خاطرات و فعالیت های محمد صنعتی با نظری به تحولات و رخدادهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی کرمان در هفت دهه اخیر
مروری بر خاطرات محمد صنعتی
بخش نود و پنج
از این شماره روزنامه به اسناد و عکس‌هایی می‌پردازیم که در کتاب رهگذار عمر آقای محمد صنعتی منتشر گردیده و از هر کدام از آنان می‌توان به گوشه‌هایی از مسایل تاریخی، اقتصادی، سیاستی و اجتماعی کرمان در هفت دهه اخیر پی برد.
دفتر محمد صنعتی؛ باغ ملی ـ 1345 ش.
توضیح عکس: این دفتر در نزدیکی میدان (میدان باغ ملی، چهارراه ولی عصر (عج) فعلی) قرار داشت. نکته قابل توجه این که طبقه بالای دفتر در اختیار حزب ایران نوین بود و تابلوهای مختلف موجود (سندیکای کارگران فرش کرمان ـ سندیکای کارگران کارخانجات سیمان کرمان ـ سندیکای کارگران قالی‌باف کرمان ـ سندیکای کارگران قالی‌باف سرآسیاب فرسنگی ـ سندیکای کارگران گرمابه‌های کرمان ـ سازمان جوانان شهرستان کرمان ـ سازمان کارگران ایران شعبه کرمان) وابسته‌های حزب ایران نوین در کرمان را مشخص می‌کند (محمد صنعتی).
بازدید سر جان شرایور (3) از مرکز فنی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش ـ 1345 ش.
1ـ شرایور 2ـ محمد محمدی 3 ـ محمد صنعتی
توضیح عکس: در دهه 40 تعدادی آمریکایی به عنوان گروه صلح به کشورهای در حال توسعه مسافرت نموده و کلاس‌هایی در خصوص پیشرفت و تمدن برپا می‌نمودند. در کرمان نیز این گروه با حضور 40 ـ 50 نفر زن و مرد آمریکایی فعالیت می‌نمودند. از جمله در محل سابق بیمارستان مرسلین (بیمارستان میسیونرهای مذهبی در شهر کرمان = ابتدای بلوار باستانی پاریزی فعلی) مرکز فنی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش تأسیس شده بود و ماشین آلات و ابزارهای کشاورزی به نمایش گذاشته شده بود و همچنین زمینه آشنایی جوانان کرمانی با این فن‌آوری‌ها فراهم شده بود (محمد صنعتی).
دفتر محمد صنعتی؛ باغ ملی ـ 1345 ش.
توضیح عکس: این دفتر در نزدیکی میدان (میدان باغ ملی، چهارراه ولی عصر (عج) فعلی) قرار داشت. نکته قابل توجه این که طبقه بالای دفتر در اختیار حزب ایران نوین بود و تابلوهای مختلف موجود (سندیکای کارگران فرش کرمان ـ سندیکای کارگران کارخانجات سیمان کرمان ـ سندیکای کارگران قالی‌باف کرمان ـ سندیکای کارگران قالی‌باف سرآسیاب فرسنگی ـ سندیکای کارگران گرمابه‌های کرمان ـ سازمان جوانان شهرستان کرمان ـ سازمان کارگران ایران شعبه کرمان) وابسته‌های حزب ایران نوین در کرمان را مشخص می‌کند (محمد صنعتی).
بازدید سر جان شرایور (3) از مرکز فنی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش ـ 1345 ش.
1ـ شرایور 2ـ محمد محمدی 3 ـ محمد صنعتی
توضیح عکس: در دهه 40 تعدادی آمریکایی به عنوان گروه صلح به کشورهای در حال توسعه مسافرت نموده و کلاس‌هایی در خصوص پیشرفت و تمدن برپا می‌نمودند. در کرمان نیز این گروه با حضور 40 ـ 50 نفر زن و مرد آمریکایی فعالیت می‌نمودند. از جمله در محل سابق بیمارستان مرسلین (بیمارستان میسیونرهای مذهبی در شهر کرمان = ابتدای بلوار باستانی پاریزی فعلی) مرکز فنی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش تأسیس شده بود و ماشین آلات و ابزارهای کشاورزی به نمایش گذاشته شده بود و همچنین زمینه آشنایی جوانان کرمانی با این فن‌آوری‌ها فراهم شده بود (محمد صنعتی).
جلسه با چهار تن از وزرا در تهران ـ 1345 ش.
1ـ دکتر باقر عاملی (وزیر دادگستری)(1) 2ـ ناصر سعید (مدیر روزنامه اندیشه)
3ـ دکتر حسن شالچیان (2) (وزیر راه) 4ـ تقی زند (دبیر حزب ایران نوین کرمان)
5ـ محمدی (رئیس آموزش و پرورش شهرستان)
6ـ دکتر هادی هدایتی (وزیر آموزش و پرورش) (3)
7ـ دکتر محمد سام3 (وزیر اطلاعات) (4) 8ـ معتمد شفیعی 9ـ محمد صنعتی
سناتور عباس مسعودی و اعضای هیئت مشورتی روزنامه اطلاعات در کرمان به همراه
تعدادی از معتمدین و روزنامه‌نگاران ـ 1347 ش.
1ـ سیف‌الدینی (خبرنگار روزنامه اطلاعات) 2ـ علی اصغر کوهی 3ـ سید ذبیح‌الله شعاعی (عضو هیئت مشورتی) 4ـ ناصر سعید (مدیر روزنامه اندیشه) 5ـ عباس خاندانی رفسنجانی (متنفذین رفسنجان)
6ـ مرحوم ابوالقاسم هرندی 7ـ محمدعلی رشیدفرخی 8ـ عباس مسعودی 9ـ ؟ 10ـ مرحوم عبدالحسین آیت‌اللهی موسوی 11ـ محمد صنعتی 12ـ حسین فاتح (مدیر روزنامه فاتح) 13ـ احمد هنرمند (تاجر) 14ـ مهدی باختر (سرپرست روزنامه اطلاعات در کرمان) 15ـ کوچکی (رییس بنگاه مسافربری) 16ـ عباس سید نژاد (عضو انجمن محلی حافظ)
توضیح عکس: همان گونه که در شماره‌های قبل ذکر شد، سناتور عباس مسعودی (نایب رییس مجلس سنا و رییس روزنامه اطلاعات) در سال 1347 سفری به کرمان داشت و در چند روز اقامت در این ناحیه، به نقاط متعدد مسافرت نمود و با بسیاری از رجال فرهنگی و سیاسی دیدن نمود.
بازدید سناتور عباس مسعودی و تعدادی از هیئت مشورتی روزنامه اطلاعات از زرند 1347 ش.
1ـ محمد صنعتی 2ـ مرحوم منوچهر اخگر 3ـ سناتور عباس مسعودی 4ـ مرحوم محمد بهاءالدینی 5 ـ مرحوم ماشاءالله عرب‌پور 6 ـ سید محمدکاظم عمرانی (رییس هیئت مشورتی روزنامه اطلاعات زرند) 7ـ مرحوم عباس افشارزاده (عضو هیئت مشورتی) 8 ـ مرحوم مهدی ملک‌زاده (عضو هیئت مشورتی) 9ـ مرحوم سید ابوالقاسم ـ دکتر منصوری ـ (عضو هیئت مشورتی) 10ـ مرحوم حسن سهرابی زرندی (نماینده روزنامه اطلاعات در زرند و دبیر هیئت مشورتی) 11ـ سید محمدرضا نظامی (فرهنگی) 12ـ مرحوم محمدباقر‌خان سیف‌الدینی (عضو هیئت مشورتی)
پی نوشت:
(1) ـ باقر عاملی؛ «فرزند محمد شیخ‌الحرمین، در 1291 در مشهد متولد شد. بعد از انجام تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشکده حقوق شد و در حقوق قضایی لیسانس گرفت. در 1316 به خدمت دادگستری درآمد و تدریجاً مشاغل قضایی را به ترتیب احراز نمود. از اهم مشاغل او: بازپرس، رئیس دادگاه، دادستان شیراز، دادستان کرمان، رئیس دادگستری یزد، ریاست استیناف کرمانشاه، دادستان تهران، دادستان دیوان کیفر، ریاست کل دادگاه‌های استان تهران، مستشار و رئیس دیوان عالی کشور بود. در 1334 دوره دکترای حقوق را در دانشکده حقوق تهران در رشته حقوق جزائی طی کرد. در 1336 به معاونت پارلمانی وزارت دادگستری منصوب شد. در دوره بیست و یکم از تهران به مجلس رفت و به عنوان نایب رئیس اول انتخاب شد. در 1342 در کابینه منصور به سمت وزیر دادگستری معرفی شد. در 1343 در کابینه هویدا همان سمت را داشت. در 1345 از وزارت کنار رفت. عاملی از قضات خوش فکر و با قریحه دادگستری بود … از تألیفات او حقوق خانواده است که با مهارت و تسلط بر مبانی حقوق ایران تهیه شده است … در سال 1377 در آمریکا درگذشت». عاقلی، باقر: شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج 2، ص 987 و 988.
(2) ـ حسن شالچیان؛ «در 1292 متولد شد. پس از انجام تحصیلات ابتدایی و متوسطه برای ادامه تحصیل به اروپا رفت و در بلژیک در رشته‌ی مهندسی راه و ساختمان درجه مهندسی گرفت و در 1315 به ایران بازگشت و وارد وزارت راه شد. اولین سمت وی ریاست جاده چالوس بود و تدریجاً مشاغل مختلفی را در آن وزارت‌خانه طی کرد. در 1339 به معاونت آن وزارت‌خانه منصوب گردید. در 1342 امیر اسدالله علم نخست‌وزیر در ترمیم کابینه خود مهندس شالچیان را به سمت وزیر راه معرفی کرد. در ترمیم کابینه حسن‌علی منصور نیز مجدداً وزیر راه شد. در دولت هویدا این سمت را حفظ کرد و قریب هفت سال وزارت راه را بر عهده داشت. در کابینه شریف امامی برای بار سوم به وزارت راه معرفی شد. وی در سال 1379 در تهران درگذشت». عاقلی، باقر: شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج2، ص 856.
(3) ـ هادی هدایتی؛ «فرزند ابوالحسن هدایتی، از اهالی شهرری و متولد 1302 است. وی پس از دریافت لیسانس حقوق قضایی برای ادامه تحصیل به اروپا رفت و از دانشگاه سوربن پاریس موفق به اخذ دکترا در رشته‌های زبان و ادبیات فرانسه و علوم سیاسی شد. در سال 1331 به ایران آمد و به تدریس در دانشگاه پرداخت. هم زمان در شورای اقتصاد فعالیت داشت و چندی مدیر عامل بیمه ایران بود. در دوره بیست و یکم از شهرری به عنوان وکیل به مجلس شورای ملی راه یافت. بعد از آن که منصور به نخست‌وزیری رسید، وزیر مشاور کابینه او شد. در آبان 1343 پس از آن که وزارت فرهنگ به دو وزارت‌خانه آموزش و پرورش و فرهنگ و هنر تقسیم شد، هدایتی وزیر آموزش و پرورش شد و تا سال 1347 عهده‌دار این سمت بود. از وی آثاری نیز منتشر گردیده چون: تاریخ زندیه، کوروش کبیر، سیاست مذهبی کوروش، اصول فن اداری، تحقیق در باره نسخ خطی فارسی مربوط به قرن دوازدهم، ترجمه تاریخ هردوت …». عاقلی، باقر: شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج 3، ص 1745 تا 1747.
(4) ـ محمد سام؛ «از اهالی کرمان، فرزند محمدباقر و متولد 1303 است. پس از اتمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه به خدمت در آموزش و پرورش درآمد و در هنگام آموزگاری، دانشکده تهران را در رشته زبان و ادبیات خارجی به اتمام رسانید و مدتی ریاست فرهنگ گرمسار و ورامین با او بود. در 1334 از طرف مؤسسه علوم اداری برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و درجه دکترای علوم اداری از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دریافت کرد و پس از مراجعت به ایران، استادیار مؤسسه علوم اداری و سپس معاون آن مؤسسه گردید. در 1340 به ریاست کارگزینی بانک مرکزی ایران انتخاب گردید و در انتخابات دوره‌ی بیست و یکم مجلس کاندیدای گرمسار و ورامین بود و سرانجام به پارلمان ایران راه یافت. پس از تشکیل کابینه منصور، به معاونت وزارت آموزش و پرورش برگزیده شد ولی طولی نکشید که به استانداری گیلان منصوب شد و چند سالی در آنجا بود که استانداری اصفهان را عهده‌دار گردید و دو سال نیز در اصفهان اقامت داشت تا به وزارت اطلاعات و سپس وزارت کشور معرفی شد. عمر سیاسی سام با وزارت کشور پایان یافت و کار آزاد را پیشه‌ی خود ساخت». همان، همان ج، ص 781.