آبخیزداری و توصیههای کلی برای تأمین آب شرب مورد نیاز روستاها
انتقال آب بینحوضهای آخرین راه است
![انتقال آب بینحوضهای آخرین راه است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قدس-آنلاین.jpg)
۳۰ تیر ۱۴۰۳، ۲۱:۵۹
تغییر اقلیم، خشکسالی، تخریب محیطزیست و منابع طبیـعی (تخریب جنگلها و مراتع در بالادست حوضههای آبخیز و در نتیجه کاهش نفـوذ آب در لایهـهای خـاک و بروز فرسایش خاک، سیلاب، زمیـن لغزش و …) از یک طرف و افزایش جمـعیت، ارتـقاء سـطح بهداشت عمومی، تغییر الگوی مصرف، آلودگی منابع آب، پایین بـودن سطـح بهـرهوری (اتـلاف آب در شبکههای انتقال و توزیع آب و نیز در مزارع و باغات) و ضـعیـف شـدن سـرمایۀ اجـتماعـی (بـیاعـتمـادی، ضـعـف روحـیـۀ هـمـدلـی، مسئولیتپذیری و مشـارکت) از طـرف دیگر، سبب بروز برداشتهای بیرویه از منابع آب و به تبع آن کاهش ذخایر آبی قابل دسترس و بروز تنشهای آبی در سطح جهان و بخشهای وسیعی از ایران شده است.
رویکردهای مرتبط با افزایش بهرهوری، مدیریت تقاضا، بازچرخانی آب و مدیریت مصارف در بخشهای پرمصرف تا حدودی میتوانند از شدت تنشها و بحران کمآبی بکاهند
بهتدریج، نیاز به آب در بخشهای مختلف (کشاورزی، شرب، صنـعت و خدمات) افزایش یافته و روند نیاز به آب بهخـصوص در بخش شـرب، یـک رونـد افزایـشی اسـت. وضـعیت سفرههای آب زیرزمینی در دشتهای کشور هم بر کسی پوشیده نیست و بیشتر آنها وضعیت بحـرانی دارند. انتقـال آب بیـنحـوضـهای هم مشکلات خـاص خـودش را دارد و در واقع، انتقال پرهزینه مشـکل از یک مکان به مکان دیگر است.
بدیهی اسـت رویکردهای مرتبط با افزایش بهرهوری، مـدیریت تقاضا، بازچرخانی آب و مدیریت مصارف در بخشهای پرمصرف تا حـدودی میتوانند از شدت تنشها و بحران کمآبی بکاهـند. علاوهبر رویکردهای «مدیریت تقاضا» و پیشبینی سازوکارهای تشویقی برای بهرهبرداران از مـنابع آب و مصرفکنندگان برای افزایش بهرهوری، کاهش مصرف و صرفهجویی در مصرف آب، بهطور کلی راهکارهای تأمین آب شرب روستاها در مناطق روستایی و کوهپایهای عبارتاند از:
۱- بررسی روشهای سنتی تأمین آب شرب هر روستا و تلاش برای احیاء یا بهبود آن
۲- انجام اقدامات آبخیزداری و استحصال آب بــاران (Rain Water Harvesting) در بالادست چشمهها و قنوات موجود
۳- اجرای اقدامات استحصال آب باران برای جمعآوری آب باران از پشتبام منازل و هدایت آن به یک منبع ذخیرۀ مناسب
۴- تلاش در زمـینۀ افـزایش بهـرهوری آب (Water Productivity) در بخش کشاورزی و تخصیص آب صرفهجوییشده به مصارف شرب و صنعت و خدمات در قالب سازوکارهای «بازار آب» (خریــد و فــروش آب مــازاد بــخـش کشاورزی پس از اجرای روشهای نوین آبیاری و کاهش تلفات آب در شبکۀ انتقال و توزیع و آبیاری)
۵- انجام اقدامات آبخیزداری و احیاء مراتع در بالادست حوضـههای آبـخیز بـا هـدف ذخـیرۀ نزولات جـوی و سـپس احـداث چاه گالریدار در دامنههای پاییندست برای تأمین آب شرب مورد نیاز روستا
۶- اجرای پروژههای پخـش سیلاب و تغذیۀ آبخوانها در پاییندسـت حوضههای آبخیز و برداشت از آب زیرزمینی برای تأمین آب شرب
۷- احـداث سـد زیرزمینی در مقاطع مناسب از رودخانههای آبرفتی برای ذخیرۀ آب و جلوگیری از تبخیر آن
۸- شناسایی مناطق مناسب برای ذخیرۀ آب در سطح زمین شامل بندسار، خوشاب، گوراب، استخرهای آب و نظایر آن
۹- شناسایی مناطق دارای «منابع آب کارستی کمژرفا» در سازندهای سخت
۱۰- شـناسایی مـناطق دارای «سـفرههـای آب زیرسطحی معلق» در مناطق مرتفع و استخراج آب از این مناطق
۱۱- ارائۀ الگوها و روشهای مصرف بهینۀ آب در بخشهای مختلف بهخصوص بخش کشاورزی
۱۲- ارائۀ روشهـای سـازگاری بـا خـشکسالی براساس پیشبینیهای دورهای
۱۳- استفاده از روشهای جدید تأمین آب از رطوبت نسبی هوا (نظیر استفاده از آب شبنم)
۱۴- استفاده از آبهای نامتعارف، شور، پساب و فاضلاب (پس از تصفیۀ آب و رفع آلودگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک آنها و یا پس از استفاده از دستگاههای آبشیرینکن)
۱۵- آخرین گزینه، احداث سد مخزنی و یا «انتقال آب بینحوضهای» (زیرا معمولاً این قبیل پروژهها اثرات سوء محیطزیستی دارند و همچنین هزینۀ احداث و تعمیر و نگهداری آنها بسـیار بالاسـت و اجـرای آنهـا در سـرزمین زلزلهخیز ایران، دارای ریسک و مخاطرات زیادی است)
باتوجهبهایـنکه اقدامـات آبخـیزداری و احیای مـنابع طبیعـی (جنـگلها و مـراتع) اقداماتی چندمنظوره هسـتند (هم به حفظ آب و خاک و هم به کنترل فرسـایش خاک و سیلخیزی و هم به بهبود معیشـت جوامع بهرهبردار محلی کمک میکنند)، امیـد است که با استفاده از دانش بومـی و همـچنین فناوریهای نوین، بـتوان مـسئلۀ تأمـین آب شــرب روسـتاهـا (بهخصوص روستاهـایی کـه درحالحاضر با ماشین تانکر، آب شرب آنها تأمین میشود) را برطرف کرد و با استفاده از نظرات کارشناسی، بیش از پیش تلاش شود تا همۀ منابع کشور بهشکل اصولی و پایدار مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید