پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | آیا می‌توان از آب سیلاب استفاده کرد؟

آیا می‌توان از آب سیلاب استفاده کرد؟





۱۵ مرداد ۱۴۰۱، ۰:۱۰

مناطق بسیاری از کشور ما با کمبود آب و بهره برداری بیش از حد از سفره های زیرزمینی مواجه است. علاوه بر این، در همین نواحی سیلاب‌های فصلی به سمت زهکشی بهداشتی ناکافی هدایت می‌شود و اثر منفی شدید محیط زیستی ایجاد می‌کند. بسیاری از شهرهای جهان از چاه‌های تزریق عمیق برای بازیابی سفره‌های زیرزمینی و حذف آب‌های سطحی استفاده کرده‌اند. شرایط ژئوهیدرولوژیکی خاصی برای اجرای این چاه‌های تزریقی عمیق‌تر از 30 متر مانند رواناب سطحی‌، کیفیت آب قابل قبول برای نفوذ، عمق قابل توجه در سطوح آب‌های زیر‌زمینی و نفوذپذیری خوب خاک مورد نیاز است. این فناوری به عنوان یک راهبرد برای بازیابی سفره‌های زیرزمینی و کاهش ریسک سیلاب مطرح است.
در دسترس بودن آب یک مسئله رو به رشد در سراسر جهان است. ارزیابی تحلیل‌ها نشان داد که بین سال‌های 1995 تا امروز ، مناطق دارای تنش شدید آبی افزایش یافته است. دلیل اصلی این امر مدیریت ناکافی منابع آب است. این وضعیت در کشورهای در حال توسعه تشدید می‌شود، جایی که حداقل حجم آب تصفیه و بازیافت می شود. با سناریوهای پیش بینی شده کاهش سریع هم در کمیت و هم در کیفیت آب موجود، موجب بحران‌های بزرگ آب در بیشتر نواحی ایران و کشورهای پیرامون می‌شود. راه حل پیشرو استفاده کارآمدتر از منابع آب است.
بارندگی‌های نامنظم و فصول خشک طولانی در بسیاری از مناطق به این معنی است که کشاورزان اغلب مجبورند با مزارع پر آب یا خشکسالی دست و پنجه نرم کنند که می‌تواند محصولات آنها را از بین ببرد. بسیاری از مناطق بیابان‌زایی با افزایش شدید دما، مردم را بدون آب گذاشته و به دنبال آن بادهای موسمی همه چیز شسته و مناطق زیادی از جنوب، مرکز و شرق ایران از ابتدای مرداد 1401 غرقاب کرده است.
باران‌های نامنظم می‌تواند راه حلی برای فصول خشک باشد. سطح بالای شوری یک لایه سفید یا قهوه‌ای غیر قابل نفوذ ایجاد می‌کند که از نفوذ آب به خاک جلوگیری می کند و سطح را غرقاب می‌کند. آب ساکن به شوری می‌افزاید زیرا بسیاری از مواد معدنی موجود در خاک نیز در آب حل می‌شوند که در فصل خشک یک لایه شور ایجاد می‌کند. سطوح بالای شوری می‌تواند یک لایه غیر قابل نفوذ ایجاد کند که از نفوذ آب به خاک جلوگیری می‌کنند. در مناطق خشک جهان با تمدن های قدیمی مانند ایران و هند، وسایل مختلف برای ذخیره آب اضافی باران ابدا کرده‌اند تا بتوان در فصول خشک از آن آب باران استفاده کرد.

در توفان‌های باران و ذوب برف، میزان آب جاری در سطح زمین افزایش می‌یابد و در توفان‌های شدید ممکن است سیل به وجود بیاید. بسیاری از تالاب‌ها، به‌ویژه تالاب‌های دشت سیلابی، ظرفیت ذخیره موقت زیادی برای آب‌های سیلابی در هنگام وقوع رواناب دارند. تالاب‌های حوض سلطان، در نزدیکی قم و گاوخونی در استان اصفهان از این گروهند. اگرچه تالاب‌ها اغلب به عنوان اسفنج‌های طبیعی که آب را جذب می‌کنند نامیده می‌شوند، اما در واقع بیشتر شبیه وان‌های طبیعی عمل می‌کنند و یا آب‌های سیلابی که از رودخانه‌ها سرریز می‌شوند یا آب‌های سطحی که در فرورفتگی‌ها جمع می‌شوند را ذخیره می‌کنند. با کاهش آب‌های سیلاب، آب به آرامی از خاک های کف تالاب جذب می شود. تالاب‌ها با مهار برخی از آب های سیلاب و کاهش سرعت ورود مجدد آب به کانال رودخانه، می توانند شدت سیل و فرسایش پایین دست را کاهش دهند.
در حوزه‌هایی که تالاب‌ها از بین رفته‌اند، اوج حالت سیلابی افزایش می‌یابد. تالاب‌های داخل و بالادست مناطق شهری به ویژه برای محافظت در برابر سیل ارزشمند هستند. سطح غیرقابل نفوذ، مانند سطوح آسفالت شده و بتون ریزی شده، در مناطق شهری میزان و حجم رواناب را و در نتیجه خطر خسارت سیلاب را به شدت افزایش می‌دهد. این موضوع نشان دهنده ارزش تالاب ها برای ذخیره آب و کنترل سیلاب است. تالاب‌های دشت سیلابی برای کنترل سیل ‌آنقدر مؤثر تلقی شدند که اکنون از باززنده سازی تالاب‌ها برای مهار آب سیلاب، به جای ساختن سازه‌های گران قیمت کنترل سیلاب، استفاده می‌کنند.
تالاب‌های دشت سیلابی با کاهش میزان و حجم رواناب، خطر آسیب سیل به زیرساخت‌ها و زیستگاه‌های پایین دست را کاهش می‌دهند. تالاب‌هایی که ذخیره موقت آب سیلاب یا رواناب طوفان را فراهم می‌کنند، در کاهش ریسک برای ایمنی عمومی، کاهش آسیب به اموال عمومی یا خصوصی، کاهش فرسایش پایین دست یا افزایش پایداری زیستگاه برای آبزیان، بسیار قابل توجه‌اند. پایداری ژئومورفیک زیستگاه های مهم آبزیان را با کاهش جریان های اوج سیل یا روان آب ها، یا کاهش آبشستگی و فرسایش سواحل رودخانه ها، یا هر دو، حفظ می‌کند.
بونگرو
بونگرو در هند یک تکنیک سنتی برای ذخیره آب اضافی باران در زیر زمین است. کشاورزان می توانند از همان آب برای آبیاری در تابستان و زمستان استفاده کنند. خشکسالی یک مسئله جدی در ایالت گجرات در غرب هند ، به ویژه برای کشاورزان زن محروم که امرار معاش آنها به بادهای موسمی بستگی دارد، است. بارندگی محدود در این ایالت، با کاهش آب در فصل اوج زراعی همراه می شود. در بقیه ایام سال، کشاورزان با کمبود شدید آب مواجه می شوند. اما به لطف فناوری تغییر دهنده زندگی، کشاورزان فقیر اکنون بحران ها را به فرصت تبدیل کرده اند. با بونگرو بارندگی اضافی را در زیر زمین تزریق و ذخیره و آن را برای استفاده در دوره های خشک خارج می کنند. استفاده از این فناوری باعث کاهش رسوب نمک در خاک و افزایش ذخیره آب شیرین شده و کشاورزان را از خشکسالی نجات داده است. بونگرو اجازه می‌دهد تا آب اضافی به طور مستقیم به سفره زیرزمینی جریان یابد. پس از بارندگی های موسمی، مزارع ما تا سه ماه پر آب می مانند.
بر اساس گزارش کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با بیابان‌زایی (UNCCD) تا سال 2030، 135 میلیون نفر در هند ممکن است خانه و معیشت خود را به دلیل بیابان زایی از دست بدهند. در هند، پنج میلیون کشاورز تحت اثر مشکلات شوری، سیل و خشکسالی قرار دارند – و در سراسر جهان 650 میلیارد هکتار از زمین‌ها چنین مشکلات دارند. در زمان باران‌های موسمی آب اضافی لوله را تخلیه می‌کنند، فیلتر و سپس به سفره‌های زیرزمینی طبیعی در اعماق خاک سرازیر می‌کنند، تا زمانی که در فصول خشک مورد نیاز میماند. این بدان معنی است که در فصل باران‌های موسمی کشاورزان می توانند محصولات کشاورزی کنند زیرا زمین آنها خیلی مرطوب نیست. در فصول خشک زمستان یا تابستان، آنها می‌توانند از پمپ ها برای برداشت آب ذخیره شده و آبیاری زمین خود استفاده کنند.

 

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:

،





پیشنهاد سردبیر

مطالب مرتبط

رگبار و رعدوبرق در استان‌های مختلف کشور

رگبار و رعدوبرق در استان‌های مختلف کشور

افتتاح دو نیروگاه خورشیدی در هفته زمین پاک

مدیرکل محیط زیست شهرداری تهران خبر داد

افتتاح دو نیروگاه خورشیدی در هفته زمین پاک

سکوت مرگبار طبیعت

دانشمندان هشدار می‌دهند

سکوت مرگبار طبیعت

تانکرهای عراقی متهم تخلیهٔ ضایعات نفتی

بعد از گذشت چند هفته از تخلیهٔ ضایعات نفتی در محدودهٔ دیلم و گناوه، هنوز عاملان آن معرفی نشده‌اند

تانکرهای عراقی متهم تخلیهٔ ضایعات نفتی

رکوردشکنی اقلیمی

بارش‌های برق‌آسا و وقوع سیلاب در ایران و کشورهای حاشیه دریای عمان خسارت‌بار بوده است

رکوردشکنی اقلیمی

حفاظت از یوزپلنگ و زیستگاهش امکانپذیر است

گفت‌وگو با مهدی تیموری رئیس سابق پارک ملی گلستان پس از ۲۶ سال تجربهٔ حفاظت در زیستگاه‌ها

حفاظت از یوزپلنگ و زیستگاهش امکانپذیر است

آفت به گندمزار زد

هشدار شیوع «زنگ زرد» گندم برای استان‌های پربارش صادر شد

آفت به گندمزار زد

ادامۀ نگرانی از  کاشت حرا در سواحل گِلی

کارشناسان دربارهٔ پیامدهای حراکاری بر زیستگاه‌های جنوب کشور هشدار می‌دهند

ادامۀ نگرانی از کاشت حرا در سواحل گِلی

تسویه‌حساب شخصی جان درختان جنگل را گرفت؟

بعد از قطع بیش از ۷۰ درخت در بهشهر، مردم محلی نگران تکرار این اتفاق هستند

تسویه‌حساب شخصی جان درختان جنگل را گرفت؟

پشت پرده قطع ۷۰ درخت جنگلی و حمله به نیروهای منابع طبیعی

پشت پرده قطع ۷۰ درخت جنگلی و حمله به نیروهای منابع طبیعی

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *