رییس سابق اتاق بازرگانی کرمان و ایران از رفتار دلواپسان انتقاد کرد
طغیان جلال پور

پیام ما- غوغای ترامپ. فردی که قبل از انتخابش به‌عنوان رییس جمهور آمریکا، بارها با برجام به‌طور علنی مخالفت کرده بود. او حتی تهدید کرده بود که برجام را پاره می‌کند. اگرچه ترامپ پس از رییس جمهور شدنش سعی کرده کمی معتدل‌تر صحبت کند اما همچنان در او و مشاورانش مواضع ضد ایرانی و برجام دیده می‌شود. همین مواضع باعث شده تا این سؤال پیش آید که پس از ترامپ، برجام چه عاقبتی خواهد داشت و با توجه به اینکه معاهده‌ای بین‌المللی است، مخالفت‌های ترامپ چه تأثیری بر برجام خواهد داشت. در این میان محسن جلال پور، رییس سابق اتاق بازرگانی کرمان و ایران که مردادماه امسال به دلیل بیماری تصمیم گرفت عطای حضور در پارلمان بخش خصوصی ایران را به لقایش ببخشد و پس از آن اتاق بازرگانی کرمان را هم به دوستانش سپرد، معتقد است قبل از اینکه ترامپ بتواند کاری کند که ما نتوانیم از برجام سود لازم را ببریم، «با بعضی اتفاقاتی که رخ داد ما پیش از ترامپ هم نتوانستیم بهره‌برداری لازم را ببریم.» او که سال‌ها در عرصه اقتصادی فعال بوده و چم‌وخم اقتصاد را خیلی خوب می‌فهمد، برخی رفتارها ازجمله «بالا رفتن از سفارت عربستان و آتش زدن برندها» را ازجمله عواملی می‌داند که اجازه نداده برجام در ایران جواب خود را بدهد. بخشی از گفت‌وگوی خبرگزاری ایسنا با جلال پور را در ادامه بخوانید.
کوته‌نظران برجام را دستاورد جناحی جلوه دادند
جلال پور در پاسخ به سؤالی درباره ریاست جمهوری ترامپ و فرجام برجام می‌گوید: «ازنظر من قبل از آمدن ترامپ هم با بعضی از اتفاقاتی که رخ داد ما در برجام نتوانستیم بهره‌برداری لازم را ببریم، من اعتقاد داشتم برجام می‌تواند نقطه خیزشی برای اقتصاد ایران باشد و یک اعتمادبه‌نفس و امیدآفرینی به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی بدهد و جهشی را در اقتصاد ایران ایجاد کند اما متأسفانه از همان روزهای نخست برخی رسانه‌ها و جناح‌های سیاسی با برجام به‌عنوان یک دستاورد جناحی برخورد کردند نه یک دستاورد ملی! برجام دستاوردی است که با نظر مقام معظم رهبری و همت قوای مختلف حاصل‌شده و سال‌ها کشور بابت آن هزینه داده است و اینکه آن را یک دستاورد سیاسی و جناحی ببینیم کوته‌نظری است.»
برجام که اجرایی شد، تخریب گران فضا را مسموم کردند
وی با بیان اینکه دی‌ماه 94 که عملاً اجرایی شدن برجام اتفاق افتاد، مجموعه‌هایی که به‌قصد تخریب افراد و جناح‌ها واردشده بودند شروع به مسموم کردن فضا کردند، می‌افزاید: «می‌توانستیم فضایی ایجاد کنیم که هم سرمایه‌گذاران داخلی، هم بنگاه‌های موجود و راکد و هم سرمایه‌گذاران خارجی اعتماد کنند و موجبات حرکت و جهشی در فعالیت‌های اقتصادی داشته باشیم.»
با سوءاستفاده از کلمه نفوذ، سرمایه‌گذاران را مردد کردند
رییس سابق اتاق ایران به عواملی که به‌زعم او اجازه بهره‌برداری کافی از برجام را ندادند اشاره می‌کند و می‌گوید: «با یکسری تهدیدات و حرکات و رفتاری که خلاف عرف بین‌الملل و ناشایست بود ازجمله بالا رفتن از دیوار سفارت عربستان، آتش زدن برخی برندها در ایران، ممانعت از ورود بعضی سرمایه‌گذاران، حرف‌های فراوان و استفاده نا به‌جا از کلمه نفوذ، درحالی‌که مقام معظم رهبری به‌درستی اشاره کردند ولی عده‌ای به‌عنوان سلاح آن را بکار گرفتند و با استفاده نادرست و جناحی و کاربرد غلط این کلمه عملاً بسیاری از سرمایه‌گذارانی که باید به ایران می‌آمدند و حتی سرمایه‌گذاران ایرانی خارج از کشور را دچار شک و تردید کردند، بنابراین باید گفت قبل از ترامپ از ظرفیت اقتصادی برجام بهره‌برداری لازم نشد. آقای ظریف در یکی از صحبت‌ها گفت اگر به برجام از 100 نمره عدد 5 و یا 95 بدهیم مهم این است که از این نمره چه بهره‌برداری اقتصادی برای کشور شده است و آن نمره عملاً به بهره‌برداری و استفاده بسته است اما متأسفانه از حداقل‌های امکان استفاده از برجام برای توسعه بهره‌گیری نشد.»
پس از ترامپ شرایط اقتصادی سخت‌تر می‌شود
او برخلاف برخی تحلیلگران معتقد است آمدن ترامپ بر اقتصاد ما کاملاً تأثیرگذار است. وی می‌گوید: « اینکه امروز ترامپ آمده و شرایط اقتصادی سخت‌تر می‌شود را می‌پذیرم زیرا اعتقاددارم تغییرات در آمریکا و اروپا بر اقتصاد ما تأثیر می‌گذارد و این نیست که فکر کنیم اقتصاد ما جدای از اقتصاد دنیا است چراکه معنای اقتصاد یک مجموعه به‌هم‌پیوسته است و مسلماً افزایش نرخ ارز، نفت و برخی اتفاقات بین‌المللی بر روی اقتصاد ما تأثیر خواهد گذاشت. چطور می‌توانیم بگوییم ترامپ می‌آید و در مجموعه دنیا تغییرات اساسی حاصل می‌شود و اقتصاد دنیا تغییر می‌کند ولی ما تأثیر نمی‌پذیریم؟ من اعتقاددارم قبل از ترامپ ابتدا باید در داخل کشور مطلب روشن‌شده و به یک همفکری، وفاق، هم‌اندیشی، همفکری، یکسان فهمی و نظر کاملاً یکسان نسبت به توسعه و مسائل اقتصادی برسیم و از این طریق می‌توانیم از بخشی از مزیت‌های ترامپ استفاده کنیم.»
اختلافات داخلی ما
موجب می‌شود از بحران‌ها صدمه ببینیم
جلال پور می‌افزاید: «به نظر من آمدن ترامپ می‌تواند مزیت‌های خوبی هم داشته باشد، اما این‌قدر ما در کشور دچار اختلاف، افتراق و انشقاق هستیم که نه‌تنها از مزیت بهره نمی‌بریم بلکه از بحران‌ها بیشترین صدمه را می‌بینیم و اگر این اتفاق‌نظر ایجاد شود نه‌تنها بحران‌ها تأثیرگذار نیست بلکه از مزیت‌ها بیشترین بهره را خواهیم برد.»
کدام جناح خسارت‌های دولت‌های نهم و دهم را قبول می‌کند؟
وی در پاسخ به اینکه چرا علی‌رغم سردادن شعار همدلی در کشور، شاهد این اوضاع هستیم؟ می‌گوید: «یکی از علل اصلی این است که در کشور تحزب گرایی نداریم که اگر چنین بود احزاب باید جوابگو می‌بودند، اما در این شرایط افراد حرف می‌زنند نه جایی ثبت می‌شود و نه کسی پاسخگو است، همین حالا خساراتی که در دوره دولت نهم و دهم داشتیم را کدام جناح قبول می‌کند؟ اصولگرایان که کاملاً عقب می‌نشینند و اصلاح‌طلبان هم می‌گویند از اول هشدار دادیم و هیچ جناحی مسئولیت را نمی‌پذیرد، درحالی‌که اگر حزبی وجود داشت و او دولت نهم را معرفی کرده بود امروز باید پاسخگو می‌بود. دلیل دوم این است که همه‌چیز در کشور رنگ و بوی سیاسی پیداکرده. حتی منافع ملی، به‌طور مثال بحث برجام ملی و فراجناحی بود اما این‌قدر مساله جناح در کشور پررنگ شده که برجام هم درگیر جناح شد بنابراین مهم‌ترین اصل در ابتدا همفکری و همراهی در زمینه توسعه و روال و استراتژی‌های توسعه در زمینه‌های مختلف است، براین اساس باید نیازها تعریف شود و تا این تعریف اتفاق نیفتد همین گرفتاری‌های فعلی ادامه خواهد داشت.»

کشت پسته در خارج از کرمان
جلال پور در این گفت‌وگو درباره وضعیت آینده پسته هم صحبت کرده که در زیر گزیده آن را می‌خوانید:
* به‌جز سال آینده که سال استثنایی است و اگر از سرما و گرما و آفت عبور کنیم محصول بزرگی خواهیم داشت، در سال‌های بعد محصول ما هرسال کمتر خواهد شد.
* سال آینده نزدیک 700 هزار تن محصول ایران و آمریکا را خواهیم داشت و این محصول در بازارهای جهانی با توجه به قیمت تمام‌شده، به دلیل بهره‌وری کم برای ما باقیمت بالایی تمام می‌شود قابل‌رقابت نیست باوجوداینکه ما بسیاری از یارانه‌ها را بر روی حامل‌های انرژی می‌گذاریم اما قیمت پسته ما حدود دو برابر قیمت آمریکاست و در کوتاه‌مدت عدم رقابت و در بلندمدت هم مشکل آب و تولید خواهیم داشت و در این زمینه طی 10 سال آینده کاملاً به بن‌بست خواهیم رسید.
* طی 10 سال آینده در استان نمی‌توانیم با این وضعیت آب امیدوار باشیم. بنابراین باید در مناطقی که شرایط آب بهتری دارند به دنبال کشت پسته برویم، در همین راستا انجمن پسته چند سال پیش مطالعاتی انجام داده و خراسان شمالی، کرمانشاه، گیلان غرب و برخی استان‌های کشور را پیشنهاد کرده است.

فضای اداری کرمان بسته‌تر از سایر استان‌هاست
گزیده اظهارات رییس سابق اتاق بازرگانی کرمان و ایران در رابطه با وضعیت اقتصاد کرمان را در ادامه بخوانید:
* من اعتقاددارم استان کرمان جز 10 استان و یا بی‌مهاباتر بگویم جز پنج استانی می‌باشد که طی 10 سال اخیر در عرصه اقتصادی پیشرفت کرده است.
* کرمان پهناورترین استان کشور و جمعیت آن نسبت به وسعت خیلی کم است اما بااین‌وجود توسعه‌ای که در سال گذشته در استان کرمان اتفاق افتاده در بسیاری از استان‌ها رخ نداده است اما متأسفانه فضای اداری کرمان بسته‌تر، محدودتر و محتاط‌تر از بقیه استان‌ها است و من همواره تأکید کرده‌ام که این فضا باید به‌سوی پویایی و باز شدن مسیر برای انجام کارها حرکت کند چراکه این نگرانی وجود دارد که برخی سرمایه گذران بخش خصوصی در کرمان حضور کمرنگی داشته باشند، محدودیت بر نظارت‌های غلط و عدم نظارت بر عدم پاسخگویی و عدم انجام کار از دلایل اصلی این اتفاق است.
* امروز در استان کرمان هرکسی مانع ایجاد کند حفظ منابع ملی و بیت‌المال را بهانه می‌کند و هیچ‌کس نمی‌گوید که چقدر موجب عدم توسعه استان شده است؟ من اعتقاددارم باید یک دوره نظارت بر سازمان‌های استان کرمان برای انجام ندادن‌ها و پیشگیری‌ها انجام شود.