تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه به جای خودرو شخصی یکی از راهکارهایی است که بسیاری از دولت‌ها و شهرداری‌ها برای کنترل آلودگی هوا و کاهش ترافیک از آن استفاده کرده و می‌کنند. اگرچه استفاده از دوچرخه در شهرهای کوچک و روستاها به مراتب آسان‌تر است اما برخی شهرهای بزرگ اروپا و آمریکا نیز توانسته‌اند از طریق طرح‌های تشویقی، فرهنگی و عمرانی تعداد دوچرخه‌سواران را بالا برده و از این طریق، آلودگی هوا و ترافیک را تا سطح بسیار زیادی پایین بیاورند.

در شهرهای بزرگ ایران، به‌خصوص تهران، طرح‌های زیادی اجرا شد تا فرهنگ دوچرخه‌سواری در بین مردم جا بیفتد؛ اما متاسفانه این طرح‌ها علی‌رغم تلاش بسیار، نتوانستند راه به جایی ببرند. فقدان ساختار شهری مناسب برای دوچرخه سواران از جمله وجود لاین مخصوص دوچرخه‌سواری در همه خیابان‌ها، وجود اتوبان‌های مناسب و کم‌خطر برای دوچرخه‌سواران، فرهنگ مناسب و عدم آزار دوچرخه‌سواران توسط رانندگان، تناسب قیمت و وجود دوچرخه‌های سالم، مناسب و مجهز و … همه و همه موانع اجرای طرح دوچرخه‌سواری در تهران و شهرهای دیگر ایران بودند.
اگرچه شکست طرح دوچرخه‌سواری همگانی در تهران بسیاری را بر این فکر داشت که اصولا اجرای این طرح در شهرهای بزرگ و پرجمعیت و به خصوص پایتخت‌ها ممکن نیست اما اگر مروری بر شهرهای مناسب برای دوچرخه‌سواران داشته باشیم متوجه می‌شویم که بسیاری از این شهرها هم جمعیت بسیار زیادی دارند و هم در قلب کشورهای صنعتی اروپا و آمریکا واقع شده‌اند. از این رو، بررسی چگونگی اجرای طرح توسعه دوچرخه‌سواری در این شهرها می‌تواند کمک فراوانی به ما جهت الگوبرداری و اجرای طرح‌های مربوطه در شهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران بکند.
پایگاه‌های آماری و اطلاعاتی مختلف، دسته بندی‌های مختلفی از مناسب‌ترین شهرهای دنیا برای دوچرخه سواری و دوچرخه‌سواران (Bike-friendly cities) دارند.
پایگاه Trip to discover یکی از پایگاه‌هایی است که اخیرا در گزارشی، بر اساس رویکرد و اطلاعات خود، منسب‌ترین شهرهای جهان برای دوچرخه سواری شهری را معرفی کرده است. شهرهای دوستدار دوچرخه معمولاً بر اساس شاخص‌هایی من جمله میزان دسترس‌پذیری (accessibility)، امکانات و تجهیزات، فرهنگ، سیاست، ترافیک و … رتبه‌بندی می‌شوند.
در این گزارش به معرفی مناسب‌ترین و برترین مناطق دنیا برای دوچرخه‌سواری شهری می‌پردازیم.
آمستردام، دوستدار دوچرخه است
آمستردام همیشه در صدر فهرست شهرهای دوستدار دوچرخه در سراسر جهان قرار دارد. تقریباً 40 درصد از ترافیک شهر مربوط به دوچرخه است. این شهر شبکه‌ای از مسیرهای دوچرخه‌سواری توسعه یافته دارد. مسافرانی که از قطار و اتوبوس جا مانده‌اند می‌توانند از یکی از هزاران دوچرخه قرار گرفته در مراکز نگه‌داری این وسیله نقلیه برای رسیدن به محل کار و تحصیل خود خود استفاده کنند. آمستردام خطوط خیابانی و علائم راهنمایی و رانندگی مشخصی برای دوچرخه سواران دارد و فرهنگ دوچرخه سواری در این کشور بسیار بسیار قوی و بالا است.
محبوب توریست‌ها
یکی از شهرهای فوق‌العاده محبوب اروپا برای دوچرخه‌سواران، کپنهاگ است. تقریباً همه کسانی که در این شهر زندگی می‌کنند دوچرخه دارند و شهر هر ساله میلیون‌ها دلار برای بهبود و تعمیر دوچرخه‌ها خرج می‌کند. تقریبا همه خیابان‌های کپنهاگ خطوط دوچرخه سواری مشخص و جداشده دارند. همچنین، کاربران می‌توانند از دوچرخه‌های عمومی رایگان استفاده کنند. این دوچرخه‌ها به مسافران و توریست‌ها نیز داده می‌شوند.

پورتلند به عنوان پایتخت دوچرخه آمریکا شناخته می‌شود و ساکنان آن کاملاً با دوچرخه سواری خو گرفته‌اند

سیاست‌های افزایش استفاده از دوچرخه
یکی از منحصر به فردترین ویژگی‌های شهر تروندهایم نروژ تعداد بالای دوچرخه در آن است. در تروندهایم بالابرهایی وجود دارد که مانند بالابرهای پیست اسکی است و دوچرخه سواران را بدون نیاز به پیاده شدن از دوچرخه به مسیرهای پرشیب یا روی تپه‌ها و مناطق کوهستانی می‌برد. جای تعجب نیست که این مکان به یک جاذبه توریستی محبوب برای مسافران و گردشگران تبدیل شده است. نروژ در تلاش است تا استفاده از دوچرخه را در سراسر کشور و از جمله پایتخت افزایش دهد.
استفاده هزاران نفری آلمانی‌ها از دوچرخه
پایتخت آلمان یک شهر بزرگ اروپایی است که دوچرخه سواری درآن تقریبا به اندازه رانندگی با اتومبیل محبوب است. صدها مایل مسیر دوچرخه ‌سواری در این شهر وجود دارد و مناطق مختلف پایتخت بزرگ آلمان را به هم وصل می‌کند. همچنین، مسیرهای دوچرخه ‌سواری خارج از شهر و جاده‌ای نیز در این منطقه از آلمان وجود دارد. صدها هزار نفر هر روز در برلین برای رفت‌و‌آمد به محل کار، گردش در شهر و دیدن مناظر مختلف دوچرخه سواری می‌کنند.

تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه به جای خودرو شخصی یکی از راهکارهایی است که بسیاری از دولت‌ها و شهرداری‌ها برای کنترل آلودگی هوا و کاهش ترافیک از آن استفاده کرده و می‌کنند

بوردو عرصه همگانی دوچرخه‌سواری
بوردو یکی از شهرهای فرانسه است که اخیراً در عرصه دوچرخه سواری همگانی به طور گسترده‌ای پیشرفت حاصل کرده است. این شهر سرمایه‌گذاری‌های وسیعی در زمینه توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری خیابانی و مسیرهای دوچرخه سواری در کنار شبکه ریلی تراموا کرده است. یک سیستم اشتراک دوچرخه فوق‌العاده در این شهر وجود دارد که هم محلی‌ها و هم توریست‌ها را ترغیب می‌کند به جای وسیله نقلیه چهار چرخ از وسیله دو چرخ استفاده کنند.
در بازل دسته‌جمعی دوچرخه سواری کنید
بازل که توسط درختان میوه سرسبز و تاک‌های انبوه انگور احاطه شده است، به خاطر تورهای دوچرخه سواری در حومه خود مشهور و شناخته شده است. این تورها از خود شهر نیز عبور کرده و بخشی از مسیر آنها با خطوط و شبکه‌های دوچرخه سواری داخل شهر یکی می‌شود. می‌توانید به راحتی دوچرخه‌ها را در این شهر کرایه کنید و یک نقشه راهنمای مسیر دوچرخه دریافت کنید. خیابان‌های بازل بر اساس مسیرهای دوچرخه سواری طراحی شده‌اند و حتی دارای چراغ‌های راهنما و خطوط گردش به چپ و راست مخصوص دوچرخه هستند.
برنامه تازه دوبلین برای دوچرخه سواری
دوبلین یکی دیگر از مقصدهای مناسب دوچرخه سواری در اروپا است. این شهر در حال ایجاد جاده‌های مخصوص دوچرخه سواری است و در حال حاضر، یک برنامه موفق برای اشتراک و کرایه دوچرخه دارد. فضای شهری دوبلین که روزگاری پرترافیک و شلوغ بود حالا خالی از خودرو است و به همین دلیل، بسیاری دوچرخه را بزرگترین «امید» جوانان شهر برای آینده می‌دانند.
پورتلندی‌ها به دوچرخه خو گرفتند
پورتلند به عنوان پایتخت دوچرخه آمریکا شناخته می‌شود و ساکنان آن کاملاً با دوچرخه سواری خو گرفته‌اند. در واقع، تعداد دوچرخه سواران در این شهر نزدیک به 11 برابر میانگین کل کشور آمریکا است. شبکه دوچرخه سواری پورتلند در سال‌های اخیر به شدت گسترش یافته و استفاده از دوچرخه در دو دهه گذشته چهار برابر شده است. مسیرهای دوچرخه سواری زیادی در شهر وجود دارد که باعث می‌شود مردم به راحتی با دوچرخه به محل کار رفت‌وآمد کنند. پارک جنگلی پورتلند، یک فضای سبز زیبا در غرب شهر ایجاد کرده و می‌توان با افتادن در این مسیر، بدون وقفه کیلومترها از مناظر زیبای رودخانه کلمبیا و کوه‎ها و درخت‌ها استفاده کرد.
کرایه ارزان دوچرخه در مونترال
شهر مونترال کانادا دارای یک سیستم اشتراک و کرایه دوچرخه عالی است. توریست‌ها و ساکنان محلی می‌توانند با هزینه کم دوچرخه را از ایستگاه‌های انرژی خورشیدی در اطراف شهر دریافت کنند. یکی از بهترین مسیرهای دوچرخه‌سواری در مونترال وجود دارد. این مسیر از جاده اولمستد (Olmsted Road) شروع می‌شود و در امتداد تپه‌ها به سمت مونت رویال (Mont-Royal) ادامه می‌یابد.
پرث مقصد استرالیایی دوچرخه‌سواران
اگرچه اکثر شهرهای برتر برای دوچرخه‌‌سواری در اروپا و آمریکای شمالی واقع شده‌اند، اما مقاصد دوچرخه ‌سواری عالی دیگری نیز در سراسر جهان وجود دارد. پرث که چهارمین شهر بزرگ استرالیا است، بیش از 700 کیلومتر مسیر دوچرخه سواری دارد. وزارت حمل و نقل استرالیا در ماه مارس هر سال میزبان یک هفته تور دوچرخه سواری در سراسر استرالیای غربی است که این امر نشان دهنده اهمیت دوچرخه سواری برای مردم و مدیران این شهر است.