مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از برگزاری سلسله رویداد شب‌های گردشگری در تهران با برپایی شب اروند به‌عنوان نخستین رویداد خبر داده و گفته است که شب‌های گردشگری در واقع رویدادی تعاملی است که سبب گردآمدن اعضای تخصصی خانواده بزرگ صنعت گردشگری کشور در قالب معرفی ظرفیت‌های گردشگری، توانمندی‌ها، چالش‌ها و به نوعی تقویت ارتباطات بخش خصوصی و دولتی به صورت متقابل خواهد شد.

«سیدمصطفی فاطمی فیروزآبادی» تاکید کرده است که نخستین نشست شب‌های گردشگری به موضوع معرفی فرصت‌های گردشگری منطقه آزاد اروند شامل شهرهای آبادان و خرمشهر می‌پردازد تا بر مبنای این رویداد، اروند به‌عنوان فرصت نوین گردشگری کشور مورد بحث و بررسی قرار گیرد و توانمندی‌های این منطقه به مخاطبان ارائه شود.

به گفته او، برنامه شب‌های گردشگری با هدف برگزاری نشست‌های «B2B» (تعاملات تجاری بین دو کسب‌وکار) دفاتر خدمات مسافرتی شهرهای مقصد سفر با محوریت تورهای داخلی در تهران و البرز برگزار می‌شود و در این برنامه ضمن انتخاب یک استان یا منطقه‌ای مشخص، معرفی مقاصد گردشگری، آثار ثبت ملی و جهانی، میراث ناملموس، موسیقی محلی، غذاهای سنتی و صنایع‌دستی شهرها مورد توجه قرار می‌گیرد و مخاطبان این برنامه دفاتر خدمات مسافرتی، برگزارکنندگان تورهای داخلی و راهنمایان گردشگری که در زمینه خوراک، طبیعت‌گردی و انواع گردشگری موضوعی فعالیت می‌کنند، هستند.

نخستین شب از این رویدادها با عنوان شب گردشگری اروند (با معرفی آبادان و خرمشهر) یکشنبه ۱۰ دی‌‌ماه در محوطه موزه فرش تهران برگزار و طی آن، ظرفیت‌های طبیعت‌گردی، گردشگری شهری، دفاع مقدس، گردشگری خوراک و دریایی اروند معرفی شد.

اروند چه دارد؟

از نام اروند، آبادان، خرمشهر، کارون، مینوشهر و نخلستان که هر کدام برای جذب گردشگران جاذبه‌ای دارند که بگذریم، منطقه آزاد اروند دیدنی‌های زیادی دارد که بتواند شما را برای یک سفر به جنوب قانع کند؛ از مدرسه‌های قدیمی فردوسی و مهرگان و رازی گرفته تا خانه‌های شهرک نفت که در منطقه انکس آبادان و در اواخر دوره پهلوی اول جهت اقامت مهمانان خارجی شرکت نفت استفاده می‌شد و در فهرست آثار سازمان میراث‌فرهنگی به ثبت رسیده است. سینما نفت و شیرین، موزه جنگ و دفاع مقدس، موزه بنزین، مسجد رنگویی‌ها، روستاهای معاف، بدریه، نقشه حیر، قانمیه، سادات، شلحه حاج حسین و صنگور آبادان، مسجد جامع خرمشهر، کلیسای ارامنه آبادان، یادمان شهدای شلمچه و زیارتگاه سید عباس هم از دیدنی‌های دیگری است که در کنار تماشای دریای جنوب می‌توانید ببینید.

مرمت بناهای تاریخی اروند

مدیرعامل منطقه آزاد اروند به‌عنوان یکی از سخنرانان شب گردشگری الوند با تاکید بر اینکه یکی از ظرفیت‌های گردشگری در منطقه آزاد را باید در تاریخ و هویت آن جست‌وجو کرد، گفت: «آبادان و خرمشهر هسته‌ شهری و هویتی منطقه آزاد اروند به‌حساب می‌آیند. اروند، نامی کهن و تسمیه‌ای از آبراهه‌ای مهم و بین‌المللی است که بر این منطقه آزاد گذارده شد تا همسنگ و هم‌شأن ارزشمندی آبادان و خرمشهر باشد. هیچ نامی بدین تناسب نمی‌توانست معرف هویت تازه این دو شهر به‌سان دو خواهر باشد.»

«علی زارعی» با بیان اینکه منطقه آزاد اروند، میزبان بزرگ‌ترین جمعیت انسانی ساکن در تمام مناطق آزاد کشور است، افزود: «نیمی از ساکنان مناطق آزاد ایران در محدوده‌ منطقه آزاد اروند حضور دارند. ظرفیتی که نیاز صنعت گردشگری است. همچنین تنوع قومی اروندنشینان، مزیت اجتماعی است و بیراه نیست از آن به ایران کوچک یاد شود.»

او با اشاره به اینکه آبادان عصر شکوفایی صنعت نفت، نخستین ایران‌شهر و به‌سان ایرانی بود که در یک شهر، گرد هم آمده‌اند، عنوان کرد که قدیمی‌ترین صنایع نفت و پتروشیمی و ردپای آن مدرنیزاسیون در همه‌ احوال و اقوال این شهر و منطقه بخشی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه‌ هستند؛ بهترین گردشگری صنعتی را می‌توان در نخستین پالایشگاه کشور در آبادان داشت که روزگاری بزرگترین مرکز پالایش نفت در جهان بوده است.

به گفته زارعی، همچنین بوم‌گردی و روستاگردی در اروند، ظرفیتی بکر به شمار می‌رود و به‌ویژه برخی روستاهای این منطقه دارای اهمیت تاریخی و جغرافیایی هستند.

رودخانه‌های همیشه جاری بهمنشیر، اروند و کارون، وجود حمل‌ونقل ترکیبی چهارگانه ریلی، زمینی، آبی و هوایی، یادمان‌های دفاع مقدس در شلمچه و اروندکنار، میزبانی هر ساله از میلیون‌ها زائر اربعین حسینی و توانمندی در انواع گردشگری آموزشی، درمانی، فرهنگی و هنری، غذا و دیگر شاخه‌ها نشان می‌دهد منطقه آزاد اروند می‌تواند علاوه‌بر تمرکز صنایع نفت و انرژی و ظرفیت‌های تجاری خود، منطقه‌ای بکر و منحصربه‌فرد در زمینه گردشگری باشد.

برچیدن خاکریزی طولانی از زمان جنگ که دسترسی به کرانه‌ اروندرود را به مدت بیش از 35 سال محدود و مسدود کرده بود و احیا و مرمت برخی بناهای دارای اهمیت تاریخی و فرهنگی که به طور تخصصی و ویژه توسط مدیریت گردشگری منطقه آزاد اروند در حال پیگیری است از اقدامات در حال انجام در این منطقه برای گردشگری است که زارعی به آن اشاره کرد و گفت که به زودی از کتاب جامع گردشگری منطقه آزاد اروند رونمایی خواهد شد.

کمک به گردشگری استان

معاون گردشگری کشور هم در این آیین گفت که برنامه شب‌های گردشگری با هدف معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان‌ها در تهران و با خوزستان آغاز شده و با معرفی استان‌های دیگر‌ ادامه خواهد داشت: «دفاتر گردشگری استان در کنار دفاتر گردشگری کشور در این شب حضور دارند و تعامل برقرار می‌کنند. امیدواریم به رشد و توسعه گردشگری استان کمک کنیم.»

«علی اصغر شالبافیان» هدف از این شب‌های گردشگری را توزیع گردشگری و محدود نشدن گردشگری داخلی به برخی استان‌ها دانست و تاکید کرد که سیاست جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط با کشورهای مسلمان و همسو و استفاده از ظرفیت‌های گردشگری برای تعمیق این روابط است.

آبادان و خرمشهر، شناسنامه خوزستان

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، سخنران بعدی آیین شب گردشگری اروند بود. «محمدحسین ارسطوزاده» با بیان اینکه خوزستان به تاریخ، اقوام، میراث طبیعی و گردشگاه‌های بکر معروف است، گفت که در این میان باید به شوش، چغازنبیل، شوشتر، راه آهن سراسری و کاروانسراهای ایرانی به‌عنوان ۵ اثر ثبت جهانی اشاره کرد.

او آبادان و خرمشهر را نمونه برجسته‌ای از هم‌زیستی اقوام، طبیعت و صنعت دانست که یکی از جذابیت گردشگری برای مردم بوده و از دیرباز برای گردشگران داخلی و خارجی مورد توجه بوده است و اضافه کرد: «کمتر کسی است که استان خوزستان را به آبادان و خرمشهر نشناسد. اغلب گردشگران وقتی به خوزستان می‌آیند از پیش یکی از مقاصدشان این دو شهر است، انگار وقتی به این دو شهر نیایند، خوزستان نیامده‌اند. همین شرایط موجب شده است منطقه آزاد اروند مورد توجه باشد به‌ویژه اینکه در یک منطقه مرزی قرار و یکی دو ساعت با کشور همسایه یعنی عراق فاصله دارد و می‌تواند پل ارتباطی ایران و کشور همسایه برای انواع سفرها و گردشگری باشد.»

ارسطوزاده با بیان اینکه در بازه ۲۰ بهمن ۱۴۰۱ تا ۲۰ فروردین ۱۴۰۲، بیش از ۳۰ هزار میلیارد گردش مالی در حوزه گردشگری این منطقه رقم خورده است، ادامه داد: «در استان خوزستان حدود هفت هزار تخت ظرفیت اقامتگاه‌هاست و نشان می‌دهد جای توسعه و سرمایه‌گذاری وجود دارد. در تیرماه که اوج گرمای خوزستان است اقامتگاه‌ها و هتل‌های با کیفیت، ضریب اشغال بالایی دارند و به سختی امکان رزرو وجود دارد.»

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان تاکید کرد که تحرک و حرکت در سازمان آزاد اروند موجب رونق گردشگری استان خواهد شد.

یک پذیرایی جنوبی

در حاشیه رویداد شب گردشگری اروند، نمایشگاهی از دست‌بافته‌هایی همچون حصیر و گلیم تا صنایع دیگر همچون آثار چوبی یا میناکاری‌ به نمایش درآمده بود. سفرای عربستان و ترکیه یعنی «عبدالله بن سعود العنزی» و «حجابی کرلانگیچ» با همراهی معاون گردشگری و مدیرعامل منطقه آزاد اروند از این نمایشگاه و چادرهای عرب‌های خوزستان بازدید کردند.

«عبدالله بن سعود العنزی»، سفیر عربستان در این بازدید گفت: «ایران دارای زیربناهای گردشگری زیادی است و باید با استفاده از این زیربناها همکاری‌های لازم انجام شود. آنچه در ایران شاهد آن بودیم باعث افتخار و سربلندی است و هرکسی هم که به عربستان سعودی سفر کند، شاهد اموری خواهد بود که باعث شادی و فرح‌بخشی است. ایران اخیراً اتباع ۳۳ کشور را از روادید معاف کرد و پادشاهی عربستان سعودی هم اقدام به صدور روادید توریستی برای زمان یکساله کرده است. حضور ما امروز در اینجا برای اطلاع از زیربناهای توریستی در ایران است و امیدواریم که در ماه فوریه شاهد برگزاری نمایشگاهی از سوی عربستان در ایران باشیم.»

**

منطقه آزاد اروند با مساحت ۳۷۴۰۰ هکتار در شمال غربی خلیج فارس شامل شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر(جزیره مینو) در محل تلاقی دو رودخانه اروند رود و کارون واقع است. این منطقه در همجواری با کشورهای عراق و کویت با داشتن ظرفیتی از قبیل حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی اهمیت ویژه‌ای دارد و از قدیم محل تجارت بود. رونق تجارت در گذشته رونق گردشگری را هم برای اروند به همراه داشت و حالا تمرکز بر ظرفیت‌های این منطقه شاید بتواند گردشگری قدیم را بار دیگر زنده کند.