روایت «پیام ما» از پلمپ و رفع پلمپ برخی خطوط کارخانه پگاه کرمان
کارخانه پگاه کرمان
پاستوریزه شد

برخی از خطوط کارخانه شیر پگاه کرمان در حالی به دلیل کشف 5 تن ماده لبنی فاسد پلمپ شد که در طول 2 هفته گذشته، برخی مسئولان مصاحبه‌هایی مبنی بر کیفیت بالای این کارخانه انجام دادند.
28 خردادماه گذشته بود که دادستان کرمان از پلمپ برخی خطوط تولید کارخانه شیر پگاه کرمان خبر داد. به گفته دادخدا سالاری، در بازرسی‌های دانشگاه علوم پزشکی از این مجموعه حدود 5 تن مواد لبنی تاریخ‌مصرف گذشته به دست آمد. وی همچنین گفت: « به‌جز خط تولید شیر این کارخانه بقیه خطوط و انبارها پلمپ است.» پلمپ یکی از مطرح‌ترین کارخانه‌های لبنی کشور در کرمان سروصدای زیادی به پا کرد. کارخانه‌ای که یکی از شرکت‌های تحت پوشش شرکت صنایع شیر ایران محسوب می‌شود و در بهمن‌ماه 1361 شروع به فعالیت کرد و امروز محصولات تولیدی خود را بانام تجاری پگاه کرمان، کارمانیا و پودینه به بازار عرضه می‌کند. پنیر یواف 100 و 400 گرمی، پنیر سین بیوتیک، پنیر لاکتیکی280 گرمی ساده و زیره ای، پنیر لاکتیکی و یواف حلبی، پنیر لاکتیکی سبزیجات، شیر پاستوریزه پری پک یک لیتری، شیر استریلیزه یک لیتری کم‌چرب، نیم چرب و پرچرب، شیرکاکائو، شیر قهوه، شیرموز، شیر عسل استریلیزه 200 سی‌سی اسلیم، خامه استریل 200 سی‌سی اسلیم، خامه با شهد خرما استریل 200 سی‌سی، سمنو خامه در وزن‌های 100 و 250 گرمی، خامه پسته 200 سی‌سی، انواع ماست لیوانی در وزن‌های 100،700 و 900 گرمی، ماست سطلی سرشیر دار، ماست سین بیوتیک، ماست اسپار، ماست دبه‌ای کم‌چرب و پرچرب، انواع دوغ پری پک، دوغ بطری 250 سی‌سی و 1.5 لیتری گازدار و بدون گاز، دوغ‌های کوزه‌ای سنتی و هفت گیاه در وزن‌های 2300 سی‌سی، 1 و 1.5 لیتری، کشک لیوانی 250 گرمی، کشک سبزیجات (اسپار) و انواع کره از محصولات تولیدشده در این کارخانه معروف کرمانی بودند. تنوع بالای محصولات و همچنین قدمت این کارخانه نشان از فعالیت گسترده پگاه داشت به همین دلیل مردم نسبت به پلمپ آن حساسیت نشان دادند. پلمپی که به 2 روز هم نرسید اما ازآنجاکه کرمانی‌ها از مشتریان اصلی محصولات این کارخانه محسوب می‌شدند، نسبت به این اتفاق اظهار نگرانی می‌کردند. به حدی که شنیده شد محصولات این کارخانه از برخی شهرستان‌ها برگشت داده شد. همچنین شنیده شد برخی محصولات صادراتی این کارخانه با کمک برخی مسئولان استان برگشت نخوردند. البته «پیام ما» مستقلاً نمی‌تواند این شنیده‌ها را تائید کند.
کارخانه شیر پگاه؛ از فرش تا عرش
هنوز 2 هفته از خبر پلمپ این کارخانه نگذشته بود که مصاحبه‌های پی‌درپی برخی مسئولان آغاز شد. مصاحبه‌هایی که همه بر کیفیت بالای محصولات این کارخانه و رعایت اصول استاندارد تأکید داشتند. هفتم تیرماه بود که منصور قنبری معاون اداره نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی استان از کارخانه شیر پگاه بازدید کرد و گفت: «پگاه کرمان در این سال‌ها سعی نموده در جهت ارتقای کیفیت تلاش کند و این شرکت ازجمله شرکت‌های معتبر استان است که همواره شاخص‌های کیفیتی را رعایت نموده است.» وی همچنین محصولی که باعث شد از شرکت پگاه کرمان شکایت کند را مربوط به پگاه فارس دانست و گفت: « محصول مورد شکایت در استان فارس تولید شده و توزیع کننده آن نیز شرکت بازار گستر بوده است و ربطی به شرکت پگاه کرمان ندارد. » در همان روز از سوی اداره نظارت بر مواد غذایی اطلاعیه‌ای مشابه در همین رابطه صادر شد. چند روز بعد علی بیگ زاده مدیرکل استاندارد استان کرمان هم از این کارخانه بازدید کرد و گفت: «کارخانه شیر پگاه 13 استاندارد لازم را در رابطه با تولید باید رعایت می‌کرد که هیچ عدم تطابقی مشاهده نشد. کلیه تولیدات شیر پگاه کرمان ازنظر این معاونت مورد تائید است و هیچ مشکل بهداشتی که سلامت مردم درخطر باشد وجود ندارد. محصولات کارخانه شیر پگاه کرمان مورد اعتماد است و مردم با خیال راحت مصرف کنند.» سیزدهم تیرماه امین غفاری نژاد معاون امور صنایع سازمان صنعت و معدن و تجارت استان هم از این کارخانه بازدید کرد. وی پس از بازدید شرکت شیر پگاه کرمان را یکی از شاخص‌ترین بنگاه‌های تولیدی استان دانست که همواره در تولید محصولات باکیفیت و متنوع پیشگام بوده است. غفاری نژاد همچنین گفت: «واحدهای تولیدی که توانسته باشند محصولات باکیفیت تولید کنند و تولیدشان قابل‌رقابت با بازارهای جهانی باشد به‌طور حتم موردحمایت سازمان صنعت و معدن قرار خواهند داشت و شیر پگاه کرمان نیز ازجمله کارخانجات تولیدی است که با تولیدات متنوع خود همواره روند کیفیتی را دنبال کرده و از واحدهای تولیدی قدیمی و معتبر استان محسوب می‌شود.» نکته جالب در این مصاحبه‌ها، اشاره نکردن به کشف 5 تن ماده لبنی فاسد در کارخانه شیر پگاه بود و تنها قنبری مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی استان به «تعدادی» دوغ فاسد اشاره کرد و گفت: «محصولات داخل سردخانه بازارگستر مورد آزمایش قرار می‌گیرد و تعدادی بسته دوغ که در روز بازدید تاریخ‌شان منقضی شده بود معدوم می‌گردد که این بسته‌های دوغ مربوط به یک شرکت دیگری غیر از پگاه بود. برای این‌که شرکت شیر پگاه از این منظر آسیب نبیند دستور داده می‌شود که محصولات بازار گستر ازاین‌پس در سردخانه‌های بیرون از شرکت پگاه نگهداری شود.» همچنین در بیانیه اداره نظارت بر مواد غذایی تن ماهی و 270 شرینک دوغ تاریخ گذشته دلیل پلمپ کارخانه پگاه عنوان شد. این بیانیه محصولات یادشده را غیر مرتبط با کارخانه پگاه خواند.
پگاه از بازارگستر حذف شد
در مصاحبه های انجام شده، آن پنیر فاسد را مربوط به شرکت پگاه فارس دانستند که توسط شرکت بازارگستر در کرمان توزیع شده. همچنین گفته شد مواد فاسد لبنی که در کارخانه پگاه کرمان پیدا شد، در انبارهای شرکت بازارگستر بوده اند. اما نکته جالبی که در این میان وجود دارد، حذف کلمه پگاه از نام شرکت بازارگستر است. نام کامل شرکت توزیع کننده، شرکت «بازارگستر پگاه» است. این شرکت به عنوان مجموعه تخصصی بخش بازاریابی، توزیع و فروش محصولات شرکت صنایع شیر ایران «پگاه» در سراسر کشور فعالیت می کند که استان های فارس، کرمان، خوزستان، هرمزگان، بوشهر و سه کارخانه تولیدی پگاه فارس، پگاه کرمان و پگاه خوزستان در منطقه سه این شرکت قرار دارند. شرکت بازارگسترپگاه منطقه سه در تاریخ 4 بهمن 1383 فعالیت خود را آغاز کرد. این شرکت از طریق شرکت های بازارگستر سایر مناطق کشوری به بازارهای سراسر کشور دسترسی موثر دارد. بنابراین نمی توان تصور کرد که شرکت توزیع کننده شرکت پگاه در سراسر کشور جدای از کارخانه های زیرمجموعه این شرکت کار می کند. گواه این مدعا هم توضیحی است که در سایت بازار گستر پگاه وجود دارد. در قسمت درباره ما، فقط به بازاریابی، توزیع و فروش محصولات شرکت صنایع شیر ایران «پگاه» اشاره شده است و خبری از توزیع محصولات دیگر شرکت ها وجود ندارد. نکته بعدی این است که این مصاحبه‌های پی‌درپی باعث شد تا این سؤال به وجود آید که چرا برخی مسئولان یک هفته پس از پلمپ کارخانه پگاه، کار خود را رها کردند و به دفاع از شرکت پگاه کرمان پرداختند؟ در این خصوص با منصور قنبری معاون نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی استان و علی بیگ زاده مدیرکل استاندارد استان صحبت کردیم. با امین غفاری نژاد معاون امور صنایع سازمان صنعت و معدن و تجارت هم تماس گرفتیم اما در ابتدای صحبت ارتباط ما با او قطع شد و دیگر در دسترس نبود. تلاش ما برای مصاحبه با پاکدل مدیر کارخانه پگاه هم بی‌نتیجه بود و صفرزاده مسئول دفتر وی گفت که بعداً با «پیام ما» تماس خواهد گرفت. همچنین در آخرین ساعات تنظیم این گزارش با محمود سلطانی زاده مدیرکل صنعت و معدن استان تماس گرفتیم که وی پاسخ نداد. با شماره ناشناس تماس گرفتیم و جواب داد اما پس از شنیدن سوال، گوشی را قطع کرد و دیگر جواب نداد.
شاید بتوان اینگونه گفت با خروج دوغ ها و پنیرهای فاسد از انبار شرکت بازار گستر پگاه مستقر در محل کارخانه شیرپگاه، این کارخانه از لحاظ فیزیکی نیز پاستوریزه شده است.

مدیرکل استاندارد استان:
خبرنگاران دعوت‌شده از طرف روابط عمومی کارخانه پگاه درخواست مصاحبه داشتند

علی بیگ زاده مدیرکل استاندارد استان که اخیراً به این سمت منصوب‌شده، چند روز پس از معاون نظارت بر مواد غذایی، از کارخانه پگاه بازدید و از رعایت استاندارد در این کارخانه صحبت کرد. اگرچه بیگ زاده فقط به‌صورت مکتوب حاضر به مصاحبه شد اما در دیداری که با او داشتم، وی گفت در نشست خبری که در ارتباط با کارخانه پگاه برگزار کرده بود، گفته که کارخانه شیر پگاه 13 استاندارد لازم را در رابطه با تولید باید رعایت می‌کرد که «اخیراً» هیچ عدم تطابقی مشاهده نشد، اما رسانه‌ها کلمه «اخیراً» را از صحبت‌های او حذف کرده بودند. مدیرکل استاندارد استان طبق قولی که داده بود روز گذشته جواب‌های خود را برای ما فرستاد.
چه شد که تصمیم گرفتید در این زمان خاص و چند روز پس از ماجرای پلمپ کارخانه شیر پگاه، از این کارخانه بازدید کنید؟
بنده به‌تازگی مسئولیت اداره کل استاندارد استان را پذیرفته‌ام. بازدید از کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی یکی از وظایف این اداره کل است و ما بازدید از واحدهای تولیدی مواد غذایی را در اولویت قرار داده‌ایم.
از کارخانه‌ها و شرکت‌های دیگر استان در چه بازه زمانی بازدید می‌شود؟
یک برنامه عملیاتی برای این اداره کل در سال 95 تنظیم نموده‌ایم که انشا الله تمامی واحدهای تولیدی استان که دارای پروانه کاربرد علامت استاندارد می‌باشند توسط مدیران و کارشناسان مورد بازدید قرار می‌گیرند. بعضی مواقع که گزارشی در خصوص یک واحد تولیدی دریافت می‌گردد موردی از آن محل بازدید به عمل می‌آید.
آیا بعد از هر بازدید، شما نشست خبری با حضور مدیرعامل کارخانه‌ای که از آن بازدید شده، برگزار می‌کنید و در ارتباط با آن کارخانه توضیح می‌دهید؟
اصراری بر این کار نداریم. در بازدیدی که اخیراً از کارخانه شیر پگاه داشتیم خبرنگاران به دعوت روابط عمومی آن کارخانه به محل آمده بودند و درخواست مصاحبه داشتند و بنده و یک نفر از معاونین و کارشناسان مواد غذایی هم به درخواست آن‌ها به‌طور مختصر به سؤالاتشان در مورد آنچه در بازدید مشاهده کرده بودیم پاسخ دادیم. ولی باید عرض کنم هرکجا که مصاحبه ما بتواند به تقویت تولید استاندارد و باکیفیت و آگاهی بیشتر مردم عزیزمان بیانجامد با کمک خود اصحاب رسانه این کار را خواهیم کرد.
گفته می‌شود برخی مسئولان ازجمله شما به دلایل خاصی بعد از پلمپ کارخانه شیر پگاه به دفاع از این کارخانه پرداختید.
به لطف خداوند نه با شرکت پگاه و نه هیچ شرکت دیگری هیچ‌گونه رابطه خاصی نداریم. هرگونه تصمیم که توسط مقامات محترم قضایی در مورد خطاهای احتمالی شرکت‌ها و واحدهای تولیدی استان گرفته شود، موردقبول و احترام ما می‌باشد. اصلاً در بازدیدها ما در کنار آن‌ها به‌عنوان کارشناس خواهیم بود. برنامه ابتکاری استاندار محترم تحت عنوان مثلث توسعه اقتصادی و پایلوت شدن استان برای اقتصاد مقاومتی می‌طلبد که بنده و همه مسئولین استان در راستای تقویت بخش خصوصی گام برداریم و آنچه برای ما مهم است، تولید استاندارد باکیفیت که تضمین‌کننده بهداشت و سلامت مردم شریفمان باشد.

معاون نظارت بر مواد غذایی علوم پزشکی:
هدف پگاه این بود که درباره نتایج خوب نمونه‌برداری اطلاع‌رسانی شود

منصور قنبری معاون نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان اولین مسئولی بود که پس از پلمپ کارخانه پگاه از این کارخانه بازدید و از کیفیت خوب محصولات پگاه صحبت کرد.
آقای قنبری! چطور شد پس از پلمپ کارخانه پگاه، شما به‌عنوان معاون نظارت بر مواد غذایی استان تصمیم گرفتید در حمایت از شرکت پگاه مصاحبه کنید؟
ببینید اصل مطلب این است که پنیر فاسدی که باعث شکایت یک فروشنده از کارخانه پگاه کرمان شد، مربوط به استان فارس بود و ربطی به کرمان نداشت. قاضی کشیک تشخیص داد که از کارخانه پگاه بازدید شود و از ما درخواست یک کارشناس کرد. در این بازدید چند ایراد وجود داشت که بعضاً در کارخانه‌ها وجود دارد و روتین است.
5 تن ماده فاسد در یک کارخانه لبنی روتین است؟
متأسفانه این 5 تن را معاون دادستان اعلام می‌کند و از زبان نماینده ما (دانشگاه علوم پزشکی) هم اعلام می‌کنند درحالی‌که اصلاً این‌طور نبوده. بلافاصله روز بعد هم این دوغ‌ها معدوم شدند. اما از بقیه محصولات پگاه نمونه‌برداری شد و به آزمایشگاه دادیم. بعد از سه روز نتایج اولیه آزمایش‌ها آمد و مشکلی نداشت. نتایج آزمایش‌های تکمیلی هم همین موضوع را نشان می‌داد. بعد از آمدن نتایج آزمایش‌های ما نشست مطبوعاتی برگزار کردیم و این را اطلاع‌رسانی کردیم.
همین نکته جای سؤال دارد. اینکه مسئولان مختلف نشست خبری برگزار کنند و بگویند پگاه محصولات خیلی باکیفیتی تولید می‌کند. چطور می‌شود که بعد از پلمپ شدن، برخی مسئولان کار خود را رها می‌کنند و از باکیفیت بودن پگاه کرمان می‌گویند؟
ببینید آن مسئله‌ای که به دادگاه کشیده شد و باعث پلمپ شد مربوط به یک مرکز عرضه‌ای بوده که پنیری را پخش می‌کرده که مربوط به پگاه فارس بوده است.
قبول اما به‌هرحال وقتی شما بازدید کردید، حتماً مواردی وجود داشته که منجر به پلمپ کارخانه شیر پگاه شده. بی‌دلیل که کارخانه را پلمپ نکردید.
اولا که اداره نظارت بر مواد غذایی در این سطح وارد نمی‌شود که ببیند آن محصول پگاه فارس مشکل داشته یا نه. من می‌گویم شروع مسئله پگاه کرمان از محصولی بوده که به این کارخانه ارتباط نداشته است.
اما به‌هرحال در بازدید از کارخانه پگاه کرمان مواردی بود که این کارخانه پلمپ شد.
ببینید در صورت‌جلسه‌ای که آن شب تنظیم شد و ما همان را به دادستان اعلام کردیم، نواقصی بود اما نواقص در حد تذکر بود. با آن ایراداتی که کارشناس ما گرفته، در حد بستن کارخانه نبود.
یعنی می‌گویید 5 تن ماده لبنی فاسد وجود نداشته؟
آن 5 تن را من اصلاً نمی‌دانم از کجا درآمد.
ما در کرمان به‌غیراز کارخانه شیر پگاه، کارخانه‌های لبنی دیگری هم داریم. چرا پس از بازدید از آن کارخانه‌ها نشست خبری برگزار نمی‌کنید تا درباره خوب بودن محصولات آن‌ها صحبت کنید؟
اولا که هدف ما در این نشست خبری این نبود که بگوییم محصولات کارخانه پگاه خوب است. اما دقت کنید یک اطلاع‌رسانی شده بود که 5 تن مواد لبنی فاسد در کارخانه پگاه وجود داشته. هم‌چین چیزی اصلاً وجود نداشت و خبر درستی نبوده. بعدازاینکه نمونه‌برداری‌ها جواب خوبی داشت، یک اعاده حیثیتی باید از پگاه می‌شد. اگر در این مصاحبه ما اعلام کردیم مشکلی وجود ندارد، تعریف تمجید است؟ ما صرفاً در نشست خبری گفتیم که نتایج نمونه‌برداری‌ها خوب بوده است. اصلاً قصد اغراق هم نداشتیم.
آیا اینکه به‌نوعی از شرکت پگاه اعاده حیثیت شود جزو وظایف شماست؟
ببینید اگر احیاناً ما نشست خبری را گذاشتیم فقط خواستیم آن ضربه‌ای که پگاه به دلیل یک اطلاع‌رسانی اشتباه خورده است و اگر به این خاطر خدایی نکرده حقی از کارخانه پگاه ضایع‌شده، دیگر بیشتر از این ضایع نشود و مقداری اعتماد عمومی را برگردانیم. البته ما به این قصد هم ‌نشست خبری برگزار نکردیم و می‌خواستیم درباره نتایج آزمایش‌ها اطلاع‌رسانی کنیم.
آیا شرکت پگاه از شما خواست که از آن‌ها اعاده حیثیت کنید؟
نه. هدف شرکت پگاه فقط این بود که یک اطلاع‌رسانی بشود که نمونه‌هایی که برداشته‌شده نتیجه خوبی داشته. آن‌ها فقط همین را می‌خواستند نه چیز دیگری. آیا به نظر شما اطلاع‌رسانی درباره نتایج نمونه‌برداری از کارخانه پگاه ایراد داشت؟
اطلاع‌رسانی خیلی خوب است اما اگر برای همه کارخانه‌ها به همین صورت باشد.
اگر برای کارخانه دیگری هم به همین اتفاق می‌افتاد مطمئن باشید برای اینکه حقی ضایع نشود همین کار را می‌کردیم.
پی نوشت: آن چه که مغفول مانده است، بحث اطلاع رسانی نادرست بوده. چه کسی اطلاع رسانی نادرست کرده؟ آیا دادستان محترم و یا فرماندار کرمان خبر نادرست منتشر کردند؟ این سوالی است که «پیام ما» در صدد یافتن پاسخی قانع کننده برای آن بود.