با وجود دستور رئیسجمهوری، احتمال تکرار تجربه پارسال در توقف رهاسازی حقابه دریاچه ارومیه وجود دارد
داستان تکراری ندادن حقابه
مسعود باقرزاده کریمی، رئیس پیشین حوضه آبریز دریاچه ارومیه: اگر بر اساس پیشبینی، پاییز کمبارش باشد ما مجبوریم بر آن اساس آب را تخصیص دهیم. بعد به رهاسازی میرسیم. چون بخشی از سهم دریاچه و کشاورزی همزمان رهاسازی میشود، نظارت یا تفکیک دقیقی برای آب صورت
۲۱ اسفند ۱۴۰۱، ۱۰:۰۰
|پیام ما| دریاچه ارومیه همچون سال آبی گذشته، با قرار گرفتن در تراز ۱۸، شرایط نامناسبی را پشت سر میگذارد. افزایش صرفاً 10 سانتیمتری تراز نسبت به ابتدای سال آبی نشاندهنده وارد نشدن آب و تأمین نیاز محیط زیستی دریاچه طی 6 ماهه نخست سال آبی جاری است. این در حالی است که به فاصله کمتر از یک هفته از دستور ابراهیم رییسی، رییس جمهور، برای شروع رهاسازی از سد شهید کاظمی بوکان به میزان 300 میلیون متر مکعب، مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی از کاهش 45 درصدی ورودی آب به سدهای استان در سال آبی جاری نسبت به سال آبی گذشته خبر داده است.
همزمانی این دو خبر با یکدیگر، یعنی رهاسازی آب سد و بعد کاهش ۴۵ درصدی ورودی آب عاملی شده تا با دیده تردید به این ماجرا نگاه کنیم و بپرسیم که چرا اساساً چنین مقایسهای در چنین زمانی از سال فاقد ارزش خبری است؟ پاسخ به این دو سوال را باید با تحلیل اخباری از این دست در سالهای بعد از مهم شدن موضوع احیای دریاچه ارومیه برای دولت جستوجو کرد. 25 دیماه 1400 در خبری که خبرگزاری ایرنا منتشر کرده، مدیرعامل سابق آب منطقهای آذربایجان غربی از کاهش 31 درصدی حجم آب در مخازن سدهای آذربایجان غربی نسبت به زمان مشابه سال قبل از آن (1399) خبر داد. در خبری با مضمون مشابه در تاریخ 8 بهمن 1399، باشگاه خبرنگاران جوان درصد پرشدگی سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه را 8 درصد کمتر از زمان مشابه در سال قبل از آن (1398) و در خبری مشابه در اول بهمن 1398، مدیرعامل اسبق شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی حجم مخازن سدهای این استان را 19.5 درصد کمتر از زمان مشابه سال قبل از آن (1397) عنوان کرده است. اگر همین طور اخبار مخابره شده از مدیران عامل شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی را به فصل زمستان سالهای مختلف بازگردانیم بدون اینکه هیچ یک از آنها خلاف واقع گفته باشند، همه آنها اخباری دال بر بدتر بودن اوضاع سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه و استان آذربایجان غربی هر سال نسبت به سال قبل از آن بوده است. اگرچه هیچ از این مقایسهها به خودی خود حاوی اطلاعات غلط نیستند اما آنچه که بر اثر مواجهه مخاطب با این اخبار به دست میآید نوعی احساس تردید در صدور دستور برای تأمین حقابه دریاچه ارومیه در بزنگاههای زمانی لازم برای این دریاچه بوده است.
مسعود باقرزاده کریمی، رئیس پیشین حوضه آبریز دریاچه ارومیه: اگر بر اساس پیشبینی، پاییز کمبارش باشد ما مجبوریم بر آن اساس آب را تخصیص دهیم. بعد به رهاسازی میرسیم. چون بخشی از سهم دریاچه و کشاورزی همزمان رهاسازی میشود، نظارت یا تفکیک دقیقی برای آب صورت نمیگیرد و این نقطه ضعف بزرگی است
امسال نیز انتظار بر این بود که مشابه دوره زمانی سالهای 1393 تا 1399 و پس از یک سال وقفه در فعالیت ستاد جدید احیای دریاچه ارومیه، دولت از فرصت زمانی فصل زمستان که حداکثر اثربخشی در رهاسازی آب به سمت دریاچه ارومیه است به نحو مناسبی برای رهاسازی آب سدهای این حوضه بهره ببرد. این اتفاق با دو ماه تأخیر رخ داد و رئیسیی دستور رهاسازی آب سد بوکان با حجم 300 میلیون متر مکعب را صادر کرد.
رهاسازی با دستور ریاستجمهوری فوایدی داشت تا شاید مانع از تکرار برخی تجربههای سالهای گذشته در توقف عملیاتهایی از این دست شود. اتفاقی که مشخصاً در سال آبی 98-1397 برای سد مهاباد افتاد. زمانی که بنا بر تصمیمات ستاد سابق احیای دریاچه ارومیه رهاسازی از سد مهاباد در 28 بهمن 1397 آغاز شده بود، این رهاسازی کمتر از سه هفته دوام آورد و با پیگیری نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی متوقف شد. اما به دلیل گرم شدن هوا و افزایش سرعت ذوب برف با افزایش ناگهانی خروجی سد مهاباد در فروردین 1398، بنا بر گزارش صداوسیما، معابر و باغهای شهر مهاباد در 12 فروردین دچار آبگرفتگی شدند. اتفاقی که عیناً در فروردین سال 1400 نیز به دلیل تعلل در رهاسازی سد مهاباد تکرار شد. این دست از اتفاقات در سالهای گذشته تنها مربوط به سد مهاباد نبوده و بیشترین تعداد تکرار این مسئله اتفاقاً به سد بوکان که امسال با دستور رئیسجمهوری رهاسازی آن آغاز شده، مربوط است. شروع دیرهنگام رهاسازی از این سد و از دست دادن زمانهای طلایی تأمین حقابه دریاچه ارومیه و تقارن زمانی ناگزیر بودن تخلیه سد با شروع دوره فصل کشت در اردیبهشتماه، اتفاقی است که رصد اخبار سالهای اخیر حاکی از تکرار همه ساله آن است.
رهاسازی آب سد، مشکلی برای شرب ایجاد نمیکند
قیاس ورودی و حجم سدها در فصل زمستان برای حوضه آبریز دریاچه ارومیه، گمراهکننده است. دلیل این موضوع به سادگی قابل توضیح است. متوسط ورودی پنج سال اخیر سدهای استان آذربایجان غربی به جز سد سردشت در طول یک سال آبی 2631 میلیون متر مکعب است. حال بیاییم مصاحبه روز گذشته مدیرعامل آب منطقهای آذربایجان غربی را با مقدار متوسط ورودی سالانه سدها مقایسه کنیم. مجموع کل 45 درصد کاهش ورودی سال آبی جاری با سال آبی گذشته، به لحاظ حجم کاهش، عدد 165 میلیون متر مکعبی در کاهش ورودی خواهد بود و برای کل طول یک سال آبی کامل عدد تجمعی کاهش 7 درصد را نشان میدهد که قطعاً این میزان کاهش نمیتواند موجب بروز نگرانی در عدم امکان تأمین نیازهای مصرفی از جمله شرب در ماههای آتی را در پی داشته باشد.
توقع از مدیران استانی و ملی حوزه آب این است که امسال که بر خلاف سالهای گذشته صدور دستور رهاسازی از سدهای دریاچه ارومیه که با دستور عالیترین مقام اجرایی کشور انجام شده، با کمترین مانع تراشی بر سر راه تأمین حقابه دریاچه ارومیه عملی شود و البته که مسئولیت کامل تصمیماتی که بهواسطه اطلاعات استخراج شده از مصاحبههایی از این دست برای تعلل در رهاسازی آب به دریاچه ارومیه گرفته میشود نیز بپذیرند
در این زمینه باید یادآورد شد که عمده آوردهای سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه در سه ماهه بهار هر سال (فروردین تا خرداد) رخ داده و برای سد شهید کاظمی بوکان به صورت میانگین طی بیست سال گذشته 54 درصد آوردها در این سه ماه بوده است (شکل 1). بهعنوان مثال اگر سال آبی جاری مشابه با سال 91-1390 باشد و 73 درصد آورد سد شهید کاظمی بوکان طی سه ماهه فصل بهار رخ دهد، عدم توانایی تنظیم سد شهید کاظمی بوکان به معنای وقوع سیلاب و بروز خسارت به مردم پاییندست سد خواهد بود؛ به لحاظ حجمی هم وقوع آوردهای بالاتر از 1 میلیارد متر مکعب در این سه ماه رخ داده است.
بنابراین توقع از مدیران استانی و ملی حوزه آب این است امسال که بر خلاف سالهای گذشته صدور دستور رهاسازی از سدهای دریاچه ارومیه که با دستور عالیترین مقام اجرایی کشور انجام شده، با کمترین مانعتراشی بر سر راه تأمین حقابه دریاچه ارومیه عملی شود و البته که مسئولیت کامل تصمیماتی که بهواسطه اطلاعات استخراج شده از مصاحبههایی از این دست برای تعلل در رهاسازی آب به دریاچه ارومیه گرفته میشود نیز بپذیرند.
بدهی به دریاچه به راحتی حل نمیشود
سد بوکان از جمله سدهایی است که هم باید آب را به بخش کشاورزی، هم شرب و هم دریاچه ارومیه اختصاص دهد. مسعود باقرزاده کریمی، رئیس پیشین حوضه آبریز دریاچه ارومیه به «پیام ما» میگوید میزان آوردهای رودخانه و بارش مشخص است و بر اساس آن تخصیصها اتفاق میافتد: «وقتی میگوییم بیست درصد آب سد کاهش یافته، به آن معناست که حتما بیست درصد روانآب کاهش یافته. بر اساس روانآبهای ورودی به سد است که میگوییم چقدر از آب سد برای شرب است، چقدر کشاورزی و چه میزان برای دریاچه.»
به گفته او آیندهنگری برای آب موجود انجام میگیرد و برنامه سال آبی تا شهریور هر سال است اما زمان مهم سه ماه پاییز است و پیشبینی هواشناسی این را باید به ما بگوید: «اگر بر اساس پیشبینی پاییز کمبارش باشد ما مجبوریم بر آن اساس آب را تخصیص دهیم. بعد به رهاسازی میرسیم. چون بخشی از سهم دریاچه و کشاورزی همزمان رهاسازی میشود، نظارت یا تفکیک دقیقی برای آب صورت نمیگیرد و این نقطه ضعف بزرگی است.»
باقرزاده کریمی تاکید میکند که رهاسازی حقابه دریاچه ارومیه باید در فصل زمستان باشد تا خارج از فصل زراعی باشد: «توصیه رهاسازی آب دریاچه در فصل دی و بهمن بوده اما سال گذشته هم در اسفند این اتفاق افتاد.»
او در نهایت میگوید وضعیتی که در حال حاضر و در طول سالهای گذشته دریاچه با آن روبهرو بوده نشان از آن دارد که حوضه آبریز توان حل مشکل شرب، کشاورزی و تامین آب برای دریاچه را ندارد: «وقتی همه شاکی هستند یعنی جهتگیری توسعه اشتباه بوده و حتی اگر بارشها نرمال هم باشد آنقدر بدهی به این بخشها زیاد است که نمیتوان توقع داشت مسیله به این راحتی حل و فصل شود.»
برچسب ها:
احیا دریاچه ارومیه، احیای دریاچه ارومیه، حقابه، حقابه دریاچه ارومیه، دریاچه ارومیه، زیستگاه بوکان
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
نگاهی به یک مقاله علمی دربارهٔ آلودگی هوای کلانشهر تهران
در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا
رئیس شورای شهر تهران:
نرخ تاکسیهای برقی باید همانند تاکسیهای معمولی باشد
برنامه هفتم توسعه و تفاوت ارقام واریزی
مفتاح خبر داد؛
مناظره دونفره قطعی نیست
چهاردهمین دوره انتخابات به دور دوم کشیده شد
تداوم بارش باران از امروز تا پایان چهارشنبه
معاون امور دهیاریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور گفت:
توزیع۲۰۰۰ خودروی حمل زباله در روستاها از هفته آینده
اطلاعیه شماره ۱۶ ستاد انتخابات کشور
تصویربرداری از آراء و انتشار آن ممنوع است
ظریف:
حضور در انتخابات حق مردم است
رهبر انقلاب رأس ساعت ۸ صبح با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) رأی خود را در صندوق انداختند؛
مردم برای حضور در انتخابات هیچ تردیدی به خود راه ندهند
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید