پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | مدرسه‌سازی برای حفاظت از قوچ «اوریال»

گزارش میدانی «پیام ما» از ساخت مدرسه در روستای «لوهندر» در حاشیه پارک ملی گلستان

مدرسه‌سازی برای حفاظت از قوچ «اوریال»

رئیس پارک ملی گلستان: تلاش کردیم نیکوکاران علاوه بر کمک به حفظ تنوع زیستی به جامعه محلی هم خدمات اجتماعی دهند





مدرسه‌سازی برای حفاظت از قوچ «اوریال»

۱۰ بهمن ۱۴۰۱، ۹:۴۱

«بشرا» می‌خواهد دکتر شود یا مهندس. 9 ساله و کلاس سوم است، تا به حال پنج بار مبصر شده. با هر بار مبصر شدن به بچه‌ها به سختی اجازه آب خوردن می‌دهد،‌ زنگ را که زدند همه باید وارد کلاس شوند و دست از بازیگوشی بردارند. بشرا سخت‌گیر است و معتقد به اینکه باید هر گونه بی‌انضباطی را به معلم گزارش داد. خودش هم سخت درس می‌خواند‌ تا بتواند در کنکور رتبه خوبی بگیرد و دانشگاه برود‌، ماشین بخرد،‌ زندگی راحتی داشته باشد. بشرا می‌خواهد زندگی‌اش عوض شود. این روزها که مدرسه راهنمایی در روستایشان، لوهندر، در حال ساخته شدن است،‌ لازم نیست نه او و نه دیگر همکلاسی‌هایش مجبور به ترک تحصیل شوند یا راه سخت و دشوار رسیدن به «گلی‌داغ» را هر روز بپیمایند.

 

«لوهندر» روستایی چسبیده به پارک ملی گلستان و از توابع بخش مراوه‌تپه و گلی‌داغ است. نام روستا را از رودخانه‌ای که از میانه‌اش می‌گذرد، گرفته‌اند. آب رودخانه از آب شدن برف‌های کوهستان‌های شمال غربی پارک تامین و گاه به نیمه تابستان نرسیده، خشک می‌شود. بشرا در خانه‌ای در حوالی همین رودخانه به دنیا آمده،‌ اولین قدم‌هایش را برداشته و اولین کلمه‌‌ها را در مدرسه همین روستا نوشته است.‌ مدرسه‌ای که می‌رود به نوعی بخشی از پارک ملی است، کافی است بشرا چند قدم برود تا وارد پارک شود و باز چند گام این طرف‌تر بگذارد تا با خروج از پارک ملی،‌ به منطقه آزاد وارد شود،‌ مرز میان این دو در منظومه ذهنی بشرا مشخص نیست. نکته مهم اما ساخت شدن مدرسه راهنمایی در لوهندر به کمک کسی است که حامی حیات وحش و پارک ملی گلستان است. این موضوع را همه در لوهندر می‌دانند که به نوعی پارک ملی گلستان در حال ساختن مدرسه برای آنهاست.

محمد قربان‌زاده، رئیس شورای روستای لوهندر: قبلا مراقب پارک بودیم‌، ولی با ساخت این مدرسه کارهای حفاظتی خیلی بیشتر می‌شود. مردم شور و شوق زیادی دارند مدرسه ساخته شود و کمک‌های زیادی هم برای ساختش کرده‌اند. لوهندری‌ها این روزها خیلی راضی هستند، خدا را شکر که این نعمت به ما رسید

