اختلاف نظرها درباره سفرهای نوروزی تا پایان تعطیلات ادامه داشتدود چندصدایی‌ها در چشم گردشگریرئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی: در نوروز گردشگری فعال نداشتیم
آخرین نوروز قرن سپری شد، آن هم با واهمه کرونا و شهرهایی که یکی پس از دیگری از زرد و آبی به قرمز و نارنجی تغییر رنگ دادند و مسافرانی که در میان اخبار ضد‌و‌نقیض و تصمیمات و اطلاعیه‌ها و ابلاغیه‌هایی که هر کدام یک ساز می‌زدند، سرگردان بودند. حالا که مسافران در مسیر بازگشت به شهرهای خود هستند، خبرها نگران‌کننده شده‌اند، علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا روز یازدهم فروردین اعلام کرد: «در ایام نوروز بیش از۱۵ هزار بیمار مبتلا به کرونا به سفر رفتند» آمارها می‌گویند شهرهای قرمز از ۹ شهر در ۲۵ اسفند به چهل‌و‌شش شهر در ۱۳ فروردین رسیده‌اند و این یعنی موج چهارم کرونا کشور را در برگرفته است. اما مقصر این وضعیت کیست؟ چرا متولیان دولتی پیش از نوروز به جمع‌بندی در زمینه سفرهای نوروزی نرسیدند؟ تا چه میزان نظارت بر رعایت پروتکلها امکان‌پذیر بود؟ آمارهایی که خبر از رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌دهند، بر چه اساسی تهیه شده‌اند؟ راهکارهایی مثل سفرهای گروهی و اقامت در مراکز اقامتی تایید شده، تا چه میزان مورد استقبال مردم قرار گرفت؟ همه چیز روی کاغذ و در صحبت‌های مدیران بخش گردشگری خوب است اما وضعیت کرونا در کشور چیز دیگری می‌گوید. موضوع سفرهای نوروزی از اواخر بهمن تا پایان تعطیلات نوروزی یکی از موضوعات پرچالش در دولت بود. اختلاف نظر میان وزارتخانه‌های بهداشت و گردشگری و ستاد مقابله با کرونا، هم مسافران را در روزهای پایانی سال سردرگم کرد و هم مانع از اجرای برنامه‌ای منسجم در زمینه سفرهای نوروزی شد. وزیر بهداشت بارها در سخنان خود صراحتا تاکید کرد مردم به سفر نروند و در سوی دیگر وزارت گردشگری قائل به انجام سفرهای نوروزی بود و بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی در سفر تاکید داشت و ستاد مقابله با کرونا هم در خصوص موج چهارم کرونا در کشور هشدار می‌داد. حالا بعد از تمام کشمکش‌ها زمزمه‌‌هایی درباره تبعات سفرهای نوروزی در هفته‌های پیش رو شنیده می‌شود.
پس از پایان تعطیلات نوبت ارائه آمار‌هاست که یکی پس از دیگری گزارشی از وضعیت سفرهای نوروزی و فعالیت‌هایی که در طول تعطیلات صورت گرفته ارائه کنند. اما این نگرانی وجود دارد که امسال هم مثل سال‌های قبل آمارها فاصله‌ای معنادار از واقعیت داشته باشند. در حوزه گردشگری و سفرهای نوروزی امسال ارگان‌های مختلف آمارهای متفاوتی ارائه می‌کنند و هر کدام آمارهای مقایسه‌ای خود را با سال پیش منتشر و درباره چگونگی انجام سفرهای نوروزی نتیجه‌گیری می‌کنند. روز هشتم فروردین معاون گردشگری کشور اعلام کرد: «تا روز شنبه هفتم فروردین ۱۴۰۰ در مجموع یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر شب اقامت در مراکز اقامتی رسمی داشتیم که اگر هر فرد به‌طور متوسط سه شب اقامت داشته باشد، حدود ۴۵۰ هزار نفر طی ۱۰ روز گذشته سفر کرده‌اند. ضریب اشتغال متوسط مراکز اقامتی رسمی حدود ۳۰ درصد است»
حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی در خصوص سفرهایی که با هماهنگی دفاتر خدمات مسافرتی یا در قالب تور صورت گرفته است، به «پیام‌ما» می‌گوید: «دولت آمار داده در هفته اول فروردین ۱۴۰۰ یک میلیون و سیصد هزار نفر شب گردشگر داشتیم. باید دید چقدر از این آمار واقعی است. هیچ‌وقت در ارائه آمار نتوانستیم حقیقت را به مردم بگوییم، بسته به نیتی که داریم و اینکه کدام به نفع ماست -کم یا زیاد- آمار ارائه می‌دهیم. اما در مورد سفرهایی که زیر نظر دفاتر مسافرتی انجام شد، در نوروز ۱۴۰۰ در مسیرهای داخلی به نسبت نوروز ۹۸ حدود ۷۵ درصد ریزش داشتیم، در سفرهای خروجی بیش از ۸۵ درصد ریزش را شاهد بودیم، گردشگری ورودی هم که نزدیک به صفر است. دقیق‌تر و به طور مثال در مسیر ترکیه که پر تردد‌ترین مسیر خارجی در نوروز امسال بود، پیش از شیوع کرونا در ایام نوروز، حداقل در هفته حدود ۳۰۰-۴۰۰ هواپیما پرواز داشت و امسال کمتر از ۲۰ پرواز در هفته داشتیم»
کیش و ترکیه پرطرفدارترین مقاصد
اسعدی‌سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره پرترددترین مسیرهای هوایی داخلی و خارجی اعلام کرد: «پرواز کیش و پرواز استانبول پرفروش‌ترین مسیرهای داخلی و خارجی در ایام نوروز امسال بودند» این در حالی است که مشاور وزیر بهداشت با انتقاد از وزارت راه اعلام کرد: «تقریبا تمام مناطق ترکیه در وضع قرمز کرونایی قرار دارد، اما تمام پروازها و تور‌های گردشگری به این کشور در جریان است. با توجه به اینکه تمام مدل‌های تست کرونا با ضریب خطا و منفی کاذب همراه است، همین گردشگران می‌توانند ناقلان خاموش کرونای انگلیسی و زمینه ساز بحران تازه در کشور باشند» پاسخ سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری به این انتقاد این بود که: «ما در سازمان هواپیمایی به تنهایی تصمیم‌گیرنده نیستیم و ستاد ملی مقابله با کرونا باید به سازمان هواپیمایی توقف پروازها را ابلاغ کند. وزارت بهداشت باید از ستاد ملی مقابله با کرونا درخواست توقف پروازهای ترکیه را داشته باشد و در صورت تصویب این درخواست در ستاد مذکور و ابلاغ آن به سازمان هواپیمایی کشوری، پروازها لغو می‌شود» اسعدی سامانی روز هفتم فروردین اعلام کرد: « هیچ گزارشی درباره گرانفروشی بلیت هواپیما تا به امروز دریافت نکردیم» اما در روزهای پایانی تعطیلات گزارش هایی مبنی بر آشفته بازار بلیت‌های برگشت از مقاصدی مثل کیش و استانبول منتشر شد، برخی ایرلاین‌ها اقدام به فروش بلیت دوطرفه به مسافرانی که قصد بازگشت به شهرهای خود را داشتند کردند با این ترفند هر چند بلیت با نرخ مصوب به فروش می‌رسید اما عملا مسافرانی که قصد بازگشت به شهر خود را داشت، با قیمتی دو برابر بلیت دو طرفه خریداری کردند. رفیعی در رابطه با این تخلفات می‌گوید: «اگر هواپیمایی بخواهد از تهران به اصفهان، شیراز یا… پرواز داشته باشند، ملزم است که بر اساس قانون ۴۰ به ۶۰ مسافر بگیرید تا پروتکلها رعایت شود. پروازی که طول آن نهایتا یک تا یک ساعت و نیم است، این موضوع را رعایت می‌کند، اما در نزدیکترین مسیر خارجی مثلا تهران استانبول همین ایرلاین و همین هواپیما که در پرواز داخلی ملزم به رعایت قانون ۴۰ به ۶۰ است، در پرواز بین المللی چنین الزامی ندارد. در حالی که مسیر پرواز خارجی طولانی‌تر است. متاسفانه قوانینی که وضع می‌شود قوانین درستی نیست. فشار و بار این موضوع روی دوش مردم می افتد، چرا که ایرلاین برای جبران خسارت خود در مسیر پرواز داخلی که بلیت آن ۵۰۰ هزار تومان بود حالا یک و نیم میلیون تومان از مسافر دریافت می‌کند. این اتفاقات نادری است. از شنیدن آن خجالت می‌کشیم، مسافر به کیش رفته حالا می‌خواهد برگردد، ایرلاین بلیت یک طرفه نمی‌فروشد، مسافر باید بلیت دو طرفه بگیرد. این‌ها در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست. دلیل هم این است که دست عوامل سودجو را با قوانینی که وضع می‌کنند باز می‌گذارند» در همین رابطه محمد‌حسن ذیبخش سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص عدم رعایت نرخ مصوب فروش بلیت و هرگونه فروش پکیج‌های مختلف به مسافران در روزهای پایانی تعطیلات به صورت اجباری و همراه بلیت گفت: «با متخلفان برخورد می‌کنیم، مردم هوشیار باشند»
گردشگری فعال در نوروز نداشتیم
نوروز با تمام ناهماهنگی‌هایی که در میان متولیان امر سفر وجود داشت، به پایان رسید. حالا فعالان گردشگری معتقدند در نوروز کورسوی امیدی برای بهبود اوضاع گردشگری را تجربه کرده‌اند، اما در روی دیگر سکه، نگرانی‌هایی درباره افزایش ابتلا به کرونا در روزهای پیش رو مطرح است. رفیعی معتقد است: «مشکل ما چند صدایی در دولت است. آسیب این چند صدایی هم همیشه متوجه مردم بوده. اتفاقاتی که در حوزه گردشگری می‌افتد و گرفتاری‌هایی که به وجود می‌آید نتیجه عدم نظارت و برنامه‌ریزی دقیق دولت است که نمی‌تواند کار خود را انجام دهد. ضرر و زیان این چند صدایی را مردم می‌پردازند. یک ماه پیش از تعطیلات نوروز به کرات شنیدیم که رئیس‌جمهور تاکید داشت که سفرهای نوروزی باید انجام شود، وزیر بهداشت تاکید داشت که نباید انجام شود، وزیر گردشگری می‌گفت باید انجام شود، معاون گردشگری می‌گفت پروتکل‌های جدید طراحی شده، سخنگوی وزارت بهداشت نظر دیگری داشت. حتی در ایام نوروز هم این اختلاف نظرها ادامه داشت و می‌گفتند مردم مقاصد سفر را ترک کنند و به شهرهای خود بازگردند. این اختلاف نظرها مردم را درگیر کرده است. در این میان نگذاشتند گردشگری هم در جایگاه خود قرار گیرد. به جز چند مقصد مثل کیش یا مازندران، وضعیت در باقی مقاصد مطلوب نبود. به طور کلی در تعطیلات نوروز گردشگری فعال نداشتیم» شاید هم‌صدایی و هم‌سویی در میان متولیان دولتی و نظارت درست به موضوع سفر می‌توانست از شدت آسیب‌های پیش رو بکاهد.
آیسان زرفام 
ارسال پاسخ