محمدرضا رشتی‌زاده مدیر مرجع صدور شناسنامه فرش دستباف با بیان اینکه خودمان باید پشتیبان مالی فرش ایران شویم، می‌گوید: رویداد سرنخ اولین رویداد ملی فرش دستباف ایرانی است که در حوزه گفت‌وگو و نقد و بررسی فرش‌های دستباف معاصر ایرانی شکل می‌گیرد. در این رویداد ۹ نفر از تولیدکنندگان که فرش دستباف و نو خلق کرده‌اند حضور دارند و آثارشان را در موزهٔ فرش ایران ارائه می‌کنند همچنین منتقدان در این رویداد درباره چرایی و چگونگی این آثار صحبت خواهند کرد. این مجموعه رویدادها در آینده موجب می‌شود سرنخ‌های جدیدی از میان گفت‌وگوها بیرون بیاید تا بتوانیم وارد دنیای جدیدی از بحث فرش شویم.

 هنر کشورمان را به درستی ارائه نمی‌دهیم تا خواستگار پیدا کند

مدیر مرجع صدور شناسنامه فرش دستباف ادامه می‌دهد: فرش، عمری بیش از ۱۰۰ سال دارد و کالایی است که جمع خانواده را می‌سازد. ریشه معماری ما در فرش است. همه‌ی ما روی فرش‌ها بازی کردیم و با رنگ‌های قالی بزرگ شدیم. دنیای امروز، دنیای جنگ و رقابت اقتصادی با دنیا است. روزی تجارت فرش در دنیا بالای ۴ میلیارد دلار بود که دردههٔ ۷۰ به دو میلیارد دلار رسید و امروز این عدد به زیر ۵۰ میلیون دلار رسیده است. کسی جای ما را نگرفته است، هنوز هم هند، پاکستان و چین به اندازه دو میلیارد می‌فروشند، این ما بودیم که از بازار بین‌المللی خارج شدیم و مثل گذشته هنر کشورمان را به درستی ارائه نمی‌دهیم تا خواستگار پیدا کند. اگر بافنده‌ٔ من ارزش بالایی پیدا کند، می‌توانیم به همان میزان دو میلیارد دلار صادرات فرش برگردیم که نیازمند زیرساختی است تا هنرمند به وسیلهٔ کارشناسان فرش قضاوت شوند و زبان فرش را به مصرف کننده منتقل کنند به همین دلیل تصمیم گرفتیم چنین رویدادی را برگزار کنیم. 

رشتی‌زاده با تاکید بر اینکه برای نخستین‌بار است که این رویداد برگزار می‌شود، اظهار امیدواری می‌کند کمیته‌ای اجرایی در موزهٔ فرش ایران به وجود بیاید و خود هنرمندان برای سمینارهای بعدی داوطلب شوند. «چون این اولین رویداد است، هنرمندان را خودمان و با توجه به آثار شاخصی که تولید کرده‌اند، انتخاب کرده‌ایم». او از برخی تبلیغ‌های فرش در اروپا ابراز تاسف می‌کند: «در اروپا تبلیغی دیدم که یک فرش ایران با ۵۰ درصد تخفیف بخر و سه فرش ایرانی ببر. این تبلیغ آبروی فرش ایران را می‌برد. به جای حراج سنت و فرهنگ و فرش‌مان باید ارزش فرش، هنرمند و فرهنگ‌مان را بالا ببریم. ما باید از اروپایی‌ها پول 100 سال مصرف فرش را بگیریم تا به اوج صادرات‌مان برگردیم و از طرفی من به عنوان تاجر فرش باید به شکلی اجرت بافنده را پرداخت کنم تا زندگی زیبایی داشته باشد نه آنکه با دستمزد کارش فقط بتواند قرض‌هایش را پرداخت کند.» مدیر مرجع صدور شناسنامه فرش دستباف با اعلام اینکه نزدیک به ده هزار شناسنامه فرش صادر شده است، می‌گوید: «متاسفانه فروشندگان آنقدر مصرف‌کننده را فریب داده‌اند که شناسنامه برای مصرف‌کننده و خریدار تبدیل به خواستهٔ اولیه شده است. امروز مصرف‌کننده نیازمند شفافیت است.»

 ورود به دنیای جدیدی از فرش‌های دستباف

«زهرا شوندی» مدیر اجرایی موسسهٔ «ایران گره» نیز درباره رویداد سرنخ بیان می‌کند: قطعا سرنخ‌های مهم جدید و متفاوتی از بین گفت‌وگوهای رویداد سرنخ بیرون می‌آید که با دنبال کردن آن وارد دنیای جدیدی از فرش‌‎های دستباف ‌می‌شویم تا در نهایت ارزش بیشتری به هنرِ دست ایران بدهیم. موسسهٔ ما در هر رویدادی که برگزار می‌کند سه اصل اصالت، شفافیت و منزلت را رعایت می‌کند به همین دلیل تمامی فرش‌هایی که در این رویداد درباره آنها صحبت می‌شود شناسنامه دارند و قبلاً کارشناسی شده‌اند. ما به صورت کاملا شفاف که ضعف اصلی عرضه فرش ایران است، آثار را در اختیار بازدیدکنندگان می‌گذاریم تا منزلت و جایگاه اصلی فرش ایران را به آن برگردانیم.

او درباره ارزش مالی فرش‌هایی که در این رویداد نمایش و نقد می‌شوند، می‌گوید: برخی فرش‌ها اصلا قابل فروش نیستند و چون موزه جایگاه تجاری ندارد نمی‌توان روی آنها قیمت گذاری کرد، بُعد هنری و فرهنگی آثار در این رویداد دارای اهمیت هستند.

 فرش، پرچم دوم کشور ماست

«محمد جواد اینانلو» مدیر موزهٔ فرش ایران نیز معتقد است: ما مدعی هستیم که تاریخ فرش بافی در دنیا در اختیار کشور ماست و ما مرجع فرش دنیا هستیم و فرش به عنوان پرچم دوم کشورماست. همیشه به ویژه در چند دهه اخیر کم و کاستی‌هایی در حوزه تجاری فرش وجود داشته و گلایه‌هایی از سوی تولیدکنندگان مطرح بوده است. یکی از دغدغه‌های موزهٔ فرش ایران به عنوان غنی‌ترین گنجینه فرش دنیا، آینده فرش ایران است تا فرش‌ها را بسلامت تحویل آیندگان دهد و یکی از اقدامات موزه، شناسایی فرش‌هایی هستند که تا ۵۰ الی ۱۰۰ سال دیگر قابلیت نگهداری در موزه را دارند و این برنامه نیازمند سلسله گفتمان‌هایی برای معرفی آثار فاخراست و نگاه‌مان باید در این زمینه نقادانه باشد که قرار شد با همکاری مجموعه ایران گره و بنیاد فرش رشتی‌زاده، سلسله نشست‌هایی تحت عنوان سرنخ داشته باشیم و آثار نامزد شده برای نمایش را در موزه بررسی کنیم که شامل ۹ اثر از اقصی نقاط کشورمان است. 

در نهایت می‌خواهیم استراتژی آینده تولید فرش‌های هنری ایران را بررسی کنیم. او با بیان اینکه یکی دیگر از اقدامات موزهٔ فرش ایران بحث تقویت «مسئولیت اجتماعی» است، می‌گوید: همیشه نگاه به موزه این‌طور بوده که موزه یک وظیفه دارد و آن هم نگهداری از اشیاء است که ما منکر آن نیستیم اما به نظر من ما نیازمند ترویج نگاهی هستیم که دیگران هم نسبت به موزه مسئولیت‌هایی دارند و زمانی ما می‌توانیم چنین ادعایی داشته باشیم که خودمان بتوانیم مسئولیت‌مان را به نحو احسن انجام دهیم و بعد از آن نوبت کسانی است که دل نگران موزه و فرش ایران هستند. در این رویداد آثاری از امین عسلی، مسعود محمدبیگی، سینا ایران‌نژاد، هادی پورجهان، علی بردبار، سعدی حکیم، محمد مهدی حقیقی، امیرحسین حقیقی و علیرضا حقیقی نمایش داده می‌شود و علی اصغر خوش گفتار مقدم، تورج ژوله، بهزاد سلیمانی، احمد عابدینی، فتحعلی قشقایی‌فر و مهدی کشاورز افشار به عنوان کارشناسان هنری، آثار این هنرمندان را نقد می‌کنند. رویداد سرنخ (گفت‌وگو درباره فرش‌های دستباف معاصر ایرانی) از ۷ تا ۱۰ خردادماه در موزهٔ ملی فرش ایران برگزار می‌شود و حضور برای عموم در این نشست‌ها و بازدید از آثار هنرمندان آزاد است.