سایت خبری پیام ما آنلاین | آسیب جبران‌ناپذیر مهاجرت شغلی متخصصان گردشگری

با حضور فعالان و مدیران انجمن‌های تخصصی بررسی شد:

آسیب جبران‌ناپذیر مهاجرت شغلی متخصصان گردشگری

مدیرکل اسبق دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری: برخی از نیروهای متخصص این حوزه در زمینه املاک و مسکن مشغول به کار شده‌اند این افراد دیگر به گردشگری برنمی‌گردند





آسیب جبران‌ناپذیر مهاجرت شغلی متخصصان گردشگری

۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۰:۰۰

بیش از یک سال است که گردشگری ایران با بحران دست و پنجه نرم می‌کند. بحرانی که از روزهای قطعی اینترنت در آبان 98 آغاز شد و حالا به تصمیمات اشتباه متولیان دولتی این حوزه رسیده است. در بسیاری از کشورها دولت‌ها در حال جبران آسیب‌های وارد آمده به گردشگری در اثر پاندمی کرونا هستند، در ایران اما همچنان صحبت از آسیب‌هایی است که این بخش در یک سال و نیم گذشته متحمل شده و همچنان با تبعات آن درگیر است. یکی از بزرگترین آسیب‌های این بخش خروج ناگزیر نیروهای انسانی متخصص، از این حوزه است. امری که تبعات آن می‌تواند تا سال‌ها گردشگری کشور را تحت تاثیر قرار دهد.

«90 درصد نیروهای شاغل در بخش حمل‌و‌نقل گردشگری تغییر شغل داده‌اند، به فعالان این بخش وامی تعلق نگرفت در حالی که بیشتر ماشین‌هایی که رانندگان در اختیار داشتند، اقساطی بود. این صنف که یادی هم از آن نمی‌شود، امروز تقریبا از بین رفته است» اینها سخنان حسین بهرامی است که می‌گوید مدیر یک شرکت خدمات حمل‌و‌نقل گردشگری است. در یک سال و نیم گذشته علاوه بر این نیروهای آموزش دیده در حوزه حمل‌و‌نقل، کارمندان بخش بازاریابی، راهنمایان گردشگری، مشاوران و کارکنان بخش‌های مختلف حوزه گردشگری ناگزیر به تغییر شغل خود برای امرار معاش شده‌‌اند. چرا که با رکود بی‌سابقه و تعطیلی مطلق بخش‌هایی از گردشگری کشور، هیچ درآمدی از شغل قبلی خود نداشتند. خروج نیروهای متخصص، با تجربه و آموزش دیده این حوزه که سال‌ها در گردشگری فعالیت داشتند، آسیبی غیرقابل جبران است و شاید با بازگشت گردشگری به شرایط عادی اثرات آن بیشتر نمایان شود. به گفته ابراهیم پورفرج، رئیس هیئت مدیره جامعه تورگردانان ایران: «سرمایه اصلی صنعت گردشگری نیروی انسانی است. حداقل سه سال زمان لازم است تا یک فرد در این حوزه آموزش ببینند و تبدیل به نیرویی متخصص شود. این نیروها اگر از این حوزه بروند سال‌ها طول می‌کشد که ما بتوانیم دوباره آنها را به گردشگری بازگردانیم»
هفته گذشته در یکی از اتاق‌های گفت و گوی شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس موضوعی بررسی شد که بالغ بر یک سال است زندگی بسیاری از افرادی که در حوزه گردشگری فعالیت می‌کنند تحت تاثیر قرار داده: «کوچ و مهاجرت شغلی متخصصان گردشگری» امری که در یک سال و نیم گذشته چند باری از سوی رسانه‌ها و کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت اما همچنان ناگفته‌هایی در مورد آن باقی مانده که نیاز به توجه متولیان امر دارد، متولیانی که در این ماه‌ها با تمام توان خود نسبت به آسیب‌های این حوزه بی‌توجه بوده و هستند.
اویس کیانی، رئیس انجمن صنفی راهنمایان استان زنجان و عضو هیئت رئیسه باشگاه گردشگری خلاق یونسکو که یکی از برگزاری کنندگان این جلسه مجازی است می‌گوید: «با توجه به اینکه مدت‌ها از شروع بحران در این حوزه گذشته و هنوز هیچ کنشی به صورت جدی شکل نگرفته بود، ابتدا با لایوهایی در اینستاگرام سعی کردیم مسائل را مورد تحلیل قرار دهیم که فعالان گردشگری و همکارانمان فکر نکنند کار تمام شده و دیگر راهی نیست. در این مدت با وجود تمام سوالات و مسائلی که خانواده گردشگری با آن درگیر بود، هیچ تریبونی برای فعالان گردشگری وجود نداشت» با این حال کیانی معتقد است در آینده نزدیک با تقاضای عمده از سوی مسافران مواجه می‌شویم، در حالی که راهنمایان ما وارد مشاغل دیگر شده‌اند و هتل‌ها آمادگی لازم را ندارند و همین مسائل باعث شد تا در این شبکه اجتماعی فضایی برای همفکری ایجاد کند و معتقد است ایده‌های خوبی در این زمینه مطرح شده که اگر پیگیری شود می‌توان به گشایش‌هایی در حوزه گردشگری امیدوار بود. در این جلسه که با حضور فعالان بخش‌های مختلف گردشگری و روسای انجمن‌های صنفی برگزار شد، مسائل مختلفی مطرح شد که محور آن موضوع سرمایه انسانی در حوزه گردشگری بود. کیانی از بررسی یک جامعه آماری که شامل کارمندان دفاتر خدمات مسافرتی، تور اپراتورها، راهنمایان گردشگری، فعالان استارتاپ‌ها و … بوده هم می‌گوید و نتایج آن را به این ترتیب بیان می‌کند: «از افراد پرسیدیم آیا در حوزه تخصص گردشگری مشغول به فعالیت هستید؟ 25 و 2 دهم درصد پاسخ مثبت به این سوال دادند. 19 درصد اعلام کردند وارد حوزه و تخصص دیگری شده‌اند ولی با رونق مجدد گردشگری به این حوزه باز خواهند گشت. 43 و نیم درصد اعلام کردند که وارد حوزه و تخصص دیگری نشده و منتظر هستند تا گردشگری رونق مجدد پیدا کند. 12 و 2 دهم درصد اعلام کرده‌اند که در حوزه تدریس زبان یا موسیقی یا تولید محتوا مشغول به کار شده‌اند» این آمار شامل کسانی است که همچنان این حوزه را دنبال می‌کنند. بسیاری از افراد برای گذران زندگی ناگزیر به خروج کامل از این شغل شده‌اند. به گفته محمد ابراهیم لاریجانی، مدیر‌کل اسبق دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری: «برخی از نیروها در حوزه املاک و مسکن مشغول شده‌اند، این افراد را نمی‌توان دیگر به گردشگری برگرداند» در طول یک سال گذشته اخباری مبنی بر اشتغال بسیاری از افراد متخصص این حوزه در تاکسی‌های اینترنتی و مشاغل دیگر هم منتشر شد که برای گردشگری کشور خسران بزرگی است. بر اساس آمار رسمی که وزارت گردشگری در آذر ماه 99 منتشر کرده است: « 88 هزار و 500 تن از فعالان صنعت گردشگری کشور به‌طور کامل بیکار شده‌اند» حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی در این جلسه با انتقاد از عملکرد وزارت گردشگری در روزهای بحرانی گردشگری کشور گفت: « مجموع نیروی انسانی که مستقیم در گردشگری شاغل است احتمالا به بیش از ۱۲۰ هزار نفر برسد که اکنون نیمی از آن‌ها از صنعت گردشگری خارج شده‌اند. ما بیشتر از ۵۰ درصد نیروی شاغل مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت را از دست داده‌ایم که بازگرداندن آن‌ها سخت خواهد بود. تقاضای ما این است که اجازه دهند بخش خصوصی کار کند. مدیران گردشگری دغدغه‌ای برای کار کردن ندارند و به فکر دوران بعد از وزارت خود هستند. یک سال و اندی دیدیم که به اندازه ارزنی برای گردشگری و دفاتر و راهنمایان و هتلداران کاری نکردند، اما از شواهد و قرائن مشخص است که برای پایگاه بعدی خود خوب کار می‌کنند.»
ابراهیم پورفرج با اشاره به اینکه گردشگری کشور با آمدن کرونا تعطیل نشده بلکه از آبان 98 تعطیل شده است گفت: «حق این بود که دولت از گردشگری حمایت کند. زمستان می‌رود و روسیاهی به زغال می‌ماند. یک بار در طول تاریخ بخش خصوصی به دولت نیاز پیدا کرده است. چه کمکی کرد، همیشه یاد خواهیم کرد، این خاطره از یاد بخش خصوصی نخواهد رفت، که دولت در این بحران چه کرد. ما گفتیم به نیروهای متخصص ما کمک کنید، به هر نفر 16 میلیون وام دادند، قرار بود این وام امهال شود، اما نشد. کسانی که وام دریافت کرده‌اند چند ماهی است که اقساط پرداخت می‌کنند. در حالی که بخش گردشگری هنوز به درآمد نرسیده است. وضعیت فعالان گردشگری از یک سال پیش بدتر شده است، در چنین شرایطی با چه درآمدی باید وام را به دولت برگردانند؟ وقتی می گوییم گردشگری را نمی‌شناسند منظورمان این است، فکر می‌کنند 16 میلیون تومانی که برای هر کارمند در نظر گرفته‌اند حقوق یک سال است، در حالی که حقوق کارمند حرفه‌ای در حوزه گردشگری کمتر از 10 میلیون تومان نیست، این 16 میلیون حقوق یک ماه یک کارمند متخصص و حرفه‌ای این صنعت است» در این جلسه فعالان بخش‌های مختلف راهکارهایی هم برای برون رفت از بحرانی که گردشگری کشور با آن دست به گریبان است مطرح کردند، رئیس جامعه تورگردانان معتقد است دولت باید زمانی را برای شروع دوباره فعالیت‌های گردشگری تعیین کند، پورفرج می‌گوید: «بسیاری از دفاتر خارجی به ما اعلام می‌کنند که مسافران بعد از واکسیناسیون مایلند به ایران سفر کنند، اما وزارت امور خارجه ویزا صادر نمی‌کند. مسافری که برای دیدن جاده ابریشم سفر می‌کند از تمام کشورهای این مسیر ویزا می‌گیرد به جز ایران، پیشنهاد ما این است که به دفاتر مسافرتی اعلام شود چه زمانی قرار است ویزا برای گردشگران صادر شود. شرکت‌هایی که سال‌هاست با ما همکاری دارند این سوال را از ما می‌پرسند و ما نمی‌دانیم چه جوابی به آنها بدهیم. اگر ما جواب آنها را ندهیم می‌روند سراغ ترکیه و آذربایجان و کشورهای حاشیه خلیج فارس» سهند عقدایی، رئیس کمیته گردشگری خلاق اتاق ایران در این جلسه به افزایش حجم تقاضا برای سفر بعد از کنترل کرونا اشاره کرد و گفت: «احتمال افزایش تقاضا برای سفر به ایران وجود دارد، از طرفی این نگرانی هم وجود دارد که با بی‌برنامگی اتفاقات سال ۹۲ تکرار شود، قیمت هتل‌ها با سرازیر شدن گردشگران به ایران، یکباره افزایش چشمگیری پیدا کند و یا با کمبود زنجیره تامین خدمات مواجه شویم. باید از حالا فکری برای آینده داشته باشیم.» امیدواری به نتایج مذاکرات برجام و رونق گردشگری کشور با توجه به اینکه در حال حاضر اقتصاد جهان با بحرانی جدی مواجه است و از سویی ایران مقصدی ارزان برای بسیاری از گردشگران محسوب می‌شود، از جمله مواردی است که می‌تواند امیدهایی را برای داشتن چشم‌اندازی روشن برای گردشگری زنده کند، اما آنچه آفت تمام این امیدواری‌هاست، سومدیریت‌ها و ناآگاهی بسیاری از تصمیم‌گیران حوزه گردشگری درباره ابعاد مختلف این صنعت است. تصمیم‌گیرانی که علی‌رغم تمام تقاضاهایی که فعالان بخش خصوصی و متخصصان این حوزه مطرح می‌کنند حاضر به همفکری با بدنه تخصصی گردشگری کشور نیستند و همین موضوع باعث اتخاذ تصمیماتی می‌شود که نه تنها گرهی از گردشگری کشور باز نمی‌کند که منجر به بروز مشکلاتی تازه در این حوزه می‌شود.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *