بررسی اختلال در نرم افزارهای پیام‌رسان/ نفس «تلگرام» به شماره افتاد

محبوبه کاظمی
تب نرم افزارهای پیام رسان ایرانی ها را در رفت و آمد میان اپلیکیشن های مختلف قرار داده است. این روزها هم «تلگرام» در صدر آنها قرار گرفته است. روزانه شاهد ورود افرادی از دفترچه تلفن هوشمند خود به «تلگرام» هستیم. این کوچ شبانه روزی فضای بیشتر نرم افزارهای قدیمی تر را متروک کرده است. استفاده کنندگان و در صدر آنها ایرانی ها به هیچ یک از نرم افزارها وفادار نبودند. طی یک سال گذشته با افزایش دسترسی مردم به اینترنت پهن باند موبایل (4G و 3G) استقبال کاربران از شبکه‌های اجتماعی موبایل و گوشیهای هوشمند به طور مستمر افزایش یافته است.
چند ماهی از کندی و اختلال وایبر می‌گذرد و این روزها برخی از کاربران تلگرام نیز از کاهش کیفیت دسترسی به این نرم‌افزار و گاهی اختلالات مختلف آن خبر می‌دهند.
برنامه‌ای که به اعتقاد بسیاری از کاربران بسیار بهتر از وایبر و دیگر اپلیکیشن‌های موبایلی است؛ اما ظاهرا این اختلالات در چند روز گذشته به تلگرام هم رسیده است.
حال اگرچه آمار دقیقی در خصوص تعداد کاربران هر یک از این شبکه‌های اجتماعی به تفکیک اعلام نشده اما به هر حال این مساله از سوی وزیر ارتباطات اعلام شده که در کشور پیش از ۲۵ میلیون نفر از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند که قاعدتا بخش قابل توجهی از این افراد برای کاهش هزینه‌های ارتباطی هم که شده به سوی نرم‌افزارهای رایگان ارتباطی خواهند رفت.
«تلگرام» جذاب تر از بقیه
تلگرام از جمله اپلیکیشن های پیام رسان در فضای مجازی است که به دلیل ویژگی و قابلیت های برتر از جمله سرعت، امنیت، فضای ذخیره سازی و تنوع درپلت فرم ها و باز بودن متن با استقبال زیادی کاربران شبکه های اجتماعی قرار گرفته به گونه ای که به ویژه درماه های اخیر خیل عظیمی از کاربران از سایر پیام رسانها از جمله وایبر به سوی این برنامه کوچ کردند.
تلگرام که یک پروژه‌ی متن‌ باز است خیلی زود توانست به یکی از اپلیکیشن‌های محبوب کاربران تبدیل شود و این محبوبیت تا حدی رسیده که تلگرام در وبلاگش اعلام کرد که بیش از ۵۰ میلیون کاربر فعال دارد و روزانه بیش از یک میلیارد پیام در سرورهایش رد‌ و‌ بدل می‌شود.
«استیکرها»کار دست کاربران تلگرام می دهد؟
در روزهای گذشته برخی کاربران تلگرام با طراحی و انتشار شکلک‌های غیراخلاقی،احتمال فیلترینگ این شبکه اجتماعی را افزایش داده‌اند.
در کنار همه مزایایی که این شبکه برای کاربران به ارمغان آورده، «باز بودن» زبان این برنامه سبب شده است تا هرکس بتواند استیکرهای دلخواه خود را طراحی و به راحتی آن را منتشر کند.
البته نمی‌توان این ویژگی‌ را یک ویژگی صرفا خوب یا بد ارزیابی کرد. بلکه مانند یک تیغ دو لبه است. همان‌طور که اگر از کاربران این شبکه باشید احتمالا دیده‌اید برخی افراد شکلک‌هایی را طراحی

و یا شکل‌های موجود را بومی‌سازی کرده‌اند و متناسب با فرهنگ و ویژگی‌های کشورمان دست به طراحی دوباره این شکلک‌ها زده‌اند.
حال در این میان برخی شکلک‌ها با محتوای نامناسب اخلاقی و یا فرهنگی نیز به چشم می‌خورد و تعداد این استیکرها رو به افزایش است که ممکن است در آینده نزدیک به احتمال فیلتر شدن این شبکه اجتماعی دامن بزند.
آغاز فاز سوم فیلترینگ هوشمند از خرداد
البته برخی نیز کندی اخیر پیام‌رسان تلگرام را ناشی از اجرای فیلترینگ هوشمند می‌دانند. به گفته وزیر ارتباطات،فاز سوم فیلترینگ هوشمند از خردادماه 94 آغاز شود.در بین وعده‌های وزارت ارتباطات به کارگروه فیلترینگ، فیلترینگ هوشمند نرم‌افزار وایبر نیز وجود داشت.در این بین برخی کارشناسان اعلام می‌کنند

که برخلاف اظهارات مسئولان دولتی‌ به اعتقاد آنها اساسا راهی برای فیلترینگ دیتا در پیام‌رسان‌هایی مانند وایبر وجود ندارد.
اختلال در شبکه های موبایلی به تلگرام رسید!
«به‌طور مشخص ما در وزارت ارتباطات فعلا برنامه ‌ای برای محدودیت فعالیت شبکه‌های اجتماعی موبایلی نداریم و قطعا زمانی این موضوع را اعلام خواهیم کرد که جایگزین ‌های مناسبی برای این شبکه‌ها در داخل کشور ایجاد شده باشد. به همین منظور اکنون هیچ تصمیمی برای محدود کردن شبکه‌های اجتماعی نداریم» این سخنان وزیر ارتباطات در نخستین نشست خبری سال 94 با اصحاب رسانه است. وزیر ارتباطات در این نشست صراحتا از فیلتر نشدن شبکه‌های اجتماعی و موبایلی خبر می‌دهد.
راه حل های ایرانی!
حالا استفاده کنندگان از «تلگرام» بیش از پیش نگران اسباب کشی مجدد هستند. آنها که سابقه بر باد رفتن نرم افزارهایی چون«وی چت»،«وایبر»و«کیک» را در ذهن دارند حالا نگران تر از همیشه اخبار مربوط به کند شدن «تلگرام »را دنبال می کنند. از همین رو برخی سعی دارند تا فیلترینگ هوشمند را باور نکرده و به دنبال راهکاری برای رفع اختلال از «تلگرام» باشند.
در همین راستا در روزهای گذشته متنی شامل دستورالعمل پاک کردن فایل های ارسالی در گروهها در قسمت «فایل های اشتراکی» هر گروه،میان استفاده کنندگان دست به دست می شود.در موردی دیگر کاربران در گروههای «تلگرام» لینکی را برای دانلود برنامه «پلاس مسنجر» توصیه می‌کنند.
اما آنچه پیداست هیچ کدام از توصیه های بالا نتوانسته راهگشا باشد .
«تلگرام» دستکاری شده
آنچه مسلم است محدودیت تحت تاثیر استفاده غیر فرهنگی از «استیکرها» و یا فراگیر شدن استفاده از این نرم افزار و یا تبدیل شدن آن به یک شبکه اجتماعی اعمال شده و شاهد کند شدن سرعت استفاده از این نرم افزار پیام رسان هستیم به نحوی که کاربران احتمالا باید به فکر مقصدی تازه برای کوچ مجدد باشند.
البته محدودیت های پیش آمده برای وایبر نشان داد که فیلترینگ هوشمند نرم افزار را مانند«وی چت» از دسترس خارج نمی کند و تنها آن را به خاطره ای از پیامک بازی با سایر کاربران بدل می کند. شبیه روزگاری که بر «وایبر» گذشت و تنها از آن روزهای پر ترافیک خاطراتی باقیست.