سایت خبری پیام ما آنلاین | اصلاح سیاست‌های کشاورزی الزام فراموش شده

«پیام ما» طرح کاروان ترویج و بهره‌وری تولید وزارت جهاد کشاورزی را بررسی کرد

اصلاح سیاست‌های کشاورزی الزام فراموش شده

مینا رضایی، کارشناس کشاورزی: اجرای چنین طرحی آدرس غلط دادن به مردم است قدم اول باید اصلاح سیاست‌ها باشد





اصلاح سیاست‌های کشاورزی الزام فراموش شده

۹ تیر ۱۴۰۱، ۰:۰۳

سال 1379 دو وزارت جهاد سازندگی و جهاد کشاورزی با هم ادغام شدند تا وزارتخانه‌ای با نام جهادکشاورزی ایجاد شود. اندکی بعد در این وزارتخانه نوپا سازمانی به نام «سازمان ترویج» هم شکل گرفت تا بتواند با آموزش و ارائه الگوهای کشت مبتنی بر دانش روز، کشاورزی را به ‌عنوان بزرگترین بخش تولیدی که با معاش جمعیت کثیر روستایی کشور ارتباط تنگاتنگ دارد به بهره‌وری برساند. هدفی که به گفته بسیاری از کارشناسان و منتقدان سیاست‌ها و اقدامات اجرایی این سازمان، بعد از گذشت دو دهه هنوز محقق نشده است. هرچه از نخستین سال‌های ایجاد این سازمان می‌گذشت به جای توسعه از اثر گذاری و البته برنامه‌هایش کاسته ‌می‌شد. شاید به همین دلیل است که با وجود پیشرفت فزاینده قرن 21 در امور کشت و زرع، کمیت بهره‌وری کشاورزی ایران هنوز لنگ می‌زند و یکی از بخش‌های پرمصرف در زمینه منابع و انرژی باقی مانده است.

 

سازمان ترویج پس از وقفه کامل در دوران همه‌گیری کرونا، فعالیت‌هایش را از سر گرفت تا شاید گره‌ای از بخش کشاورزی باز شود. 21 اردیبهشت امسال رئیس موسسه آموزش و ترویج کشاورزی از ایجاد و شروع فعالیت طرح «کاروان ترویج» خبر داد.
علی اکبر مویدی این اقدام را همسو با تحقق شعار سال که از سوی رهبری اعلام شده بود عنوان کرد و توضیح داد: در بخش کشاورزی، لازم است که دستاوردهای پژوهشی و روش‌های نوین علمی‌ به صورت گسترده و با سرعت به عرصه عملی بخش‌های مختلف کشاورزی منتقل و اجرا شود. برای ایجاد تحول لازم است یافته‌های نوین و دستاوردهای فراوانی را که با تلاش پژوهشگران در مراکز تحقیقاتی حاصل شده، به مزارع و واحدهای تولیدی منتقل کرده و عملیاتی کنیم.
او در مورد شیوه اجرای این طرح گفت: برای اجرای سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در سطح کشور مانند کشت دیم و کشت قراردادی باید از ستاد تا سطح دهستان‌ها با کمک تمام ظرفیت‌ها از جمله بسیج، ائمه جماعت و جمعه، معلمان، دهیار‌ها و… در کنار مروجان با آموزش و آگاهی، کشاورزان را توجیه و ترغیب کنند. ارتقای دانش در حوزه کشاورزی و حرکت بر محور تولید دانش‌بنیان در این حوزه، امنیت غذایی کشور را فراهم می‌کند و باعث اقتدار کشور می‌شود‌‌.
او یکی از مشکلات اجرای این طرح را میانگین اندک سطح تحصیلات در میان کشاورزان دانسته و گفت: ارتباط مستقیم محققان و مدرسان با کشاورزان، یکی از بهترین راه‌ها برای ترویج روش‌های نوین و پربازده است.
دولت راضی است
کرمانشاه نخستین استانی است که طرح «کاروان ترویج» در آن اجرا شد و مسئولان از نتایج طرح رضایت زیادی را ابراز کردند، در مقابل کشاورزان معتقدند نتیجه ویژه‌ای از این طرح به دست نیاورده‌اند.
مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در گفت‌وگویی به این نکته اشاره کرد که برای افزایش دانش کشاورزان، ضروری بود محققان، کارشناسان و مروجان در عرصه‌های کشاورزی حضور داشته و با بهره‌برداران ارتباط چهره به چهره داشته باشند. به اعتقاد کوروش مهرابی نقطه قوت طرح کاروان ترویج بهره‌وری کشاورزی حضور 300 محقق و کارشناس بود که روزانه به حدود هزار کشاورز کرمانشاهی آموزش دادند.
او در این باره افزود: یکی از راهکارهای افزایش کمی‌و کیفی محصولات کشاورزی این است که بر اساس نتایج تحقیقات علمی‌دانشمندان علم ترویج صورت گیرد. براساس دستورالعمل طرح «کاروان ترویج» محققان مراکز تحقیقات، اساتید دانشگاه، کارشناسان بخش دولتی و خصوصی برای ارتقاء بهره‌وری به استان‌ها، شهرستان‌ها، دهستان‌ها، روستاها و مزارع اعزام می‌شوند. در کرمانشاه نیز در این بازه زمانی یک‌ هفته‌ای‌، روزانه بیش از 300 محقق و مروج استانی یافته‌های علمی را با 600 تا 2 هزار کشاورز در میان گذاشتند.
مردم ناراضی‌اند
گرچه مهرابی معتقد است براساس بازدیدهای میدانی انجام شده این طرح موفق بوده است اما کشاورزان برخی مناطق عشایری و روستایی در استان کرمانشاه نظر دیگری دارند.
ناصر.م یکی از کشاورزان منطقه دالاهو است. انتقادهای او به طرح «کاروان ترویج» نه فقط در شکل اجرا، بلکه در مفاهیم انتقال داده شده و مدت زمان اجرای طرح است. بنا به گفته ناصر اغلب کشاورزان دالاهو و البته بسیاری دیگر از مناطق عشایری استان ما، سن بالایی داشته و با شیوه سنتی کشاورزی می‌کنند. وقتی مروج وارد گفت‌وگو با این قشر می‌شود فقط 3 ساعت طول می‌کشد تا بتواند مفهوم دانش بنیان را جا بیندازد. از سوی دیگر وقتی در منطقه‌ای کشاورزی تا این حد سنتی است و کشاورز هم کسی است که کشت را به روش آبا و اجدادیش انجام می‌دهد باید کسی به عنوان مروج انتخاب شود که بتواند به زبان آن‌ها صحبت کند، نمونه‌اش پدر من در این دوره کوتاه تقریبا فقط سردرگم بود.
آنچه ناصر از دالاهو می‌گوید را می‌توان در صحبت‌های کشاورزهای مناطق دیگر هم شنید. اردبیل دومین استانی است که این طرح در آن اجرا شده است. محمد موسوی خلخالی از شهرستان خلخال یکی از کشاورزانی است که بسیاری از آموزش‌های این کاروان را اجرایی نمی‌داند. او می‌گوید: تز و نظریه دادن برای کشاورزان و کشت‌و کارشان با فراهم کردن شرایط متفاوت است. به عنوان مثال وقتی از روش‌های کاشت، داشت و برداشت محصول می‌گویید آیا کشاورزان جامعه هدف شما مجهز به امکانات فنی که از آنها نام می‌برید هستند؟ فرض کنیم دولت اعلام کند برای ترویج کشاورزی مکانیزه تسهیلات و وام می‌دهد. ما هم برویم و وام بگیریم، اما آیا درآمد نهایی ما آنقدر هست که امکان بازپرداخت وام را داشته باشیم؟
او ادامه می‌دهد: گاهی برای کشاورز سیب‌زمینی‌کار یا گوجه‌کار، برداشت محصول در فصل برداشت نمی‌صرفد. در این حالت کشاورز محصولش را خاک کند بهتر است زیرا اگر نیرو بگیرد که محصولش را برداشت و ذخیره کند هزینه‌هایش بیشتر است. بنابراین ابتدا باید برخی زیرساخت‌ها را ایجاد کرد و بعد سراغ مردم رفت.
اصلاح سیاست‌ها اولویت کشاورزی است
مینا رضایی یکی از کارشناسان کشاورزی در استان گلستان است. آخرین استانی که طرح «کاروان ترویج» به عنوان پایلوت در آن اجرا می‌شود. او به صراحت هدف اجرای این طرح را برای جلب توجه عوام می‌داند. رضایی در این باره به «پیام ما» گفت: اگر چالش‌های کشاورزی در کشور را بررسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که اجرای چنین طرحی با عنوان دهان پرکن استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان در آموزش کشاورزان آدرس غلط دادن به مردم و نعل وارونه زدن است.
او ادامه می‌دهد: چند درصد از کشاورزانی که آموزش می‌بینند می‌توانند کشاورزی خود را دانش‌بنیان کنند؟ آیا دولت برای دانش‌بنیان کردن کشاورزی باید سراغ کشاورز برود؟ ادعای دولت حتی تجهیز، مکانیزاسیون، افزایش بهره‌وری و عبور از وضعیت سنتی نیست که حالا بیاییم بگوییم با چه اعتبار و ابزارهایی می‌خواهد آن را محقق کند.
مینا رضایی برای این طرح جایگزینی هم پیشنهاد می‌کند: «بهتر بود دولت به جای اینکه وقت و زمان و هزینه صرف کند و فلان محقق کشاورزی را بفرستد تا به پیرمرد 70 ساله با یک هکتار زمین در مراوه تپه یک سری مباحث تئوری یاد دهد که چگونگی عملش روشن نیست، این هزینه را صرف برگزاری نشست‌های تخصصی با همراهی نخبگان بخش کشاورزی، اتحادیه‌ها، دانش‌آموختگان و کشاورزان پیشرو می‌کرد تا به الگوهای عملی دست پیدا کند. قدم اول باید تصحیح سیاست‌های کلان باشد.»
با وجود همه انتقادها، این طرح در فاصله زمانی کوتاه کمتر از یک ماه و نیم در 4 استان به اجرا درآمده است و پس از آن نیز اساتید ترویج رهسپار استان‌های دیگر خواهد شد اما آِیا برآوردی از سوی وزارت جهاد کشاورزی ارائه خواهد شد که چند درصد از کشاورزان سراسر کشور، براساس آموزه‌های این طرح موفق به اصلاح الگو و روش کشت خود شدند؟

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه می‌کنند

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوری‌های نوین در صنایع خلاق

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

مسافران قطار مرگ

گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر می‌اندازند

مسافران قطار مرگ

چتر سیاه بر آسمان اهواز

دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد

چتر سیاه بر آسمان اهواز

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

کشمکش‌ بین ارگان‌های دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

موضع‌گیری دوگانه  دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیس‌الوزرای طالبان دیدار کردند

موضع‌گیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

میراث «غزه» زیر بمباران

فعالان جهانی هشدار می‌دهند

میراث «غزه» زیر بمباران

فصل انارچینی

پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد

فصل انارچینی

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاس‌کاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکل‌های توزیع دارو هستند

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *