فرش کرمان

کرمان یکی از شهر های تاریخی ایران است که صنایع دستی به خصوص قالیبافی در این شهر از ارزش بالایی برخوردار است. بافت فرش در کرمان دارای قدمت زیادی است و به قبل از دوران صفویه باز می گردد. یکی از فرش های کرمان که در موزه مشهد نگهداری می شود نشان می دهد که فرش بافی در این استان متعلق به 500 سال قبل است. اوج هنر فرش بافی متعلق به دوران صفویه است. در زمان قاجار به دلیل جنگ و حمله به مناطق این استان، قالی بافی در کرمان با افت و کاهش شدیدی روبرو شد، گفتنی است این حرفه از قرن 19 میلادی و با یاری بازرگانان تبریزی رونقی تازه گرفت و با گشایش کارگاه های بی شمار به دلیل حجم سفارشات باری دیگر قالی کرمان به شکوفایی رسید.
در پایان دوران قاجاریه بسیاری از شرکت های تولید فرش غیر وابسته تاسیس گردید و تعداد زیادی طراح و نقشه کش مشغول به کار شدند. این وضعیت تا جنگ جهانی اول ادامه داشت و بعدها به دلیل بحران های اقتصادی در بازار های خارجی تولید فرش هم متوقف گشت، همین امر تاثیر زیادی روی قالیبافی کرمان گذاشت و دیگر از تولیدات انبوه خبری نبود. اگر چه بحران اقتصادی اروپا و آمریکا برطرف گشت؛ اما متاسفانه دیگر تمایلی به همکاری گذشته نشان ندادند.
با وجود تمام اتفاق هایی که برای صنعت فرش رخ داد.
قالیچه کرمان در موزه های سراسر دنیا به عنوان زیباترین دست بافته ها حفظ و نگهداری می شود.
در گذشته گره ها به صورت فارسی بافته می شد، بسیاری از فرش های ظریف کرمان فارسی باف است ولی در نواحی روستانشین از دو نوع گره یعنی فارسی و ترکی بهره می گیرند.
رنگرزی قالی های کرمان به صورت سنتی انجام می گرفت و تمامی رنگ ها از گیاهان رنگزا گرفته می شدند. این رنگ ها دارای درخشندگی و دوام بالایی بود. ترکیب استثنایی رنگ ها و طرح های دلنواز یکی دیگر از خصوصیات برجسته فرش های کرمان است. در انواع معمولی به طور عادی از 15 رنگ استفاده می کردند و در نوع نفیس و با ارزش آن این تعداد رنگ به 30 هم می رسید که بسیار در خور تمجید و تحسین است. برخی از این رنگ ها شامل:لاکی،قرمز مایل به قهوه ای،سرخابی،مسی،کرم،بژ،سورمه ای،سبز و … از ممتازترین رنگ های به کارگرفته در قالی کرمان است که از گیاهان رنگزا گرفته می شدند.
طرح های قالی کرمان:
اصل نقش قالی کرمان بته جقه بود که از شال های معروف همین شهر الهام گرفته بود. گفتنی است به این دوران عصر ترمه هم گفته می شد. ولی بعدها با توجه به سلیقه بازارهای خارجی به تبعیت دیگر مناطق نقش های به صورت: اسلیمی، شاه عباسی، لچک و ترنج، سبزیکاری،درختی، قابی، شکارگاه، تصویری (پرتره مشاهیر) و … رواج پیدا کرد. فرش های کرمان زمانی هم از طرح های کوبلن فرانسوی الهام گرفته بودند که به این دوره هم عصر کوبلن می گفتند.
همچنین طرح های «گل فرنگ» با گل و برگ های شلوغ و ریز یکی معروف ترین نقش ها می باشد، بسیاری از محققان بر این باورند که با توجه به آب و هوای کویری و خشک ، بسیاری از طراحان با بهره گیری از گل و گیاه های متنوع در صدد جبران این کاستی برآیند.
با تاسف باید گفت به تازگی کشور چین با بهره گیری از طرح و نقش فرش های آنتیک و با استفاده از مواد اولیه مرغوب بافت های بسیار تمیز و ظریفی روانه بازارهای غرب کرده است که خطر جدی برای قالی اصل کرمان به شمار می آید.