|پیام ما| اهالی بهشهر سیزده خود را در مراتع حسین‌آباد به در کردند؛ در پنج کیلومتری میانکاله و شانه به شانه لودرها و ماشین‌های سنگینی که برای ساخت پتروشیمی به نزدیکی تالاب آمده‌اند. آنها نه تنها در سیزده‌به‌در، که در روزهای پیش از آن هم، راهشان به اراضی حسین‌آباد رسید و با پلاکاردهایی در دست مخالفت خود را با ساخت پتروشیمی در ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله اعلام کردند. این مخالفت‌ها در روزهای اخیر در حالی جدی‌تر شد که سرمایه‌گذار پتروشیمی میانکاله شروع به کاشت درخت در آن منطقه کرد. منابع محلی از کاشت حدود 10 هزار اصله نهال غیربومی خبر دادند و حتی خبرهایی هم از افزایش این نهال‌ها به 40 هزار اصله به میان آمد.

بعد از این خبر، بار دیگر فعالان راهی میانکاله شدند و این بار هدیه تهرانی، بازیگر سرشناس هم در میان آنها بود و با در دست گرفتن پلاکاردی به ساخت پتروشیمی میانکاله «نه» گفت. در این میان اما بحث کاشت گونه اکالیپتوس و سپیدار در میانکاله نگرانی فعالان محیط زیست را بیش از پیش کرده است. کاشت گونه‌های غیربومی در میانه تعطیلات عید و در مرتع، از جمله دلایل نگرانی و مخالفت فعالان در این منطقه بوده. آنها می‌گویند کاشت این نهال‌ها راه ساخت پتروشیمی را هموار و از سویی مراتع منطقه را هم نابود می‌کند.
روژان نظری، کارشناس و فعال محیط زیست که در روزهای اخیر اخبار منطقه را به دقت پیگیری کرده به «پیام ما» می‌گوید: «این نهال‌کاری باید در راستای تعهدات شرکت پتروشیمی باشد. اما باید بدانیم که اکالیپتوس گونه‌ای مهاجم است. سریع رشد می‌کند و برای آنکه سریع رشد کند هم از مواد غذایی خاک و آب بیشتری استفاده می‌کند. در نتیجه در طولانی‌مدت منطقه را با سرعت بیشتری نابود می‌کند. از سوی دیگر اصلا در مرتع نباید درخت کاشته می‌شد و این نشان‌دهنده این نکته است که این پتروشیمی مشاور محیط زیست ندارد. تصمیمات بدون نگاه تخصصی گرفته می‌شود و در نتیجه شاهد نتایج خوبی هم نخواهیم بود.»او به تناقضات موجود در میان دستگاه‌های متولی اشاره می‌کند و با گله از سکوت سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: «تمام سازمان‌های متولی در برابر این طرح و فعالیت سکوت کردند. سازمان محیط زیست و منابع طبیعی که متولی حفظ و حراست از مناطق ارزشمند و حفاظت‌شده هستند چطور در مقابل چنین طرح ویرانگری حرفی برای گفتن ندارند؟ گله ما از مجلس است و نمایندگانی که مدام در حال تهدید فعالان محیط زیست هستند.»
نظری با تاکید بر ابعاد پیچیده این ماجرا می‌گوید، توسعه پایدار در ساخت این پتروشیمی نادیده گرفته شده و فعالان محیط زیست دیگر نمی‌دانند باید شکایت خود را به کجا ببرند. «ما هر راهی که به نظرمان برسد را امتحان خواهیم‌کرد. کلنگ این پتروشیمی زمانی به زمین زده شده که رئیس جمهور در منطقه حضور داشت، حالا ما امیدواریم صدای اعتراض و نگرانی ما را هم بشنوند.»
به گفته او این کار وجاهت قانونی دارد و شاید تنها ورود دستگاه قضا و دادستانی به این اتفاق بتواند کمکی به حال رنجور میانکاله و حفظ طبیعت آن باشد.
مسئولان پاسخی نمی‌دهند
از 20 اسفند 1400 که کلنگ احداث این پتروشیمی به زمین زده شد تاکنون، ارگان‌های مختلف از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کردند. مسعود منصور، رئیس سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری در همان روزهای ابتدایی به انتخاب گفت که از نگاه او فرایند واگذاری زمین کامل نشده و مسئولان دیگری باید درباره دلیل زدن کلنگ پروژه به زمین نظر بدهند. علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم روز کلنگ‌زنی در 5 کیلومتری مرتع حسین‌آباد حضور داشت، از نبود مجوز محیط زیستی این پروژه خبرداد و اعلام کرد که این سازمان در مقابل اجرای پروژه میانکاله خواهد ایستاد. او حتی بلافاصله بعد از کلنگ‌زنی پروژه، اعلام کرد که «به هر صورت کلنگ زده شد، اما از دید ما کلنگی که برای این پروژه به زمین زده شد، مورد تایید نیست و در واقع معتقدیم کلنگی به زمین زده نشده است».
با این حال در روزهای پایانی سال حمید جلالوندی، مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام اینکه 80 درصد طرح مورد ارزیابی محیط زیستی قرار گرفته اما هنوز مجوز کار صادر نشده است گفت: «در اسفند سال 99 این پروژه برای ارزیابی محیط زیستی به دست سازمان حفاظت از محیط زیست رسید و سازمان در ماه‌های گذشته با برگزاری جلسات کارشناسی، 80 درصد کار را بررسی کرد. این پروژه پیوست محیط زیستی دارد اما داشتن این پیوست دال بر تایید سازمان نیست. در واقع این پیوست باید در کمیته ارزیابی بررسی شود و بعد از تایید این کمیته مجوز فعالیت صادر می‌شود.»
در نهایت اما با وجود آنکه به گفته مسئولان مراحل لازم برای اجرای این پروژه در نزدیکی ذخیره‌گاه زیست‌کره طی نشده است، اما ۹۰ هکتار از اراضی نزدیک تالاب به پروژه‌ای اختصاص یافته که قطعا محیط نسبتا دست‌نخورده شهرستان بهشهر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
نامه نماینده بهشهر قابل پیگیری حقوقی است
در روزهایی که فعالان محیط زیست از خطر ساخت این پتروشیمی در منطقه حفاظت شده می‌گفتند، نماینده مردم بهشهر در مجلس این طرح را عامل اشتغال‌زایی در استان می‌دانست. تلاش‌های او برای استقرار پتروشیمی در میانکاله در حالی بود که سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس از جمله مخالفان اصلی راه‌اندازی این پتروشیمی بود. او در گفت‌و‌گویی در اسفند ماه سال گذشته فعالیت‌های انجام گرفته در میانکاله را حاصل مجوزسازی و خلاف خواند و خطاب به سازمان محیط زیست گفت: «کسی حق ندارد در سازمان محیط زیست مجوزسازی کند. اگر آقای جلالوندی صدای من را می‌شنوند بدانند که نمی‌توانیم مجوزسازی کنیم و این را به گوش مسئولان بالادستی هم برسانند. اگر قرار است مجوزسازی در سازمان حفاظت از محیط زیست انجام گیرد، پس باید درِ آنجا را تخته کنید.» با این حال غلامرضا شریعتی، نماینده بهشهر، گلوگاه و نکا پس از تلاش‌های مستمر هفته‌های گذشته فعالان محیط زیست در نامه‌ای سرگشاده و با تهدید این فعالان در روزهای گذشته نوشته: «البته مردم ولایتمدار این منطقه از اسم فعال‌نماهای محیط زیست خاطره خوشی به یاد و خاطره ندارند. هنوز شرزه شیراز دیار علویان خاطره خیانت کاووس سید امامی که به نام فعال محیط زیست و کارگزاری دوربین‌های ثبت حیات وحش اقدام به تصویربرداری از مراکز هسته‌ای و موشکی نمودند که چنان ضرب شصتی رزمندگان گمنام سازمان اطلاعات سپاه به ایشان زدند که هنوز بازماندگان آنان گیج و گنگ هستند. در بیانات جناب دکتر حسینی‌پور، استاندار انقلابی و جهادی نیز ایشان اشاره کردند اسنادی مبنی بر کارشکنی برخی افراد معلوم‌الحال در اثنای انجام این پروژه موجود است که تحت رصد مراجع نظارتی و امنیتی قرار دارند. البته فعال‌نماهایی که هم‌اکنون در حال فرافکنی رسانه‌ای هستند، سبقه‌ای در ارتباط با شبکه‌های معاند و ضدانقلاب دارند که تحقیقات مورد رصد نهادهای اطلاعاتی و امنیتی است.» او در این نامه همچنین به کاشت ده هزار اصله درخت هم اشاره کرده. این در حالی است که نظری می‌گوید این نامه سراسر افترا و تهمت قابل پیگیری حقوقی است: «وکلای محیط زیستی برای اعاده حیثیت و ثابت کردن دروغ‌های نوشته شده در این نامه حتما شکایتی ترتیب خواهند داد. این تهمت‌ها به دوستداران محیط زیست و آنها که سال‌ها برای حفظ و حراست آن تلاش کردند بی‌اهمیت است.» این درحالی است که از نظر حقوقی، در واگذاری اراضی مرتعی به پروژه میانکاله خلاف رای دیوان عدالت اداری عمل شده است و پیش از این هم محمد داس‌مه، وکیل دادگستری از طرح شکایت در دادگاه و درخواست انفصال خدمت برای مسئول دولتی که زمین به این طرح اختصاص داده است، خبر داده بود.