مدرسه برای ما نعمتی بزرگ است
محمد قربان‌زاده، رئیس شورای روستای لوهندر است،. او سال‌ها شاهد دردسرهای رفتن بچه‌ها برای رفتن به مدرسه روستای کناری بوده و دیده چطور بچه‌ها در سرمای زمستان،‌ از موتور افتاده و پا یا دستشان شکسته است. او برای سال‌ها شاهد ترک تحصیل دختران و پسرانی بوده که نتوانسته‌اند مسیر 20 کیلومتری تا روستای بعدی را بروند‌، به‌ویژه دختران که نزدیک‌ترین شبانه‌روزی 50 کیلومتر از آنها دورتر بود و رفت و آمد و باقی مخارج برایشان هزینه زیادی داشت و از ادامه تحصیل بازمی‌ماندند. قربان‌زاده می‌گوید: «مدرسه راهنمایی مشکل ما را برطرف می‌کند،‌ وقتی دانش‌آموز دبیرستان برود‌، رفتن به شبانه‌روزی برایش راحت‌تر است. این مدرسه‌ای که در حال ساخته شدن است برای ما یک نعمت بزرگ است.»
این نعمت بزرگ برای اهالی لوهندر چه فایده‌ای برای پارک ملی گلستان دارد؟ و به چه میزان حفاظت از آن را افزایش می‌دهد؟ او پاسخ می‌دهد: «قبلا مراقب پارک بودیم‌ ولی با ساخت این مدرسه کارهای حفاظتی خیلی بیشتر می‌شود. مردم شور و شوق زیادی دارند مدرسه ساخته شود و کمک‌های زیادی هم برای ساختش کرده‌اند. لوهندری‌ها این روزها خیلی راضی هستند، خدا را شکر که این نعمت به ما رسید.»
کمکی که قربان‌زاده از آن صحبت می‌کند‌، همیاری مردان روستا برای بتن‌ریزی‌های کف و سقف مدرسه است‌، آنها آمدند و کار کردند تا بچه‌هایشان مدرسه داشته باشند. زنان هم بیکار نبودند، حتی آنها هم برای «پی کندن» کمک حال بودند‌، زنانی که می‌‌دانستند این مدرسه می‌تواند دختران و پسران‌شان را از تله فقر و ترک‌ تحصیل نجات دهد و دست‌شان را باز بگذارد تا هر آنچه دوست دارند در آینده بشوند.

مهدی تیموری، رئیس پارک ملی گلستان: حفظ اکوسیستم حفظ خاک و حفظ مام وطن است. علاقه‌مندان زیادی برای این مشارکت در امر حفاظت پایدار از طبیعت کشور وجود دارند که ورودشان به این حوزه نیازمند زمینه‌سازی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست است

تله فقر و ترک تحصیل
«گوهر» به لحاظ مالی از کودکی سختی کشیده است. بچه‌هایش چشم‌شان به ماشین کسانی است که به روستایشان می‌‌آیند. با هر بار رفت و آمد، بچه‌ها از مادر می‌پرسند چرا آنها هیچ وسیله‌ای ندارند؟ گوهر هر بار به آنها گفته خوب درس بخوانید‌، دانشگاه بروید آن‌وقت برایتان خرید این چیزها آسان می‌شود،‌ می‌‌توانید هر چه دوست دارید تهیه کنید. دسترسی به دنیایی دیگر باعث شده بچه‌های گوهر درس‌خوان شوند. او خود فرصت درس خواندن پیدا نکرده،‌ مدرسه راهنمایی را در جایی خارج لوهندر خوانده و بین خوابگاه و خانه در تردد بوده،‌ در نهایت مجبور شده به واسطه شرایط مالی ترک تحصیل کند،‌ خیلی زود هم ازدواج کرده و صاحب فرزند شده است. گوهر می‌خواهد بچه‌هایش را از این تله بیرون بکشد‌، دنیای آنها را بزرگتر کند و این مدرسه راهنمایی، یکی از ‌آن چیزهایی است که می‌تواند به او در رسیدن به این آرزو کمک‌کننده باشد.
حفظ اکوسیستم، حفظ خاک و حفظ مام وطن
مهدی تیموری، رئیس پارک ملی گلستان از بانیان ساخت مدرسه است‌؛ البته این بدان معنا نیست که او هزینه ساخت مدرسه را داده یا از بودجه دولتی برای ساخت مدرسه استفاده کرده باشد. او کسی است که توانسته فردی علاقه‌مند به محیط زیست و حیات وحش پیدا کند که مایل به تاسیس مدرسه در دورافتاده‌ترین روستای استان گلستان شود. «لوهندر و کویلر از مناطق خاص ماست،‌ هم به لحاظ اکوسیستمی و هم چشم‌اندازی،‌ این دو منطقه یکی از بهترین زیستگاه‌های قوچ و میش اوریال است».
از وقتی پی مدرسه راهنمایی ریخته شد و کارگران شروع به کار کردند،‌ نگاه مردم نسبت به محیط زیست همدلانه‌تر شده و مشارکت بیشتری داشته‌اند،‌ این مشارکت از تجربه سال‌ها تردد اهالی در جاده‌های برف‌گیر برای رفتن به مدرسه می‌آید که باعث شد گروهی از آنها ناچار به ترک مدرسه شوند. دهیار و شورا اولویت را ساخت مدرسه در جلسه با مهدی تیموری عنوان کردند و او توانست خیرینی برای این موضوع پیدا کند.
پارک ملی گلستان هزار مشکل دارد،‌ آیا کار رئیس پارک، مدرسه‌سازی است؟ پاسخی که تیموری به این پرسش می‌دهد به عبارت «حفاظت پایدار» برمی‌گردد‌. همان کلمه‌ای که اگر حتی یک ساعت هم‌کلامش باشید بارها از او می‌شنوید. «هدف ما مدرسه‌سازی نبود،‌ تلاش کردیم نیکوکاران علاوه بر کمک به حفظ تنوع زیستی به جامعه محلی هم خدمات اجتماعی دهند. همچنان که پزشک‌هایی که به پارک علاقه‌مند بودند اهالی برخی روستاهای اطراف پارک را رایگان ویزیت کرده و باعث ایجاد نگاه مثبت مردم به محیط زیست شدند.»
او معتقد به شکل گرفتن ساز و کاری است که پارک برای خودش درآمد پایدار داشته باشد تا بتواند مشارکت جامعه محلی را هم جلب کند. زمانی که درآمد و زندگی مردم به پارک و خدماتش گره بخورد،‌ آن زمان است که حفاظت به پایداری می‌رسد، راهی که از نظر مهدی تیموری انجامش در پارک ملی گلستان چندان دشوار نیست و به راحتی امکان‌پذیر و شدنی است به شرط اینکه بتواند ایده‌هایش در راستای طبیعت‌گردی و… را عملی کند.
پیش از پارک ملی گلستان گزارشی مبنی بر مدرسه‌سازی با تسهیلگری مدیران یکی از مناطق چهارگانه در این راستا منتشر نشده است،‌ تیموری می‌خواهد پارک ملی گلستان الگویی در این زمینه باشد تا با کمک خیرین، هدف مقدسی که همان حفاظت از زیستگاه است،‌ میسر شود. البته پیش از ساخت مدرسه راهنمایی در لوهندر به کمک دکتر نجفی، تیموری تجربه‌ای در نوسازی یک مدرسه در روستای تنگراه آنهم در حاشیه پارک ملی داشته است. آنها با این کار توانستند فضای مناسبی برای تحصیل بچه‌ها ایجاد کنند و حالا امیدوارند با ساخت مدرسه در لوهندر،‌ جلوی ترک تحصیل نوجوانان این روستا را هم بگیرند. به گفته تیموری «حفظ اکوسیستم حفظ خاک و حفظ مام وطن است. علاقه‌مندان زیادی برای این مشارکت در امر حفاظت پایدار از طبیعت کشور وجود دارند که ورودشان به این حوزه نیازمند زمینه‌سازی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست است. چنانچه معاونت محیط طبیعی به این حوزه وارد شود‌، هزینه‌های مالی و جانی حفاظت بسیار پایین آمده،‌ سازمان به هدفش رسیده و مردم محلی هم راضی می‌شوند.»
برای ساخت مدرسه در لوهندر تاکنون یک میلیارد تومان هزینه شده و سازه آن بالا آمده است‌، تیموری امیدوار است تا پیش از عید در بهترین حالت و تا پیش از سال تحصیلی جدید در بدترین حالت ساخت مدرسه به اتمام برسد. مهرماه 1402 که فرابرسد دانش‌آموزان لوهندری، بی‌دغدغه از راه و سرما و هزینه‌‌های اضافه راهی مدرسه‌ای می‌شوند که به واسطه قرار گرفتن خانه‌ و روستایشان در حاشیه پارک ملی گلستان نصیب‌شان شده است. سال دیگر کودکی در لوهندر برای رفتن به مدرسه دست و پایش نمی‌شکند و خانواده‌اش در نگرانی رفت و بازگشتش نخواهند بود.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشترین بازنشر