سایت خبری پیام ما آنلاین | غبارگاوخونی در چشم ۶ استان

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان هشدار داد

غبارگاوخونی در چشم ۶ استان

منصور شیشه‌فروش: تغییرات اقلیمی، کاهش بارش‌ و خشکسالی موجب خیزش گرد و غبار در اصفهان شده است





۹ تیر ۱۴۰۰، ۰:۰۳

با شدت گرفتن گرما و بی‌آبی، هشدارها درباره خشکیدگی گاوخونی تندتر شده است. همین دیروز مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفته، اگر وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست به خشکی تالاب گاوخوبی همچنان بی‌توجهی کنند، غبار برخاسته از این زیستگاه بی‌آب، به چشم 6 استان اطراف اصفهان خواهد رفت. خشکی زاینده‌رود و بیابانی شدن پهنه‌های وسیعی از استان اصفهان، کانون‌های بحرانی گردوغبار را افزایش داده و شمار روزهای آلوده را بیشتر از همیشه کرده.

براساس آمار دفتر مخاطرات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد کانون‌های گرد و غبار کشور در استان اصفهان است. کارشناسان محیط زیست پیش‌تر گفته بودند شعاع انتشار ریزگردهای شرق اصفهان بیش از ۵۰۰ کیلومتر است؛ یعنی غبار به استان‌های اطراف هم خواهد رسید. دیروز منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان همین را گفت: «اگر وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به وضعیت خشکی تالاب بین‌‎المللی گاوخونی رسیدگی نکنند این معضل به تهدید بالقوه انتقال گرد و غبار از این نقطه به ۶ استان اطراف اصفهان تبدیل می‌شود.»
تالاب گاوخونی در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در منتهی الیه رودخانه زاینده‌رود قرار گرفته است و به دنبال قطع آب زاینده‌رود پهنه آبی گاوخونی نیز رو به خشکی رفته. اینطور که شیشه‌فروش به ایرنا توضیح داده، تداوم این وضعیت امکانی برای خیزش ریزگردها و انتشار آن در نقاط دوردست فراهم کرده است.
زاینده‌رود خشک و 16 کانون ریزگرد
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان می‌گوید آلودگی هوا به دلیل تشدید و افزایش ۱۶ کانون گرد و غبار در پی جاری نبودن رودخانه زاینده‌رود، خشکی بخش وسیعی از تالاب ۴۷ هزار هکتاری تالاب بین‌المللی گاوخونی و خیزش گرد و غبار همراه با گرم شدن هوا ایجاد شده است.
او کشت نشدن یکصد هزار هکتار از اراضی مستعد کشاورزی در اصفهان را یکی دیگر از دلایل ایجاد کانون‌های گرد و غبار دانست و گفت: «این پدیده با وزش باد در سطح کلانشهر اصفهان و دیگر شهرهای استان گسترده می‌شود.» هفته پیش هم حسین محمدرضایی، عضو هیات رییسه نظام صنفی کشاورزی اصفهان گفته بود که مزارع شرق اصفهان به دلیل تخصیص ندادن آب برای کشت و کار در سال‌های مختلف خشک شده‌اند و در خطر تبدیل به کانون انتشار ریزگرد قرار دارند. این هشدار در حالی است که ۵۶۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی معادل ۵ درصد از مساحت استان و ۳.۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
منصور شیشه‌فروش پیش از این نیز گفته بود اصفهان در احاطه سه کانون عمده ریزگرد داخلی، برون استانی (سمنان، یزد، کرمان، جنوب خراسان) و خارجی از کشورهای عربستان و عراق است.
اصفهان و 27 روز ناسالم
به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در مجموع تغییرات اقلیم، کاهش بارش‌ و خشکسالی که بخشی از آن به نبود برنامه‌ریزی وزارت نیرو در تامین حقابه‌های کشاورزی و زیست محیطی برمی‌گردد؛ موجب بحران خیزش گرد و غبار در استان اصفهان شده است. شیشه فروش همچنین گفت: «بدین سبب از ابتدای سال جاری تاکنون، هوای کلانشهر اصفهان ۲۷ روز در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت.» اصفهان در سه ماهه بهار ۱۴۰۰ حتی یک روز هوای پاک نداشت اما بیشترین روزهای آلوده را در این مدت نفس کشید.
به گفته شیشه‌فروش با توجه به اینکه یک سوم استان اصفهان بیابانی است، باید دستگاه‌های مربوطه نسبت به اجرای طرح‌های کنترلی و پیشگیرانه برای توسعه نیافتن بیابان در این استان همت بیشتری داشته باشند.
او به وظایف دستگاه‌های مسئول در بحران آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: «مرکز بهداشت باید با اطلاع‌رسانی، آموزش عمومی و همکاری برای جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها و بکارگیری راهکارهای پیشگیری و مواجهه با شرایط آلودگی هوا وارد عمل شود. همچنین پایش و رصد گرد و غبار همراه با توسعه و تجهیز ایستگاه‌ها و پیش‌بینی هشدار سریع از شرایط وقوع این پدیده و منشاء‌یابی کانون‌ها در محدوده این منطقه و استان‌های مجاور از جمله یزد، سمنان، قم و خراسان جنوبی ضروری است.»
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به وظیفه ادارات منابع طبیعی و محیط زیست به پایش و منشاء‌یابی کانون‌های گرد و غبار گفت: «اداره منابع طبیعی باید به تکمیل مطالعات شناسایی کانون‌های فرسایش بادی، بروزرسانی نقشه‌های کانون‌های گرد و غبار و برنامه‌ریزی در اجرای برنامه‌های بیابان‌زدایی، نهالکاری تثبیت شن‌های روان و ایجاد بادشکن‌های زنده و غیرزنده با هدف حفاظت از راه‌ها، مزارع و سکونتگاه‌های شهری و روستایی در برابر فرسایش یادی اقدام کند.» بر اساس توضیح اوسال گذشته ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار و امسال هزار هکتار از طرح‌های بیابان زدایی توسط منابع طبیعی استان اجرا شد. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در ادامه تاکیدکرد: «همچنین باید توسعه ایستگاه‌های سنجش آلاینده‌های ناشی از ایجاد ذرات گرد و غبار و آزمایشگاه‌های مرجع برای پایش ذرات توسط محیط زیست، هواشناسی و مرکز بهداشت پیگیری شود.»
شیشه‌فروش اجرای دستورالعمل حفاظت فردی در برابر ذرات گرد و غبار توسط مرکز بهداشت، طرح مطالعه و به‌روز رسانی برنامه جامع آلودگی هوای شهر اصفهان توسط اداره حفاظت محیط زیست و در مجموع پیشگیری و کنترل آلودگی هوا قبل از فرارسیدن پاییز و زمستان را از دیگر اقدامات برای کنترل بحران آلودگی هوا در اصفهان برشمرد.
او مصرف نکردن سوخت مازوت و مصرف بهینه گاز، پیشگیری از انتشار آلاینده‌های گازی، توسعه و تقویت مراکز معاینه فنی خودروهای سبک و سنگین و توسعه سوخت پاک در تمام جایگاه‌ها را از دیگر تاکیدات در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی هوای اصفهان عنوان کرد.
آلودگی هوا یکی از چالش‌های اساسی کلانشهر اصفهان و شهرهای صنعتی اطراف آن است. کارشناسان تاکید دارند برای برون‌رفت از وضع موجود باید تدابیر اصولی اندیشید و برنامه‌های عملیاتی و راهکارهایی بر اساس تحقیقات علمی و دقیق در پیش گرفت. بر اساس گزارش مرکز ملی تغییر هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، اصفهان در بین هشت کلانشهر ایران رتبه نخست آلودگی هوا را دارد.
80 درصد اصفهان درگیر خشکسالی درازمدت
سه روز پیش حمیدرضا خورشیدی، مدیرکل هواشناسی اصفهان گفت: ۸۰.۸ درصد از گستره استان درگیر خشکسالی دراز مدت است و تنها ۱۹.۲ درصد آن شرایط نرمال تا ترسالی متوسط دارد. به گفته او با توجه به تحلیل شاخص استاندارد بارش – تبخیر و تعرق (SPEI) در دوره ۱۰ ساله تا پایان اردیبهشت امسال، بسیاری از نقاط استان اصفهان درجات خفیف تا بسیار شدید خشکسالی درازمدت با درجات مختلف دیده می‌شود.
او توضیح داد: «از نظر پراکنش مکانی ۱۹.۲ درصد از مساحت استان اصفهان در شرایط نرمال، خشکسالی خفیف ۲۵.۵ درصد، خشکسالی متوسط ۲۵ درصد، خشکسالی شدید ۲۰ درصد و خشکسالی بسیار شدید ۱۰.۳ درصد را در بر می‌گیرد.»
مدیرکل هواشناسی استان اصفهان اظهارداشت: «شاخص‌های بلندمدت خشکسالی هواشناسی، به منزله انعکاسی کلی از شرایط ذخیره آبی مناطق مختلف در نظر گرفته می‌شود.»
او همچنین با اشاره به وضعیت حوضه آبریز گاوخونی گفت: «تحلیل شاخص خشکسالی حاکی از آن است که بطور تقریبی ۷۳.۹ درصد مساحت حوضه آبریز گاوخونی دچار خشکسالی بلندمدت خفیف تا بسیار شدید است.» بر اساس توضیحات خورشیدی در این حوضه ۳۳.۱ درصد خشکسالی خفیف، ۲۲.۴ درصد خشکسالی متوسط، ۱۱.۵ درصد خشکسالی شدید و ۶.۹ درصد با خشکسالی بسیار شدید مواجه است.
او بیان کرد: «همه شهرستان‌های استان اصفهان بجز شهرستان‌های غربی و جنوبی نسبت به بلند مدت، افزایش بارش داشته‌اند و مقایسه درصد تغییرات بارش با بلند مدت بیانگر آن است که میانگین وزنی بارش ۱۴.۶ میلیمتر بوده که نسبت به بلند مدت ۲.۶ درصد افزایش داشته است.» همچنین مجموع درصدهای خشکسالی در شهرستان‌های بویین و میاندشت، خمینی شهر و لنجان ۱۰۰ درصد بوده است اما شهرستان مبارکه در مقایسه با سایر شهرستان ها وضعیت مساعدتری دارد و ۱۱.۹ درصد مساحت آن در وضعیت ترسالی به سر می‌برد. میانگین دمای استان اصفهان در مقایسه با بلندمدت افزایش داشته و افزایش دما در مناطق غربی و قسمت‌هایی از مناطق شمال و مرکز استان، محسوس بوده است.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *