عمری به بلندای نجد ایران

الوند زندی

گر بدین سان زیست باید پاک،
من چه ناپاک اگر ننشانم
از ایمان خود چون
کوه،
یادگاری جاودانه
بر تراز بی بقای خاک.
(احمد شاملو)
کاریز عمری به بلندای نجد ایران دارد. عمر کاریز با کاریزگرانش پیوند خورده است، پیوندی عمیق و ناگسستنی.
این پیوند را می توان در سخن کهکین پیری فهمید که می گفت:«نخود به نخود این آب سجل دارد».
سجلی با تاریخ زحمت و همت، همتی به عظمت حفر یک کاریز!
دستانشان را که نگاه می کنی خود تاریخ است, پینه بسته و زمخت.
صورتشان را که می نگری گرد رنج و زحمت را در لوای چین و چروک های پوستشان می توانی نظاره کنی. این مردان بی ادعا سندی را حفظ نمودند که فرهنگ این کهن بوم و بر، زاده آن است.
فرهنگی که از سر کلنگ این بشرهای پاک دل در اعماق زمین، آب زلال تقدیم ما می نماید.
شاید با جرأت می توان گفت بقای این خاک گهربار در دستان اینان بوده است.
آری مقنیان را می گویم. مردانی از جنس خورشید.
به قول سیاوش کسرایی: «مجویدم نسب فرزند رنج و کارم!»
اینان بی نام و نشانند. نه کسی آنان را می شناسد و نه کسی قدرشان را می داند.
در درون کاریز تاریخ ایران را ساخته اند.
تاریخی که اگر نوشته می‌شد همه می توانستند بفهمند این انسان ها چه ها کرده اند.
کسی نفهمید اینان در اعماق زمین با آب و سنگ چه دردل ها نموده اند، بی نشان از دنیا می روند و ما نمی فهمیم که اگر اینان نبودند ما نیز فرهنگ و هویتی نداشتیم.
به قول گلسرخی: «بر سنگ مزارم تاریخ ننویسید تا آیندگان نفهمند که بی عرضگان این برهه تاریخ بوده ایم.»
به راستی کجای تاریخ این سرزمین ایستاده ایم…!؟