برداشت گسترده موجب تخریب زاگرس شده است
انقراض گیاهان بومی در بازارهای محلی
ایجاد مناطق قرقهای مشارکتی با کمک مردم برای کاشت و آموزش مردم برای برداشت اصولی و صحیح هم در کنار آن میتواند یکی از روشهای جلوگیری از انقراض این گیاهان باشد
۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۳:۰۶
عصر یک روز بهاری است. ترافیک منتهی به یکی از خیابانهای شهر یاسوج ترافیک سنگینی است. ماشینها بهسختی عبور میکنند. بهسمت چهارراه اصلی میرویم، با خیل جمعیت مواجه میشویم که در کنار پیادهرو در حال خریدوفروش گیاهان دارویی و خوراکی زاگرس هستند. فروشندگانی که گونیهایی پر از بیلهر، کنگر، بنسرخ، تره، قارچ، موسیر، کارده و... دارند، آنها را به مشتریان خود عرضه میکنند. این بازار پررونق در ابتدای بهار شروع میشود و تا خردادماه ادامه دارد. البته این بازار جدا از دیگر مکانهای فروش گیاهان دارویی و مصرف شخصی است که توسط مردم در مناطق مختلف انجام میشود. بسیاری از گونههای گیاهی که در این بازارها عرضه میشوند، در مناطق زیادی منقرض شدهاند یا در حال انقراض هستند.
ارزش این گیاهان خاص بهدلیل خودرو بودنشان است که هزینهای برای فروشنده بهلحاظ کشت ندارند، برخی از این گیاهان خاصیت دارویی و درمانی دارند یا لااقل ادعاهایی در این مورد میشود، برخی دیگر هم گونههای خوراکی هستند. این دو کاربری باعث تقاضای زیاد این محصولات شده، تقاضایی که با برداشت غیراصولی و نادرست همراه است و با این شیوه و سرعت برداشت، در سالهای آینده این گیاهان را از چرخهٔ محیطزیست حذف میکند. البته بازار مصرف این گیاهان خوش عطر و طعم تنها به یاسوج یا شهرهای اطراف ختم نمیشود، بسیاری از شهرها و استانهای دیگر مقصد این گیاهان هستند و با قیمت بالایی در آنها به فروش میرسند.
از بین بردن پوشش گیاهی و برداشت گستردهٔ آن، رویش مجدد این گیاهان را با مشکل مواجه میکند و از طرفی مقاومت زمین در مقابل بارندگی کم میشود. همچنین، دامنهٔ حضور انسان در طبیعت برای چیدن این گیاهان به مناطق صعبالعبور و مناطقی که انسان کمتر حضور پیدا کرده است، کشیده شده و پاکوبهای جدید در منطقه ایجاد کرده است. برداشت برخی گونهها در مناطق صعبالعبور نهتنها باعث میشود سالانه افراد زیادی مجروح شوند، بلکه در مواردی آنها جان خود را هم از دست میدهند. بهعلاوه از تبعات دیگر این امر میتوان به حضور انسان در مناطقی که محل و قلمروی حیاتوحش است، اشاره کرد.
کشت گلخانهای یا مزرعهای برخی گونهها در مناطقی که بومی همان مناطق هستند، باید در دستورکار قرار گیرد تا بتوان با تکثیر این گونه هم تقاضای بازار را تأمین کرد و هم معیشت افرادی تأمین شود که بخشی از گذران زندگی آنها به فروش این گیاهان مربوط است قانون مجازات اسلامیبرخورد و پروندهٔ تخلف تشکیل و متخلفان به مراجع قضای ارجاع داده میشود
استفاده از گیاهان دارویی به سالهای اخیر منتهی نمیشود و قدمت تاریخی دارد. بااینحال، گذشتگان ما در برداشت این گیاهان حدودی را رعایت میکردند،. همین موضوع باعث میشد این گیاهان کمتر با خطر انقراض مواجه شوند، اما در سالهای اخیر رونق خریدوفروش این محصولات، سبب شده است این کار به یکی از مشاغل فصلی برای برخی تبدیل شود. افرادی که مبادرت به برداشت گیاهان از عرصههای طبیعی میکنند چند دسته هستند؛ عدهای براساس نیاز و گروه دیگری با توجه به قیمتهای بالای گیاهان به بوتهکنی میپردازند. البته در این میان نباید مصرفکنندگان چنین گیاهانی را از فهرست حذف کرد؛ گروهی که نه برای فروش بلکه استفادهٔ شخصی اقدام بوتهکنی میکنند.
تقاضای بازار و تداوم بوتهکنی
براساس قانون بهرهبرداری از عرصههای مرتعی هرگونه بهرهبرداری بدون طرح ممنوع است و افراد خاطی هنگام ارتکاب جرم دستگیر خواهند شد و محصولات کشفشده از آنها بهنفع دولت ضبط و به میزان تخریبی که انجام دادند، طبق ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی برخورد و پروندهٔ تخلف تشکیل و متخلفان به مراجع قضایی ارجاع داده میشود. وجود این قوانین تاکنون مانع این کسبوکار پررونق نشده بلکه در مقابل دامنهٔ این کسبوکار خانمانسوز زاگرس به پلتفرمهای مجازی هم کشیده شده است، بهطوریکه با کمی جستجو به آگهیهای فروش گیاهان دارویی در پایگاههای اطلاعرسانی خریدوفروش کالاهای دست دوم هم برخورد میکنیم.
راه چاره چیست؟ آیا با برخوردهای قهری میتوان جلوی این تاراج منابع ملی را گرفت؟ معمولاً بعد از چیدن این گیاهان صورت میگیرد و فرد به دستگاه قضایی و جریمه محکوم میشود، ولی آیا بازدارندگی لازم را دارد؟
بخش زیادی از رونق این بازار به تقاضا برمیگردد. استفاده از گیاهان خودرو که خاصیت دارویی و خوراکی دارند، این روزها تبلیغات گستردهای دارد. بنابراین، برای کاهش استفاده از این گیاهان باید سراغ فرهنگسازی و اطلاعرسانی رفت تا تقاضا کمتر شود. همچنین، باید با آموزش در رسانههای جمعی، دانشگاها و مدارس فشار وارد بر طبیعت را کم کرد.
کشت گلخانهای یا مزرعهای برخی گونهها در مناطقی که بومی همان مناطق هستند نیز باید در دستورکار قرار بگیرد تا بتوان با تکثیر این گونه هم تقاضای بازار را تأمین کرد و هم معیشت افرادی تأمین شود که بخشی از گذران زندگی آنها به فروش این گیاهان مربوط است.
ایجاد مناطق قرقهای مشارکتی با کمک مردم برای کاشت و آموزش مردم برای برداشت اصولی و صحیح هم در کنار آن میتواند یکی از روشهای جلوگیری از انقراض این گیاهان باشد. در مقابل تحلیل نادرست از یک معضل و حل آن بدون مشارکت همهٔ ذینفعان و ذیمدخلان به اقدامات مناسب و برنامهریزی مناسب منجر نمیشود و رمق این تجارت پررونق را نخواهد گرفت.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
اولین گوساله گوزن زرد ایرانی در پارک ملی «دز» متولد شد
انتقاد فعالان صنایعدستی از کاهش تسهیلات حمایتی
خطری جدید در کمین نقش رستم
رئیس ایکوم ایران:
موزهها اساس توسعه در هر جامعه هستند
محققان انگلیسی عنوان کردند؛
تابستان ۲۰۲۴ می تواند رکوردشکنی در گرما باشد
هوای پایتخت به هوای پاک نزدیک شد
خطری که متوجه آرامگاه خشایارشا است
خاموشی صنایع در تابستان
۵۰ درصد گونههای حیات وحش جهان کاهش یافته است
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست:
هزینه ۵ میلیارد دلاری دولت برای خاموش کردن ۵۴ مشعل گازی
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بررسی سه محصول سرمایشی محبوب در فصل گرما
- بهترین تریدهای فارکس: 6 خفنترین تریدر تاریخ فارکس جهان!
- بازی ماکان آریا پارسا در قطب شمال در شعبه زعفرانیه پارس پندار نهاد + ویدیو
- چطور خودمان را برای پروازهای لحظه آخری آماده کنیم؟
- طریقه نصب دستگیره مخفی کابینت هوایی
- چالشهای رزرو هتل در جزایر جنوب کشور
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید