رئیس رصدخانه مهاجرت ایران در پاسخ به «پیام ما»:
هشدارِ مهاجرت اقلیمی سیاهنمایی نیست
عیسی منصوری، متخصص مطالعات توسعه: مشکلات اقتصادی، معیشتی و اجتماعی صدای اعتراض مردم سیستانوبلوچستان را بلند کرد
۳۰ خرداد ۱۴۰۲، ۲۲:۲۷
|پیام ما| «درحالیکه در سال 2022، حدود 33 میلیون نفر در سراسر جهان، در اثر بلایای طبیعی بهشکل داخلی جابهجا شدهاند؛ در ایران این عدد بیش از 42 هزار نفر برآورد شده است.» این یکی از نکاتی بود که در نشست تخصصی «آب، توسعه و مهاجرت اقلیمی» مطرح شد. این نشست با حضور «عیسی منصوری» متخصص مطالعات توسعه، «بهرام صلواتی» رئیس رصدخانۀ مهاجرت ایران و «مهدی ضرغامی» عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز برگزار شد، سخنرانان تلاش کردند نسبت به سیاستگذاری در حوزۀ توسعه و آب با رونمایی از اعداد مختلف هشدار دهند. همچنین در این نشست جایگاه ایران در شاخص عملکرد تغییر اقلیم از بین 63 کشور، رتبۀ 63 اعلام شد. در همین ارتباط صلواتی به «پیام ما» میگوید: «ایران در قعر برنامهریزی و سیاستگذاری قرار دارد، ولی اگر در رصدخانۀ مهاجرت ایران هشداری دربارۀ آینده داده میشود، آن را با سیاهنمایی یکی نکنیم؛ هشدار دادن وظیفه ماست.»
«بهرام صلواتی»، مدیر رصدخانۀ مهاجرت ایران در ابتدای این نشست با اشارهای به آمارهای جهانی توضیح داد: «پدیدۀ مهاجرت اجباری یک پدیدۀ جهانی است. درحالحاضر، در سراسر دنیا 108 میلیون مهاجر اجباری داریم و تا پایان سال 2022، این عدد 21 درصد افزایش را تجربه کرده است.»
مدیر رصدخانۀ مهاجرت ایران توضیح داد: «براساس آمایشهای جهانی، 29.4 میلیون نفر در وضعیت پناهندگی دارند و تعداد پناهجویان به 5.4 میلیون نفر رسیده است و تعداد درخواستهای پناهندگی، 2.6 میلیون نفر بوده است. به گفتۀ او، نکته قابل توجه این است که 52 درصد از کل پناهندگان از سه مبدأ سوریه، اوکراین و افغانستان، به کشورهای دیگر بهطور اجباری مهاجرت کردهاند.» صلواتی همچنین تأکید کرد که کشورهای با درآمد کم و متوسط میزبان 76 درصد از پناهندگان بودهاند و ایران هم بهواسطۀ همسایهبودن با این کشورها حتماً تحتتأثیر این وقایع قرار گرفته است. او ادامه داد: «ایران 3.4 میلیون پناهندۀ رسمی دارد. این عدد بعد از روی کار آمدن طالبان حتماً بیشتر شده است، اما آمار رسمی از آن وجود ندارد.»
عیسی منصوری، متخصص مطالعات توسعه: با افزایش مشکلات اقتصادی، اقلیمی و اجتماعی دیدیم که صدای سیستان چگونه بلند شد و نتیجۀ این سیکل معیوب، مهاجرت گستردۀ مردم این استان به استانهای دیگر و حاشیۀ شهرهاست
در ایران چه خبر است؟
جابهجاییهای داخلی در اثر بلایای طبیعی در سال 2022، 33.6 میلیون نفر بودهاند، در ایران این عدد بیش از 42 هزار نفر برآورد شده که احتمالاً بسیار کمتر از عدد واقعی در ایران است. چرا که به گفتۀ صلواتی این عدد ناشی از آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 95 است و برای محاسبۀ آمارهای جدید، منبعی وجود ندارد. صلواتی تأکید کرد: «صدای هشدار از جایی بلند میشود که از 40 نوع بلای طبیعی شناختهشده در جهان، 31 نوع در ایران شناخته و دیده شده است.» او همچنین خشکسالی را از عوامل اصلی جابهجایی بیناستانی در ایران دانست.
تشدید مهاجرتهای اقلیمی
با دستکاریهای غیراصولی منابع طبیعی
«مهدی ضرغامی»، عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز در این نشست با اشاره به وضعیت جهانی دستکاریهای غیراصولی بشر در طبیعت و مهاجرتهای اقلیمی، میگوید: «دریای آرال از تاجیکستان آغاز میشود و تا ازبکستان، قرقیزستان و ترکمنستان ادامه دارد و این حوضۀ آبریز در روزگاری، دریایی با تولیدات بالا بوده و اکنون مسئلۀ مهم آن، رسوبات آلایندۀ کف این دریا است.» او با اشاره به موضوعات هیدروپولیتیک در دنیا، اضافه میکند: «در آمودریا و سیردریا، تاجیکستان به انرژی نیاز دارد و در پاییندست، ترکمنستان نیازمند آب برای کشاورزی است و فقدان همکاری میان آنها موجب ایجاد فشار اجتماعی شده است. همچنین، ارمنستان با توسعۀ صنایع معدنی خود بدون تمهیدات مهندسی، باعث نشت آلایندهها به رود ارس و آلودگی این شاخۀ حیاتی کشور شده است.»
بهرام صلواتی، مدیر رصدخانۀ مهاجرت: ایران در قعر برنامهریزی و سیاستگذاری قرار دارد و شاخص عملکرد تغییر اقلیمی در ایران از میان 63 کشور، جایگاه شصت و سوم را نصیب ما کرده است
خانوارهای سیستانی، زابل را ترک میکنند
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز هم در ادامه این نشست، توضیح میدهد: «10 هزار خانوار ایرانی در سال گذشته از زابل خارج شدهاند.» او ریزگردها در خاورمیانه را یکی از مهمترین دلایل مهاجرت ساکنان استانهای مرزی در کنار خشکسالی دانست و دربارۀ سرانۀ منابع آبی ایران میگوید: «در 50 سال اخیر سرانۀ منابع تجدیدپذیر در کشور ما از 5 هزار و 500 مترمکعب به هزار و 300 مترمکعب رسیده است و اگر این عدد به هزار برسد، ایران دچار فقر آبی میشود.»
اما «عیسی منصوری»، متخصص مطالعات توسعه، در ادامۀ نشست با اشاره به تاریخچۀ حکمرانی در ایران، تصویر متفاوتی ارائه کرد. به عقیدۀ او در گذشته، نظام حاکم بر جامعۀ ایران، ایلی و عشایری بوده است و ویژگی اصلی این نوع حکمرانی مبتنی بر آب بوده که این نگاه میتواند زمینهساز جاماندن ایران از برنامههای توسعهای باشد. وزیر اسبق کار ادامه میدهد: «چند نوع مهاجرت داریم. روستا به شهر، شهر به روستا و پیرامون به مرکز و منطقهای از انواع مهاجرتها هستند.» منصوری توضیح میدهد: «این نگاه که خودمان همهچیز بسازیم از خودکار تا خودرو، تمرکز را بر شهرها بالا برده و دور از ذهن نیست که در چنین شرایطی ساکنان روستا به شهر و پیرامون آن مهاجرت کنند. واقعیت این است که بعد انقلاب خواستیم فقرزدایی کنیم، جاده ساختیم، زیرساخت فراهم کردیم، اما این زیرساخت فراهمکردن، بهبودی در معیشت روستاییان ایجاد نکرد و فقط آنها را به سمت حاشیۀ شهرها برای زندگی سوق داد.»
او تأکید میکند: «فراموش نکنیم، اتفاق بزرگی در حال رخدادن است. در این نوع مهاجرتها فقط داستان ما، داستان مهاجرت اقلیمی نیست و تحولاتی که با آن مواجه شدهایم و خواهیم شد، بنیادیتر است. با افزایش مهاجرتهای بیناستانی و داخلی، تولید روستایی از بین رفته و فرهنگ روستاها مخدوش شده است. وقتی در روستا زندگی میکنید اقتصاد شما یک اقتصاد روستایی است اما بهمحض اینکه پای خود را بیرون میگذارید، تصمیم میگیرید درآمدی با اقتصاد مبتنیبر شهر داشته باشید. این رقابت در سهمخواهی، منابع طبیعی را از بین میبرد.»
به گفتۀ منصوری، در سال 1980 منابع آبی کشورمان در حالی 140 میلیارد مترمکعب بود که با 36 میلیون نفر جمعیت مواجه بودهایم. امروز اما با حدود 90 میلیارد مترمکعب و 87 میلیون نفر جمعیت با کاهش 30 درصدی، بحران تازهای را تجربه میکنیم. بهخصوص که در مصارف آبی 34 درصد افزایش را هم به ثبت رساندهایم.
منصوری هشدار میدهد: «امروز با 104 میلیارد مترمکعب ظرفیت آبی در کشور، فقط 55 میلیارد مترمکعب آب قابل تنظیم داریم. همۀ این آمارها به ما میگوید که مهمترین نکتهای که در حوزۀ آب در کشور ما وجود دارد، حکمرانی منابع است؛ نه حکمرانی ریسکها و مصارف.» او با مطرح کردن این سؤال که چرا سد میسازیم؟ میگوید: «منابع را مدیریت میکنیم، اما بهدنبال مدیریت مصرف نیستیم. در واقع حکمرانی ما روی نوع درست مصرف تمرکز ندارد.»
منصوری با اشاره به آمار مصرف 92 درصدی آب کشور در حوزۀ کشاورزی، 7 درصدی آب شرب و یک درصدی مصرف در صنعت گفت که فشار آوردن به مردم برای مدیریت مصرف آب با چنین آماری، چندان منطقی نیست. او میگوید: «میوهها، خشکبار، حبوبات و … بیشترین مصرف آب را دارند که ما آنها را در مناطق بدون آب کشت میکنیم و همۀ اینها یعنی در سیاستگذاری آب، مشکل داریم.» منصوری همچنین در پایان تأکید میکند: «با افزایش مشکلات اقتصادی، اقلیمی و اجتماعی دیدیم که صدای سیستان چگونه بلند شد و نتیجۀ این سیکل معیوب، مهاجرت گستردۀ مردم این استان به استانهای دیگر و حاشیۀ شهرهاست.»
در پایان این نشست، بهرام صلواتی هشدار میدهد: «در آیندهای نه چندان دور، 200 میلیون نفر حداقل بهخاطر تغییر اقلیم مجبور به مهاجرت خواهند شد و بهدلیل کمبود آب، مهاجرتها در مقیاس جهانی 10 درصد افزایش یافته است. در چنین وضعیتی، ایران در قعر برنامهریزی و سیاستگذاری قرار دارد و شاخص عملکرد تغییر اقلیمی در ایران از میان 63 کشور، جایگاه شصت و سوم را نصیب ما کرده است.» او در پاسخ به این پرسش خبرنگار «پیام ما» که در زمانهای که برنامهریزی برای مواجهه با پیامدهای تغییر اقلیم وجود ندارد و حکمرانان نیز حساسیتی به این جابهجاییهای اجباری نشان نمیدهند، وظیفۀ رسانه چیست؟ میگوید: «ما باید پیش از وقوع بحران هشدار دهیم، اگر در رصدخانۀ مهاجرت ایران، هشداری دربارۀ آینده داده میشود، آن را با سیاهنمایی یکی نکنیم؛ هشداردادن وظیفۀ ماست.»
رتبهبندی استانها در مهاجرتهای اقلیمی:
سه استان اول مهاجرفرست:
خوزستان
لرستان
کرمانشاه
سه استان اول مهاجرپذیر:
تهران
البرز
یزد
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
«پیام ما» پیامدهای توافقنامهٔ آبی دوجانبهٔ عراق و ترکیه را در گفتوگو با کارشناسان بررسی کرد
حذف ایران از معادلۀ دجله و فرات
بررسی وضعیت دو تالاب در شمال و غرب ایران به مناسبت روز جهانی پرندگان مهاجر
سموم کشاورزی آفت جان پرندگان
کشاورزان نسبتبه بارشهای شدید آگاه باشند
دولت اعلام کرده با توسعهٔ ۳۰۰ هزار هکتار اراضی زیر کشت افزایش سه میلیون تنی محصولات کشاورزی محقق میشود
کشاورزی با وام «چینی»
احیای دیمزارها با فناوریهای نوین
«رحیم ملکنیا»، استاد دانشگاه لرستان، در گفتوگو با «پیام ما» از وضیت بغرنج جنگلهای زاگرس گفت
زاگرس، قربانی درآمدزا نبودن
سامانهٔ بارشی نیمهٔ اردیبهشت، کشور را درگیر مشکلات ناشی از سیل کرد
باران ادامه دارد
قدرت فرا هژمونی طالبان در مناقشات آبی
روستا؛ «رئیسی» و برنامهٔ هفتم
بررسی پیامدهای نظام نرخگذاری و بازار آب در بخش کشاورزی
دوسوم آب «گلستان» را «گرگان» مصرف میکند
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- چالشهای رزرو هتل در جزایر جنوب کشور
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید