رهاسازی سالانه بیش از یک میلیارد متر مکعب پساب صنعتی، شیمیایی و خانگی به دریای کاسپین باعث آلودگی دریای خزر شده است
هشدار؛ آلودگی «کاسپین» را ببینید!
برآورد شده دریای کاسپین حدود 100 میلیارد ذخیره بشکه نفت و بیش از 35 میلیارد متر مکعب گاز داشته باشد.
۲۴ دی ۱۴۰۱، ۹:۲۸
منطقه دریای کاسپین در دهههای گذشته شاهد تحولات مهمی بوده است. این منطقه تامینکننده هیدروکربنها به بازارهای جهانی است. کریدورهای حمل و نقل جدید در دست بررسی هستند. ماهیگیری که زمانی یک بخش اقتصادی سنتی بود، اکنون با کاهش نگرانکنندهای در ذخایر مواجه است. رهاسازی سالانه بیش از یک میلیارد متر مکعب پساب صنعتی، شیمیایی و خانگی به دریای کاسپین باعث آلودگی آب و کاهش سطح اکسیژن شده و بیش از 400 گونه آبزی از جمله ماهیان خاویاری را به خطر انداخته است. در این نوشتار به عوامل آلودهکننده دریای کاسپین نگاهی گذرا کردهایم.
برآورد شده دریای کاسپین حدود 100 میلیارد ذخیره بشکه نفت و بیش از 35 میلیارد متر مکعب گاز داشته باشد. استخراج روزانه نفت خام و گاز و حمل و نقل آنها منابع اصلی آلودگی دریای کاسپین است. از بیش از یک میلیون «فوک خزری» که یک قرن پیش در سواحل و جزایر کاسپین زندگی میکردند، کمتر از 10 درصد آنها باقی مانده و این گونه در معرض خطر انقراض اعلام شده است. سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد گزارش میدهد که برداشت کوتوم کاسپین (ماهی سفید)، از دهه 1950 تا 1990 از 1250 تن در سال به 210 تن کاهش یافته است.
آلودگی این حوزه را که بین پنج کشور ایران، روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان مشترک در وضعیت بحرانی قرار داده است. فقط نفتکشها سالانه بیش از 120 هزار تن آلاینده را تخلیه میکنند. فاضلاب شهرهای مجاور دریا آلودگی را تشدید میکند. بسیاری از کشتیها که در دریا در حال تردد هستند، آلودگی را به دریا وارد میکنند. شهرها و صنایع زیادی دریای کاسپین را احاطه کردهاند. آلودگی این شهرها و صنایع، مستقیم و یا از طریق رودخانهها وارد دریای کاسپین میشود.
فناوریهای پاک مشکلات محیط زیستی ناشی از تولید زباله را به حداقل میرساند و هزینه تصفیه و دفع زباله را حذف میکند. اطراف دریای کاسپین، غنی از منابع معدنی فلزی است. هنگامی که فعالیت استخراج نفت متوقف میشود، ضایعات باقی میمانند و یک خطر محسوب میشوند. در قزاقستان 19 میدان نفتی با 1485 چاه نفت در منطقه ساحلی دریای کاسپین وجود دارد. فناوری حفاری در دهههای 1960 تا 1980 ماهیت خورنده آب دریا و اثرات آن بر روی پوشش فلزی را در نظر نگرفتهاند. در طول زمان، چاهها به منابع قابلتوجهی از آلودگی دریایی تبدیل شدهاند. حدود ششصد هزار هکتار از اراضی ساحلی قزاقستان با لایه ضخیم نفتی آلوده شده است به نحوی که تا عمق 8 تا 10 متری خاک نفوذ کرده و آبهای زیرزمینی را آلوده میکند. حدود 30 هزار هکتار از خاک شبه جزیره آبشرون آذربایجان توسط فرآوردههای نفتی و انواع زبالههای صنعتی آلوده شده است.
دریای کاسپین جدا از آلودگی ناشی از استخراج و پالایش نفت و میادین نفتی فراساحلی، از زبالههای رادیواکتیو نیروگاههای هستهای و حجم عظیمی از فاضلاب تصفیه نشده و زبالههای صنعتی رنج میبرد.
مثلا در ایران مواد نفتی را که هر روز از بندرهای نوشهر و انزلی حمل میکنند که آلودگیهای سوختی زیادی در سطح خیابانهای شهر انزلی پخش میشود که نزدیک به ساحل دریا هستند و به هر طریقی وارد دریا میشود. در جمهوری آذربایجان در چند کیلومتری مرکز شهر باکو، در امتداد ساحل دریا، قطرات کوچک نفت معمولا روی سطح دریا بهصورت گونههای رنگارنگ پخش میشوند.
نشت مکرر نفت در مناطق ساحلی آذربایجان و قزاقستان، ورود زبالههای بیش از 40 کارخانه و پالایشگاه به دریا، کاهش و انقراض گونههای آبزی دریای خزر از سال 1990، از چالشهای اصلی دریای خزر است
منطقه دریای کاسپین به عنوان یک سایت عمده تولید نفت، در معرض بارهای آلودگی بزرگ ناشی از صنایع نفت و گاز قرار گرفته است. سالانه حدود یک میلیون تن نفت به دریا نشت میکند. علاوه بر این، توسعه سریع شهرنشینی، توسعه صنعتی و کشاورزی در نواحی ساحلی و همچنین رقابت سیاسی و اقتصادی در استفاده از منابع دریای کاسپین شرایط محیطی در دریا را تشدید کرده است.
ترکیبات غنی از نیتروژن و فسفر از جمله آلایندههای نگران کننده دریای کاسپین هستند. نیتروژن و فسفر آزاد شده از پسابهای خانگی و ناشی از استفاده قابل توجه از کودهای کشاورزی در حوضه دریای کاسپین از طریق رودخانهها و سیستمهای زهکشی به دریا منتقل میشود. رودخانههای ولگا، اورال و ترک دارای طیف گستردهای از مواد مغذی هستند که به دریای کاسپین ختم میشوند. غلظت بالای مواد شوینده و آمونیوم در شمال دریا گزارش شده است. این به دلیل غلظت بالای مواد شوینده در رودخانههایی است که به شمال دریای کاسپین میریزند. بر اساس برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد سالانه به ترتیب حدود 100 هزار تن ترکیبات نیتروژن و 280 هزار تن ترکیبات فسفر از رودخانهها، صنایع و شهرداریهای حوزه دریای کاسپین در دریا تخلیه میشود. روسیه 91.40 درصد بیشترین سهم را در آلودگی دریا دارد. کشورهای آذربایجان (3.76 درصد)، ایران (3.24 درصد)، قزاقستان (1.54 درصد) و ترکمنستان (0.06 درصد) در رتبههای بعدی قرار دارند. 80 درصد آلودگی این دریا مربوط به جریان آب رودخانه ولگا و دیگر رودخانههای غربی جمهوری آذربایجان است. نشت مکرر نفت در مناطق ساحلی آذربایجان و قزاقستان، ورود زبالههای بیش از 40 کارخانه و پالایشگاه به دریا، کاهش و انقراض گونههای آبزی دریای خزر از سال 1990، از چالشهای اصلی دریای خزر است.
از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، پنج کشور ساحلی چند توافق منطقه ای محیط زیستی غیر الزامآور در دهه 1990 منعقد کردند که نتایج مطلوب را به همراه نداشت. در سال 1998 برنامه محیط زیست کاسپین (CEP) به عنوان یک برنامه چتر منطقهای با هدف جلوگیری از وخامت شرایط محیطی دریای کاسپین و ترویج توسعه پایدار در منطقه به نفع بلندمدت جمعیت منطقه پیرامون کاسپین تأسیس شد.
کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیط زیست دریایی دریای کاسپین که به نام «کنوانسیون تهران» نیز شناخته میشود، به نام تهران که در سال 2003 در آن به تصویب رسید، اولین توافقنامه منطقهای الزامآور قانونی است که توسط هر پنج کشور ساحلی کاسپین آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان امضا شد. این کنوانسیون الزامات کلی و سازوکار نهادی حفاظت از محیط زیست در منطقه کاسپین را مشخص میکند.
امروزه بسیاری از گونههای کاسپین به دلیل بهرهبرداری بیش از حد، تخریب زیستگاه، آلودگی و تغییرات آب و هوایی در معرض تهدید قرار دارند. این بهرهبرداری بر رفاه انسان، بخشهای اجتماعی و اقتصادی و خدمات طبیعی محیط زیستی منعکس میشود.
برچسب ها:
آلودگی دریایی، پساب، پساب نفتی، پساب های اسیدی، خزر، دفع زباله، زباله، کاسپین
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید