سایت خبری پیام ما آنلاین | ماینرها توازن تولید و مصرف را به هم می‌زنند

بررسی‌های اخیر از نقش صنعت ماینینگ در بحران کمبود برق می‌گوید:

ماینرها توازن تولید و مصرف را به هم می‌زنند

سخنگوی صنعت برق: ایران با حدود حدود ۲هزار مگاوات دستگاه غیرمجاز جزو ۵ یا ۶ کشور نخست جهان است که استخراج رمز ارز در آن به صورت غیرقانونی انجام می‌شود





ماینرها توازن تولید و مصرف را به هم می‌زنند

۷ شهریور ۱۴۰۰، ۲۱:۴۲

دوباره قطعی برق بر اساس جداول روزانه، چراغ خانه‌ها را یکی پس از دیگری خاموش می‌کند. روندی که از زمستان گذشته آغاز شده و همچنان ادامه دارد. از همان روزی که کمبود برق در کشور به مرز بحران رسید، یکی از متهمان اصلی بروز این مشکل، ماینرهایی بودند که قارچ‌گونه در گوشه و کنار کشور در مزارع استخراج رمز ارز رشد می‌کردند. ماینرهایی که شرکت توانیر اخیرا آنها را به عنوان «عامل مصرف‌کننده جدید» معرفی و با استناد به بررسی‌های صورت گرفته اعلام کرده است: «آثار فعالیت ماینرها می‌تواند باعث به‌هم خوردن گسترده توازن تولید و مصرف برق شود» این در حالی است که در ابتدای بروز بحران برق قریب به اتفاق مسئولان حوزه انرژی تاکید داشتند سهم ماینرها در مصرف برق قابل توجه نیست و این مصرف‌کنندگان خانگی هستند که باید با صرفه‌جویی، زمینه عبور از این بحران را فراهم کنند.

در حالی که از خرداد ماه سال جاری به دستور دولت، مزارع استخراج رمزارز تعطیل شده‌اند، مشکل کمبود برق همچنان به قوت خود باقی است. مزارعی که در پی این دستور تعطیل شده‌اند همان مراکزی هستند که برای استخراج رمزارز از وزارت صمت و نیرو مجوز دریافت کرده و هزینه برق مصرفی خود را با نرخ صادراتی پرداخت می‌کنند. حالا چراغ تمام سوله‌هایی که به شکل قانونی فعالیت می‌کردند خاموش است و ضرر و زیان هنگفتی به صاحبان آن‌ها تحمیل شده است، غیرمجازها اما همچنان بدون وقفه به کار مشغولند. هر روز از استان‌های مختلف اخباری مبنی بر کشف مزارع غیرمجاز رمزارز منتشر می‌شود، 7 هزار دستگاه در اصفهان، 80 دستگاه در دیواندره، 21 دستگاه در کردستان، 15 دستگاه در آبادان، 5 هزار دستگاه در گیلان و… اما موضوع کمبود برق و فعالیت ماینرها همچنان به قوت خود باقی است. با اینکه آمار و ارقام قابل توجهی از ضبط ماینرها و تعطیلی مزارع غیرمجاز در سراسر کشور منتشر می‌شود – طبق آخرین اعلام سخنگوی صنعت برق، تاکنون ۵ هزار مرکز غیرمجاز تولید رمز‌ارز کشف شده است- اما هنوز کسی نمی‌داند مزارع غیرمجاز رمزارز که در سطحی گسترده با استفاده از انشعاباتی که تعرفه رایانه‌ای دارند، در حال استخراج رمزارز هستند متعلق به چه کسانی است؟ چه کسانی و در چه مراکزی اقدام به استخراج غیرقانونی رمزارز می‌کنند؟ آیا شناسایی این مراکز با امکاناتی که در اختیار صنعت برق کشور است، کار پیچیده‌ای است؟ یا قرار است سیاست آدرس اشتباه را در موضوع کمبود برق و برخورد با فعالان غیرمجاز در حوزه ماینینگ در پیش گیریم؟ اینها سوالاتی است که همواره بدون پاسخ مانده‌اند. به گفته مصطفی رجبی مشهدی حدود ۲هزار مگاوات دستگاه غیرمجاز استخراج رمز‌ارز در ایران فعال است و ایران جزو ۵ یا ۶ کشور نخست جهان است که استخراج رمز‌ارز در آن به صورت غیرقانونی انجام می‌شود. یکی از علل این رتبه بالا، ارزان بودن نرخ برق در کشور و همچنین نبود نظارت بر عملکرد مراکزی است که از برق یارانه‌ای استفاده می‌کنند. بارها توسط مسئولان اعلام شده است که در مدارس، کارخانه‌های متروکه و دفاتری که با کارکرد دیگری مجوز فعالیت دارند و انشعاب رایگان دریافت کرده‌اند، افراد اقدام به استخراج ارز دیجیتال می‌کنند.
دیروز توانیر گزارشی از نتایج بررسی‌های خود در زمینه دلایل رشد بی‌سابقه مصرف برق، منتشر و اعلام کرد نقش استخراج رمز‌ارزها در افزایش مصرف برق بیش از آن است که بخواهیم تنها در زمینه خاموشی‌ها آن را مورد بررسی قرار دهیم، این گزارش «فعالیت غیر‌مجاز مراکز استخراج رمز‌ارز را به عنوان عاملی بزرگتر و فراتر از خاموشی و افزوده شدن یک مصرف کننده به جمع دیگر مصرف کنندگان برق» معرفی کرده است.
نتایج این بررسی توانیر که با عنوان «فراتر از بحران خاموشی» به تشریح علل و عوامل رشد بی‌سابقه مصرف برق پرداخته و آورده است: «رکورد بی‌سابقه و 20 درصدی رشد مصرف برق در سال جاری، با هیچ‌کدام از اصول برنامه‌ریزی و طراحی شبکه‌های برق سازگار نبوده و این میزان رشد حداکثر در طول 5 سال قابل تصور بود»
البته در مطالعه صورت گرفته، عوامل مختلفی که در افزایش مصرف برق دخیل بوده‌اند مورد بررسی قرار گرفته‌اند، عواملی مثل افزایش زودهنگام و شدید دمای هوا تا 5 درجه، آغاز زودهنگام استفاده از وسایل سرمایشی، کاهش بارش‌ها و…. اما عامل جدیدی که از نظر نگارندگان این پژوهش در افزایش مصرف برق نقش به‌سزایی دارد استفاده فزاینده از ماینرها و تجهیزات استخراج رمزارز است.
نتایج این بررسی که با مطالعه کمترین میزان مصرف برق در اردیبهشت سال‌های 1398 – 1400 بین ساعات 2 تا 5 بامداد – خنک‌ترین ساعات شبانه‌روز- انجام شده است، نشان می‌دهد مصرف برق در برخی استان‌ها در این بازه زمانی چند برابر شده و استان‌هایی افزایش 10 تا 20 درصدی مصرف برق را در این بازه زمانی از شبانه‌روز شاهد بودند. طبق اعلام این گزارش: «میزان مصارف بخش‌های خانگی و تجاری بین نیمه‌شب تا صبحگاه به شدت کاهش پیدا می‌کند و با کنار گذاشتن مصرف بخش صنعتی که مصرف آن به صورت لحظه‌ای و از طریق کنتورهای هوشمند قابل رصد است، می‌توان مصارف بالا در این ساعات را به عامل مصرف کننده جدید نسبت به روند درازمدت، یعنی رمز‌ارزها نسبت داد. این میزان رشد نمی‌تواند به بخش‌های خانگی و تجاری که در آن ساعات شبانه روز کمترین میزان مصرف را دارند نسبت داده شود. این مصرف تنها متعلق به تولید رمزارزها است که بدون وابستگی به ساعات خاص حتی در نیمه شب هم مصرف برق آنها ادامه دارد»
این بررسی همچنین نشان داد که میزان متوسط خاموشی‌ها در روزهای محدودی از ماه های گرم سال جاری، نزدیک به 2000 مگاوات بوده است -معادل مصرف برق برآوردی دستگاه‌های استخراج رمز‌ارز- و چنانچه در سال جاری دستگاه‌های تولید رمزارز به عنوان مهمان ناخوانده در شبکه برق حضور نداشتند، حتی با وجود کمبود منابع آبی، با توجه به اجرای برنامه‌های پاسخگویی بار در بخش‌های صنعتی و کشاورزی، در بخش خانگی خاموشی بسیار کمتری اتفاق می‌افتاد» این پژوهش هشدار داده است که: «استمرار مصرف شدید برق به ویژه در فصل زمستان که به طور طبیعی امکان تولید برق آبی کاهش پیدا می‌کند و تعدادی از ‌واحدهای نیروگاه‌های حرارتی برای تعمیرات سالانه از مدار خارج می‌شوند، می‌تواند اثر منفی بزرگتری در تامین برق کشور داشته باشد»
صنعت ماینینگ در دنیا هر روز درحال پیشرفت است. انتقاداتی که به این صنعت از ابتدای شکل‌گیری آن وارد بود، با سیاست‌گذاری‌هایی در حال رفع شدن است. ایراداتی مثل تضاد با محیط زیست و استفاده از سوخت‌های فسیلی که با استفاده از پنل‌های خورشیدی در برخی کشورها حل شده است.
ایران هم سال گذشته در مقررات تامین برق مراکز استخراج رمز‌ارزها که توسط وزارت نیرو ابلاغ شد، مشوق‌هایی برای مزارعی که از پنل‌های خورشیدی در استخراج رمزارز استفاده کنند در نظر گرفته است. با این حال این صنعت در ایران همچنان با برخوردهایی قهری و سلبی روبه‌رو است. برخوردهایی که فضایی مناسب برای سودجویانی فراهم می‌کند که در آشفته‌بازار موجود به فعالیت خود ادامه می‌دهند. همان کسانی که قرار نیست مزارع شان کشف شود یا ممانعتی از فعالیتشان -به رغم بحرانی بودن وضعیت انرژی در کشور- صورت گیرد.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *