پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | مخاطرات محیط زیستی جنگ اوکراین

مخاطرات محیط زیستی جنگ اوکراین





مخاطرات  محیط زیستی جنگ  اوکراین

۲۱ اسفند ۱۴۰۰، ۰:۰۰

حملات به اماکن غیرنظامی و نظامی باعث آلودگی هوا، زمین و آب به ویژه در کشوری به شدت صنعتی مانند اوکراین می‌شود. جنگ، امنیت غذایی مردم اوکراین و سایر کشورهایی را که به گندم و ذرت آن متکی هستند، تهدید می‌کند. هر درگیری یک روایت محیط زیستی منحصر به فرد دارد. برای اوکراین، این موضوع حول محور تعداد مخاطرات فناورانه ناشی از بخش‌های بزرگ صنعتی و انرژی و شدت فزاینده اقدامات نظامی روسیه است.
در کوتاه‌ مدت، شرایط اضطراری محیط زیستی می‌تواند ناشی از آسیب یا اختلال در تاسیسات انرژی یا صنعتی باشد. اما در دراز مدت، منطقه ممکن است شاهد تضعیف حاکمیت محیط زیستی باشد و مسائل محیط زیستی درگیری ممکن است مورد توجه قرار نگیرد زیرا دولت با مشکلات متعدد دیگری روبه‌رو است.

«اختلافات برون مرزی» بر سر کنترل منابعی مانند آب یا مدیریت ریسک تأسیسات خطرناک ممکن است در صورتی رخ دهد که روسیه به طور دائم مناطق بیشتری از اوکراین را اشغال کند. اثرات محیط زیستی فراتر از دو کشور ممکن است سال‌ها طول بکشد تا به طور کامل درک شود. اختلال در بخش‌های صنعتی کشور مخاطرات محیط زیستی و اثرات سوء بر کیفیت هوا و آب را افزایش می‌دهد.
هفته گذشته، هیئت بین‌دولتی سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی گزارشی منتشر کرد مبنی بر اینکه فروپاشی آب و هوا سریع‌تر از آنچه قبلا تصور می‌شد رخ می‌دهد و اگر در حال حاضر اقدامی انجام نشود، بخش‌هایی از جهان در چند دهه آینده غیرقابل زندگی می‌شود. حتی اگر آسیب‌های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی محدود به اوکراین باقی بماند، تأثیرات اجتماعی و سیاسی بسیار فراتر از آن است. اثرات محیط زیستی جنگ‌ها خیلی قبل از وقوع آن آغاز می‌شود. تشکیل و حفظ نیروهای نظامی مقادیر زیادی از منابع را مصرف می‌کند. اینها ممکن است فلزات معمولی یا عناصر خاکی کمیاب، آب یا هیدروکربن‌ها باشند. حفظ آمادگی نظامی به معنای آموزش است و آموزش منابع را مصرف می‌کند. وسایل نقلیه نظامی، هواپیماها، کشتی‌ها، ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها همگی به انرژی نیاز دارند و بیشتر اوقات از انرژی نفت استفاده می‌کنند و بازده انرژی پایین است.
ارتش‌ها بیش‌ترین میزان CO2 را تولید می‌کنند. ارتش‌ها همچنین به مناطق وسیعی از خشکی و دریا، چه برای پایگاه‌ها و امکانات چه برای آزمایش و آموزش نیاز دارند. اعتقاد بر این است که زمین‌های نظامی بین 1 تا 6 درصد از سطح زمین را پوشش می‌دهند. این مناطق از نظر بوم سامانه مهم هستند. در حالی که کنار گذاشتن توسعه عمومی از این مناطق می‌تواند به نفع تنوع زیستی باشد، این سوال که آیا می‌توان آن‌ها را به عنوان مناطق حفاظت شده مدنی بهتر مدیریت کرد به ندرت مورد بحث قرار می‌گیرد. آموزش نظامی باعث ایجاد انتشار گازهای گلخانه‌ای، اختلال در مناظر و زیستگاه‌های زمینی و دریایی می‌شود و آلودگی‌های شیمیایی و صوتی ناشی از استفاده از سلاح، هواپیما و وسایل نقلیه ایجاد می‌کند.
تداوم و تجدید تجهیزات و مواد نظامی از جمله هزینه‌های مستمر اسقاط تجهیزات مذبور، با پیامدهایی برای محیط زیست همراه است. این فقط خطرناک‌ترین سلاح‌های هسته‌ای و شیمیایی نیستند که در طول چرخه زندگی آن‌ها مشکلات محیط زیستی ایجاد می‌کنند. همین موضوع درمورد تسلیحات متعارف نیز صادق است. به ویژه در مواردی که از طریق آتش زدن یا انفجار باز دفع می‌شوند. از نظر تاریخی، مقادیر زیادی مهمات مازاد نیز در دریا ریخته می‌شود.
اوکراین چندین ساختگاه صنعتی دارد. بر اساس شاخص عملکرد محیط زیستی، حتی قبل از این درگیری، این کشور در شاخص‌های محیط زیستی مانند کیفیت هوا، تولید تنوع زیستی و سلامت بوم سامانه در رتبه پایینی قرار داشت. منطقه مورد مناقشه دونباس در شرق اوکراین که درست قبل از وقوع جنگ در پنجم اسفند ماه، از سوی روسیه به عنوان جمهوری مستقل شناخته شد، از دیرباز به دلیل استخراج زغال سنگ، متالورژی و تاسیسات تولید مواد شیمیایی یکی از آلوده‌ترین مناطق این کشور محسوب می‌شود.
با توجه به تمرکز نیروگاه‌های تولید برق، کارخانه‌های شیمیایی، کارخانه‌های فلزکاری و مواردی از این قبیل، جنگ در مناطق صنعتی مخاطرات آلودگی سمی زیادی ایجاد می‌کند. این سازه‌ها مملو از فرآورده‌های نفتی، مواد شیمیایی خطرناک و ترکیبات قابل احتراق هستند که وقتی در محیط آزاد می‌شوند، می‌توانند آسیب‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت زیادی را به بار آورند. اگر سدهای برق آبی اوکراین منهدم شود می‌تواند باعث سیل فاجعه بار در پایین دست شود و هدف قرار دادن این تاسیسات باید توسط جامعه بین‌المللی به عنوان جنایت جنگی به رسمیت شناخته شود.
هدف قرار دادن ساختگاه‌های هسته‌ای، مخاطرات بهداشتی و محیط زیستی را نیز به همراه دارد. در 24 فوریه2022، روسیه کنترل چرنوبیل را به دست گرفت. همان جایی که بر اثر انفجار در آن در سال 1986 مواد رادیواکتیو مناطق اطرافش را آلوده کرد. آخرین گزارش‌ها حاکی از آن است که در محدوده نیروگاه گرد و غبار رادیواکتیو پخش شده و سطوح قابل تشخیص تشعشعات را در این ساختگاه افزایش داده است.
احتمالاً برای ایجاد مخاطرات تشعشعات محلی حمله‌های متعدد مستقیم به تاسیسات نیاز است، اما این خطر وجود دارد که نظارت مداوم بر منطقه توسط دانشمندان اوکراینی مختل شود. اثرات محیط زیستی خود درگیری‌ها بسیار متفاوت است. برخی از درگیری‌های مسلحانه بین‌المللی ممکن است کوتاه اما بسیار مخرب باشند. خطر آلودگی هسته‌ای فراتر از چرنوبیل است. اوکراین بیش از 12 رآکتور هسته‌ای را اداره می‌کند و حملات روسیه در نزدیکی تأسیسات زباله هسته‌ای، خطر آلودگی و مشکلات بهداشتی را افزایش می‌دهد. بحران محیط زیستی در اوکراین همچنین می‌تواند بر سیاست‌های آب و هوایی آینده اثر بگذارد.

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشترین بازنشر