پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | «جراحی» مثال روشن توسعه‌نیافتگی خوزستان

«جراحی» مثال روشن توسعه‌نیافتگی خوزستان





«جراحی»  مثال روشن توسعه‌نیافتگی خوزستان

۲۹ خرداد ۱۴۰۱، ۰:۰۰

منطقه جراحی نمونه کوچکی از کل خوزستان است. شاهدی بر این گفته که بارگذاری‌های انبوه صنعتی، بدون آنچه مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه باشد الزاما نمی‌تواند منطقه را به توسعه و به شکل اولی توسعه اقتصادی برساند. محرومیتی که در جراحی مشهود است و به چشم می‌آید با بررسی همه شاخص‌های توسعه در خوزستان نیز خودش را نشان می‌دهد. تولید ثروت از بزرگترین صنایع مستقر در خوزستان مانند صنایع نفت و پتروشیمی، فولاد، نیشکر و مانند آن، اگر چه برای میهمانان استان که به عنوان متخصص در این مراکز ملی صنعتی حضور دارند، رفاه را به ارمغان آورده است اما نسبت چندانی با توسعه اقتصادی و اجتماعی برای اهالی خوزستان ندارد.
یکی از اصلی‌ترین دلایل این است که همه این مراکز صنعتی به عنوان سرمایه‌های ملی تحت مدیریت مرکز قرار دارند و در حقیقت فقط استقرارشان در خوزستان است. یعنی مدیری محلی و بهره‌برداری محلی برای هیچ یک از این مراکز و صنایع مادر در خوزستان تعریف نشده است. برای اینکه درک دقیق‌تری از موضوع داشته باشیم باید مراکز صنعتی در خوزستان را مانند جزایر منفردی فرض کنیم که برای بقا سیستم شهرنشینی مترقی و رفاه درونی برای کارکنان ایجاد کرده‌اند. این مراکز نه تنها به درستی کار می‌کنند و ساز و کار سودآوری دارند بلکه نیروهایی که از مرکز و سایر مناطق در این مراکز فعال هستند نیز دارای سطح نسبی رضایت هستند و مدیریت این صنایع در مرکز اساسا دلیلی برای اینکه این جزایر منفرد با محیط پیرامون خود در ارتباط باشند نمی‌بینند. در حقیقت برای دولت در کشور مهم این است که این مراکز صنعتی کارشان را ادامه دهند، این نگرش که این مراکز در رابطه با جامعه محلی و بومی‌ها چه ارتباطی پیدا می‌کنند نه تنها محل بحث نیست بلکه اساسا «موضوع» نیست. از سوی دیگر دولت تلاش می‌کند با در نظر گرفتن بودجه‌های مستقل ( بی‌ارتباط به اکوسیستمی که این صنایع به وجود آورده‌اند) جبران مافات کند. غافل از اینکه توسعه الزاما با تخصیص بودجه‌ به مناطق ارتباط مستقیم ندارد. از آنجا که شریان‌های حیاتی مستقیم از تهران اداره می‌شود، پس دولت دلیلی برای انتصاب مدیران قوی و کاربلد نیز در منطقه خوزستان ندارد. در گذشته، شرکت نفت، عامل توسعه خوزستان بود. مثلا پس از شروع فعالیت شرکت نفت در مسجد سلیمان شما دیگر نمی توانستید باور کنید که این شهر یک شهر عشایری است. امروز اما عوامل خارجی بازدارنده هم در کنار بی‌اعتنایی دولت _که از خوزستان فقط برداشت ثروت می‌خواهد_ این منطقه را از توسعه دور نگه داشته است. یکی از این دلایل بازدارنده که باز هم به سیاست‌های دولت ارتباط دارد؛ کمبود نیروی متخصص و توانمند برای اداره این مراکز صنعتی است. بی‌برنامه‌گی دولت از یک‌سو و هدفمند نبودن مطالبات در خوزستان عامل این وضعیت است. جامعه نخبگان، از نهادهای مذهبی گرفته تا نهادهای آکادمیک نتوانسته‌اند به نفع توسعه متوازن استان مطالبه‌گری کنند و به همین دلیل وضعیت این مناطق محروم همچنان بدون تغییر مانده است. تنها اقدام دولت برای کمک به خروج از توسعه‌نیافتگی تزریق پول و بودجه‌هایی بوده که باز هم بدون برنامه‌ریزی و پشتوانه قوی اجرایی به استان روانه شده اما نتیجه‌بخش نبوده است.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *