یاداشتی از مهدی زارع زلزلهشناس و رئیس شاخه زمینشناسی فرهنگستان علوم
فرونشست زمین و منابع آب و اموال عمومی ملی
تهران با 9.3 میلیون نفر جمعیت در شب در سال 99 که در طی روز حدود 3.5 میلیون نفر به جمعیت آن افزوده میشود، تحت اثر وسیعترین و شدیدترین میزان فرونشست زمین در ایران ناشی از برداشت گسترده از آبهای زیرزمینی قرار دارد
۳۰ دی ۱۳۹۹، ۰:۲۰
تهران با 9.3 میلیون نفر جمعیت در شب در سال 99 که در طی روز حدود 3.5 میلیون نفر به جمعیت آن افزوده میشود، تحت اثر وسیعترین و شدیدترین میزان فرونشست زمین در ایران ناشی از برداشت گسترده از آبهای زیرزمینی قرار دارد. منابع آب زیرزمینی تهران طی دهههای گذشته به سرعت مصرف شده و میشود و بخشی از آن به دلیل مهاجرت کنترلنشده و رشد سریع جمعیت، و بخشی دیگر به دلیل افزایش سریع استخراج از منابع آب، برای فعالیتهای صنعتی و کشاورزی در سراسر منطقه کاهش یافته است.
از سالهای پس از پایان دفاع مقدس و در تمام سی و دو سال اخیر، بهرهبرداری بیش از حد گسترده از آبهای زیرزمینی با افت حدود 13 متر در سطح آبهای زیرزمینی در منطقه ورامین در جنوب شرقی دشت تهران مشخص میشود. دادههای ماهواره نشان میدهد تغییر شکل سطح در تهران عمدتا در دو منطقه رخ میدهد: یکی در قسمت غربی دشت تهران و دیگری در منطقه ورامین در جنوب شرقی دشت تهران. فرونشست در غرب تهران با میزان 36 سانتیمتر در سال در حد بیشینه قرار دارد و میزان فرونشست در ورامین کندتر و 23 سانتیمتر در سال است.
طی سی سال از سال 1348 فرونشست زمین در استان کرمان با برداشت گسترده آب زیرزمینی تا 1378 شش برابر افزایش یافت، این موضوع باعث کاهش حدود 28 متر در سطح آبهای زیرزمینی در استان کرمان (بعضا تا حداکثر 50 متر) شده است. میزان فرونشست سالانه در دشتهای کرمان و رفسنجان دردهه نود شمسی 5 تا 15 سانتیمتر است، با کاهش حدود یک متر در سطح آب زیرزمینی. در منطقه رفسنجان، بسیاری از مشکلات مانند افزایش شوری آبهای زیرزمینی رخ داده است. اخیراً درجه محلول نمکها سه برابر بیشتر از دهههای گذشته افزایش یافته است و در برخی از چاهها به سی هزار میلیگرم در هر لیتر رسیده است و میزان شوری بین سالهای 1350 تا 1380 به 45 درصد افزایش یافته است.
سالانه ۱۴ تا ۱۵ هزار چاه غیر مجاز در کشور مسدود میشود که البته بخشی از این تعداد، دوباره حفر میشود! تعداد چاههای غیرمجاز و مجاز ایران در سال ۵۷، ۶۰هزار حلقه بوده است و در سال 99 تعداد چاهها به رقم بالای ۷۶۰ هزار حلقه در سطح کشور رسیده که برآورد میشود حدود 380 هزار حلقه غیرمجاز باشد. از چاههای ایران سالانه بیش از ۴۶ میلیارد مترمکعب آب برداشت میشود که حدود 5 تا 7 میلیارد مترمکعب از آن به چاههای غیرمجاز مربوط است.
بر اساس آماربرداری سراسری منابع آب تعداد چاههای غیرمجاز کشور به ترتیب در آذربایجان غربی 30 تا 50 هزار حلقه، استان تهران 20 هزار حلقه استان اصفهان با 16 هزار حلقه در ردههای اول تا سوم دارندگان بیشترین چاه غیرمجاز در کشور قرار دارند. همچنین استان فارس با ۱۴ هزار حلقه، استانهای البرز و آذربایجان شرقی هر کدام با ۶ هزار، خراسان رضوی با چهار هزار و ۲۰۰ حلقه، همدان با چهار هزار حلقه و خوزستان با سه هزار و ۵۰۰ حلقه در ادامه فهرست استانهای دارای تعداد بیشترین چاه غیرمجاز هستند.
ارزیابی میانگین بارش در سال 1342 تا 1382 نشان میدهد که میانگین بارش در ایران در طی این مدت حدود نیم میلیمیتر در سال کاهش یافته است.
بر اساس گزارش سازمان هواشناسی کشور و بر اساس سنجش میزان بارش سالانه بین سالهای 1330 تا 1390، فقط در سه استان گیلان، چهار محال بختیاری و مازندران بارندگی سالیانه بالاتر از 750 میلیمتر در سال بوده است. در عوض در 8 استان یزد، سمنان، قم، اصفهان، خراسان جنوبی، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان بارش سالیانه کمتر از 200 میلیمتر در سال بوده است و استان یزد با 60 میلیمتر در سال کمترین بارش سالیانه را تجربه کرده است. نگاهی به آمار متوسط بارش در ایران نشان میدهد که گرچه بارندگی متوسط سالیانه در این مدت 60 ساله تغییر قابل ملاحظهای در ایران نداشته، ولی میانگین بارش به هر حال کم شده است. در عوض ارزیابی میانگین متوسط دمای روزانه در سالهای بین 1330 تا 1390 نشان میدهد که حدود 2.5 تا 3 درجه افزایش دما در این مدت برای بیشتر ایستگاههای هواشناسی ایران مشاهده میشود و بیشترین مقدار افزایش مربوط به بیست سال آخر در این بازه 60 ساله و در طی سالهای 1369 تا 1390 است.
جالب است این افزایش دمای متوسط میانگین برای ایستگاه رامسر در ساحل دریای مازندران نیز دیده میشود (از 15 یه 18 درجه) و در شهر سردسیر همدان نیز این متوسط از 10 به 13 درجه سانتیگراد تغییر کرده است. ضمنا در این مدت میزان حداقل دما به تدریج افزایش و میزان حداکثر دما کاهشی نسبی نشان میدهد.
منابع آبی کشور اموال عمومی است. در غرب تهران برآورد شده که بیش از ۱۰۰۰ حلقه چاه عمیق و نیمهعمیق غیرمجاز در دشت ماهدشت در جنوب کرج در استان البرز حفر شده است. در این منطقه با حفر چاه تا عمقهای 60 تا 170 متر اقدام به استخراج و فروش آب میکنند. این کار مشخصا مصداق غارت اموال عمومی ایران است.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید