استفاده از باورهای مذهبی برای مقابله با کمآبی
![استفاده از باورهای مذهبی برای مقابله با کمآبی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/حقابه-خشکسالی-تالاب.jpg)
۲۷ تیر ۱۴۰۳، ۲۱:۵۳
هرچند بخش وسیعی از سرزمین ایران دارای اقلیم خشک و نیمهخشک است، ولی نیاکان خردمند ما توانسته بودند که خود را با شرایط محیطی سخت این سرزمین تطبیق داده و سازگاری پیدا کنند و تمدن بزرگی را به وجود آورند.
به دلایل مختلف، از جمله گرمایش جهانی (تغییر اقلیم), افزایش جمعیت، تخریب جنگلها و مراتع، سوءمدیریت، غلبۀ اقتصاد رانتی، توسعۀ شتابزده مبتنی بر درآمدهای نفتی، توسعۀ بیرویۀ مناطق شهری و صنعتی، حفر چاههای مجاز و غیرمجاز در حریم قناتها، روشهای نادرست کاشت و برداشت محصولات کشاورزی، بهرهبرداری غیراصولی از منابع و دخالتهای متعدد در اکوسیستم و نظایر آن، تنوعزیستی و محیطزیست سرزمین ایران دچار تخریب و نابودی تدریجی شده و با بحرانهای متعدد فرسایش خاک، کمآبی، فرونشست اراضی، شور شدن منابع آب و اراضی، آتشسوزی در جنگلها و مراتع، بروز خسارات ناشی از سیلاب و زمین لغزش و … مواجه شدهایم. این قبیل چالشهای محیطزیستی، ادامۀ حیات نسل فعلی و نسلهای آتی را به مخاطره انداختهاند.
در کنار اقدامات مدیریتی، فنی و مهندسی نظیر احیاء جنگلها و مراتع، عملیات حفظ آب و خاک و آبخیزداری، استحصال آب باران در بالادست (با هدف ذخیرۀ نزولات جوی و تغذیۀ چشمهها و قنوات و تقویت دبی پایۀ رودخانهها) و پخش سیلاب در پاییندست (با هدف تغذیۀ آبخوانها و سفرههای آب زیرزمینی)، کنترل فرسایش و رسوب و سیل و تلاش بیشتر برای افزایش تابآوری و افزایش بهرهوری در کلیۀ بخشها، چه خوب است که از ظرفیت اعتقادات و باورهای مذهبی مردم در زمینۀ حفظ محیطزیست و مقابله با بحرانها بهخصوص بحران کمآبی استفاده شود.
چند روز قبل روز تاسوعای حسینی بود که به پاس آزادگی، ایثارگری، جوانمردی، وفاداری، رشادتها، فداکاریها، حماسهآفرینیها و نیز بزرگداشت و تکریم مقام سقای دشت کربلا، به «حضرت ابوالفضل العباس (ع)» اختصاص دارد. در ایام محرم و در مراسم عزاداریهای حسینی، منابع زیادی توسط نهادهای مختلف و مردم هزینه میشود. چه خوب است از این شور و عواطف برانگیختهشده و احساسات لطیف و پاک مردم، حسن استفاده را کرد و از طریق آگاهیبخشی و فرهنگسازی اصولی و درست، بخشی از آن هزینههای عزاداری (که اثربخشی مقطعی و کوتاهمدت دارند)، به حل مشکلات تأمین آب شرب روستاها و شهرهای کوچک اختصاص یابد که ثواب زیادی دارد و میتواند منشأ خیر پایدار و ماندگار و همچنین جلب رضایت نسبی و تأمین بخشی از آسایش و رفاه مردم محلی شود.
در آموزههای دین مبین اسلام، سازوکارهای متنوعی برای حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی وجود دارد. بهعنوان مثال، از ظرفیت وقف و نذر (نذر آب و یا نذر محیطزیست)، میتوان برای حفظ محیطزیست و احیاء منابع طبیعی و انجام اقدامات آبخیزداری (نظیر اقداماتی که مجمع خیرین آبخیزداری و یا مجمع خیرین آبرسانی انجام میدهند) استفاده کرد.
در کشور مسلمان ترکیه، با استفاده از ظرفیت وقف (وقف مال و تخصص و وقت و تأمین نیروی کار داوطلب) یک تشکل بزرگی به نام «تِما» (TEMA) ایجاد شده است برای کنترل فرسایش خاک که بیش از یک میلیون نفر داوطلب همکاری دارد. (وقف و نذر وقت و تخصص توسط افراد داوطلب و خیرخواه)
جای بسی تأسف است که در ایران، نهتنها از ظرفیت باورهای مذهبی برای حفظ محیطزیست استفاده نمیکنیم، بلکه در ایام محرم و صفر، به بهانۀ پذیرایی از عزاداران حسینی و ادای نذر و طلب حاجات، استفاده بیرویهای از ظروف پلاستیکی و یکبارمصرف میشود که سبب ایجاد زحمت مضاعف برای متولیان جمعآوری پسماند و همچنین منشأ تشدید آلودگی محیطزیست و نیز آلودگی و زشت شدن سیمای شهری و معابر عمومی میشود که با آموزههای دینی ما در تضاد است. (حدیث شریف: نظافت و پاکیزگی نشانۀ ایمان است) ضرورت دارد که از ظروف پلاستیکی کمتر استفاده شود و حتیالامکان خود بانیان تکیهها و هیئتهای مذهبی، تمهیداتی را برای جمعآوری و دفع پسماند ناشی از توزیع غذا، چای و شربت نذریپیش بینی کنند. راهکار دیگر آن است که شرکتکنندگان در این قبیل مراسم، ظرف غذا و لیوان آب خود را بیاورند و ترجیحاً از وسایل شخصی خودشان استفاده کنند. مطمئنا راهکارهای مناسب دیگری هم برای سامان دادن این وضعیت وجود دارد و میتوان از افراد نخبه و خلاق و یا شرکتهای دانشبنیان برای چارهاندیشی و حل این مسئله درخواست همکاری کرد.
انتظار میرود که دستگاههای فرهنگی و مذهبی متولی امر، بیش از پیش، در زمینۀ اطلاعرسانی، آگاهیبخشی و فرهنگسازی تلاش کنند تا بهتدریج این قبیل مسائل و ناهنجاریها اصلاح شوند و بهجای تخریب محیطزیست، همه برای حفظ و احیاء محیطزیست و منابع طبیعی و تحقق توسعۀ پایدار و متوازن و همهجانبه تلاش کنیم.
ما همه مسئولیم!
از ماست که بر ما است!
برچسب ها:
آب زیرزمینی، فرسایش خاک، فرونشست، گرمایش جهانی، محیطزیست، منابع طبیعی
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید