استفاده از باورهای مذهبی برای مقابله با کمآبی
۲۷ تیر ۱۴۰۳، ۲۱:۵۳
هرچند بخش وسیعی از سرزمین ایران دارای اقلیم خشک و نیمهخشک است، ولی نیاکان خردمند ما توانسته بودند که خود را با شرایط محیطی سخت این سرزمین تطبیق داده و سازگاری پیدا کنند و تمدن بزرگی را به وجود آورند.
به دلایل مختلف، از جمله گرمایش جهانی (تغییر اقلیم), افزایش جمعیت، تخریب جنگلها و مراتع، سوءمدیریت، غلبۀ اقتصاد رانتی، توسعۀ شتابزده مبتنی بر درآمدهای نفتی، توسعۀ بیرویۀ مناطق شهری و صنعتی، حفر چاههای مجاز و غیرمجاز در حریم قناتها، روشهای نادرست کاشت و برداشت محصولات کشاورزی، بهرهبرداری غیراصولی از منابع و دخالتهای متعدد در اکوسیستم و نظایر آن، تنوعزیستی و محیطزیست سرزمین ایران دچار تخریب و نابودی تدریجی شده و با بحرانهای متعدد فرسایش خاک، کمآبی، فرونشست اراضی، شور شدن منابع آب و اراضی، آتشسوزی در جنگلها و مراتع، بروز خسارات ناشی از سیلاب و زمین لغزش و … مواجه شدهایم. این قبیل چالشهای محیطزیستی، ادامۀ حیات نسل فعلی و نسلهای آتی را به مخاطره انداختهاند.
در کنار اقدامات مدیریتی، فنی و مهندسی نظیر احیاء جنگلها و مراتع، عملیات حفظ آب و خاک و آبخیزداری، استحصال آب باران در بالادست (با هدف ذخیرۀ نزولات جوی و تغذیۀ چشمهها و قنوات و تقویت دبی پایۀ رودخانهها) و پخش سیلاب در پاییندست (با هدف تغذیۀ آبخوانها و سفرههای آب زیرزمینی)، کنترل فرسایش و رسوب و سیل و تلاش بیشتر برای افزایش تابآوری و افزایش بهرهوری در کلیۀ بخشها، چه خوب است که از ظرفیت اعتقادات و باورهای مذهبی مردم در زمینۀ حفظ محیطزیست و مقابله با بحرانها بهخصوص بحران کمآبی استفاده شود.
چند روز قبل روز تاسوعای حسینی بود که به پاس آزادگی، ایثارگری، جوانمردی، وفاداری، رشادتها، فداکاریها، حماسهآفرینیها و نیز بزرگداشت و تکریم مقام سقای دشت کربلا، به «حضرت ابوالفضل العباس (ع)» اختصاص دارد. در ایام محرم و در مراسم عزاداریهای حسینی، منابع زیادی توسط نهادهای مختلف و مردم هزینه میشود. چه خوب است از این شور و عواطف برانگیختهشده و احساسات لطیف و پاک مردم، حسن استفاده را کرد و از طریق آگاهیبخشی و فرهنگسازی اصولی و درست، بخشی از آن هزینههای عزاداری (که اثربخشی مقطعی و کوتاهمدت دارند)، به حل مشکلات تأمین آب شرب روستاها و شهرهای کوچک اختصاص یابد که ثواب زیادی دارد و میتواند منشأ خیر پایدار و ماندگار و همچنین جلب رضایت نسبی و تأمین بخشی از آسایش و رفاه مردم محلی شود.
در آموزههای دین مبین اسلام، سازوکارهای متنوعی برای حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی وجود دارد. بهعنوان مثال، از ظرفیت وقف و نذر (نذر آب و یا نذر محیطزیست)، میتوان برای حفظ محیطزیست و احیاء منابع طبیعی و انجام اقدامات آبخیزداری (نظیر اقداماتی که مجمع خیرین آبخیزداری و یا مجمع خیرین آبرسانی انجام میدهند) استفاده کرد.
در کشور مسلمان ترکیه، با استفاده از ظرفیت وقف (وقف مال و تخصص و وقت و تأمین نیروی کار داوطلب) یک تشکل بزرگی به نام «تِما» (TEMA) ایجاد شده است برای کنترل فرسایش خاک که بیش از یک میلیون نفر داوطلب همکاری دارد. (وقف و نذر وقت و تخصص توسط افراد داوطلب و خیرخواه)
جای بسی تأسف است که در ایران، نهتنها از ظرفیت باورهای مذهبی برای حفظ محیطزیست استفاده نمیکنیم، بلکه در ایام محرم و صفر، به بهانۀ پذیرایی از عزاداران حسینی و ادای نذر و طلب حاجات، استفاده بیرویهای از ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف میشود که سبب ایجاد زحمت مضاعف برای متولیان جمعآوری پسماند و همچنین منشأ تشدید آلودگی محیطزیست و نیز آلودگی و زشت شدن سیمای شهری و معابر عمومی میشود که با آموزههای دینی ما در تضاد است. (حدیث شریف: نظافت و پاکیزگی نشانۀ ایمان است) ضرورت دارد که از ظروف پلاستیکی کمتر استفاده شود و حتیالامکان خود بانیان تکیهها و هیئتهای مذهبی، تمهیداتی را برای جمعآوری و دفع پسماند ناشی از توزیع غذا، چای و شربت نذریپیش بینی کنند. راهکار دیگر آن است که شرکتکنندگان در این قبیل مراسم، ظرف غذا و لیوان آب خود را بیاورند و ترجیحاً از وسایل شخصی خودشان استفاده کنند. مطمئنا راهکارهای مناسب دیگری هم برای سامان دادن این وضعیت وجود دارد و میتوان از افراد نخبه و خلاق و یا شرکتهای دانشبنیان برای چارهاندیشی و حل این مسئله درخواست همکاری کرد.
انتظار میرود که دستگاههای فرهنگی و مذهبی متولی امر، بیش از پیش، در زمینۀ اطلاعرسانی، آگاهیبخشی و فرهنگسازی تلاش کنند تا بهتدریج این قبیل مسائل و ناهنجاریها اصلاح شوند و بهجای تخریب محیطزیست، همه برای حفظ و احیاء محیطزیست و منابع طبیعی و تحقق توسعۀ پایدار و متوازن و همهجانبه تلاش کنیم.
ما همه مسئولیم!
از ماست که بر ما است!
برچسب ها:
آب زیرزمینی، فرسایش خاک، فرونشست، گرمایش جهانی، محیطزیست، منابع طبیعی
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
استفاده از باورهای مذهبی برای مقابله با کمآبی
تک رقمی شدن نرخ بیکاری در ۲۶ استان
زمان صدور احکام جدید متناسبسازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
اعلام نهایی اسامی پذیرفتهشدگان آزمون دبیری در مرداد
مدارس دولتی عادی هنگام ثبتنام حق دریافت پول ندارند
تعلیق شهردار و اعضای شورای یک شهرستان در استان البرز
رگبار در ۱۷ استان
۵۰۰ هکتار از نیزارهای هورالعظیم در آتش سوخت
بارندگی شدید و سیل در «تورنتو»
ظریف امشب درباره شورای راهبردی دولت چهاردهم در تلویزیون صحبت میکند
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید