احیای جنگلهای زاگرس؛ اقدامی تکراری با نام جدید
۱۵ آذر ۱۴۰۰، ۰:۰۰
در روزهای اخیر، فضای مجازی و رسانهای مرتبط با منابع طبیعی کشور شاهد پوسترها و اطلاعرسانی مربوط به پویش مردمی بذرکاری برای احیای جنگلهای زاگرس بود. اگرچه هر اقدامی برای حفظ و احیا این ذخایر ارزشمند، قابل تقدیر است، اما هر برنامه و فعالیتی در این راستا نیازمند مطالعات مقدماتی، برنامهریزی نحوه اجرا و شیوه پایش رسیدن به اهداف طراحی شده است. اعلام یکباره این برنامه، نبود زمان کافی برای مطالعات قبل از اجرا و به طور خاص مکانیابی محلهای اجرای این پروژه، از نکاتی است که امید به موفقیت آن را کمرنگ میکنند. هر گونه اقدام برای احیا جنگلهای زاگرس، در ابتدا نیازمند شناسایی و رفع عوامل تخریب است.
در حالی که در این جنگلها، چرای دام و زراعت زیراشکوب به عنوان دو عامل محدودکننده زادآوری طبیعی، نه تنها کاهش نیافته است، بلکه بر اساس شواهد در حال افزایش است، بذرکاری بدون اقدامات لازم برای رفع این عوامل، بیش از آنکه یک اقدام احیایی باشد، حرکتی است بیحاصل که نتیجه آن هدر دادن منابع مالی و بیاعتماد شدن مشارکتکنندگان در این برنامه است. این برنامه اگر چه با عنوانی جدید در حال اجرا است، اما در گذشته تحت اسامی دیگر همچون جنگلانه یا پروژه نهالکاری همگانی برای ایرانی سبز، اجرا شده است. با پرسشی ساده از ادارههای کل و سازمان جنگلها به خوبی روشن میشود که نتایجی از پایش این فعالیتها در دست نیست. نبود پایش سیستماتیک و منظم فعالیتهای گذشته، امکان تحلیل این اقدامات، دلایل استقرار نیافتن این جنگلکاریها و درک اصلاحات لازم برای موفقیت برنامههای بعدی را دشوار کرده است. بدون رفع مشکلات و عوامل موفق نبود اقدامات قبلی، آنچه که بر سر برنامههای گذشته آمده است، در انتظار این پویش خواهد بود. نگاهی به برنامههای اعلام شده در برخی استانها حاوی نکات قابل تاملی است که به برخی از آنها اشاره میشود. در استانی که بنابر گفته مسئولان، فقط در چند شهرستان در وسعتی محدود جنگل وجود دارد، چگونه قرار است در 10 شهرستان آن بذرکاری شود؟ آیا قرار است فرای توان اکولوژیک، یک عرصه طبیعی با کارکردی متمایز، تبدیل به جنگل شود؟ بذرکاری برخی مناطق که سابقه انجام عملیات احیایی و توسعه ناموفق جنگل را داشتهاند، با چه اقدامی قرار است این بار موفقیتآمیز باشد؟ اگر قرار است این برنامه در مناطق خارج از زون جنگل اجرا شود، آیا این وظیفه بر عهده سازمان جنگلها است؟ با کدام استدلال در منطقهای بدون پوشش درختی، قرار است بذر گونهای کاشت شود که در سالیان ابتدای حیات خود به پناه نیاز دارد؟ سازمان جنگلها این بار نیز بدون تغییر رویکرد خود در سالیان گذشته، با برنامهریزی از بالا به پایین و اقداماتی دستوری به دنبال احیای جنگلهایی است که عوامل انسانی تخریب آن به قوت خود باقی است. احیای زاگرس بیش از آنکه با اقدامات تبلیغاتی حاصل شود، نیازمند عزمی ملی برای حل معضلات آن است. درک عوامل تخریب زاگرس، شناخت ارزشهای غیراستفادهای این جنگلها، کاهش فشار چرای دام و زراعت در زیر اشکوب آن و رفع تعارضات مردم محلی و سازمان جنگلها، اقداماتی است که باید قبل از ورود به چنین برنامههایی در نظر گرفته شوند. از سوی دیگر لازم است فعالیتهای سازمان جنگلها از پروژه محوری به سوی طرحهای جامع با برنامهریزی زمانی و مکانی دقیق، با قابلیت پایش و کنترل اهداف تغییر جهت دهد. این تغییر میتواند زمینه ارزیابی دقیق فعالیتها و رفت مشکلات آنها را مهیا کند. همچنین برای اطلاق مشارکتی بودن برنامهها، نمیتوان تنها در سطح اجرا به این مساله پرداخت. لازم است که گروههای ذینفع در تمام سطوح برنامهریزی مورد توجه قرار گیرند. تحلیل خواست تمامی ذینفعان و لحاظ کردن دیدگاه و اولویت آنها در برنامهریزی میتواند باعث افزایش مقبولیت برنامهها شده و شانس موفقیت آنها را افزایش دهد.
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر میاندازند
مسافران قطار مرگ
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
کشمکش بین ارگانهای دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد
مداخلهٔ بینتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک
وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیسالوزرای طالبان دیدار کردند
موضعگیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند
فعالان جهانی هشدار میدهند
میراث «غزه» زیر بمباران
پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد
فصل انارچینی
بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاسکاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکلهای توزیع دارو هستند
توزیع قطرهچکانی داروهای بیماران SMA
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید
- علائم دندان آسیاب درآوردن کودکان چیست؟ 5 علائم + راه تسکین
- اجاق گازهای ﺧﺎﻧﮕﯽ بدون ترموکوپل توقیف و جمعآوری میشود
- معرفی تورهای خارجی ارزان
- آلبوم جدید مُجال ظرفیت جدی و جدیدی از موسیقی را فریاد میزند!
- آیا مشاوره حقوقی تلفنی کاربردی است؟
- برونشیت کودکان چیست و چه علائمی دارد؟
- برگزیدگان اجلاس توسعه نرمافزار ایران (۲۰۲۴) معرفی شدند بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید