلاح عیوب انکساری جهت افزایش دید ودر بعضی از موارد استفاده جهت کاهش انحرافات چشمی ویا استفاده از عینکهای آفتابی برای محافظت از چشم در مقابل اشعه آفتاب ونورهای مزاحم محیطی میباشد همچنین گاهی اوقات از عدسیهای خاص با رنگها وفیلترهای مخصوص ومتفاوت برای کمک به کنتراست بینایی در بعضی از افراد مانند افراد کورنگ استفاده میگردد.یکی از مزایای بسیار ویژه عینک محافظت از چشمها جدای از اینکه چشم ضعیف باشد یا نباشد ویا به نور حساس باشد یا نباشد در مقابل آسیبهای احتمالی مانند ضربه ها وعوامل شیمیایی میباشد که خود مانند سدی از چشهما در مقابل این عوامل از محافظت مینماید .در حال حاضر در زمینه ساخت وارائه فریم ها وعدسیهای عینک پیشرفتهای بسیار زیادی ایجاد شده است وطیف بسیار وسیعی از عدسیای عینک با جنسها وکاربردهای متفاوت در اختیار ما میباشدکه برای کمک به سیستم بینایی می توان از آنها بهره برد .همچنین در زمینه ساخت فریم های عینک هم به مدد پیشرفتهای علمی طیف وسیعی از فریمها با جنسها واشکال متفاوت در اختار مصرف کننده قرار میگیرد .در صورتیکی هر کدام از ما بخواهیم از عینک استفاده کنیم بستگی به نوع نیازمان بایستی اقدام به انتخاب عینک مناسب اقدام کنیم زیرا استفاده از هر عینکی ممکن است بسته به نیاز ما متفاوت باشد .به عنوان مثال افرادی که دارای شغلهای خاص هستند ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشند وهر کدام از آنها ممکن است نیاز باشد از یک عینک خاص با عدسیهای خاص استفاده نمایند مثلا عینکی که یک خلبان از آن استفاده میکنند با عینکی که یک دانش آموز یا فرد عادی استفاده میکنند بسیار متفاوت است .بنابراین هر فرد بایستی در انتخاب عینک بر اساس نیاز خود اقدام نماید .مثلا یک فردی که بیشتر در محیط بیرون هست ودر معرض اشعه افتاب بهتر است اگر چشمش ضعیف هست از عدسیهای فتوکرمیک –آنتی رفلکس وبا پوششهای خاص استفاده نماید وکسانی که چشمشان ضعیف نیست حتما از عینکهای افتابی استفاده نمایند .البته متاسفانه علیرغم پیشرفتهای چشمگیر در این زمینه هستند افراد سود جویی که با ارائه عینکها وعدسیهای قلابی بینایی افراد را به خطر می اندازند بنابراین همیشه سعی کنید عینک خود را از مراکز مجاز تهییه کنید وهمچنین با صرف هزینه اندکی بیشتر از مارکهای استاندارد ومعروف استفاده نمایید .متاسفانه استفاده از عینکهای آفتابی در مملکت ما جا نیفتاده است ولی آنچه که مسلم هست استفاده از عینکهای آفتابی برای تمامی افراد با هر شغلی وبرای تمامی سنین اعم از کودکان وبزرگسالان لازم وضروری میباشد به خصوص در جاهاییکه اشعه خورشید با شدت وحدت بیشتری میتابد .اشعه مضر ماورای بنفش نور خورشید می تواند از بین ابرها نیز عبور کند، بنابراین استفاد از عینک آفتابی برای روزهای ابری و آفتابی لازم است. حتی کودکان نیاز به استفاده از عینک آفتابی دارند. برای خرید عینک آفتابی به مکان های فروش معتبر مراجعه کنید و قبل از آن با یک کارشناس بینایی‌سنجی در این باره مشورت کنید. هیچ وقت از دست فروش ها و مغازه های نامعتبر عینک آفتابی نخرید.
انواع عینک آفتابی
در فصل گرما شدت نور خورشید افزایش می‌یابد و در نتیجه استفاده از عینک آفتابی در این فصل ضروری است.استفاده از عینک آفتابی مناسب در شرایطی که نور آفتاب شدید است، باعث بهتر شدن دید و پیشگیری از صدمه به عدسی و شبکیه چشم می‌شود. در نور شدید، چشم احساس خستگی و کاهش دید رنگی می‌کند.در صورتی که چشم‌ها هر روز بدون محاظ برای ساعات طولانی در معرض تابش نور آفتاب قرار گیرند، احتمال ابتلا به آب مروارید بسیار افزایش می‌یابد.
عینک های آفتابی با لنزهای (شیشه) پلاریزه برای افرادی که مدتی در آب و یا در برف می مانند، بسیار مفید است.این عینک ها، بازتاب نور را می شکنند و در نتیجه از تابش نور خیره کننده به چشم جلوگیری می کنند.این عینک ها برای کسانی که تابش نور را دوست ندارند نیز مناسب می باشد.شیشه عینک با پوشش آیینه ای هدفی بالاتر دارد. عینک آینه ای، نور کمی را به چشم ها وارد می کند و برای افراد چشم روشن بسیار خوب است.
عینک مسدودکننده نور آبی معمولا دارای شیشه کهربایی رنگ می باشند.این عینک جلوی ورود نور آبی به چشم را می گیرد.این عینک ها دارای قدرت تطابق بالایی می باشند و برای صیادان، خلبانان، قایق رانان و اسکی بازان بسیار خوب می باشند.
نور آبی، ملاتونین یا هورمون خواب را تحت تاثیر قرار می دهد و به عملکردش آسیب می رساند.یک تحقیق نشان داد افرادی که این عینک ها را می زنند، در شب بهتر می خوابند.با افزایش سن، احتمال بروز آب مروارید نیز افزایش می یابد.استفاده از عینک آفتابی ممکن است باعث تاخیر بروز آب مروارید شود.
اگر شما هنگام ورزش عینک آفتابی می زنید، شیشه های رنگی را استفاده کنید تا دید ورزشی را بالا ببرند.
عینک با شیشه زردرنگ در نور کم یا در هوای مه آلود کمک می کند تا تصویر را واضح تر ببینید.این عینک ها برای ورزش هایی از قبیل: اسکی، دوچرخه سواری، بسکتبال و تنیس و بدمینتون مناسب می باشند.
شیشه عینک سبز رنگ ممکن است وضوح رنگ ها را بالا ببرد.توصیه می شود حتما قبل از خرید، این عینک ها را به چشم بزنید و با نور یکسان، رنگ های مختلف را ببینید و بهترین آنها را خریداری کنید.
کودکان نیز همانند بزرگسالان نیاز به عینک آفتابی دارند.کودکان در فصل تابستان، بیشتر در بیرون از منزل بازی می کنند و چشم آنها حساس تر می باشد.موقع خرید عینک آفتابی (از جاهای معتبر) برای کودک خود بپرسید که آیا این عینک در مقابل اشعه های ماواری بنفش از چشم ها محفاظت می کند یا نه.
با افزایش سن، احتمال بروز آب مروارید نیز افزایش می یابد.استفاده از عینک آفتابی ممکن است باعث تاخیر بروز آب مروارید شود.همچنین، عینک آفتابی از تخریب ماکولا جلوگیری می کند. لکه زرد در قسمت مرکزی شبکیه چشم به نام ماکولا خوانده می شود.تخریب ماکولا، بیماری ای است که به مرکز بینایی آسیب می رساند.بعد از عمل جراحی آب مروارید، حتی در داخل خانه باید از عینک پلاریزه استفاده کنید تا درد و ناراحتی ناشی از تابش نور را کم کند.
برای اینکه فردی بتواند عینک آفتابی را به طور کیفی ارزیابی کند که خوب است یا بد، می‌تواند آن را به چشم بزند و اگر یک دید خوب و راحت داشت و میزان نور ورودی چشمش را اذیت نکرد، یک ارزیابی کیفی می‌تواند باشد اما کافی نیست. بهترین راه برای اطمینان بیشتر این است که عینک آفتابی را از مراکز معتبر تهیه کنیم. ما یک مرکز تحقیقات و استاندارد اپتیک داریم که مارک و برند‌هایی را که در مراکز معتبر فروخته می‌شوند بررسی و تائید می‌کند.
راه دیگر این است که یک اپتومتریست یا متخصص علوم بینایی ز یا عینک سازیهای معتبر و قابل اعتماد با دستگاهی که دارند عینک را از لحاظ پولاریزیشن، میزان آبزرویشن و ترانسمیشن و درصد uv چک کند و بعد توصیه کند که از آن استفاده کنیم.
مژگان سرگلزایی یکی دیگر از کارشناسان اپتومتریست «شایع ترین مشکلات بینایی را نزدیک بینی، دوربینی، استیگماتیسم و پیر چشمی و علت انرا بدلیل اشکال در انکسار نور توسط عدسی چشم و قرنیه و یا شکل غیر طبیعی کره چشم میداند و درباره بهترین سن جهت معاینات چشمی میگوید:
هر فردی برای پیشگیری از بیماری‌های چشمی و اختلالات بینایی، باید سالی 2 بار معاینه شود. بعضی از گروه‌های سنی هستند که یک گلدن تایم یا دوره طلایی دارند و چون ریسک اختلالات بینایی بالاتر است باید معاینات حتما انجام شود و این گروه سنی عمدتا اطفال بین 4 تا 6 سال هستند. در این سن اگر اختلالات بینایی مثل تنبلی چشم یا انحرافات چشمی، بیماری‌های چشمی خیلی ساده مثل آب مروارید یا خیلی پیچیده مثل اختلالات شبکیه کشف نشود بیماری دیگر اصلاح نمی‌شود یا به سختی اصلاح می‌شود.
اما در کل معاینات چشمی درگروه سنی اطفال مهم است به این دلیل که تکامل بینایی در حال صورت گرفتن است شرایط ویژه ای دارند. اگر این تکامل بینایی با بیماری و اختلالات بینایی همراه شود همیشه برای فرد ماندگار می‌شود بنابراین دوره کودکی دوره خاص برای یک گروه سنی خاص است.
گروه سنی دیگری که شرایط ویژه دارند افراد مسن یا بالاتر از 65 سال هستند که این گروه نیز مانند اطفال نیازمندی‌های بینایی خاصی دارند. یکی از اختلالات خاص در افراد مسن کاهش کنتراست است ویا زمان عادت به تاریکی در این افراد افزایش پیدا می‌کند و بینایی آنها متاثر شده و کم می‌شود. این مشکلات به طور فیزیولوژیکی و طبیعی ایجاد می‌شود و ما می‌توانیم آن را اصلاح کنیم. در این گروه درصد ایجاد بیماری‌های چشمی از بقیه افراد بالاتر است، بنابراین معاینات بینایی در این افراد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. افراد مسنی که بیماری و اختلالات چشمی دارند لزوما نباید منتظر بمانند که سالی دو بار معاینه شوند ، بلکه بسته به نوع بیماری که داشته باشند گاهی لازم است ماه به ماه کنترل شوند.
مثلا فردی که فشار چشمی بالا دارد گاهی اوقات حتی باید ماهی دو بار فشار چشمش کنترل و معاینه شود که شرایط خاص خودش را دارد. با این حال حتی فردی که هیچ مشکل چشمی ندارد لازم است که این معاینات برای او انجام شود چرا که این گروه سنی نسبت به بقیه گروه‌های سنی از حساسیت بالایی برخوردارند.
وی درباره لزوم استفاده از عینک طبی معتقد است که اگر شخصی که نیاز به عینک دارد اما عینک نزند،هیچ اتفاقی نمی‌افتد. فرد بد می‌بیند و ناراحت است، کیفیت زندگی او تحت تاثیر یک بینایی بد قرار می‌گیرد. فقط یک استثنا وجود دارد و آن هم اطفال بین 4 تا 6 سال به دلیل اینکه اختلالات بینایی می‌تواند در آنها باعث به وجود آمدن مشکلات و مسائل بینایی شود، در این گروه سنی درمان‌های خاص خودش را دارد.
به طور کلی ما عینک را برای دو هدف می‌زنیم یکی راحت ببینیم و دوم خوب ببینیم و اگر عینک نزنیم این دو امتیاز بینایی را از دست می‌دهیم. کاهش و افزایش نمره چشم مربوط به مسائل داخلی است و روند فیزیولوژیکی خودشان را دارند، بنابراین عینک هیچ تاثیری روی کاهش نمره چشم ندارد و …
این یک باور غلط است که در جامعه وجود دارد، عینک بزنیم نمره چشم ما رفع شود، نمره چشم پایین بیاید، اگر عینک نزنیم نمره چشم ما بالا می‌رود، اصلا اینطور نیست.ما عینک می‌زنیم که بینایی ما اصلاح شود و راحت ببینیم.ما بحث راحتی بینایی و میزان بینایی را داریم. ممکن است فردی خوب و به اندازه کافی ببیند ولی راحت نبیند. یعنی بینایی همراه با سردرد، سوزش، خارش، آب ریزش و حالت تهوع داشته باشد، پس یک بینایی همراه با ناراحتی دارد. گاهی اوقات لازم است که عینک بزنیم تا این علائم رفع شود.
این بینایی سنج در مورد روشهای برطرف کردن ضعیفی چشم میگوید معمولا سه روش وجود دارد، .
یکی استفاده از عینک است که بهترین، سالمترین، ساده ترین و ارزانترین و کم خطرناکترین روش است.دوم استفاده از لنزهای تماسی است. مانند لنزهای تماسی نرم، سخت، و نرم و سخت با هم و انواع پیشرفته که الان وجود دارد. این لنزها می‌توانند جایگزین عینک باشند البته استفاده از آنها شرایط خاص دارد.
راه سوم جراحی‌های انکساری مثل لیزیک ، لازیک و پی‌آر کی است. این روش‌ها، روش‌هایی است که می‌توان عیوب انکساری یا همان نمره چشم را اصلاح کند.
اولویت اول ما عینک است، زمانی جراحی انکساری انجام می‌شود که مشکل فرد با عینک و لنز برطرف نشود.
حمید موحدی یکی از کارشناسان ساخت و عرضه عینک استان کرمان در مورد انواع عدسی ها و فرم های طبی استاندارد عقیده دارد:تا حدود 5 تا 6 سال قبل کاربرد عدسی های شیشه ای زیاد بود اما پس از آن حدود 90 درصد از عینکها با عدسی پلاستیک و با روکش لایه های محافظت کننده و آنتی رفلکس ساخته میشود.
وی مزایای استفاده از این نوع عدسیها را به دللا یل زیر میداند»
1-ایمن تر بودن در برابر ضربه و نشکن بودن2-سبک بودن و راحتی استفاده از ان بعلت وزن کمتر3-پوشش هایی که روی عدسی قرار میگیرد تا هم باعث عبور بیشتر نورهای مفید و در نتیجه دید بهتر و شفاف شود و هم باعث ضد خش تر شدن عدسی میشود4-داشتن خاصیت ضد یووی بودن انها و در نتیجه محافظت بیشتر از چشم در مقابل آفتاب5-داشتن خاصیت اب گریزی که در هنگام بارندگی قظرات باران را تا حدودی دفع میکند6-ضد بخار بودن انها.
او میگوید:تنها مزیت شیشه نسبت به پلاستیک،مقاوم بودن ان در برابر خش است هرچند بعضی از نمرات خاص و سفارشی را باید از نوع شیشه بکار برد وپلاستیک نمرات فوق وجود ندارد.
این عینک ساز باسابقه در مورد عذسیهای فتوکرومیک می افزاید:استفاده از این نوع عدسیها کلا سفارش نمیشود مگر به تجویز و سفارش پزشک یا بینایی سنج،این نوع عدسی با توجه به اینکه به مرور زمان باعث تنبل شدن و عدم تطابق عدسی چشم با نور میشود و کار عدسی چشمی را شیشه یا پلاستک فتوکرومیک انجام میدهد، بهتراست از بکاربردن ان امتناع ورزید.این افراد میتوانند از عینکهای افتابی با نمره چشمشان یا همان عینکهای طبی افتابی استاندارد استفاده کنند.
وی در پایان به مشخصات یک عینک طبی استاندارداشاره کرد و گفت:انتخاب عینک فلزی یا کاِئوچو سلیقه ای است هرچند میتواند به تشخیص یا توصیه اپتومتریست یا عینک ساز باشد ولی در کل بهتر است عینکی باشد که کاملا روی بینی راحت باشد.پولک ها یا پد عینک بدرستی دو طرف بینی قرار گیرد تا باعث ازار و التهاب پوستی نشود.دسته های عینک اندازه باشند.فرم عینک زیاد کوچک یا بزرگ نباشد و مناسب تر است که برای دید نزدیک از عینکهای نیمه استفاده شود تا برای دیدن دور به مشکل بر نخوریم.