پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | رد سبزشویی در سیاست‌های مقابله با تغییراقلیم

رویدادهای ثبت‌شده در دهه‌های اخیر، تغییراقلیم و جست‌وجو دربارهٔ علل و پیامدهای آن را در کانون توجه حوزه‌های مختلف جهان قرار داده است

رد سبزشویی در سیاست‌های مقابله با تغییراقلیم

بنابر پژوهش‌ها، نقش اقدامات انسانی در افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو و گرمایش زمین و متعاقب آن تغییراقلیم انکارناپذیر است





۷ شهریور ۱۴۰۲، ۱۱:۲۰

رویدادهای ثبت‌شده در دهه‌های اخیر، تغییراقلیم و جست‌وجو دربارهٔ علل و پیامدهای آن را در کانون توجه حوزه‌های مختلف جهان قرار داده است. بنابر پژوهش‌ها، نقش اقدامات انسانی در افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو و گرمایش زمین و متعاقب آن تغییراقلیم انکارناپذیر است. این مسئله و آگاهی افکار عمومی، هراس‌های بین‌المللی و فعالیت کنشگران، دولتمردان و شرکت‌های چندملیتی تأثیرگذار بر انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند شرکت‌های نفتی و… را بر آن داشته تا به‌منظور کاهش سرعت این فرایند تمهیدات اصولی بیندیشند. تعداد اندکی این مسئله را پذیرفته و با بهره‌گیری از حضور متخصصان برنامه‌هایی را در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به‌ویژه کربن‌دی‌اکسید تدوین کرده‌اند. برخی نیز با همکاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری متمرکز بر ابرچالش تغییراقلیم در جهت تعدیل نقش خود بر این معضل گام‌هایی برداشته‌اند. در این میان برخی شرکت‌های چندملیتی و صاحبان صنایع و افراد دخیل در حکومت‌هایی که اقتصاد و توسعه ورای هر چیز برای آنها حائز اهمیت است، راه‌های دیگری را برگزیده‌اند. برخی با دورویی خود را دوستدار محیط زیست معرفی می‌کنند و درعین‌حال که در جهت کسب منفعت مالی بیشتر و پیشبرد اقدامات متداول می‌کوشند، در جهت توجیه فعالیت‌های آسیب‌رسان و غیرپایدار مجموعهٔ خود با اتکا به متخصصان سودجو و بهره‌گیری از واژگانی مانند «کربن صفر» و «کربن خنثی» و «کم‌کربن» و «متعهد به توافق پاریس» مسیر خود را پی می‌گیرند. به عبارتی اظهار علاقه و پایبندی به محیط زیست برای آنها دستاویزی به‌منظور جلب حمایت و همراهی مردم است. شوربختانه این استراتژی توسط نهادها و شرکت‌های قدرتمندی در حوزهٔ سوخت‌های فسیلی، خطوط هوایی، خودروسازی و حمل‌ونقل و… با هدف اقدامات مضر یا بهره‌گیری از تبلیغات و عناوین گمراه‌کننده و نقاب جعلی تعهد صورت می‌پذیرد. این درحالی‌است که شرکت‌های یادشده با اتکا به واژه‌ها و صرفاً با حمایت سست از اصلاحات و تغییرات فنی با حفظ فرایند اقتصادی رایج خود و به بیان بهتر با «سبزشویی» به‌دنبال پنهان کردن تضاد میان تعهدات اقلیمی و ماهیت تجارت خود هستند. برای مثال بسیاری از کشورهای تأثیرگذار بر تغییراقلیم و منتشرکنندهٔ گازهای گلخانه‌ای بدون تغییر در روند عادی فعالیت خود با تبلیغات رسانه‌ای بسیاری بر روی آوردن بر سایر روش‌های تولید انرژی از طریق تجدیدپذیرها تأکید می‌کنند. امارات متحده عربی سومین تولیدکنندهٔ بزرگ نفت اوپک و صاحب حدود سه درصد بازار جهانی، برنامه‌های رسیدن به کربن صفر تا سال ۲۰۵۰ را مطرح کرده است. در این برنامه‌ریزی به تأمین دوازده درصد انرژی از طریق زغالسنگ پاک اشاره شده است. به بیان بهتر این کشور قصد دارد بدون حذف زیرساخت‌های مرتبط با سوخت فسیلی طول عمر آنها را افزایش دهد. کشور عربستان سعودی به‌عنوان بزرگترین تولیدکنندهٔ نفت خام جهان با وجود تأکید بر سرمایه‌گذاری روی انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌‌گیری از تجارت کربن، بارها به تحت‌فشار قرار دادن سازمان ملل بر تأیید و بهره‌گیری از فناوری‌های جذب کربن و ممانعت از ورود کربن به هواکره (که در مقیاس تجاری ثابت نشده است) با هدف پیگیری روند معمول تولید و بهره‌برداری از سوخت‌های فسیلی متهم شده است.

برخی شرکت‌های چندملیتی بزرگ هم برای اجرایی شدن سیاست‌های مقابله با تغییراقلیم به تغییر عنوان و لوگوی خود بسنده کرده‌اند، یا بدون شفاف‌سازی و ارائهٔ برنامه و هدف از «گذار به‌سمت روش‌های کم‌کربن تولید انرژی» صحبت و بعضاً مبالغ هنگفتی به‌منظور توسعهٔ منابع سوخت‌های فسیلی هزینه کرده‌اند. بزرگترین شرکت نفتی جهان، «آرامکو» متعهد شده است تا سال ۲۰۵۰ با لحاظ کردن چهارچوب‌های سختگیرانه به‌سمت کربن صفر برسد، اما بنا به گزارش بلومبرگ، این غول نفتی در حال حاضر نیز انتشار کربن از بسیاری از پالایشگاه‌ها و کارخانجات خود را افشا نمی‌کند. گاه نفوذ این غول‌های نفتی بر سیاست کشورهای توسعه‌یافته و محدود کردن رشد سایر روش‌های تولید انرژی و ایجاد فضای ناعادلانه در دستیابی کشورهای در حال توسعه به فناوری هسته‌ای قابل چشم‌پوشی نیست. در کل هدف بسیاری از شرکت‌های صاحب نفوذ از ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی و سبزشویی، حفظ سبک تجاری خود و کسب مشروعیت و مقبولیت‌های اجتماعی است. مفید شمردن فعالیت‌های خود برای اجتماع و حضور در جبههٔ مبارزه با معضلات محیط زیستی و تغییراقلیم صرفاً نقابی برای پنهان‌سازی اقدامات سودجویانه آنهاست. مشابه این مسئله در سایر عرصه‌های محیط زیست نیز وجود دارد، برای مثال کوکاکولا به‌عنوان یکی از سردمداران آلودگی پلاستیک در راستای توجیه فعالیت‌های خود حامی بیست‌وهفتمین کنفرانس تغییراقلیم در شرم‌الشیخ مصر بود. البته برخی کشورها و شرکت‌ها اقدامات خود را به اغراق در سرمایه‌گذاری انرژی‌های پاک و تغییر مسئولیت و ترویج راه‌حل‌های پرهزینه محدود نمی‌کنند، بلکه با استفاده از تبلیغات و در عین آگاهی به این موضوع که معضلات محیط زیستی عوارض جانبی فرایندهای عمدی و غیرعمدی سیاسی و اجتماعی هستند، تلاش می‌کنند تا مجموعه اقدامات اقلیمی انسانی را به سطح فرد و زندگی شخصی افراد مرتبط سازند. هرچند که اصلاح الگوی مصرف در همهٔ جنبه‌ها پسندیده است، اما در بحرانی شگرف چون تغییراقلیم صنایع و دولت‌ها صاحب‌نقش‌ترین هستند.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *