در حالی که مسئولان شهری و نمایندگان مردم گرگان در مجلس ادعا می‌کنند که مطالعات ارزیابی محیط زیستی طرح تله کابین گرگان را به کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط ارائه کرده‌اند و این پروژه به زودی کلنگ‌زنی خواهد شد؛ مجید مخدوم استاد پیشکسوت دانشگاه در حوزه محیط زیست به «پیام ما» می‌گوید که مطالعات ارزیابی مذکور چند سال پیش به دست خود او و چند تن از استادان منطقه تهیه شده و پاسخ منفی به استقرار تله‌کابین در جنگل ناهارخوران داده است.

مجید مخدوم، استاد پیشکسوت ارزیابی محیط زیستی در ایران، به «پیام ما» گفت: «مطالعه ارزیابی محیط زیستی که مجری طرح تله‌کابین گرگان از آن سخن می‌گوید و آن را به کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست ارائه داده، همان مطالعه‌ای است که چند سال پیش، من به همراه چند تن از استادان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان آن را انجام داده‌ایم.»
او افزود: «بر اساس این مطالعه، به دلیل ناتوانی اکولوژیک منطقه، استقرار تله‌کابین در جنگل ناهارخوران رد شده؛ یعنی این مطالعه اجازه جانمایی تله‌کابین در آن نقطه را نداده است.»
او تاکید کرد هر مطالعه‌ای که با رعایت اصول علمی و بدون دستکاری و چشم‌پوشی از مسائل منطقه برای طرح تله‌کابین جنگل ناهارخوران انجام شود، حتما با اجرای این پروژه در آن اکوسیستم حساس و شکننده مخالفت خواهد کرد.
کوچک کردن سطح اشغال برای فرار از ارزیابی
طرح تله‌کابین گرگان که مجری و مسئولان شهری و استانی همواره تاکید دارند از 3 مدیرکل محیط زیست در دولت‌های مختلف مجوز دریافت کرده است، از همان ابتدا با فقدان شفافیت و آمار و ارقام نادرست مجوز گرفت. مجریان و دست‌اندرکاران این طرح با استفاده از نظرات مشاوری که پیش‌تر از مدیران منابع طبیعی استان بود، سعی کردند سطح اِشغال این طرح را بسیار کوچک‌تر از حد واقعی آن اعلام کنند تا این پروژه مشمول ارزیابی اثرات محیط زیستی نشود. وقتی موضوع در رسانه‌ها و توسط چند تن از استادان دانشگاه اعلام شد، شورای عالی شهرسازی و معماری کشور نیز آن را مورد بررسی قرار داد و صحت آن اثبات شد. این شورا مصوب کرد که «طرح تله‌کابین گرگان مشمول ارزیابی محیط زیستی است و باید این روند را طی کند تا پاسخ بگیرد.»

مزدک دربیکی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و پژوهشگر محیط زیست: بارگذاری پروژه‎هایی به بهانه گردشگری از جمله طرح تله‌کابین در ناهارخوران بیشتر برای انحراف اذهان عمومی از سرمایه‌گذاری‌هایی است که روی زمین‌های منطقه شده و می‌تواند جذابیت‌های بسیاری به منطقه اضافه کند که منجر به ارزش افزوده بورس زمین‌ها شود

اما مجریان تله‌کابین ناهارخوران به هیچ عنوان تن به تغییر مکان و جانمایی این طرح نمی‌دهند و مرغشان یک پا دارد و از انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، قانون و طی کردن روند قانونی و علمی فرار می‌کنند. حالا هم ظاهراً مطالعه‌ای که قبلا انجام شده و بر اساس آن، جانمایی تله‌کابین در جنگل ناهارخوران رد شده را یک بار دیگر بر روی میز کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست گذاشته‌اند تا شاید کسی از ماجرا بویی نبرد و بتوانند پاسخ مثبت بگیرند.
جالب اینجاست که مجید مخدوم که خودش این مطالعه را انجام داده از چنین موضوعی اطلاع نداشت و پس از تماس خبرنگار «پیام ما» و پرس‌و‌جو از دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست، از آن آگاه شد؛ این یعنی تمام این پروسه پنهانی و بدون نظارت او انجام شده است.
ماجرای تلخ تله‌کابین
اسفند سال ۱۳۹۵ شهرداری گرگان اعلام کرد که «پروژه تله‌کابین گرگان در روز ۲۰ فروردین کلنگ‌زنی می‌شود.» این در حالی بود که این پروژه هنوز موافقت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و شورای عالی جنگل و مرتع را به دست نیاورده بود و تنها موافقت کلی را از سوی مسئولان محیط زیست و منابع طبیعی استان و مسئولان سازمان جنگل‌ها دریافت کرده بود. مهم‌تر اینکه این طرح، هنوز طرح مطالعاتی فنی نداشت و مطالعات ارزیابی محیط زیستی نیز درباره آن انجام نشده بود و فقط تمایل برخی مسئولان وقت سازمان جنگل‌ها که اغلب رویکردی غیرحفاظتی داشتند، باعث می‌شد که چنین طرح‌هایی با استقبال مواجه شده و مجوز بگیرد. با انتشار خبر کلنگ‌زنی تله‌کابین گرگان برای روز ۲۰ فروردین، نخستین واکنش‌ها از سوی کنشگران محیط زیست و منابع طبیعی گلستان آغاز شد. کمپین «نه به تله‌کابین در جنگل‌های هیرکانی»، یکی از این واکنش‌ها بود که توانست فقط طی ۲ روز امضای نزدیک به ۵ هزار نفر را گردآوری کند.
این کمپین با ارسال نامه‌ای به رئیس وقت سازمان بازرسی کل کشور، از آن سازمان خواست تا به موضوع ورود کرده و تخلف‌ها و تخریب‌های آن را که پیش از گرفتن مجوز نهایی رخ داده بود، رسیدگی کند و با انتقال پروژه به نقطه‌ای دیگر اجازه ندهد هیرکانی دستخوش تخلف و تخریب شود.
با این همه اما مدیریت شهری گرگان و بعضی مسئولان پیشین و کنونی استان، با اصراری پرسش‌برانگیز همچنان بر ایجاد تله‌کابین در جنگل ناهارخوران گرگان پای می‌فشردند و بهانه‌شان نیز برای این اصرار توسعه منطقه بود. اما این تمام ماجرای تله‌کابین ناهارخوران نیست.

مجریان تله‌کابین ناهارخوران از انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، قانون و طی کردن روند قانونی و علمی فرار می‌کنند و ظاهراً مطالعه‌ای که قبلاً انجام شده و جانمایی تله‌کابین در جنگل ناهارخوران رد شده را یک بار دیگر بر میز کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست گذاشته‌اند تا شاید کسی از ماجرا بویی نبرد و بتوانند پاسخ مثبت بگیرند

مزدک دربیکی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و پژوهشگر محیط زیست دراین‌باره به «پیام ما» گفت: «در سال‌های اخیر ما دیدیم که قبل از گرفتن مجوز تله‌کابین، زمین‌های پیرامونی محل احداث آن، به قیمت‌های گزاف و البته به صورت غیرقانونی و در برخی موارد هم قانونی، خرید و فروش می‌شد. اصرار بعضی مسئولان شهری بر اجرای این طرح در جنگل ناهارخوران نیز یا به این علت است که آنها از پیشینه این طرح و پیامدهای مختلف آن اعم از مسائل محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی اطلاعی ندارند و یا منافعشان در گرو اجرای پروژه تله‌کابین در جنگل ناهارخوران است. بعضی‌ها هم به بهانه حل مشکل ترافیک محور ناهارخوران، به دنبال مجوز برای احداث جاده‌های جدید در جنگل هستند.»
این پژوهشگر محیط زیست در ادامه با تاکید بر اینکه شعارهایی که در زمینه توسعه گردشگری به‌عنوان علت استقرار تله‌کابین در جنگل ناهارخوران داده می‎شود واقعی نیست، گفت: «بارگذاری پروژه‎هایی به بهانه گردشگری از جمله طرح تله‌کابین در ناهارخوران بیشتر برای انحراف اذهان عمومی از سرمایه گذاری‌هایی است که روی زمین‌های منطقه شده و می‌تواند جذابیت‌های بسیاری به منطقه اضافه کند که منجر به ارزش افزوده بورس زمین‌ها شود. با توجه به مشخصات فنی این تله‌کابین، من فکر نمی‌کنم بحث گردشگری منطقه که بعضی شعارش را می‌دهند، مطرح باشد.»
لغو مجوز از سوی سازمان محیط زیست
پس از کشمکش‌ها و تصمیم نهایی شورای عالی شهرسازی و معماری کشور مبنی بر انجام قطعی مطالعات ارزیابی محیط زیستی برای تله‌کابین ناهارخوران و تمکین نکردن آن از سوی مسئولان و دست‌اندرکاران استانی و شهری، بالاخره سازمان حفاظت محیط زیست کشور به موضوع ورود کرد و با تاکید بر انجام مطالعات ارزیابی محیط زیستی در بهمن‌ماه سال گذشته مجوز آن را لغو کرد. 18 بهمن‌ماه 1400 مسعود تجریشی، معاون انسانی وقت سازمان حفاظت محیط زیست کشور طی نامه‌ای، لغو تمامی مجوزهای تله‌کابین جنگل ناهارخوران گرگان را اعلام کرد. تاکید این نامه که خطاب به احمد قاسمی دادیار دادسرای دیوان عالی کشور و مدیرکل حوزه حقوق عامه دادستانی کل کشور ارسال شد بر «دخل و تصرفات پروژه‌های احداث تله‌کابین در مناطق جنگلی فقط محدود به عرصه‌های مورد نیاز جهت نصب پایه دکل‌های تله‌کابین یا تاسیسات مبدا و مقصد نبوده بلکه حذف دیگر تجارب مشابه موجود در استان‌های شمالی کشور لیدرهای انتخابی برای احداث مسیر این دسته پروژه‌ها بر اساس استاندارد‌ها و نیازهای فاز بهره‌برداری از جمله عملیات امداد و نجات و مستلزم جنگل‌تراشی‌های وسیع‌تر بوده که قطعاً دایره دخل و تصرفات و تاثیرات زیست محیطی مربوطه از مساحت مندرج در مجوز اداره گردشگری استان گلستان را فراتر می‌نماید و چنین پروژه‌هایی را مشمول تهیه گزارش ارزیابی زیست محیطی می‌نماید.»
در بخش دیگری از این نامه با تاکید بر اینکه بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست، آستانه تعیین ضرورت تهیه و تصویب گزارشات ارزیابی طرح‌های گردشگری در استان‌های شمالی حدود ۵ هکتار است گفته شده «از آنجایی که در مجوز صادره از سوی اداره گردشگری استان گلستان، مساحت مورد نیاز برای اجرای پروژه تله‌کابین ناهارخوران 4.8 هکتار ذکر شده است مدیریت وقت اداره کل حفاظت محیط زیست استان بر همین اساس آن را مشمول ارزیابی اثرات زیست محیطی تشخیص نداده و راساً مجوز زیست محیطی مربوطه را صادر یا تمدید نموده است.»
برای پرس‌وجو درباره «مطالعات ارزیابی محیط زیستی» ارائه شده از سوی مجری تله‌کابین ناهارخوران و چند و چون مسئله با سعید کریمی، سرپرست دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست کشور تماس گرفتیم که ایشان انجام هر گونه گفت وگو را منوط به هماهنگی با روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد. اما پس از هماهنگی‌های انجام شده، انجام یک مصاحبه تلفنی چند دقیقه‌ای را به یکشنبه هفته آینده موکول کرد.