|پیام ما| به دنبال سفر رئیس‌جمهوری، سید ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش به پکن و انجام چندین مرحله گفت‌وگو به منظور بازسازی روابط دوجانبه ایران و عربستان، 19 اسفند یک بیانیه سه‌جانبه از سوی جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی و چین به امضا رسید. امضاکنندگان تصمیم خود مبنی بر از سرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌ها در کشورهای مقابل را رسما اعلام کردند.

پس از انجام چند روز مذاکرات فشرده میان دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان با همتای سعودی خود در شهر پکن، دیروز توافق حاصل شده برای از سرگیری روابط میان دو کشور، طی مراسمی با امضای بیانیه‌ مشترک میان ایران، عربستان سعودی و چین به صورت رسمی اعلام شد.‌
به گزارش ایسنا، به‌ دنبال سفر بهمن‌ماه سید ابراهیم رئیسی به پکن و گفت‌وگوهای انجام شده میان رئیس‌جمهوری چین با رئیس‌جمهوری کشورمان، دریابان شمخانی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به منظور حل و فصل نهایی موضوعات فی مابین تهران-ریاض با همتای سعودی خود آغاز کرد.
در پایان این مذاکرات، ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی»؛ نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان»؛ وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی»؛ عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.
اقدام تا دو ماه آینده
در متن این بیانیه آمده است: «در پاسخ به ابتکار شایسته جناب آقای شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، بر اساس اصل حسن هم‌جواری و با توجه به توافق ایشان با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفت‌وگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تاکید بر پایبندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی، هیئت‌های جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست دکتر مساعد بن محمد العیبان، وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.

رفع سوءتفاهم‌ها و نگاه رو به آینده در روابط تهران-ریاض، قطعا توسعه ثبات و امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را برای مدیریت چالش‌های موجود به‌دنبال خواهد داشت

جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی با سپاس و قدردانی از جمهوری عراق و سلطنت عمان به خاطر میزبانی گفت‌وگوهای انجام شده بین دو طرف در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ خورشیدی (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی) از رهبری و دولت جمهوری خلق چین برای میزبانی و حمایت از گفت‌وگوهای انجام شده در این کشور و تلاش برای به ثمر نشستن آن تشکر کردند.
در نتیجه‌ گفت‌وگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.
وزرای امور خارجه دو کشور جهت اجرای این تصمیم و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا با یکدیگر ملاقات می‌نمایند.
دو کشور با تاکید بر احترام به حاکمیت و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر در زمینه اجرای موافقت‌نامه همکاری‌های امنیتی امضا شده در تاریخ ۱۳۸۰/۱/۲۸خورشیدی برابر با ۲۰۰۱/۴/۱۷ میلادی و نیز موافقت‌نامه عمومی همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، فنی، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان، امضا شده در تاریخ 6/۳/۱۳۷۷ خورشیدی برابر با 27/۵/۱۹۹۸ میلادی توافق کردند.
سه کشور اراده قاطع خود را جهت به‌کارگیری تمامی تلاش‌ها برای تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی اعلام می‌نمایند.»
نگاه رو به آینده
در پی امضای بیانیه مشترک میان ایران، عربستان و چین مطرح شد؛ دبیر شورای عالی امنیت ملی روایتی از پایان این بن‌بست هفت ساله ارائه داد. ایلنا در خبری به نقل از دریابان علی شمخانی نوشت: «رفع سوءتفاهم‌ها و نگاه رو به آینده در روابط تهران-ریاض، قطعا توسعه ثبات و امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را برای مدیریت چالش‌های موجود به‌دنبال خواهد داشت.»
او پس از امضای بیانیه مشترک سه‌جانبه میان جمهوری اسلامی ایران، پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری خلق چین در پکن گفت: «سفر بهمن‌ماه سید ابراهیم رئیسی به چین و گفت‌وگوی شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین با رئیس‌جمهوری کشورمان، بستر شکل‌گیری مذاکرات جدید و بسیار جدی میان هیئت‌های ایران و عربستان سعودی را فراهم کرد.»
شمخانی همچنین گفت‌وگوهای انجام شده میان دو کشور را صریح، شفاف، همه‌جانبه و سازنده دانست و توضیح داد: «رفع سوءتفاهم‌ها و نگاه رو به آینده در روابط تهران-ریاض، قطعا توسعه ثبات و امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری کشورهای حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را برای مدیریت چالش‌های موجود به‌دنبال خواهد داشت.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی از نقش سازنده جمهوری خلق چین درباره حمایت از توسعه روابط کشورها که لازمه رفع چالش‌ها و افزایش صلح و ثبات و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی است، قدردانی کرد.
شمخانی پنج دور مذاکره اولیه انجام شده با عربستان سعودی را، که به میزبانی عراق و عمان انجام شد، در دستیابی به توافق نهایی، موثر ارزیابی کرد و از تلاش این دو کشور نیز در این خصوص سپاس‌گزاری کرد.
در جریان مذاکرات فشرده شمخانی و مساعد بن‌محمد العیبان، مسئولان نهادهای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، که از ۱۵ تا ۱۹ اسفند در شهر پکن پایتخت جمهوری خلق چین برگزار شد، دو کشور توافق کردند که پس از ۷ سال، روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند.
بر اساس توافق دو کشور، وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی ضمن ملاقات با یکدیگر، حداکثر ظرف دو ماه، زمینه‌های اجرایی تبادل سفرا و بازگشایی سفارتخانه‌ها و همچنین سایر الزامات برای از سرگیری روابط را فراهم خواهند کرد.
جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو کشور مهم و تعیین‌کننده در منطقه خاورمیانه و خلیج ‏فارس ‏هستند و روابط پُرفراز و نشیبی را تجربه کرده‌‏اند. روابط کشورها در طول زمان و تحت‏ تأثیر عوامل مختلفی همچون جنگ‌ها، انقلاب‌‏ها، تحولات نظام منطقه‌‏ای و نظام جهانی و تغییر در موازنه‌های قدرت همواره در حال تغییر و تحول بوده است. ایران و عربستان از کشورهایی بوده‌اند که روابط آن‏ها در طول چهار دهه گذشته (پس از انقلاب اسلامی) دچار تغییر و تحولات زیادی شده است که علل آن را می‌‏توان در طیف مختلفی از عوامل ژئوپلیتیکی جست‌‏وجو کرد.
واکنش وزیر خارجه درباره روابط ایران و عربستان
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران هم درباره این توافق گفت: بازگشت روابط طبیعی میان ایران و عربستان ظرفیت‌های بزرگی را در اختیار دو کشور و همچنین منطقه و جهان اسلامی قرار می‌دهد.
حسین امیرعبداللهیان در توئیتی با اشاره به توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دو جانبه و اعلام این موضوع طی بیانیه مشترک در صفحه توئیتر خود نوشت: بازگشت روابط طبیعی میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی ظرفیت‌های بزرگی را در اختیار دو کشور، منطقه و جهان اسلام قرار می‌دهد. سیاست همسایگی به عنوان محور کلیدی سیاست خارجی دولت سیزدهم، با قوت در مسیر درست پیش می‌رود و دستگاه دیپلماسی فعالانه در پس تمهید گام‌های بیشتر منطقه‌ای است.