پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | به مناسبت روز جهانی اقیانوس‌ها تهدید دریاهای ایران

چرا پهنه‌های دریایی مهم‌ هستند و در ایران چه وضعیتی داریم؟

به مناسبت روز جهانی اقیانوس‌ها تهدید دریاهای ایران

پهناب جنوب ایران که شامل خلیج فارس و خلیج عمان است تنوع‌زیستی بالایی دارد و در زون اقیانوسی هند-آرام قرار می‌گیرد





به مناسبت روز جهانی اقیانوس‌ها تهدید دریاهای ایران

۲۰ خرداد ۱۴۰۲، ۱:۰۰

چرا پهنه‌های دریایی مهم‌ هستند و در ایران چه وضعیتی داریم؟ پهناب جنوب ایران که شامل خلیج فارس و خلیج عمان است تنوع‌زیستی بالایی دارد و در زون اقیانوسی هند-آرام قرار می‌گیرد. از طرفی، بیش از 40 درصد نفت خام دنیا از طریق تنگه هرمز منتقل می‌شود و این نشان‌دهنده ترافیک بالای کشتیرانی در این پهنه است. خلیج فارس یک فلات قاره است و نهایت عمق آن چاله‌ای 162 متری اطراف تنب بزرگ است؛ از سوی دیگر خلیج عمان یک دریای ژرف بوده و در نزدیکی چابهار عمقی بیش از 3800 متر پیدا می‌کند. دریای خزر یا کاسپین که بزرگ‌ترین دریاچه جهان با آبی لب‌شور و معتدل است، متأسفانه وضعیت چندان مناسبی ندارد. تراز آب این پهنه سالانه 30 سانتی‌متر پایین می‌رود و افزون بر تخلیه پساب‌های شهری، صنعتی و رواناب‌های آلوده کشاورزی، هجوم «شانه‌دار» (یک گونه مهاجم آبزی در دریای خزر) در سال 1379 به این بدنه آبی، وضعیت را برای تنوع‌زیستی آن دچار مشکلات متعددی کرد، چنان‌که پس از هجوم شانه‌دار زنجیره بوم‌شناختی آن تحولات چشمگیری را تجربه کرد. از کاهش پلانکتون‌هایی که کیلکا از آن تغذیه می‌کند گرفته تا تنها پستاندار دریایی آن یعنی فُک کاسپین و ترکیب گونه‌ای «کفزیان» آن که ماهیان ارزشمند خاویاری وابسته به آن بودند. در جنوب، ایران دارای بزرگ‌ترین ناوگان صیادی در غرب اقیانوس هند است با حدود 14 هزار شناور مجاز و شاید کمی بیش از این تعداد شناور غیرمجاز و به‌همین خاطر تمامی صیدگاه‌های ساحلی در جنوب ایران عملاً تهی از صید شده است. تقریباً تمامی روش‌های صید آبزیان در ایران به‌کار گرفته می‌شود. همچنین، جالب است بدانیم خلیج فارس گرم‌ترین دریای جهان و یکی از شورترین آن‌هاست و باوجوداین، رویشگاه‌های جنگلی مانگرو و آبسنگ‌های مرجانی در این ناحیه سازش یافته‌اند. توسعه سواحل، بهره‌برداری از آب دریا با تأسیسات آب‌شیرین‌کن، تغییر اقلیم، پدیده مغذی شدن ناشی از ورود پساب‌های صنعتی و همچنین فلزات سنگین و صید ضمنی (ناخواسته) از جمله مهم‌ترین عوامل تهدید این زیستگاه ارزشمند و زیستمندان آن به‌شمار می‌روند. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زیست‌شناسان و حفاظت‌گرایان دریایی حفظ زیستگاه‌ها و امنیت‌بخشی به آن‌هاست، امری که می‌تواند به‌سادگی با بویه‌گذاری یک محدوده و ایجاد پناهگاه‌های دریایی در نواحی پرتنوع و غنی صورت پذیرد.
برقراری قرق‌های اختصاصی در این نواحی با مشارکت مردم محلی سبب افزایش فراوانی و غنای گونه‌ای آبزیان و کیفیت زیستگاه شده که می‌تواند برای گردشگری دریایی نظیر غواصی تفریحی مکان‌هایی مناسب برای درآمدزایی باشد. جای تأسف دارد که به‌رغم وجود چند منطقه حفاظت‌شده دریایی، عملاً نه حراست و نه حفاظت در آن‌ها اتفاق نمی‌افتد و باید هرچه سریع‌تر برنامه‌هایی را برای برقراری مناطق قرق و حفاظت‌شده دریایی پیاده‌سازی کرد.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:

،





پیشنهاد سردبیر

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشترین بازنشر