اکبر گلپایگانی مشهور به «گلپا» خواننده موسیقی ایرانی از دنیا رفت
خاموشی صدای «گلها»
۱۳ آبان ۱۴۰۲، ۲۱:۱۹
|پیام ما| «اکبر گلپایگانی» معروف به «گلپا» و از خوانندگان شهیر موسیقی اصیل ایرانی در ۹۰ سالگی درگذشت. گلپایگانی دهم بهمنماه سال 1312 در تهران متولد شد. آنطور که «ایسنا» نوشته در سال ۱۳۱۸ وارد دبستان فرهنگ شد و به عنوان قاری قرآن در کلاسش برگزیده شد. پس از این فعالیتها، اکبر گلپایگانی با آشنایی با تعدادی قاری قرآن و تعزیهخوان و کار کردن زیر نظر آنها، اصول اولیه آوازخوانی را آموخت. سال 1320 به طور جدی شروع به یادگیری موسیقی و دستگاهها نزد پدرش کرد. سال 1326 اولین تجربه او در شرکت در یک گروه ارکستر کر بود و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد.
او از سال ۱۳۲۸ به بعد کمکم با اساتید طراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر این اساتید آغاز کرد که از اساتید برجسته او میتوان از حسن یکرنگی (از شاگردان اقبال آذر)، نور علی برومند، اسماعیل قهرمانی، ابوالحسن صبا، یوسف فروتن و… نام برد.
در سوابق گلپا همکاری با سازمان یونسکو هم ثبت شده است. او خود پیشتر به روزنامه «قانون» گفته بودد: «من به همراه آقایان پایور، صبا، نورعلیخان برومند و حسین تهرانی برای اجرای کنسرت به یونسکو رفتیم. جالب است که بعد از چهار سال مجسمه برنزی صورت ما را ساختند و برایمان فرستادند. بعدها آقای پازولینی در تیتراژ فیلم خود از صدای من در آهنگ «پیش ما سوختگان، مسجد و میخانه یکی است» استفاده کرد. آنها فارغ از هرگونه حواشی، فقط بهصدای من توجه کرده بودند و این موضوع از هرچیز دیگری برای من مهمتر است. نکته با اهمیت دیگر اینکه وقتی شخصی مثل پازولینی اهمیت آواز را درک کرد، یعنی میشد آواز ایرانی را جهانی کرد.»
شهرت گلپا در بین مردم به اجراهای او در برنامه رادیویی «گلها» است. «گلها» یک برنامه موسیقی ایرانی بود که به مدت ۲۳ سال از ۱۳۳۵ تا ۱۳۵۷ از رادیو ملی ایران پخش میشد. این برنامه به سبب تحولی که در موسیقی ایرانی ایجاد کرد و تأثیر عظیمی که بر نگرش ایرانیان نسبت به موسیقی گذاشت، یکی از بهترین، اصیلترین و ایرانیترین برنامههای تاریخ رادیو شمرده میشود. در این برنامه خوانندگان مختلفی اجرا میکردند که از جمله آنها «گلپا» بود.
محمدرضا لطفی هم در خاطرات خود از «ابوالحسن صبا» نقل میکند که «نورعلی برومند» از صدای خوب گلپا گفته اما در تلاش بوده که «یخی» صدای او را بشکند. او گلپا را به صبا سپرده و بعد از چهار سال تمرین آواز در مجلسی با حضور ادیبان و موسیقیدانان بزرگ دوباره آوازش را شنیدهاند. «در آن مجلس این خواننده میخواند و گریه صبا درمیآید… فکر میکنید این خواننده که بود؟ آقای اکبر گلپایگانی. وقتی که آقای گلپایگانی در رادیو اولین آوارزخود «مست مستم» را خواند، تمام دکانها تعطیل میکردند و میرفتند خانه که صدای گلپایگانی را از رادیو بشنوند. شهر خلوت میشد. اینقدر صدایش فوقالعاده و تاثیرگذار بود.» محمدرضا شجریان، استاد فقید آواز ایران هم در وصف گلپا میگوید: «وقتی نوجوانی ۱۷ساله بودم، صدای آقای گلپایگانی را از رادیو میشنیدم و آواز او باعث شد تا به موسیقی علاقهمند شوم».
گلپایگانی پنج مدرک دکترای افتخاری از کشورهایی نظیر آمریکا، مجارستان و… دریافت کرده بود و علاوه بر آلبومهای متعدد، چندین کتاب به رشته تحریر درآورد که بسیاری از آنها در خارج از کشور هم به چاپ رسیده بودند. اما او با وجود اینکه معتقد بود حقش ضایع شده است، گلایهای از کسی نداشت .سال ۹۹ «دنیای اقتصاد» به نقل از او نوشت:« نباید فراموش کنیم حق من ضایع شد. البته هیچ گلایهای از هیچکسی ندارم. اصلا هم پشیمان نیستم که از ایران نرفتم و از بودن در سرزمینم لذت میبرم. به من گفتند نباید بخوانی و من هم پذیرفتم؛ چون میخواستم در مملکتم بمانم، ولی حق من از بین رفت. البته تاریخ قضاوت خواهد کرد؛ ولی باز هم تاکید میکنم که از هیچکسی گلهمند نیستم.»
گلپا درباره همین محدودیتها به روزنامه قانون هم گفته بود: «38سال به من گفتند نخوان، درصورتیکه هیچدلیلی برای این دستور وجود نداشت. من فعال سیاسی نبودم، من معاند با مردم نبودم؛ فقط و فقط خوانندهای مردمی بودم که برای خدا، وطن و مردم میخواندم. چه دلیلی برای این ظلم وجود داشت؟ آیا کسی پیدا میشود که پاسخ سالها محرومیت گلپا از خوانندگی را بدهد؟ خیر، هیچکس یافت نمیشود. پس نمیخواهم در شرایطی که 38سال از فعالیت هنری من ممانعت شده است، کنسرت برگزار کنم. من ردیفهای جدیدی در موسیقی ایران پدید آوردم؛ ردیفهایی که به کوشش حسن گلپایگانی در یک کتاب گردآوری شده است. از مجموع گوشههای موجود، برای مثال پنج گوشه یکگاه، سهگاه، دناسری، آشورآوند و گاهوبیگاه را انتخاب کنیم، اگر آقایان پرمدعا نتوانستند این گوشهها را بدون نقص اجرا کنند، ما دیگر حرفی نداریم اما وقتی نمیتوانند چنین کنند، آدم بهستوه میآید. مسئولان وزارت ارشاد، ریاکارانه از من تعریف میکنند که گلپا در موسیقی تاثیر بینظیری داشته است، اما در نهایت میگویند که حیف شد به سمت جوانان رفت و برای آنها خواند. معلوم است که من به سراغ جوانان میروم زیرا برای مردم میخوانم.»
برچسب ها:
اکبر گلپایگانی، تشییع جنازه، خاکسپاری، درگذشت گلپا، زمان تشییع جنازه اکبر گلپایگانی، علت فوت اکبر گلپایگانی، گلپا، محمدرضا شجریان، موسیقی
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
درباره آثار و پژوهشهای «محمدعلی علومی»، نویسنده و اسطورهشناس که روز یکشنبه درگذشت
سوگ راوی اسطورهها
تنظیم متفاوت یک قطعه موسیقی شمال خراسان
الیاف موز، جایگزین پلاستیک در نساجی
خاموشی خنیاگر موسیقی مقامی خراسان
«آب در ایران»، موضوع یک مسابقه عکاسی شد
پنج کشته در تخریب یک قلعه تاریخی در اوکراین
«اصغر دادبه» تجلیل میشود
نمایش شاهکارهایی از شاهنامه در ارمنستان
«مسعود اسکویی» درگذشت
بیش از نیم قرن فعالیت در تلویزیون و رادیو
دربارهٔ «نصرالله شیرینآبادی»، نوازندهٔ ویولن که شامگاه دوشنبه درگذشت
«صبا»ی کوچک
نظر کاربران
اجرای زنده و آواز «ایرج» در مراسم تشییع مرحوم «گلپا» - سایت خبری پیام ما آنلاین
[…] خاموشی صدای «گلها» […]
مراسم خاکسپاری اکبر گلپایگانی - سایت خبری پیام ما آنلاین
[…] خاموشی صدای «گلها» […]
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید