وزیر نیرو با اشاره به احداث سازه ای جدید روی رودخانه هیرمند:

 افغانستانی‌ها  به فکر حق‌آبه ایران هم باشند

کمتر از سه‌دهم منابع آب‌ شیرین دنیا سهم ایران است بارش‌های امسال از سال گذشته کمتر خواهد بود

پیام ما | «رضا اردکانیان» شنبه شب با حضور در برنامه زنده تلویزیونی “نگاه یک” شبکه یک سیما گفت: با کشورهای همسایه برای استفاده از منابع آب مرزی معاهداتی داریم که باید رعایت شود و ساز و کارهای خود را دارد. افغانستان به موضوع تامین حق‌آبه ایران از رودخانه هیرمند پایبند است و امیدواریم با توجه به ساز و کارهای موجود، هر نوع طرح سازه‌ای آبی در حوضه هیرمند با رعایت حقوق قانونی ما باشد. در چارچوب سند جامع راهبردی همکاری‌های دو کشور، این روزها هیئتی از دولت افغانستان مهمان ما هستند که روی این سند برای نهایی شدن آن کار می‌کنند تا توسط مقام‌های دو کشور به امضا برسد

اردکانیان به اهمیت پروژه انتقال آب از خلیج‌فارس به فلات مرکزی اشاره کرده و گفته است: این پروژه صفحه جدیدی از پایداری حیات در فلات مرکزی باز کرده است.

وزیر نیرو با اشاره به پویش  #هرهفته_الف_ب_ایران همچنین اظهار کرد: این پویش، یک سامانی برای اجرا، تکمیل و به بهره‌برداری رساندن طرح‌های بزرگ آب، برق و فاضلاب در سراسر کشور است.

اردکانیان افزود:با وجود همه محدودیت‌هایی که هست، به اتکای ظرفیت‌های موجود و توانمندی‌ شرکت‌های مدیریتی، مهندسان مشاور و پیمانکاران، همکاران در سازمان دولت و ظرفیت بخش خصوصی‌متعهد شدیم که تا پایان سال 250 پروژه بزرگ آب، برق و فاضلاب را با سرمایه‌گذاری حدود 50 هزار میلیارد تومان به بهره‌برداری برسانیم. 

او خبر داد که با احتساب این پروژه، ۱۲۸ پروژه از مجموع ۲۵۰ پروژه تاکنون با سرمایه‌گذاری حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان به بهره‌برداری رسیده است.« تاکنون هفت سد مخزنی، هشت پروژه شبکه آبیاری و زهکشی، چهار تصفیه‌خانه بزرگ آب، هفت تصفیه‌خانه بزرگ فاضلاب، آبرسانی به 448 روستا و 7 شهر بزرگ به همراه 9 نیروگاه حرارتی، 13 نیروگاه تجدیدپذیر، 5 نیروگاه مقیاس کوچک و 33 پروژه پست و خطوط انتقال به ثمر رسیده است».

اردکانیان اضافه کرد: علاوه بر این پروژه‌ها، 7 پروژه ‌ساز و کاری نیز به بهره برداری رسیده که هم تاثیر خود را در بهتر اجرا شدن طرح‌های ساخت و سازی نشان می‌دهند و هم موجب تسهیل خدمت‌رسانی به مردم می‌شوند که از جمله این‌ها بی‌نیاز کردن مردم از مراجعه به شرکت‌های توزیع برق است.به گفته وزیر نیرو هشت میلیون 400 هزار  میلیون مشترکان مصرف انرژی کم مصرف هستند که  فقط ۶ درصد انرژی را در مقابل ۴۳ درصد مشترکان پرمصرف استفاده می‌کنند.

او با بیان این که حدود ۳۰ میلیون نفر از ایرانیان مشمول تخفیف صد درصدی در چارچوب طرح برق امید خواهند شد، گفت: امید است به سمتی برویم که با همراهی مردم با کم شدن تعداد پرمصرف‌ها بیشترین نفع عاید وزارت نیرو شود و صرفه‌جویی در سرمایه‌گذاری برای احداث نیروگاه‌ها صورت گیرد.

او چالش اصلی در بحث انرژی را اصلاح مصرف عنوان کرد و با تاکید بر رعایت الگوی مصرف گفت: در بخش خانگی حساسیت بالاتری به ویژه در شرایط کرونایی و حتی تابستان و زمستان وجود دارد.

تجربه شرایط حدی طی 3 سال اخیر

 در کشور

وزیر نیرو همچنین از تجربه شرایط حدی در کشور در سه سال اخیر گفت.« نوع مدیریت در چنین شرایطی با مدیریت منابع آب در شرایط معتدل و متوسط متفاوت است چرا که هم باید امکان ذخیره بارش و سیلاب‌ها را داشته باشیم تا از خطرات سیلاب مصون بمانیم، همچنین ظرفیت آب شیرین را برای شرایط خشک و کم‌آبی ذخیره کنیم و هم این که در ترسالی‌ها امکان گذر سیل را فراهم کنیم که خسارات کمتری ببینیم».

اردکانیان گفت: در دو سال گذشته ذخایر خوبی فراهم و حدود یک میلیارد متر مکعب بیلان منفی سفره‌های زیرزمینی جبران شد و تالاب‌های زیادی سیراب شدند که سال‌های بسیاری این تالاب‌ها خشک بودند.

وزیر نیرو گفت: امکانات آب شیرین در مخازن فراهم و خاک ‌شویی‌های لازم در استان‌هایی مانند گلستان انجام شد که بازدهی کمتری در اثر سیلاب‌‌ها داشت.

پیش‌بینی کاهش بارش‌ها در سال آبی جاری

اردکانیان همچنین خبر داد که امسال بنا به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، پاییز به پربارشی‌ سال‌های گذشته نیست. «تا روز جمعه، میزان بارش ما در سال آبی جاری حدود ۱۹ میلی‌متر بوده که در مقایسه با متوسط دراز مدت حدود ۱۶ درصد و در مقایسه با پارسال هم حدود ۱۷ درصد کمتر است».

فعالیت ۸۵۰ آب شیرین‌کن در منطقه خلیج فارس

وزیر نیرو در ادامه این برنامه تلویزیونی از این گفت که در منطقه خلیج فارس که محدودیت آب شیرین وجود دارد ولی در عین حال منابع سرشار نفتی هم وجود دارد، بنابراین کشورهای ثروتمندی در این منطقه حضور دارند که توانسته‌اند از دیرباز از این فناوری که در آن زمان بسیار هم گران بوده استفاده کنند.

او همچنین گفت:  اکنون بیش از ۸۵۰ آب شیرین‌کن در این منطقه فعال هستند که ۲۵ مورد آنها آب شیرین‌کن‌های بزرگ با ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار مترمکعب در شبانه‌روز هستند که پروژه انتقال آب از خلیج فارس هم از زمره این‌‌هاست.به گفته اردکانیان  ۷۵ درصد نمک‌زدایی که در جهان صورت می‌گیرد مربوط به منطقه خلیج‌فارس است.« اتکای اصلی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس برای تامین آب شیرین مورد نیازشان به آب شیرین‌کن‌هاست که سال به سال توسعه فناوری موجب این شده که هم از آثار و عوارض زیست محیطی شیرین‌سازی آب دریا و برگرداندن آب شورتر شده و قیمت تمام شده کاهش یابد».

کمتر از سه دهم درصد منابع آب شیرین جهان سهم ماست

وزیر نیرو گفت: در حالی که یک درصد جمعیت دنیا در کشور ساکن هستند کمتر از سه دهم درصد منابع آب شیرین جهان سهم ماست.

او از این گفت که حدود ۶۰ میلیارد متر مکعب در سال مصرف این استان‌ها است.

کسری ۹۰۰ میلیون مترمکعبی برای تامین آب صنایع

وزیر نیرو هنچنین خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات،  علاوه بر نیاز شربی که مناطق ساحلی دارند، در افق ۱۴۲۵، ۹۰۰ میلیون متر مکعب کسری آب برای صنایع داریم.

او با یادآوری فعالیت بیش از ۱۹۰ شرکت ایرانی با ظرفیت ۱۶ هزار نفر در طرح انتقال آب از خلیج‌فارس به فلات مرکزی گفت: تاکنون حدود ۱۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان برای این طرح سرمایه‌گذاری شده است. ابتدا باید در بندرعباس آبگیر احداث می‌شد و حجم قابل ملاحظه و مورد نیاز آب توسط این آبگیر به سمت آب شیرین کن می‌آمد. اردکانیان افزود: توسط این آبگیر سالانه ۴۵۰ میلیون مترمکعب آب شور به سمت آب‌شیرین‌کن‌های وسیع احداث شده در بندرعباس می‌رود و فاز نخست آن با ظرفیت ۲۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز افتتاح شد.

وزیر نیرو همچنین اظهار کرد که آب شور تا ۲۳۳۰ متر دور از ساحل و تا عمق ۱۰ متری برگردانده و در آنجا تخلیه صورت می‌گیرد که در این فاصله و عمق، غلظت و رقت آب به نحوی خواهد بود که رعایت‌های زیست محیطی صورت گرفته است.

اردکانیان با تشریح اقدام‌های صورت گرفته در چارچوب اجرای این طرح گفت: سالانه ۴۰ میلیون مترمکعب آب برای گل گهر، ۳۰ میلیون مترمکعب برای مس سرچشمه، ۲۰ میلیون مترمکعب آب شیرین برای چادرملو به علاوه ۵۰ میلیون مترمکعب در استان هرمزگان و ۱۰ میلیون مترمکعب برای روستاهای واقع در مسیر تدارک می‌شود و در فازهای بعدی هم این طرح به ثمر خواهد رسید.

وزیر نیرو گفت: تهیه این طرح‌ها به این معناست که فکر انتقال آب از دریا به تنهایی نباید موجب این شود که روش‌های مناسب‌تری برای استفاده از آب موجود دنبال نشود.

استفاده از منابع آب مرزی بر اساس معاهدات  بین‌المللی

اردکانیان  درباره تبعات زیست محیطی سد سازی در کشورهای همسایه هم گفت: با کشورهای همسایه برای استفاده از منابع آب مرزی معاهداتی داریم که محترم بوده و باید رعایت شود و ساز و کارهای خود را دارد.

او از جمله این معاهدات به تامین حق‌آبه ایران از رودخانه هیرمند اشاره کرد و گفت: افغانستان به این موضوع پایبند است و امیدواریم با توجه به ساز و کارهای موجود، هر نوع طرح سازه‌ای آبی در حوضه هیرمند با رعایت حقوق قانونی ما باشد.

اردکانیان گفت: در چارچوب سند جامع راهبردی همکاری‌های دو کشور، این روزها هیئتی از دولت افغانستان مهمان ما هستند که روی این سند برای نهایی شدن آن کار می‌کنند تا توسط مقام‌های دو کشور به امضا برسد.

همکاری ایران و قطر در زمینه انرژی

او افزود: با وزارت انرژی قطر که مسئولیت آب و برق را هم بر عهده دارد، مرکزی را به طور مشترک را در موضوع آب شیرین کن‌ها در ایران تاسیس کنیم که با توجه به روند رو به گسترش این کار و تجربه و دانش فراوان آن در منطقه، این مرکز می‌تواند به ما و قطر و هم کشورهای منطقه کمک کند. در طرح‌های آب و برق هم بحث‌های همکاری وجود دارد.

وزیر نیرو درباره انرژی‌های نو هم اظهار داشت: در زمینه تجدیدپذیرها کارهای خوبی انجام شده که مستلزم سرمایه‌گذاری است و امکان صادرات انرژی حاصل از این بخش برای سرمایه‌گذاران فراهم شده است؛ امید است با حل و فصل مسائل، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در این زمینه جلب شوند.