مرور کتاب «نه مثل دایی یغما»
ایستادگی زنان و ادبیات مهاجرت
۱ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۰:۲۱
«زهرا نوری»، نویسندۀ جوان افغانستانی-ایرانی است که قبلاً از او کتاب «نخ قرمز بهجای لبهایش» نیز منتشر شده است. نویسنده در کتاب اولش دغدغۀ مسائل زنان را داشته. مسئلۀ زنان از اصلیترین مسائل جامعۀ افغانستان است و نوری این دغدغه را با تفاوتهایی در کتاب جدیدش نیز دنبال کرده که در ادامه دربارۀ آن به تفصیل سخن خواهم گفت.«نه مثل دایی یغما» قصۀ زن افغانستانی است که به ایران مهاجرت کرده است. نوری در این کتاب علاوهبر مسئلۀ زنان، به مسئلۀ مهاجرت نیز میپردازد. مهاجرت از مسائل مهم جامعۀ افغانستان است و نوری تجربۀ مهاجر بودن خود را در این قصه جایگذاری کرده است یا بهتر بگویم قصۀ مهاجر افغانستانیای که روایت میکند، به تجربۀ زیستهٔ خود او آغشته است و از این جهت بسیار اهمیت دارد.از چشماندازها و با شیوههای مختلفی میشود راجعبه مهاجرت صحبت کرد، ولی بهنظرم ادبیات مهمترین است؛ چراکه وقتی تجربۀ زیسته به ادبیات بدل میشود، درواقع میتوانیم بگوییم به بلوغ رسیده است.
بهنظر میرسد رسیدن به این نقطه نهفقط با صرف تجربۀ مهاجرت، بلکه به گذر زمان و پالایش در این گذر هم نیاز دارد. حالا بعد از چهار دهه حضور مهاجرین افغانستانی در ایران، میتوانیم از ادبیات مهاجرت ویژۀ مهاجرین افغانستانی صحبت کنیم.نویسنده، قصۀ زنی افغانستانی را روایت میکند که از دردهای جامعۀ سنتی افغانستان فرار کرده و حالا در ایران هم درگیر غربت است و در مرداب مشکلات گیر افتاده. داستان به مسئلۀ زن و مهاجرت بهخوبی پرداخته و سعی کرده نگاهی انتقادی به وضعیت هردوی اینها داشته باشد. پختگی را اینجا میتوانیم در قلم نویسنده ببینیم که فقط وجوه منفی را تصویر نکرده است و سعی کرده در خلال داستان توصیف کاملی ارائه دهد. اگر به سختیهای مهاجرت و مشکلات مهاجر افغانستانی در ایران اشاره میکند، فرد ایرانی را هم تصویر میکند که پناهگاه و همراه «نازی» (زن مهاجر قصه) شده است.قصه برای خواننده پرکشش است و خواننده با نویسنده همراه میشود و روزمرگیهای زن مهاجر افغانستانیِ گریزان از جامعۀ سنتی را میبیند و مشتاق شنیدن ادامۀ داستان زندگی او میشود؛ درواقع مشتاق آنچه او برای آینده تصمیم میگیرد.
در این داستان زن عاملیت دارد و نوری در این کتاب، برخلاف کتاب قبل خود، زن افغانستانی را جسورتر تصویر کرده است. در کتاب «نخ قرمز بهجای لبهایش» زن افغانستانی منفعل تصویر شده بود؛ اما در این کتاب زن تلاش دارد خود انتخاب کند و زندگیاش را بسازد. آنچه به او دیکته میشود را نمیپذیرد و مداوم با عناصر جامعۀ سنتی و مشکلات کلنجار میرود. در آخر قصه هم بازگشت و مواجهه با گذشته را انتخاب میکند و به این نتیجه میرسد فرار نمیتواند قرار بههمراه داشته باشد.سبک زبانی نویسنده یکی از ویژگیهایی است که این کتاب را منحصربهفرد میکند. نوری در کتاب قبلی خود نیز از این سبک استفاده کرده است که بهنوعی دوگانگی اشاره دارد (عامدانه نمیخواهم بگویم دوزبانی چراکه هردو فارسی است). نویسنده از واژگان دری استفاده میکند که برای مخاطب ایرانی آشنا نیست و در پاورقی برایمان معنی واژگان را درج کرده است. نوشتار نوری چیزی است که افغانستانی کامل نیست و ایرانی کامل هم نیست، درعینحال هردو هم هست: ایرانی-افغانستانی، درست مثل هویت خود نویسنده. در قصه هم به این نکته اشاره میشود: وقتی که «نازی» به افغانستان برمیگردد، به او میگویند که چرا اینطور حرف میزنی. درواقع این گفتار دوگانه مختص مهاجرین افغانستانی داخل ایران و نوشتار حاصل از آن را میتوان تأثیر مهاجرت بر ادبیات دانست.در پایان دوست دارم بگویم، آنجا که ادبیات سربرمیآورد (بدلشدن تجربه به ادبیات) میتوان فهمید که اتفاق مهمی در حال رخدادن است و حالا باید از شکلگیری ادبیات مهاجرت ویژۀ مهاجرین افغانستانی در ایران صحبت کرد و همینجاست که میتوان انتظار ارزیابی انتقادی داشت: هم از تجربۀ مهاجرت و هم از شرایط جامعۀ مبدأ (افغانستان).
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
در تجمع روحانیون قم در دفاع از «طرح نور» چه گذشت؟
سردار رادان: حجاب موضوعی کاملا فرهنگی است
صدایی که شنیده نشد*
کسی «گشت ارشاد» را گردن نمیگیرد
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
الهه محمدی و نیلوفر حامدی آزاد شدند
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر میاندازند
مسافران قطار مرگ
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
کشمکش بین ارگانهای دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد
مداخلهٔ بینتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید