«پیام ما» تأثیر ورود بخش خصوصی به تالاب شادگان را بررسی میکند
طرح گرشگردی شادگان در بیخبری بومیان
نمایندۀ شادگان در مجلس در حالی از واگذاری تالاب به بخش خصوصی برای اجرای طرح گردشگری صحبت میکند که جوانان منطقه با کمک قایقهایشان به کار در حوزۀ گردشگری مشغولند
![طرح گرشگردی شادگان در بیخبری بومیان](https://payamema.ir/pubfiles/2023/04/5-12.jpg)
۲۸ فروردین ۱۴۰۲، ۹:۳۳
این روزها تالاب بینالمللی شادگان بار دیگر در لیست خبرهای محیط زیستی است، نه به این واسطه که تالاب از ماهیهای بومی تهی یا با فاضلاب و زهکشی نیشکر آلودهتر شده است. شادگان و بومیهای ساکن حاشیۀ آن این روزها با چالش دیگری دستوپنجه نرم میکنند: صحبتهای نمایندۀ شهر شادگان در مجلس دربارۀ ورود بخش خصوصی به گردشگری این تالاب.
در حیاط خانۀ محمد یک درخت هست و مجموعهای اتاق، گوشۀ آن هم سرویس بهداشتی قرار دارد که پردهای به جای در برایش کشیدهاند و همۀ اینها از در حلبی باز خانه دیده نمیشود. داخل که میشویم کلیت خانه را درک میکنیم، اتاقهای دود گرفته و چند زن و دو مرد که بخشی از چند خانواری هستند که همگی ساکن یک خانهاند. آن روز یکی از زنهای مسن نان میپخت، پیرمرد هم قایق کوچکش را برداشته بود تا برای شکار پرندهای به تالاب برود. زیر درخت پودری ریختهشده بر پارچهای دیده میشد که در نگاه اول نفهمیدیم باروت است. محمد گفت وضع زندگی ما این است، البته یک «مضیف» برای گردشگران مهیا کردهام، بیایید و ببینید. مضیف محمد اتاقی تمیز و سفیدشده با گچ است. با کاهش جمعیت ماهیهای محلی بهواسطۀ ورود گونۀ مهاجم «تیلاپیا» به تالاب شادگان، محمد تصمیم گرفته تا درآمد مکملی از طریق گردشگری داشته باشد و وضع زندگیاش را سامان دهد. بیرون از خانه در حوالی تالاب، بچهها بازی میکنند و برخی هم سوار بر قایق شده و به آب زدهاند. یک سال بعد که بار دیگر به شادگان میرویم محمد قایقی گرفته و همراه با پسرش، گردشگران را در تالاب میگرداند. در فصل حضور گردشگران، اوضاع محمد بد نیست. هم صاحب قایق است و هم صاحب مضیف!
آن نوع گردشگری که مجید ناصرینژاد، نمایندۀ مردم شادگان از آن صحبت میکند، دقیقاً مشخص نیست؛ خصوصاً اینکه از بخش خصوصی صحبت به میان میآید. معلوم نیست این شکل نامعلوم از گردشگری قرار است چه تاثیری بر زندگی محمد و سایر اهالی روستای «صراخیه» در حوالی تالاب شادگان داشته باشد. او گزارهای مبهم را در کانال تلگرامی خود مطرح کرده است: «با پیگیریهای صورتگرفته مجوزهای لازم واگذاری تالاب بینالمللی شادگان به بخش خصوصی حاصل شد. واگذاری این مکان سیاحتی به بخش خصوصی یک فرصت مناسب جهت توسعه و ایجاد امکانات گستردهتر است. برنامۀ بخش خصوصی برای تالاب شادگان ایجاد اقامتگاه، ایجاد رستوران، پارک، تجهیز ایستگاهها، توسعۀ اسکله و… است.»
ایمان کاهکش: از سال 99 طرح تنوعبخشی به معیشت پایدار را با همکاری طرح حفاظت از تالابهای ایران انجام می دهیم. براساس این پروژه، توانمندیها و ظرفیتهای جوامع محلی حاشیۀ تالاب را به گونهای تقویت میکنیم که وابستگی معیشت جامعۀ محلی به تالاب و منابع آن کمتر شود
انتقال تجربۀ متفاوت زندگی بومیها به گردشگران
فاطمه شاوردی از اهالی صراخیه است که از چهارسال پیش به دنبال تأسیس اقامتگاه بومگردی در روستایشان رفته است و توانسته در این زمینه موفق عمل کند. او در گفتوگو با «پیام ما» عنوان میکند که باید مدیریت گردشگری در این منطقه را به اهالی سپرد، کسانی که بومی منطقه نیستند درکی از شیوۀ زیست مردم ندارند. «گردشگران از ما میپرسند چطور زندگی میکنیم؟ درآمدمان از چه راهی است و خوراکمان چیست؟» شاوردی برای رضایت بیشتر گردشگران و آشنایی آنها با سنتهای منطقه حتی غذاهایی که مردم صراخیه فراموش کردند را برایشان سرو میکند. «من کارم این است و میدانم چه کنم که گردشگران تجربۀ متفاوتی داشته باشند.»
گره خوردن هویت روستاهای حاشیه تالاب به شادگان
ایمان کاهکش، دبیر انجمن مدافعان محیط زیست و منابع طبیعی خوزستان، نزدیک به سه سال در شش روستای حاشیۀ تالاب شادگان با طرح حفاظت از تالابهای ایران همکاری میکند. به گفتۀ او گردشگری در این منطقه در نیمۀ دوم سال یعنی پاییز و زمستان که هوا رو به خنکی میرود جریان دارد، هر چند که در تعطیلات سال نو هم شاهد حضور مسافران نوروزی در این منطقه هستیم. او به «پیام ما» میگوید: «این مسافران از شهرهایی خارج از استان خوزستان برای دیدن شادگان به این منطقه میآیند.»
او نیز از جزئیات گفتههای نمایندۀ شادگان مطلع نیست. با این حال کاهکش معتقد است باید بومیها جایگاه بالاتری نسبت به سایرین در گردشگری این منطقه داشته باشند. کاهکش اضافه میکند: «از سال 99 طرح تنوعبخشی به معیشت پایدار را با همکاری طرح حفاظت از تالابهای ایران انجام میدهیم. براساس این پروژه، توانمندیها و ظرفیتهای جوامع محلی حاشیۀ تالاب را به گونهای تقویت میکنیم که وابستگی معیشت جامعۀ محلی به تالاب و منابع آن کمتر شود.»
دبیر انجمن مدافعان محیط زیست و منابع طبیعی خوزستان مجموعهای از فعالیتها، مثل خیاطی و حصیربافی و عروسکسازی و فرآوردۀ دامی را بهعنوان این معیشتهای مکمل نام میبرد و میگوید: گرچه ما بهدنبال کاهش ماهیگیری در شادگان هستیم، اما کاملاً واقفیم که جوامع محلی صراخیه و دیگر روستاهای حاشیۀ تالاب تاریخ و هویتشان به این منطقه گره خورده و قصد نداریم زندگی آنها را دگرگون کنیم.»
اگر بخش خصوصی وارد این منطقه شود و سهم مردم محلی در اینجا نادیده گرفته شود چه بر سر مردم این روستاها خواهد آمد؟ اینها دغدغههایی است که کاهکش مطرح میکند. او میافزاید: «شهرستان شادگان بیش از 100 روستا دارد که بیش از نیمی از آنها در حاشیۀ شادگان هستند. ما در شش روستای این منطقه که همه آنها عرب هستند، در حال انجام طرح هستیم . مردم این مناطق قایقهایشان را خودشان میسازند و یا به قیمت شش تا هشت میلیون تومان آنها را خریداری میکنند. این قایقها معیشت مکمل خانوادههایی است که با آنها کار گردشگری انجام میدهند. با همین قایقهاست که بخشی از جوانان منطقه صاحب شغل شدهاند.»
هوشنگ ضیایی: شادگان باید با مشارکت مردم محلی مدیریت شود و در آن شاهد همان اتفاقی باشیم که در پارک ملی گلستان افتاد، یعنی یک شورا و کمیتۀ راهبری داشته باشیم که در آن حضور بومیها پررنگ باشد
او ادامه میدهد: «شادگان یک شهر صنعتی نیست، ما تنها یک کارخانۀ فولاد داریم که ورود و اشتغال به آن کار دشواری است،. بخشی عمدهای از جوانها بیکار هستند و در سالهای اخیر تالاب شادگان توانسته گروهی از آنها را در صنعت توریسم مشغول کند. بنابراین مسئولان پیش از هر کاری باید به دو مقولۀ اشتغال و فرهنگ مردم بومی توجه داشته باشند.»
شادگان، «گلستان» شود
هوشنگ ضیایی، پیشکسوت محیط زیست، که دههها پیش مدیرکل محیط زیست خوزستان بوده به «پیام ما» میگوید: «شادگان باید با مشارکت مردم محلی مدیریت شود و در آن شاهد همان اتفاقی باشیم که در پارک ملی گلستان افتاد، یعنی یک شورا و کمیتۀ راهبری داشته باشیم که در آن حضور بومیها پررنگ باشد.»
به گفتۀ ضیایی بهواسطۀ ورود فاضلاب، زهکشی طرحهای نیشکر و ورود آب شور در سالهای اخیر شادگان صدمه دیده است. او میگوید: «تالاب شادگان یکی از زیستگاههای مناسب برای فلامینگوها و گونههای نادر و پرندگان مهاجر است. ازاینرو، بایستی بتوان با کمک و مشارکت مردم محلی از آن حفاظت کرد، نه اینکه آنها را از فرآیند مدیریت در این منطقه کنار گذاشت.»
طرحی که به نتیجه نمیرسد
شادگان جزء رامسرسایتهای ایران است،. آیا میتوان این تالاب را به لحاظ قانونی به بخش خصوصی واگذار کرد؟ پاسخ سید عادل مولا، معاون محیط زیست طبیعی ادارهکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، به آن منفی است. او در گفتوگو با روزنامۀ «ایران» در پاسخ به سؤالات و ابهامات واگذاری تالاب شادگان به بخش خصوصی با هدف توسعۀ گردشگری گفته بود: «مطابق قانون هرگونه واگذاری و ایجاد واحدهای خدماتی و صنعتی در محدودۀ تالاب بینالمللی شادگان ممنوع است، مگر با موافقت و مجوز شورایعالی محیط زیست. این درحالیاست که تاکنون ادارۀ محیط زیست خوزستان با هیچ درخواستی مبنی بر واگذاری تالاب به بخش خصوصی موافقت نکرده و هیچگونه مجوزی برای احداث رستوران یا اقامتگاه غیر بومگردی صادر نکرده است. پیشتر برخی از نمایندگان استان و به تبع آنها تعدادی از سازمانها، درخواست واگذاری تالاب شادگان را به بخش خصوصی مطرح کردهاند. بهطور مثال درخواستهایی از شیلات برای پرورش ماهی، میگو یا ایجاد بندر در شهرکهای صنعتی ارائه شده است. در همین راستا ادارۀ محیط زیست استان، بررسیهای لازم را انجام داده و موضوع را به سازمان محیط زیست کشور ارجاع داده است. درنهایت سازمان محیط زیست کشور، طی دو بار مکاتبه با ادارۀ محیط زیست استان خوزستان، با این طرح مخالفت کرد. الان نیز پیگیر واگذاری تالاب به بخش خصوصی هستند، اما بعید است به نتیجهای برسند.»
اینکه مدیران استانی در راهاندازی طرحهای شبههناک خود در شادگان به موفقیت خواهند رسید یا نه، موضوعی است که گذر زمان و میزان مقاومت سازمان حفاظت محیط زیست آن را تعیین خواهد کرد. بااینحال، آنچه مشخص است اینکه در روستاهای عربنشین حاشیۀ تالاب شادگان باید امثال محمد و فاطمه مدیریت گردشگری را بهعهده داشته باشند و از منافع آن نیز بهرهمند شوند. اهالی خوزستان طعم فقر و تبعیض را در دهههای گذشته بیش از سایر استانها چشیدهاند و نمیتوان به هیچ بهانهای آنها از منافع تالاب شادگان محروم کرد و یا آنها را به جای مدیریت، در سطح خدمات گردشگری نگهداشت.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
![پارکینگسازی محرک خودرومحوری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/اینجا-کارگاهه-پارکینگ-طبقاتی-نیایش-50.jpg)
طرح «نهضت پارکینگسازی» در پایتخت چقدر به بهبود حملونقل شهری منجر میشود؟
پارکینگسازی محرک خودرومحوری
![کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دره-حشم.jpg)
«پیمان پاسالاری»، باستانشناس، در گفتوگو با «پیام ما» مطرح کرد
کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![نرخ تاکسیهای برقی باید همانند تاکسیهای معمولی باشد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/تاکسیبرقیتهران.jpg)
رئیس شورای شهر تهران:
نرخ تاکسیهای برقی باید همانند تاکسیهای معمولی باشد
![مشارکت ۵۰ درصدی خیران در مقاوم سازی مدارس](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/2024591.jpg)
۳۳ هزار کلاس درس احداث و مقاوم سازی شد
مشارکت ۵۰ درصدی خیران در مقاوم سازی مدارس
![صدای کنسرت به تخت جمشید نمیرسد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/تخت-جمشید.jpg)
پاسخ میراث فرهنگی فارس به ابراز نگرانیها درباره برگزاری کنسرت «علیرضا قربانی»
صدای کنسرت به تخت جمشید نمیرسد
![طراحی فضاهای عمومی برای بهبود مدیریت آب در مکزیک](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/شهر-پایدار.jpg)
طراحی فضاهای عمومی برای بهبود مدیریت آب در مکزیک
![تبلیغ عضو شورای شهر تهران برای سعید جلیلی در صحن علنی شورا+ فیلم](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/1718117_945.jpg)
تبلیغ عضو شورای شهر تهران برای سعید جلیلی در صحن علنی شورا+ فیلم
![انتشار سه کتاب جدید در حوزه موسیقی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/موسیقی.jpg)
انتشار سه کتاب جدید در حوزه موسیقی
![توصیههایی برای پیشگیری از غرق شدگی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/file.jpg)
کمپین «غرق نشویم» در سراسر کشور اجرا میشود
توصیههایی برای پیشگیری از غرق شدگی
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید