گزارش «پیام ما» پیرامون چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان
نمایشگاه
کتاب کرمان
در شش فرسخی
رضا عبادی زاده
چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان از شنبه شانزدهم آبان در محل نمایشگاه های بین المللی جنوبشرق در اتوبان باغین آغاز به کار کرده است. اگرچه این رویداد بزرگ فرهنگی سال های پیش هم در کرمان برگزار می شد اما تفاوت هایی میان نمایشگاه امسال با سال های پیش وجود دارد. همین تفاوت ها باعث بوجود آمدن نظرات متفاوتی درباره این نمایشگاه شده است.
مسیر طولانی تا نمایشگاه
در حالی که تا سال 93 نمایشگاه کتاب کرمان در مصلی این شهر واقع در بلوار شهید عباسپور برگزار می شد، با تکمیل ساخت مجتمع نمایشگاه های بین المللی جنوبشرق در 20 کیلومتری شهر کرمان چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان هم به آن جا رفت. اگرچه مجتمع نمایشگاه های بین المللی جنوبشرق فضای نمایشگاهی مجهزی دارد و برای برگزاری چنین نمایشگاه هایی ساخته شده اما عده ای معتقدند بدلیل دوری راه تا شهر کرمان، تعداد شرکت کنندگان در نمایشگاه کتاب کم می شود. البته انتقال نمایشگاه کتاب به مجتمع استاندارد نمایشگاهی جنوبشرق به گفته مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان، علاوه بر تامین ایمنی، مشکلات کمبود فضای پارک خودروها را نیز بر طرف کرده و هزینه های برگزارکنندگان را کاهش داده است اما در حالی که سرانه مطالع در کشورمان چندان جالب نیست و سرانه مطالعه کرمانی ها از دیگراستان های کشور وضعیت بهتری دارد و نمایشگاه های کتاب می توانند در بالا بردن سرانه مطالعه تاثیرگذار باشند، فاصله 20 کیلومتری چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان با شهر باعث شده به اعتقا برخی استقبال کمتری از این نمایشگاه در مقایسه با سال های قبل شود. این نکته را هم فراموش نکنید که سال گذشته کرمان جزو سه استان نخست در استقبال از نمایشگاه کتاب بوده است. اگر قبلا در مصلی کرمان جای سوزن انداختن نبود، امسال شلوغی به آن شدت نیست. نکته ای که منتقدان به آن اشاره می کنند. جواب حامیان برگزاری نمایشگاه در این محل هم این است که فقط کتاب خوان ها به این نمایشگاه می آیند. اما این نکته را نباید از یاد ببریم که فروش کتاب های دانشگاهی و کنکوری با تخفیف در اینگونه نمایشگاه ها رایج است، بدلیل مسیر طولانی دانشجویان و دانش آموزان کمتری می توانند به این نمایشگاه بیایند. علاوه بر این کسانی هم که خودروی شخصی ندارند و در طول روز هم وقت چندانی ندارند باید قید بازدید از نمایشگاه را بزنند.
اظهارات متفاوت غرفه داران
یکی از غرفه داران در چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان که فقط کتاب های تخصصی پزشکی می فروشد به ما می گوید: نسبت به سال قبل استقبال خیلی کمتر شده است. وی ادامه می دهد: در حالی که کتاب های تخصصی پزشکی به راحتی گیر نمی آید، فروش این کتاب ها نسبت به سال گذشته کمتر از نصف است. غرفه دار دیگری که کتاب های ادبی را عرضه کرده و نقش زیادی در معرفی نویسندگان جوان کرمانی داشته به ما می گوید: با توجه به محل برگزاری نمایشگاه حدس می زدیم استقبال کمتر شود از همین رو تعداد کتاب هایی که به نمایشگاه آورده ایم زیاد نیستند. یک غرفه دار دیگر اما معتقد است استقبال کم بهتر است. مسئول این غرفه که به عرضه کتاب های ادبی، رمان و داستان کوتاه می پردازد به ما می گوید: به خاطر این فاصله زیاد فقط کسانی به نمایشگاه می آیند که واقعا قصد خرید دارند و کسی سیاهی لشکر نیست.
مردم چه می گویند؟
اکثر کسانی که برای بازدید از نمایشگاه کتاب به کیلومتر 20 جاده باغین آمده بودند نسبت به فاصله زیاد با شهر معترض بودند. پسر جوانی که همراه با دوستش به نمایشگاه آمده بود به ما گفت: این فاصله زیاد آزار دهنده است. چرا که باید زمان زیادی را برای این نمایشگاه صرف کنیم و تقریبا یک نصفه روز را فقط به این کار اختصاص دهیم. فرد دیگری در این باره گفت: بسیاری از دوستان من که کتاب خوان هم نبودند سال های پیش فقط برای گشتن به نمایشگاه می آمدند اما در نهایت با چند کتاب از مصلی بیرون می رفتند اما امسال بدلیل فاصله زیاد اصلا به نمایشگاه نمی آیند. مرد دیگری اما می گوید: هر خوبی هزینه ای دارد. سال های قبل فضای مناسبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب نبود و اصلا محل برگزاری استاندارد نبود. امسال اما در یک فضای استاندار این نمایشگاه برگزار می شود.
آمار چه می گوید؟
همانطور که در جدول مقایسه نمایشگاه های کتاب برگزار شده در سه سال اخیر مشاهده می کنید، تعداد ناشران کرمانی حاضر در نمایشگاه کتاب به نسبت سال قبل کاهش داشته اند. البته تعداد کل ناشران حاضر هم کم شده است. تعداد غرفه های نمایشگاه چهاردهم به نسبت نمایشگاه های دوازدهم و سیزدهم کمتر است اما تعداد کتاب بیشتری عرضه شده است. مجموع بازدید کنندگان در سال 92 و 93 به هم نزدیک است و البته امیدوار کننده. با توجه به جمعیت شهر کرمان، بازدید 310 هزار نفر از نمایشگاه کتاب آماری بسیار خوب و قابل توجه می باشد. با توجه به میزان فروش کلی و تعداد بازدید کنندگان، به طور میانگین سال گذشته هر بازدید کننده حدود سه هزار و 800 تومان در نمایشگاه، کتاب خریده است. میزان فروش بن کتاب در یک هفته برگزاری نمایشگاه سال قبل 600 میلیون تومان بوده است. امسال هم در سه روز اول نمایشگاه به گفته مدیرکل ارشاد کرمان حدود 200 میلیون تومان بن کتاب فروش رفته است. حالا باید دید با توجه به تغییر مکان نمایشگاه، آمار بازدید و فروش نمایشگاه امسال نسبت به سال قبل بهتر می شود یا بدتر. گفتنی است آمار نمایشگاه های سال 92 و 93 از سایت موسسه نمایشگاه های ایران و آمار نمایشگاه سال جاری از صحبت های مدیرکل ارشاد کرمان برداشته شده است.
مدیرکل ارشاد کرمان: استقبال از نمایشگاه بیشتر نشود، کمتر هم نمی شود
مدیرکل اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمان در رابطه با چهاردهمین نمایشگاه کتاب کرمان به «پیام ما» گفت: با توجه به ساخت و سازهایی که در شهر کرمان اتفاق افتاده و برخی محورها مسدود و ترافیک زیادتر شده، برگزاری نمایشگاه در محل فعلی منطقی تر است. محمدرضا علیزاده افزود: شما تصور کنید با وضعیت الان شهر نمایشگاه کنار مصلی برگزار می شد چه اتفاقی می افتاد. در ضمن سال های پیش بدلیل برگزاری نمایشگاه در فضایی غیراستاندارد کتاب های ناشرین آسیب دید و معترض بودند اما امسال دیگر مشکلی نخواهیم داشت. وی در پاسخ به این سوال که قبول دارید دانشجویان و کسانی که خودروی شخصی ندارند به سختی می توانند از نمایشگاه بازدید کنند، گفت: هر نیم ساعت یک بار یک اتوبوس از آزادی به سمت نمایشگاه می رود. همچنین با دانشگاه باهنر و آموزش و پرورش هماهنگ کردیم و سرویس هایی در نظر گرفتیم. مدیرکل ارشاد کرمان درباره کاهش استقبال از نمایشگاه هم گفت: اینگونه نیست. تا الان که سه روز از نمایشگاه گذشته بازدیدکننده خیلی خوبی داشتیم و حتی دوشنبه که بارانی بود هم استقبال آنچنان کم نشد. در این سه روز حدود 200 میلیون تومان بن فروخته شده و مطمئن باشید اگر نسبت به سال قبل استقبال بیشتر نشود، کمتر هم نمی شود.
قبول دارم کتاب فروشی ها کمی ضرر می کنند اما برگزاری نمایشگاه کتاب یک سیاست کشوری است
علیزاده در پاسخ به این سوال که چرا تعداد ناشران کرمانی شرکت کننده نسبت به سال قبل کمتر شده است، اظهار داشت: 30 ناشر کرمانی ثبت نام کردند که وزارت 14 ناشر را انتخاب کرد. در ضمن بعضی از ناشران ما بصورت متمرکز شرکت کرده اند. وی همچنین درباره انتقاداتی مبنی بر ضرر کتاب فروشی های شهر کرمان با برگزاری نمایشگاه کتاب گفت: برگزاری نمایشگاه های کتاب یک سیاست کشوری است. قبول دارم که ضرر می کنند اما این یک سیاست کشوری است. در ضمن خیلی از کتاب فروشان به عنوان نماینده ناشران در نمایشگاه حضور دارند. صنف کتاب فروشان هم در برگزاری نمایشگاه به ما کمک زیادی کرد.
مدیرمسئول نشر فرهنگ عامه: سطح کیفی نمایشگاه بهتر شده است
مدیرمسئول نشر فرهنگ عامه که در این نمایشگاه هم حضور دارد به «پیام ما» گفت: محل برگزاری نمایشگاه از این نظر که فضایی استاندارد دارد، خوب است. سال های گذشته در کنار مصلی با چادر محیط نمایشگاهی ایجاد می شد که اصلا استاندارد نبود و احتمال حادثه هم وجود داشت. امسال اما محیط کاملا استاندارد شده است. حسین سبزه صادقی افزود: حسن دیگر هم این است که بدلیل فاصله زیاد، افرادی به این نمایشگاه می آیند که هدفشان واقعا خریدن کتاب است در حالی که سال های قبل اینگونه نبود. وی درباره اینکه ممکن است برخیب دلیل فاصله دور نتوانند به نمایشگاه بیایند گفت: چند سرویس عمومی قرار داده شده اما قطعا مشکلاتی وجود خواهد داشت. جانمایی محل نمایشگاه های بین المللی بد انجام شده است و می بایست این محل را نزدیک تر به شهر می ساختند. سبزه صادقی در پاسخ به این سوال که سطح کیفی نمایشگاه چهاردهم در مقایسه با سال های قبل چگونه است، گفت: بهتر شده است. چند نشر که در هیچ نمایشگاهی شرکت نمی کردند امسال به نمایشگاه کرمان آمده اند، مثل نشر ققنوس. برخی نشرها هم مثل چشمه به صورت گروهی شرکت کردند. در مجموع کیفیت نمایشگاه کتاب امسال بالاتر از سال های پیش است.