گرفتار میان سدهای همسایه

اسماعیل کهرم: همسایه‌های شرقی و غربی کشور، از وضعیت موجود سواستفاده می‌کنند

غرب و شرق کشور در محاصره سد سازی‌های کشورهای همسایه قرار گرفته است. روز به روز مخاطرات محیط زیستی‌اش سهم کشور ما می‌شود.

کهرم فعال محیط زیست در این رابطه به پیام ما می‌گوید: در غرب و شرق کشور دو همسایه داریم که از وضعیت موجود سواستفاده می‌کنند و علی رغم معاهدات بین المللی، روی رودخانه‌هایی که به کشورهای دیگر می‌ریزند ،سد ساخته‌اند. همین موضوع سبب خشک شدن 240 هزار هکتاری تالاب هامون، آوارگی 200 هزار نفری مردم ساکن در مرز و خشک شدن نواحی شمالی هورالعظیم شده است.

بدعهدی افغانستان در پرداخت حق آبه 

به گفته کهرم، افغانستان قبل از انقلاب و در زمان نخست وزیری هویدا اقدام به ساخت سدهای کمال خان و کجکی کرد. در همان زمان محمد شفیق نخست وزیر افغانستان متعهد شد در هر ثانیه، 26 متر مکعب آب به ایران بدهد که این عدد در سال به رقمی حدود 800 میلیون متر مکعب می‌رسید اما همین سهم را هم به ایران ندادند. او می‌گوید: «در ترکیه وضعیت جور دیگری است.ترک‌ها در غرب کشور شروع به سد سازی‌های گسترده کرده‌اند و هم اکنون نیز در حال ساخت سد ایلیسو بزرگترین سد جهان هستند که آبگیری آن 4 سال زمان می‌برد و در صورت راه اندازی آن دجله و فرات که مرکز تمدن‌های بزرگ جهانی است از بین خواهد رفت ،کشور عراق به طور کامل نابود خواهد شد و نواحی شمالی تالاب هورالعظیم در کشور ما هم کاملا خواهد خشکید.» در همین رابطه نیز محمد درویش مدیر کل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: ساخت سد ایلیسو با گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب و ظرفیتی معادل ۳ برابر بزرگترین سد ایران یعنی کرخه در حال انجام است و ایران یکی از متضررین اصلی مهار حقآبه رودخانه‌های دجله و فرات در منطقه است و خشک شدن تالاب‌های مرکزی عراق و سوریه، تبدیل تالاب هورالعظیم به بزرگ ترین کانون بحرانی ریزگرد در منطقه، درگیری ۲۵ استان غربی و مرکزی کشورمان با معضل ریزگردها و افزایش چشمگیر این مسأله نمونه‌ای از ارمغان حذف حقآبه دجله و فرات است.

دیپلماسی قوی، راه حل ماجرا

کهرم تنها راه حل این معضل را دیپلماسی قوی می‌داند و می‌گوید: متاسفانه ما اکنون حتی قادر به مقابله با افغانستان نیستم و ترکیه هم با ادامه فعالیت سد سازی این کار را حق طبیعی خود می‌داند. کهرم می‌گوید نیاز است با این قضیه مقابله شود. در همین رابطه فعالان محیط زیستی کشور با تشکیل کمپینی ملی، منطقه‌ای و جهانی با نام «پویش میان‌رودان» در صدد رساندن صدای اعتراض خود به مجامع قضایی بین المللی برای مقابله با این بی‌عدالتی هستند. این پویش که حدود دو سال از راه اندازی آن می‌گذرد حرکتی برای اعتراض به  بستن سد آتاتورک روی دجله و فرات از سوی ترکیه است.آنطور که تابناک می‌نویسد زهرا ساعی  عضو فراکسیون محیط‌زیست مجلس  می‌افزاید:‌ با بررسی وضعیت کشورهای همسایه باید دانست که مقوله محیط‌زیست جزو اولویت‌های نخست این کشورها نیست. برای مثال کشور عراق درگیر جنگ داخلی است و در این شرایط به محیط‌زیست توجه نمی‌شود. به گفته او کانون ریزگردها در مناطق جنگی قرار گرفته‌اند. در منطقه، عربستان، اردن، سوریه، عراق و ایران در گیر مساله ریزگردها هستند. این عضو فراکسیون محیط‌زیست مجلس می‌گوید: اگر تاکنون کشور به لحاظ بین‌المللی در حل مشکلات منطقه‌ای موفق نبوده به دلیل درگیری‌ها و نا بسامانی‌های موجود در کشورهای همسایه است. ساعی تاکید می‌کند: تیره بودن روابط با برخی از کشورها همچون عربستان و اردن باعث بروز خسارت‌های محیط‌زیستی برای ایران شده است.