سایت خبری پیام ما آنلاین | ناله کامیون‌داران از محصولات پلیمری

ناله کامیون‌داران از محصولات پلیمری





۳ مهر ۱۳۹۷، ۱۰:۳۰

ناله کامیون‌داران از محصولات پلیمری

تقاضای محصولات پلیمری در پنج ماهه اول سال نسبت به مدت مشابه سال قبل سه برابر اقزایش و مقدار عرضه ۱۷ درصد کاهش یافت

خروج آمریکا از برجام و ناکارآیی سیاست‌های پولی و مالی دولت منجر به جهش نرخ ارز در نیمه اول سال ۹۷ شده است. چند نرخی بودن ارز و قیمت‌گذاری دستوری، بر بازار بسیاری از محصولات داخلی از جمله بازار محصولات پتروشیمی در بورس کالا، تاثیر بسزایی داشته است.

دستورالعمل وزارت صمت مبنی بر قیمت پایه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا بر اساس نرخ تسعیر ارز رسمی بانک مرکزی و اعمال محدودیت در سقف رقابت بورس کالا، ساز و کارهای عملیاتی بورس کالا را مختل کرده و فضای رانتی مخربی را به ضرر تولیدکنندگان واقعی ایجاد کرده است.

کامیون‌داران در اعتراض

بهای لاستیک و سایر قطعات تحت تاثیر مواد پلیمری خودروهای سنگین بعد از مشکلات ارزی سیر صعودی به خود گرفت. افزایش تا ۷۰ درصدی قیمت لاستیک برای دومین بار کامیون‌داران و تانکرداران را برآن داشت که در جاده‌ها دست از کار بکشند. آنها خواستار افزایش نرخ کرایه‌های خود هستند. ریشه این افزایش قیمت لاستیک و … اما در افزایش مواد پلیمری است که در این گزارش به آن پرداخته‌ایم.

کارایی پلیمر 

دنیای زیبا و پیچیده پلیمرها یکی از جذاب ترین موضوعات علم مواد است؛ پلیمرها، ماکرو مولکول هایی هستند که از زنجیره های مونومر تشکیل شده اند؛ انواع مختلف پلیمرها از مواد نفتی مشتق می شوند و پرکاربردترین مواد صنعت لاستیک و پلاستیک هستند.یکی دیگر از صنایع جهانی که از پلیمرها استفاده می کند، صنعت ساخت لاستیک است. پلیمرهایی نظیر استایرن، بوتادین، ایزوپرن و کلروپرن با اندکی افزودنی دوده (کربن سیاه) به مواد اولیه، مواد تشکیل دهنده لاستیک ها هستند. از این مواد برای تولید لاستیک اتومبیل ها، کامیونها و ماشین های سنگین، لاستیک هواپیماها، تسمه و نوار تسمه، روکش های کابل و سیم، انواع مخازن، ضربه گیرها و صداگیرها، قطعات لاستیکی مانند واشرها و … استفاده می شود.

احتکار محصولات پلیمری

بر اساس آمار موجود در پنج ماهه نخست سال ۹۷ تقاضای محصولات پلیمری نسبت به مدت مشابه سال قبل سه برابر شده است. این در حالی است که بررسی پروانه های بهره‌برداری صادره در برخی از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی در سه‌ماهه اول سال ۹۷ نشان از رشد منفی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.

همچنین میزان تولید کالاهای منتخب صنعتی پایین دستی پتروشیمی در سه ماهه اول سال ۹۷ تغییر چندانی نداشته و در مواردی هم کاهش داشته است. به عبارتی بخش زیادی از محصولات پلیمری عرضه شده در بورس کالا به عنوان مواد اولیه تولیدات داخلی به مصرف نرسیده( حدود ۶۰ درصد) و به صورت غیر رسمی صادر و یا احتکار شده است.

به طور متوسط حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد محصولات پتروشیمی به صورت خالص در داخل کشور و عمدتا از طریق بورس کالا به فروش می‌رسد. نوسانات شدید نرخ ارز و قیمت گذاری های دستوری با هدف تنظیم بازار در نیمه اول سال ۹۷ با توجه به ضعف‌های نظارتی در اجرا، سازوکار بازار بورس را مختل و فضای باز را ملتهب کرد.

این شرایط سبب شد که تقاضای محصولات پلیمری در پنج ماهه اول سال نسبت به مدت مشابه سال قبل سه برابر و مقدار عرضه ۱۷ درصد کاهش یابد.

در چنین شرایطی تولیدکنندگان واقعی با کمبود مواد اولیه موجه شده و مجبور به خرید محصولات پتروشیمی از بازار آزاد با تفاوت قیمتی حدود ۴۰ تا ۲۰۰ درصدی شدند.

مداخله در قیمت‌گذاری ممنوع

برای بهبود شرایط موجود اجرای همزمان و یکپارچه برخی راهکارها توصیه می‌شود.برای نمونه هر گونه مداخله قیمت ‌گذاری در بورس کالا و تعیین قیمت سقف و قیمت پایه به‌صورت دستوری، سازوکارهای بازار بورس را مختل کرده و اثر بخشی این نهاد را مخدوش می‌کند.

پیشنهاد می‌شود خوراک محصولات پتروشیمی و محصولات عرضه شده در بورس کالا با نرخ ارز بازار ثانویه محاسبه شود، بر اساس برآوردهای انجام شده عواید حاصل از این سیاست حدود ۳۰۰ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود.

تجربه سال ۹۳

اعمال دور قبل تحریم‌ها و افزایش حدود سه برابری نرخ ارز طی آن سال‌ها موجب مداخله دولت در بازار بورس کالا و محاسبه قیمت پایه محصولات پتروشیمی بر مبنای ارز مبادله‌ای شد. افزایش چشمگیر تقاضا، کاهش عرضه و فروش محصولات خارج از بورس کالا از نتایج مداخلات در این بازار بود.

اما در نهایت مطابق مصوبه دولت در تیرماه ۹۳ فرمول تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی از ارز مبادله‌ای به ارز آزاد تغییر یافت.

لذا کلیه مجتمع‌های پتروشیمی خصوصی و دولتی موظف به عرضه تمامی محصولات خود در بورس شدند. همچنین مقرر شد تا شرکت ملی صنایع پتروشیمی قیمت‌های پایه را بر مبنای میانگین نرخ‌های جهانی و متوسط ارز ازاد طی چهار هفته هر ماه محاسبه کرده و به عنوان مبنای قیمت‌های پایه ماه بعد اعلام کند.لذا شکاف بین عرضه و تقاضا کاهش یافت و تعادل در بازار برقرار شد. 

بسته حمایتی بخش تولید

با توجه به افزایش مشکلات بخش تولید در شرایط دور جدید تحریم‌ها باید همزمان با آزادسازی قیمت‌ها، بسته حمایتی توسط دولت برای کمک به بخش صنعت و تولید کشور تدوین شده و در این بسته می‌توان از محل درآمد های ایجاد شده برای دولت از طریق حذف رانت‌های موجود در زنجیره تولید محصولات پتروشیمی، راهمکارهایی برای حل مشکلات صنایع آسیب‌پذیر مد نظر قرار داد. 

بررسی پروانه های بهرهبرداری صادره در برخی از صنایع پاییندستی پتروشیمی در سهماهه اول سال ۹۷ نشان از رشد منفی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است.همچنین میزان تولید کالاهای منتخب صنعتی پایین دستی پتروشیمی در سه ماهه اول سال ۹۷ تغییر چندانی نداشته و در مواردی هم کاهش داشته است. به عبارتی بخش زیادی از محصولات پلیمری عرضه شده در بورس کالا به عنوان مواد اولیه تولیدات داخلی به مصرف نرسیده( حدود ۶۰ درصد) و به صورت غیر رسمی صادر و یا احتکار شده است.به طور متوسط حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد محصولات پتروشیمی به صورت خالص در داخل کشور و عمدتا از طریق بورس کالا به فروش میرسد. نوسانات شدید نرخ ارز و قیمت گذاری های دستوری با هدف تنظیم بازار در نیمه اول سال ۹۷ با توجه به ضعفهای نظارتی در اجرا، سازوکار بازار بورس را مختل و فضای باز را ملتهب کرد.

 

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *