سایت خبری پیام ما آنلاین | زلزله سرپل ذهاب و مسئله جابه‌جایی جمعیت

پس از وقوع زلزله شهرستان سرپل ذهاب در سال 97، در روستاهای پیرامون سرپل ذهاب مسئله‌ای به عنوان تعیین محل و اسکان به‌ویژه در محدود زمین‌لغزش بزرگ مله‌کبود مطرح بود.

زلزله سرپل ذهاب و مسئله جابه‌جایی جمعیت





زلزله سرپل ذهاب و مسئله جابه‌جایی جمعیت

۳ آذر ۱۴۰۱، ۱۲:۱۹

پس از وقوع زلزله شهرستان سرپل ذهاب در سال 97، در روستاهای پیرامون سرپل ذهاب مسئله‌ای به عنوان تعیین محل و اسکان به‌ویژه در محدود زمین‌لغزش بزرگ مله‌کبود مطرح بود. بعضی از گروه‌های کارشناسی در محل روستاهای آسیب‌دیده که در معرض وقوع زمین‌لغزش بوده‌اند، در گفت‌وگوهای محلی به اهالی یا به مسئولان محلی ابراز کرده‌ بودند که این روستاها باید تغییر مکان یابند و کلیه اهالی به نقطه دیگری منتقل شوند. دلایل مطرح شده در گزارش‌ها عبارت بود از اینکه زمین‌لغزش رخ‌داده در منطقه بسیار بزرگ بوده و همچنین وجود خاک نرم و احتمال لغزش بعدی عمدتا در روزها و هفته‌های بعد از رویداد زمین‌لرزه می‌تواند به لغزش‌های بیشتر بعدی و تخریب منزل‌های روستایی که مجاور لغزش هستند، بینجامد.
وقتی مردم یک ناحیه جا‌به‌جا شوند و در سرپناه موقت مستقر شوند و زمانی که سرپناه‌های موقت به خانه‌های دایمی تبدیل شوند چه اتفاقی می‌افتد؟ آثار روانی اجتماعی طولانی مدت چیست ؟ پیچیدگی روند بازسازی منطقه باعث ایجاد تنش‌های جدید شده است. ایجاد یک شهرک جدید آوارگان برای ساکنان آواره روابط سنتی جامعه محلی را تضعیف می‌کند. چالش‌های معینی در آسیب‌های روانی-اجتماعی در میان بازماندگان، به شکستن پیوندهای اجتماعی می‌انجامد و چشم‌انداز بازگشت ساکنان به خانه را بهبود نمی‌بخشد.
در بازدید‌های نگارنده در زمستان تا بهار 1397 به ویژه از روستاهای مله‌رولان، کوئیک، قوشچی‌باشی و مله‌کبود، مشخص شد در هیچ‌یک از این روستاها، توده دچار لغزش‌شده در زلزله ۹۶,۸.۲۱حرکت بعدی نیافته و منزل‌های مسکونی که پیرامون پنجه لغزش در این روستاها قرار گرفته‌اند، دچار آسیب بیشتری (حتی پس از فصل بارندگی زمستان و اوایل بهار97) نشده‌اند. بر اساس مشاهده و ارزیابی نگارنده، فقط چهار منزل مسکونی در شرق روستای قوشچی‌باشی و در مجاورت و جلوی پنجه لغزش مله‌کبود از نظر آسیب در زمین‌لغزش قابل استفاده مجدد نیستند و حتی در همان روستا هم توصیه شد تا همان چهار خانه در مکانی دیگر (در غرب روستا) بازسازی شوند.
از نظر جابه‌جایی زمین‌لغزش نیز ترک کششی طولی و در راستای حرکت لغزش مشاهده نشد و پرسش محلی و جست‌وجو از سطح کاسه لغزش تا منتهی‌الیه پنجه لغزش نشان داد که خطر عمده‌ای روستاهای موجود در منطقه را از نظر جابه‌جایی در زمین‌لغزش تهدید نمی‌کند . تخلیه و جابه‌جایی این روستاها منطقی به نظر نمی‌رسید. ضمن اینکه فوریت و الزامی نیز برای این کار مشاهده نشده و دلیلی علمی نیز برای آن نمی‌توان ارائه داد. البته لازم به یادآوری است که فشارهایی از موسسات دانشگاهی در سطح استانی تا ملی به بنیاد مسکن وارد می‌شد تا مردم این روستاها از محل خود به جای دیگری منتقل شوند‌. از آنجا که جابه‌جایی جوامع انسانی و کوچ‌دادن انسان‌ها تبعات فرهنگی و اجتماعی گوناگونی دارد که معمولا در این توصیه‌های تخلیه، نادیده گرفته می‌شوند، نگارنده توصیه کرد تا مردم در منطقه خود بمانند و نیازی به جابه‌جایی‌شان نیست. باید یادآوری کنم که این منطقه قرار نبوده و نیست که به یک پهنه پرجمعیت کشور (مانند تهران ، مشهد، اصفهان یا تبریز) تبدیل شود، بنابراین در این نوع تصمیم‌گیری‌ها تراکم جمعیت و برآورد آینده آن منطقه نیز حتما مهم است. در هر حالت بعد از سوانح باید تلاش شود تا حتی‌الامکان مردم آواره نشوند و در صورت امکان در روستا یا شهر خود بمانند.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *