رئیس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام:
مافیای مواد مخدر به دنبال جمع‌آوری قلیان است!

بحث بر سر ممنوعیت عرضه قلیان در حالی چندهفته‌ای در کرمان بالاگرفته که یکی از مقامات مسئول در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام اخیراً از تلاش مافیای مواد مخدر برای جمع‌آوری قلیان‌ها در کشور خبر داده است.
جدل بر سر قلیان وارد فاز جدیدی شده است. اگر در ماه‌های گذشته وزارت بهداشت بر لزوم ممنوعیت عرضه قلیان تأکید می‌کرد و دلیل آن را آغشته بودن توتون و تنباکوی قلیان‌ها به مواد مخدر عنوان می‌کرد، حالا ورق برگشته است و برخی مسئولان نه‌تنها آغشته بودن همه توتون‌ها به مواد مخدر را رد می‌کنند که از دست داشتن مافیای مواد مخدر در جمع‌آوری قلیان‌ها خبر می‌دهند. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که در هفته‌های گذشته بحث بر سر بودونبود قلیان در کرمان حسابی بالاگرفته است.
قلیان در کرمان دود شد
حدود یک ماه پیش بود که کمیسیون بهداشت شورای شهر کرمان به ریاست ماه‌بانو معصوم زاده، طرحی را در رابطه با ممنوعیت عرضه قلیان در کرمان تصویب کرد. بر اساس این طرح اجرای مصوبه سال 85 وزارت کشور در شهر کرمان الزامی شد. مصوبه‌ای که در آن بر ممنوعیت عرضه قلیان در اماکن عمومی تأکید می‌کند. این مصوبه با تلاش و اصرار وزارت بهداشت در سال 85 اجرایی شد اما با حمایت نکردن دولت وقت، به‌جایی نرسید و آبان ماه 90 هیئت دولت با صدور مصوبه‌ای، قهوه‌خانه‌ها و چایخانه‌ها را از لیست اماکن عمومی خارج کرد تا عرضه قلیان در آن‌ها مشکلی نداشته باشد. اما چند ماه بعد با پیگیری‌های وزارت بهداشت، دیوان عدالت اداری مصوبه هیئت دولت را لغو و اعلام کرد که بر اساس قانون مبارزه با دخانیات، قهوه‌خانه‌ها جزو اماکن عمومی‌اند و نباید در این اماکن قلیان به مشتری عرضه شود. حالا چند سال پس‌ازاین کشمکش‌ها، قانون ممنوعیت عرضه قلیان در کرمان در حال اجراست و با همکاری شورای شهر، فرمانداری، علوم پزشکی و نیروی انتظامی تعدادی از چایخانه‌های شهر کرمان بسته شدند. پس‌ازاین اتفاق، تعدادی از چایخانه داران در مقابل علوم پزشکی، فرمانداری، استانداری و شورای شهر تجمع کردند تا به وضعیتشان رسیدگی شود اما طبق گفته فرشاد زبری، نایب رییس اتحادیه هتلداران، این اعتراضات تاکنون به‌جایی نرسیده است. بااین‌حال در گیرودار کشمکش بر سر ممنوعیت عرضه قلیان در کرمان، یکی از مقامات مسئول در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام نکته جدیدی از جنگ قلیان‌ها روایت کرده است.
نقش مافیای مواد مخدر در جمع‌آوری قلیان‌ها
دو روز پیش بود که رییس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام به جنگ قلیان‌ها از دو دهه گذشته تاکنون اشاره کرد و گفت: «زمانی جنگ قلیان‌ها زیاد شده بود و نیروی انتظامی به جمع‌آوری قلیان‌های قهوه‌خانه‌ها به علت آغشته شدن آن‌ها به مواد مخدر اقدام کرد، اما بعدها با بررسی‌ها متوجه شدیم که قلیان‌های همان قهوه‌خانه را قاچاقچی مواد مخدر آلوده به مواد کرده و بانفوذ به پاسگاه اطراف موضوع را اعلام کرده است تا علنی شدن موضوع به جنگ قلیان‌ها منجر و در نتیجه مصرف‌کننده‌های قلیان به‌تدریج به سمت مصرف مواد صنعتی کشیده شوند.»
آن‌طور که ایسنا نوشته، علی هاشمی ضمن تأکید بر آنکه باید آن‌قدر هوشیار باشیم تا بتوانیم ترفندهای مافیا را افشا کنیم، تصریح کرد: «زیرا مافیا همواره به دنبال سود بیشتر هستند و هرچقدر مردم کمتر به سمت قلیان و سیگار بروند، به علت آنکه جایگزین بهتری ندارند به جایگزین بدتر گرایش یافته و به سمت امثال شیشه کشیده می‌شوند.»
مخالفت امام خمینی با ممنوعیت سیگار
وی در ادامه به سخنان ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام که در تیرماه 93 در جمع کادرها و مدیران دبیرخانه ستاد و دستگاه‌ها مطرح کرده بود، اشاره کرد و گفت: «ایشان در آن جلسه تعریف می‌کردند که روزی در محضر امام ( ره ) بودند که یکی از آقایان (نام ایشان را در جلسه ذکر کردند) اصرار داشتند که امام فتوایی را در تحریم سیگار بدهند ، امام با عصبانیت خطاب به ایشان فرمودند یک‌چیز را برای این مردم باقی بگذارید که به آن پناه ببرند.» رییس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «همان مافیایی که قدرت زیادی در توزیع دارند متأسفانه در تقاضا سازی بسیار قدرتمندتر عمل می‌کنند، به همین دلیل شوخی نداریم و اگر نجنبیم آن‌ها با چند واسطه برایمان قانون هم می‌نویسند.»
رد وجود مواد مخدر در همه قلیان‌ها
در حالی علی هاشمی به نقش مافیا در جمع‌آوری قلیان‌ها اشاره‌کرده که چندی پیش هم قائم‌مقام ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور وجود مواد مخدر در همه قلیان‌ها را رد کرده بود. علی مؤیدی گفته بود: «در اینکه قلیان یک مؤلفه در تضعیف سلامت جامعه است شکی وجود ندارد اما اینکه هر نوع تنباکو یا موادی که در قلیان‌هاست آلوده به مواد مخدر باشد را تائید نمی‌کنیم.»
عقب‌نشینی وزارت بهداشت
پس‌ازاین صحبت‌ها بود که وزارت بهداشت از موضع خود عقب‌نشینی کرد و تأکید خود از وجود مواد مخدر در قلیان را به وجود سرب در آن‌ها متمرکز کرد. دکتر خسرو صادق نیت رئیس مرکز سلامت محیط و کار بابیان اینکه در تنباکوهای معطر تا ۵۰ برابر حد مجاز سرب پیداشده، گفت: «بر همین اساس این تنباکوها قطعاً سرطان‌زا هستند.» این بار دیگر اشاره‌ای به وجود مواد مخدر در تنباکوی قلیان‌ها نشد، درحالی‌که پیش‌ازاین وزارت بهداشت بر وجود مواد مخدر صنعتی مثل شیشه در قلیان‌ها تأکید می‌کرد.
شکایت از مدعیان وجود مواد مخدر در قلیان
چند روز پس‌ازاین صحبت‌ها، محسن نظری رییس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران و سفره‌خانه‌های سنتی تهران با اشاره به اینکه هیچ گزارشی از وجود مواد مخدر در قلیان‌ها ارائه نشده است، گفت: «در صورت عدم اثبات این مساله از وزارت بهداشت به دلیل اتهام وارده شکایت می‌کنیم.» وی ادامه داد: «با توجه به مساله عنوان‌شده توسط بهداشت نامه‌ای به رییس دایره مبارزه با مواد مخدر ناجا، معاونت وزارت بهداشت و آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو زدیم تا اگر در خصوص اثبات این مساله مدرکی وجود دارد ارائه کنند.»
قلیان در تهران آزاد، در کرمان ممنوع
اگرچه بحث‌های اخیر باعث شده وزارت بهداشت تا حدودی عقب‌نشینی کند، اما همچنان ممنوعیت عرضه قلیان در کرمان با جدیت ادامه دارد. این در حالی است که در تهران نه‌تنها ممنوعیت عرضه قلیان اجرا نمی‌شود که خبری هم از اجرای آن در آینده نزدیک نیست. مشاهدات میدانی خبرنگار «پیام ما» از تهران حکایت از این دارد که هیچ‌گونه محدودیت و یا کاهش عرضه قلیان در تهران مشاهده نمی‌شود. جالب این است که قاعدتاً قوانین در پایتخت ایران باید پیش از سایر استان‌ها اجرا شود، اما هیچ‌گونه ممنوعیتی برای قلیان وجود ندارد و در کرمان این‌گونه با این موضوع برخورد می‌شود. درحالی‌که در کشورهای پیشرفته دنیا برای مقابله با اعتیاد به مواد مخدر صنعتی مرگ‌بار همچون شیشه و کراک، به دنبال آزاد و کنترل کردن مصرف برخی مواد مخدر سبک هستند تا از گسترش مصرف مواد مخدر مرگ‌بار جلوگیری شود.
از طرف دیگر با توجه به اینکه کشور ما و علی‌الخصوص استان کرمان در مسیر ترانزیت مواد قرار دارد، احتمال دارد برخورد سلبی با پدیده‌هایی مثل قلیان و سیگار، موجب تشکیل جمع‌های زیرزمینی بدون کنترل و استعمال مواد مخدر صنعتی شود. خصوصاً که دسترسی به مواد مخدر صنعتی سریع‌تر از گذشته شده و آمارها حکایت از آن دارد که قیمت و سرعت خرید این مواد به نسبت کمتر از قلیان است. چندی پیش هم حسین رئیسی نژاد، دادستان رفسنجان در خصوص سرعت دسترسی به مواد مخدر گفته بود: «امروزه دسترسی جوانان به مواد مخدر دقیقه‌ای شده است.»

کشیدن قلیان در تهران مجاز، در سایر شهرها ممنوع !
روزنامه جوان نوشت: تبعیض‌ میان شهرها و اقدام به بستن قهوه‌خانه‌ها در بعضی شهرها و فعالیت شبانه‌روزی قهوه‌خانه‌ها در برخی دیگر از شهرها، از دیگر نتایج اقدام سیاسی وزارت بهداشت و مصلحت‌اندیشی غیرکارشناسانه است. البته ظاهراً مقامات وزارت بهداشت به ابهام قانونی و احتمالاً غیرقانونی بودن عمل‌شان پی برده‌اند که تا کنون در شهری مانند تهران نتوانسته‌اند قهوه‌خانه‌ها را ببندند. اگر قانون حکم به بستن قهوه‌خانه‌ها می‌کند، چرا شهروندان تهرانی همچنان قلیان می‌کشند و مثلاً شهروندان کرج نباید قلیان بکشند؟!
مجلس به عنوان نهاد واضع قانون و قوه قضائیه به عنوان مرجع نظارت‌کننده بر اجرای صحیح و بدون تبعیض قانون بایستی به ابهامات در این رابطه پاسخ دهند. قطعاً وزارت بهداشت نه واضع قانون در این موضوع است نه سیاستگذار کلی و نه مرجع نظارت کننده.
اینکه در به اصطلاح مبارزه با قلیان، وزارت بهداشت یک تنه به جنگ با قهوه‌خانه‌ها برود، نیروی انتظامی گاهی موافق باشد و گاهی مخالف، ستاد مبارزه با مواد مخدر نظر دیگری داشته باشد و مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بر این عقیده باشد که جمع‌آوری قلیان‌ها کار مافیای قاچاق مواد مخدر است، خود گویای بی‌ثمر بودن این قبیل اقدامات غیرکارشناسانه است.
بر کسی پوشیده نیست که استعمال دخانیات از هر نوعی برای انسان مضر است. اما برخوردهای جزیره‌ای، متناقض، مقطعی، تبعیض‌آمیز و خودسرانه چه‌بسا در درازمدت مضراتی به مراتب بیشتر از کشیدن قلیان هم برای عموم مردم داشته باشد.