قطع همکاری استرالیا با ایران برای احیای دریاچه ارومیه

معاون سازمان محیط زیست می‌گوید همکاری ایران با دانشگاه ملبورن در خصوص احیای دریاچه ارومیه پس از تحریم‌ها لغو شده است

مسعود تجریشی (معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط‌زیست) به‌تازگی درباره خبری به نقل از وی مبنی بر اینکه آمریکا استرالیا را از میدان به در کرد تا خود در دریاچه ارومیه با ایران همکاری کند، گفته است: ما یک تفاهم‌نامه‌ای با استرالیا برای ایجاد یک مرکز تحقیقاتی مشترک داشتیم که البته این مرکز هم ایجاد شد. این مرکز با عنوان «مرکز آب ایران-استرالیا» در دانشگاه صنعتی شریف شکل گرفت و طرف استرالیایی در این پروژه دانشگاه ملبورن بود.

آن‌طور که این مقام مسوول در سازمان محیط زیست به خبرگزاری ایلنا گفته، پس از شروع مجدد تحریم‌ها دانشگاه ملبورن یک پروژه ۲۰۰ میلیون دلاری ساخت زیردریایی با آمریکایی‌ها داشت، از همین‌رو آمریکایی‌ها به دانشگاه ملبورن فشار وارد کردند که اگر می‌خواهید این قرارداد (قرارداد ساخت زیردریایی) ادامه پیدا کند، باید رابطه‌تان را با ایران قطع کنید. بنابراین استرالیایی‌ها قرارداد را فسخ کردند و معاون آموزشی آنها نامه‌ای به ما نوشت و عذرخواهی کرد که تحت فشار آمریکا هستند و نمی‌توانند توافق‌‌شان با ایران را ادامه دهند. تجریشی با بیان اینکه همکاری ایران و استرالیا از حدود یکسال پیش قطع شده است، خاطرنشان می‌کند: ما روابط بسیار نزدیکی داشتیم و کارگاه‌های مشترک برگزار می‌کردیم و قرار بود در آجی‌چای در تبریز از تجربه استرالیایی‌ها استفاده کنیم، اما پس از نامه دانشگاه استرالیا تمام ارتباط‌مان قطع شد و اینگونه نبود که آمریکا به استرالیا گفته باشد، شما بروید کنار ما خودمان می‌آییم و کار می‌کنیم.

تشریح همکاری با سازمان‌‌های بین‌المللی

معاون محیط‌زیست انسانی سازمان محیط زیست درباره کمک کشورهای خارجی در خصوص احیای دریاچه ارومیه تصریح می‌کند: در حال حاضر ژاپنی‌ها در مطالعات آب به ما کمک می‌کنند و خودشان تقاضای ادامه همکاری‌ را دارند. همچنین با سازمان Iho در هلند درباره حسابداری آب همکاری داریم. در حال حاضر بیشتر فعالیت ما با سازمان‌های بین‌المللی است و بسیاری از این سازمان‌‌ها به صورت غیررسمی با ما همکاری دارند یعنی همکاری ما با آنها فرد به فرد است به جای نهاد به نهاد، چراکه تحریم‌ها باعث شده است کشورها نتوانند به صورت مستقیم با ما همکاری داشته باشند.

بسته شدن دفتر  مرکز  تحقیقات بین‌المللی 

وی با اشاره به قطع همکاری برخی سازمان‌های بین‌المللی با ایران پس از شروع مجدد تحریم‌ها، ادامه می‌دهد: ایکاردا ICARDA مرکز تحقیقات بین‌المللی پژوهش کشاورزی در مناطق خشک است که پس از تحریم‌ها از کشور ما خارج شده است. ایکاردا یک سازمان بین‌المللی است که عمده هزینه‌های آن توسط آمریکایی‌ها تامین می‌شود و در کشاورزی دیم به ما کمک می‌کرد. این سازمان دو سال با ما همکاری داشت و در سال سوم به دلیل اینکه آمریکایی‌ها هزینه آن را تامین می‌کردند از ایران خارج شد و دفتر آن در تهران نیز تعطیل شد. البته ما همان اقدامات را با جهاد کشاورزی ادامه می‌دهیم. مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه یادآور می‌شود: در حال حاضر با دو دانشگاه آلمان در خصوص احیای دریاچه ارومیه همکاری می‌کنیم، اگرچه که نیازی به این نوع همکاری‌ها نداریم و آن زمانی که همکاری می‌کردیم آنچه را که می‌خواستیم گرفتیم.

همکاری زیست‌محیطی ۶ کشور  با ایران 

تجریشی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به قرارداد ۶ کشور اروپایی با ایران در خصوص محیط‌زیست می‌گوید: خانم موگرینی و آقای ظریف در زمانی که برجام هنوز لغو نشده بود یک تفاهم‌نامه‌ای را در رابطه با کمک اتحادیه اروپا در خصوص محیط زیست منعقد کردند. ۶ کشور و ۸ مرکز تحقیقاتی در سه زمینه پسماند، آلودگی هوا و گرد و غبار با ما همکاری می‌کنند. س از امضای برجام مدت زمانی برای اجرای این تفاهم‌نامه طول کشید، اما حدود ۴ ماه پیش این کشورها اعلام کردند که برای همکاری با ایران آمادگی دارند و ۱۸ میلیون یورو برای اقدامات مشترک به ایران کمک می‌کنند. به گفته وی در فاز اول این تفاهم‌نامه حدود ۹ میلیون یورو برای انجام اقدامات مشترک در سه زمینه محیط زیست و آب اختصاص پیدا کرد. ما با نمایندگان اداری آنها روی موضوعات توافق کردیم و تیم فنی‌شان از سه کشور اتریش، آلمان و ایتالیا حدود یک ماه و نیم پیش وارد تهران شدند و از مناطق مشخص شده بازدید کردند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست با اشاره به مناطق مشخص شده در این پروژه مشترک تصریح می‌کند: برای پسماند شهر اهواز را در نظر گرفتیم. همچنین برای آلودگی هوا شهرهای اصفهان و تهران نیز نهایی شده‌اند و در زمینه گرد و غبار نیز در حال تعامل هستیم تا منطقه‌ای را مشخص کنیم البته در این زمینه بیشتر به دنبال انتقال دانش فنی هستیم چراکه اروپایی‌ها در خصوص گرد و غبار خیلی فعالیت نکرده‌اند.

بررسی تاثیرات آبگیری سد ایلسو

تجریشی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره آبگیری سد ایلسو در ترکیه و تاثیر آن در کانون‌های گرد و غبار در منطقه گفته است: در هیچ یک از مطالعاتی که تاکنون انجام شده ترکیه به عنوان کانون گرد و غبار مشخص نشده است، یعنی کانون‌های گرد و غبار در عراق بررسی شده‌اند و براساس نتایج آن اینطور نبوده است که آب از ترکیه می‌آمده و حالا به دلیل قطع شدن این منطقه به کانون گرد و غبار تبدیل شده است. وی با تاکید بر اینکه تاکنون مستنداتی در این خصوص نداریم، عنوان می‌کند: در سال گذشته مطالعاتی را با سازمان هواشناسی برای شناسایی کانون‌های جدید گرد و غبار در عراق, سوریه و عربستان را آغاز کردیم تا ببینیم چه مقدار از این کانون‌های گرد و غبار می‌تواند متاثر از کشور ترکیه باشد و این مطالعات احتمالا در شهریورماه به پایان می‌رسد. البته اقداماتی نیز در گذشته صورت گرفته و ما کانون‌هایی را شناسایی کرده بودیم.

قائل شدن مرز  در دنیای سیاست با علم

تجریشی در خصوص شکایت دادستان بندر انزلی از عیسی کلانتری نیز می‌گوید: در دنیای سیاست و علم باید مرزهایی را قائل شد، دادستان کل به سازمان محیط زیست آمدند و دانشگاه تهران، شیراز و صنعتی اصفهان گزارشی از این طرح و ارزیابی‌شان را از این طرح ارائه دادند. معتقدم بهتر بود برای قضاوت در این خصوص یک پنل علمی تشکیل می‌دادند و همچنین می‌توانستند یک نهاد مستقل را به‌عنوان حَکَم تعیین کنند.