سایت خبری پیام ما آنلاین | ناکامی دیپلماتیک در دوحه تفاهم در عشق‌آباد

شورای امنیت سازمان ملل متحد ضمن بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ نسبت‌ به استفاده نکردن ایران از فرصت مذاکرات دوحه ابراز تاسف کرد

ناکامی دیپلماتیک در دوحه تفاهم در عشق‌آباد

ابراهیم رئیسی با شرکت در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر با روسای جمهور روسیه، ترکمنستان و آذربایجان گفت‌وگو کرد





ناکامی دیپلماتیک در دوحه تفاهم در عشق‌آباد

۱۱ تیر ۱۴۰۱، ۰:۰۰

|پیام ما| در حالی که شورای امنیت سازمان ملل متحد ضمن بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ نسبت‌به عدم استفاده ایران از فرصت مذاکرات دوحه ابراز تاسف کردند، رئیس‌جمهوری ایران در سفری عازم عشق‌آباد شد و علاوه بر شرکت در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر، با روسای جمهور روسیه، ترکمنستان و آذربایجان گفت‌وگو کرد. این در حالی بود که ولادمیر پوتین در جریان دیدار با ابراهیم رئیسی از او خواست که سلامش را به رهبری برساند.

 

روزهای پایانی هفته‌ای که گذشت همچون چند هفته پیش از آن، روزهای پر تحرک دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بود. روزهایی که نه فقط وزیر خارجه در قامت رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، بلکه همزمان شخص رئیس دولت به‌عنوان بالاترین مقام اجرایی مملکت و همچنین معاون وزیر خارجه به‌عنوان مقام ارشد جمهوری اسلامی در مذاکرات احیای برجام در سفرهایی جداگانه به مناطقی آن سوی مرزهای آبی شمالی و جنوبی کشور ماموریت‌هایی متفاوت را در دستور کار داشتند. چنان‌که ابراهیم رئیسی در سفری یک روزه به شمال شرق دریای خزر، در عشق‌آباد ترکمنستان علاوه‌بر شرکت و سخنرانی در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر با برخی سران کشورهای حاضر در این اجلاسیه به گفت‌وگو و مذاکره دوجانبه نشست و علی باقری‌کنی مسئول تیم مذاکره‌کنندگان هسته‌ای جمهوری اسلامی نیز در سفری دو روزه به جنوب غرب خلیج فارس، در دوحه قطر در حالی با انریکه مورا معاون مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا به گفت‌وگو پرداخت که این مقام ارشد اتحادیه اروپا عملاً به‌عنوان واسطه و میانجی مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن انجام وظیفه می‌کرد. مذاکراتی که البته بدون دستیابی به نتیجه‌ای روشن در راستای عبور از بن‌بست مذاکرات احیای برجام به پایان رسید و پس از آن، در جریان برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد برخی نمایندگان کشورهای عضو این شورا نسبت‌به مغایرت برخی فعالیت‌های جمهوری اسلامی با قطعنامه 2231 ابراز نگرانی کردند.

حسین امیرعبداللهیان نیز در نخستین واکنش نسبت به پایان مذاکرات دوحه گفت: ​ارزیابی ما از مرحله اخیر مذاکرات در دوحه مثبت است. تاکید می‌کنم که ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی آمریکا، توافق دست‌یافتنی است

به این ترتیب در حالی که ابراهیم رئیسی و اعضای ارشد دولتش از حدود یک سال پیش که در قوه مجریه اداره مملکت را به دست گرفته‌اند به کرات از آن‌چه «گره نزدن معیشت ملت» و «اداره امور مملکت» به «مذاکرات هسته‌ای» صحبت کرده و مدعی‌اند که حل مشکلات اقتصادی بدون تمرکز بر دیپلماسی و تعامل با جامعه جهانی و صرفاً با اتکا به توان داخلی و نهایتاً همکاری‌های منطقه‌ای با کشورهای همسایه میسر است، حالا مدیرکل روابط عمومی دفتر ریاست‌ جمهوری در توئیتی افزایش تحرکات دیپلماتیک در دولت را به‌عنوان مهمترین دستاوردهای دولت سیزدهم در هفته‌های گذشته مورد تاکید قرار داده است. محمد مهدی رحیمی تاکید کرده در «‎دولت مردمی همه گزینه‌ها برای تغییر به نفع مردم روی میز است»، او همچنین نوشته است: «به موازات تلاش عزتمندانه برای رفع تحریم، در راستای سیاست راهبردی تعامل با ‎همسایگان طی ۵۰ روز با ۱۴ کشور منطقه در سطح عالی ملاقات صورت گرفته است.» این مقام ارشد در دولت سیزدهم اما در حالی به بازه زمانی حدوداً 2 ماهه گذشته به‌عنوان روزهایی اشاره دارد که دولت متبوعش طی آن نسبت‌به تشدید تحرکات و رفت‌وآمدهای دیپلماتیک در راستای «رفع تحریم» و قاعدتاً بهبود نسبی اوضاع معیشتی ملت اقدام کرده که آمار و ارقام رسمی از وضعیت رشد و توسعه اقتصاد، نرخ تورم و قیمت کالاهای اساسی و خدمات در حوزه‌های مختلف به‌روشنی در تضاد با این ادعا، ناظر بر وخامت روزافزون وضعیت معیشت ملت است. ادعایی که آن‌گاه به اثبات می‌رسد که نگاهی داشته باشیم با رکوردشکنی نرخ تورم ماهانه در خرداد ماه 1401 _ که به‌جای رشد حدوداً 2، 3 درصدی معمول، با افزایشی نزدیک به 13 درصد همراه بود. در این حال و اوضاع اما در شرایطی شاهد سفر انتهای هفته گذشته دولت سیزدهم به عشق‌آباد ترکمنستان به‌منظور شرکت و سخنرانی در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر بودیم که ابراهیم رئیسی در جریان این سفر یک روزه همچنین با روسای جمهور روسیه، ترکمنستان، آذربایجان و رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. این در حالی بود که در بیانیه پایانی این اجلاس بر ممنوعیت حضور نیروهای مسلح بیگانه در دریای خزر تاکید و تهران به‌عنوان محل اجلاس بعدی انتخاب شد. رئیسی همچنین در حالی در حاشیه این نشست با ولادیمیر پوتین دیدار و گفت‌وگو کرد که دو طرف در این دیدار از گسترش همکاری‌ها در حوزه انرژی و از جمله سوآپ حمایت کردند. پوتین نیز با ابراز خرسندی از افزایش حجم مبادلات تجاری و روابط اقتصادی دو کشور در ماه‌های اخیر از رئیسی خواست که سلام گرم او را به رهبری برساند.
اما در شرایطی که حضور رئیس دولت جمهوری اسلامی در اجلاسیه کشورهای حاشیه دریای خزر دست‌کم در ظاهر امر نتایجی مثبت به‌همراه داشت، سفر نمایندگان ایران در مذاکرات احیای برجام در دوحه قطر بدون نتیجه مثبت به پایان رسید. علی باقری‌کنی که سه‌شنبه هفته گذشته به‌منظور شرکت در دور تازه مذاکرات احیای برجام پس از نزدیک به 4 ماه وقفه، راهی دوحه شده بود، این مذاکرات در روز نخست با محوریت گفت‌وگو بر سر موضوعات باقی مانده با «رویکردی فنی و با جدیت» دنبال شد. بر این اساس در حالی که این مذاکرات در غیاب خبرنگاران انجام می‌شد، «نور نیوز» در گزارشی در حالی امیدواری برای نزدیک شدن به توافق در قطر را «تنها تا بعد از ظهر روز چهارشنبه» ممکن می‌دانست که برخی از دیگر منابع رسانه‌ای ایرانی نزدیک به دولت با نزدیک شدن به ساعات پایانی این روز، از شکست و پایان مذاکرات خبر داده و نوشتند که «سنگ‌اندازی آمریکا صدای مورا را هم درآورد.» این در حالی بود که انریکه مورا در پایان این مذاکرات در حساب توئیتری با اشاره به «دو روز مذاکرات فشرده و غیرمستقیم در دوحه در خصوص برجام» نوشت: «متأسفانه هنوز پیشرفتی که تیم اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ‌کننده به آن امید داشت، حاصل نشده است. همکاری‌ها را با فوریت بیشتر برای دستیابی به توافقی کلیدی در راستای منع اشاعه و بازگشت ثبات به منطقه ادامه خواهیم داد.» همزمان پایگاه خبری «اکسیوس» نیز به نقل از یک مقام آمریکایی مدعی شد که ایرانی‌ها هیچ حس فوریتی از خود نشان نداده و مسائلی را که پیش از این حل شده بود، مجددا مطرح کرده و حتی مسائل جدید غیرمرتبط با برجام را طرح کرده‌اند. در همین راستا خبرنگار «وال استریت ژورنال» به نقل از دو دیپلمات غربی مدعی شد که ایران در مذاکرات دوحه بازگشت به برجام را مشروط به توقف تحقیقات پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کرده است. این در حالی بود که ناصر کنعانی، سخنگوی جدید وزارت امور خارجه در صفحه توییتر خود در مورد مذاکرات دوحه نوشت: «در ادامه روند مذاکرات رفع تحریم‌ها، گفتگوهای فشرده‌ای طی روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه با وساطت انریکه مورا در دوحه برگزار شد. نظرات و پیشنهادهای عملیاتی ایران درباره موارد باقیمانده طرح شد و طرف مقابل نیز ملاحظات خود را ارائه کرد. در مورد ادامه مسیر و مرحله بعدی گفت‌وگوها، طبق روال همیشه باقری و مورا در تماس خواهند بود.»
حسین امیرعبداللهیان نیز در نخستین واکنش نسبت به پایان مذاکرات دوحه گفت: ​«ارزیابی ما از مرحله اخیر مذاکرات در دوحه مثبت است. تاکید می‌کنم که ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی آمریکا، توافق دست یافتنی است.» وزیر امور خارجه ایران که در گفت‌وگوی تلفنی با شیخ محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر در این رابطه اظهارنظر می‌کرد، همچنین گفت: «مذاکره‌کننده ارشد ما همواره با ابتکار عمل و در مسیر تحقق توافقی قابل قبول گام بر می‌دارد و ما بر ادامه مذاکره تا رسیدن به توافق مبتنی بر واقع بینی مصمم هستیم.»

تروئیکای اروپایی در بیانیه‌ای مشترک پیش از آغاز نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران خواستند که «از این فرصت تا زمانی که از دست نرفته، برای نهایی‌سازی توافق استفاده کند»

اما شاید نقطه اوج تحولات برجامی هفته گذشته در نشستی رقم خورد که در شورای امنیت سازمان ملل متحد و به‌منظور جمع‌بندی مذاکرات دوحه روز پنجشنبه برگزار شد. نشستی که برگزاری آن با این واکنش توییتری جوزپ بورل همراه بود؛ «با گذشت بیش از یکسال از مذاکرات، ما خطر عبور نکردن از نقطه پایان را داریم. باید در اسرع وقت توافق را نهایی کنیم و به اجرای کامل برجام بازگردیم.» همچنین انگلیس، آلمان و فرانسه در بیانیه‌ای مشترک پیش از آغاز جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران خواستند که «از این فرصت تا زمانی که از دست نرفته، برای نهایی‌سازی توافق استفاده کند» و تاکید کردند: «متاسفانه متوجه شده‌ایم که در جلسه‌ای که روز گذشته در دوحه پایان یافت، ایران بار دیگر از این فرصت استفاده نکرده و به جای آن خواسته‌های بیشتر و غیر واقع‌گرایانه‌ای را مطرح کرده است.» این در حالی بود که نماینده ایران در سازمان ملل نیز در این نشست گفت: «ایران به دیپلماسی چندجانبه متعهد است که نتیجه آن باید تضمین کننده لغو موثر و قابل راستی‌آزمایی همه تحریم‌های غیرقانونی باشد.» مجید تخت‌روانچی گفت: «ایران ضمانت‌های قابل راستی‌آزمایی و عینی از آمریکا درخواست کرده و اینکه، آمریکا بار دیگر تعهدات خود را نقض نخواهد کرد، تحریم‌ها به بهانه‌ها یا عناوین دیگر -همانطور که در دولت قبلی آمریکا اتفاق افتاد – اعمال نخواهد شد و سازوکار‌های برجام مورد سوءاستفاده قرار نخواهد گرفت. در واقع، این‌ها حداقل مقتضیات برای اطمینان نسبی از ثبات در برجام به شمار می‌روند.» او همچنین در توییتی نوشت: «تیم ما آماده تعامل سازنده برای دستیابی به توافق است. اگر آمریکا واقع بینانه عمل کند و قصد جدی برای اجرای تعهدات خود نشان دهد، توافق دور از دسترس نیست.»
حال در شرایطی هفته‌ای دیگر آغاز می‌شود که روزنه امید شکل گرفته در هفته گذشته نیز تا حدودی مسدود شده و باید دید آیا دولت سیزدهم در ادامه مسیر راهی تازه برای حل مشکل تحریم‌ها خواهد یافت یا نه. هرچند آن‌طور که شبکه آمریکایی بلومبرگ در گزارشی با استناد به اظهارات دیپلمات‌های اروپایی آورده، مذاکرات غیرمستقیم برجامی میان ایران و آمریکا با تسهیل‌گری اتحادیه اروپا، احتمال پس از سفر رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه از سر گرفته خواهد شد.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

رضا شیرازی

فرقه شیعه مخرب بوده و نه تنها باعث خراب شدن ایران شده بلکه پیروان این فرقه را هم در معرض خطر انقراض قرار داده. کاهش جمعیت شیعیان نتیجه مستقیم تخریب اقتصاد توسط طلاب تشیع بوده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *